Omslagfoto

Het oorspronkelijke Musis Sacrum uit 1847

Het door Van Dongen-Koschuch Architects and Planners gerenoveerde en uitgebreide Musis Sacrum

Boek belicht bewogen (bouw)geschiedenis Musis Sacrum

1 november 2022, 14:11

De oudste concertzaal in Nederland die continu in gebruik bleef viert dit jaar zijn 175-jarig bestaan. Musis Sacrum in Arnhem kent een bewogen geschiedenis, ook in architectonisch en stedenbouwkundig opzicht. Ingrid D. Jacobs schreef een boek over het gebouw.

In 1847 werd in Arnhem een groot zangersfeest gehouden. De stad was net uit zijn beknellende omwalling gebroken en er was plek aan de fraaie singels voor een huis voor de muzen - een Musis Sacrum, Huis voor Muziek. In de volgende 175 jaar bleef de concertzaal continu in gebruik, maar het gebouw onderging wel acht metamorfoses.

Het meest vers in het geheugen ligt de renovatie en uitbreiding met de Parkzaal door Van Dongen en Koschuch, maar het gebouw is veel vaker onder handen genomen. Vanaf het allereerste gebouw van architect Henri Guillaume Fromberg af aan onderging Musis Sacrum verschillende gedaantewisselingen, verbouwingen en andere ingrepen, al bleef er altijd muziek klinken in de concertzaal.

Herman Hertzberger
Oorlog, bestemmingsplannen en bezuinigingen bedreigden de zaal, maar ze overleefde. In het boek besteedt Jacobs aandacht aan de verschillende gebeurtenissen en verbouwingen, maar ook aan een plan van Herman Hertzberger dat het uiteindelijk niet haalde. Hij wilde een nieuw gebouw realiseren dat als brug zou fungeren tussen het stadscentrum en de Steenstraat, in plaats van het ‘eiland’ dat Musis in zijn ogen was.

Het vooruitstrevende plan kreeg geen meerderheid in de gemeenteraad en verdween in 1977 van tafel. In de jaren tachtig en negentig onderging Musis Sacrum nog twee verbouwingen, totdat het in 2018 zijn huidige vorm kreeg. “Musis Sacrum is klaar voor de toekomst. Het gebouw dat er nu staat kan nog een eeuw mee”, stelt uitgever WBooks. De tijd zal het leren…

Musis Sacrum Arnhem 1847-2022, de bewogen geschiedenis van een concertzaal (29,95 euro) verschijnt op 17 november

Trefwoorden

concertzaal arnhem van dongen-koschuch architects and planners musis sacrum boek wbooks musis

1	Rotterdam verleent bouwvergunning voor Schieblokken vrijdag, 28 november
2	Nieuw voorstel voor renovatie en uitbreiding De Kuip woensdag, 26 november
3	MORE Architecture en Studio Nauta ontwerpen woontoren midden op Katendrecht donderdag, 27 november
4	Gemeenteraad stelt gebiedsvisie voor Bussum-Zuid vast donderdag, 27 november
5	Schiphol investeert tien miljard in nieuwe terminal en andere infrastructuur woensdag, 26 november

Gerelateerde nieuwsberichten

Koningin opent vernieuwd Musis Arnhem

12 januari 2018

Beeldverslag van rondleiding door Musis Sacrum

15 november 2017

Vijf ontwerpteams in de race voor renovatie en nieuwbouw Stadstheater Arnhem

7 september 2022

Architecten Musis Arnhem gaan ieder hun eigen weg

15 januari 2019

Nominaties 'Publiek gebouw van het Jaar' bekend

25 oktober 2018

Koschuch Architects ontwerpt woontoren in Haarlem Schalkwijk

6 december 2023

Koschuch Architects ontwerpt woontoren aan de Waal in Nijmegen

4 januari 2024

Winnaars NRP Gulden Feniks 2018 onthuld

28 juni 2018

Gelders Huis gekozen tot BNA Beste Gebouw van het Jaar 2018

18 mei 2018

Winnaars Heuvelinkprijs 2018 bekend

18 mei 2018

Geschakelde woningen Statt geven steeg in Spijkerkwartier een gezicht

30 mei 2023

Bouwstart Instituut voor Nachtcultuur in Amsterdam naar ontwerp van XML

22 oktober 2024

Bouw Huis voor de Amateurkunst Vrijdag in Groningen kan starten

1 juli 2024

Nijmegen kiest voor plan Stadgoed DUUX van ZUS en Koschuch Architects

28 mei

Ontwerpvisies voor renovatie en nieuwbouw Stadstheater Arnhem gepresenteerd

7 december 2022

BNO publiceert derde editie Dutch designers Yearbook

8 december 2022

Braaksma & Roos, Civic Architects en Arup mogen Stadstheater Arnhem vernieuwen

22 december 2022

Boek: vraagspecificaties voor bouwprojecten

7 februari 2023

Arnhem krimpt winkelgebied in binnenstad in

1 maart 2023

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Nederlands Fotomuseum toont fotografische verbeelding van Rotterdam

Vandaag, 15:16

Op 7 februari opent het Nederlands Fotomuseum zijn deuren in het voormalige pakhuis Santos in Rotterdam. Een van de openingstentoonstellingen is Rotterdam in focus. Fotografie van de stad 1843.

Vocus Architecten verbouwt historische tramremise tot supermarkt

Vandaag, 14:23

In Elburg heeft Vocus Architecten een voormalige tramremise getransformeerd tot supermarkt. De twee historische bouwdelen uit het einde van de achttiende eeuw zijn gerenoveerd en er is een nieuw entreegebouw aan het complex toegevoegd.

Veel Nederlandse winnaars bij de Archello Awards 2025

Vandaag, 12:00

Vooral in de categorieën rond woningbouw, scholenbouw en publieke gebouwen wisten Nederlandse bureaus veel prijzen te winnen.

Ibelings van Tilburg geeft boerderij met monumentale schuur in Zoetermeer woonbestemming

Vandaag, 11:34

Het woonhuis behield zijn functie, in de monumentale Groningse driekapsschuur zijn tien woningen gerealiseerd en op het erf achter de schuur is een houten schuurwoning gebouwd, mede om het plan financieel levensvatbaar te maken.

Gelderland wil duurzame ‘havenhub’ aanleggen bij IJzendoorn

Vandaag, 13:13

Bij een Clean Energy Hub kunnen binnenvaartschepen schonere brandstoffen zoals bio-LNG bunkeren en groene stroom laden.

Schoof ziet actiepunten in klimaatadvies burgerberaad

Vandaag, 10:22

De demissionair premier herkent de wens van het kabinet voor een ‘haalbaar en betaalbaar’ klimaatbeleid in de aanbevelingen van 175 burgers.

Besluit over verdwijnen dorp Moerdijk halfjaar uitgesteld

Gisteren, 15:27

Het Rijk en de provincie Noord-Brabant willen pas in juni een besluit nemen over uitbreiding van het haven- en industriegebied in Moerdijk.

Amsterdam overweegt hogere toeristenbelasting in herbestemming panden te stoppen

Gisteren, 10:30

Het stadsbestuur overweegt de toeristenbelasting te verhogen als de landelijke btw-verhoging niet leidt tot een daling van het aantal toeristenovernachtingen.

Amsterdam zoekt vastgoedpartij die 'werkcorporatie' wil opzetten

28 november, 5:16

De Werkcorporatie Amsterdam moet helpen om kleinschalige en betaalbare bedrijfsruimtes voor bijvoorbeeld meubelmakers en loodgieters in de stad te realiseren.