Kerk Gronings dorp verbouwd tot 'schoolkerk'

22 april 2020, 16:17

De dertiende-eeuwse kerk van het Groningse dorp Garmerwolde is verbouwd tot een ‘schoolkerk’. Scholieren en andere bezoekers kunnen in het kerkgebouw en de vrijstaande klokkentoren ernaast kennisnemen van religieuze tradities. MX13 is verantwoordelijk voor het architectonisch ontwerp van het ontvangstgebouw, een nieuwe kerkentree en de verbouwing van de toren.

De verbouwde toren maakt deel uit van een educatief project van Museum Catharijneconvent onder de titel Feest! Weet wat je viert. Met dit project wil het museum kinderen en jongeren kennis laten maken met de achtergronden van religieuze tradities, door op verschillende plekken In Nederland samen met lokale partijen exposities te organiseren. Zo willen de initiatiefnemers de interculturele dialoog in Nederland een positieve impuls geven, laat MX13 weten.

Op tien locaties in Nederland kunnen leerlingen van de basisschool iets ontdekken en leren begrijpen van religieuze feesten. In Noord-Nederland wordt samengewerkt met de Stichting Oude Groninger Kerken. Die beheert in provincie en stad talloze architectonische monumenten en zag potentie in de kerk van Garmerwolde met zijn plafondschilderingen en de ongebruikte ruimte van de toren.

Het hoogtepunt van de tentoonstelling in de Garmerwolder kerk vormt een bezoek aan de toren, laat MX13 weten. Het bureau heeft daar een dubbele trap geplaatst, die een hoogte van ongeveer vijftien meter overspant en is voorzien van een spiraalachtige vorm. Door het beklimmen van de ene trap en later weer af te dalen langs de andere maken de bezoekers een ‘ontdekkingsreis’ langs acht godsdienstige feesten, waarvan vier christelijk en nog eens vier islamitisch.

Hemelvaart
De opgaande trap leidt langs Kerstmis, Pasen, Laylat al-Qadr (Nacht van de beslissing) en Hemelvaart. Bij het afdalen passeren bezoekers de Ramadan, Eid al-Fitr (Suikerfeest), Eid al-Adha (Offerfeest) en Pinksteren. Studio 212 Fahrenheit verbeeldde deze religieuze feestdagen door nieuwe symbolen te zoeken in plaats van beschrijvingen, of bestaande afbeeldingen te gebruiken. Er is gestreefd naar een beeldtaal die zowel leerzaam als visueel prikkelend is, aldus MX13.

Doordat ook de onderkant van de trappen getrapt is uitgevoerd, ontstaat een vervreemdende ruimtelijke beleving, als in een prent van Escher. De routes naar boven en beneden zijn gescheiden en draaien om elkaar heen waardoor ze een cirkelgang vormen, die halverwege de kerkklok passeert. Onderweg wisselen aandacht voor de expositie en voor de monumentale context elkaar af.

Nabij het hoogste punt in de toren wordt de hemelvaart van zowel Jezus Christus als die van Mohammed verbeeld. Op het hoogtepunt zelf bevindt zich een groot raam dat uitzicht biedt op het Groningse landschap met zijn telkens wisselende luchten. Wie over de balustrade naar beneden kijkt, alvorens langs de andere trap af te dalen, krijgt een caleidoscopische mix van oud en nieuw te zien, aldus het architectenbureau.

Getik
De volgorde van de religieuze feesten in de expositie komt overeen met de jaarkalender en past zo bij het cyclische karakter van de trappenconstructie. Wie onderweg even stilstaat hoort het getik van het uurwerk goed. Het verleden klinkt nog steeds door, ondanks de cleane vormgeving en de eigentijdse effecten van de installaties.

Alles is zo ontworpen dat de monumentale waarde van de toren niet wordt aangetast. Zo zijn de trap en alle andere voorzieningen van de tentoonstelling geheel autonoom in de ruimte geplaatst. Ze kunnen zonder een spoor na te laten weer worden verwijderd, meldt MX13.

Het geheel is uitgevoerd in staal- en houtskeletbouw en is omkleed met een watervaste beplating. Onder deze ‘huid’ zitten alle benodigde technische voorzieningen verstopt.

Trefwoorden

kerk groningen mx13 garmerwolde verbouwing

1	Nieuwe fietsenstalling aan voorzijde station Amsterdam CS officieel geopend woensdag, 25 januari
2	Nieuwe woontoren voor Almere Duin naar ontwerp Zecc donderdag, 26 januari
3	Space Encounters geeft bestaande gezinswoning gelaagdheid dinsdag, 24 januari
4	Gentrificatie-compensatie dinsdag, 24 januari
5	Bouw houten kantoorgebouw op Zuidas opgeschort donderdag, 26 januari

Gerelateerde nieuwsberichten

Naoorlogse kerk in Rotterdam transformeert tot woongebouw

Acht genomineerden voor Dutch Daylight Award 2020

Een particuliere villa en metrostations winnen Dutch Daylight Award

Woningen in getransformeerde Baumannkerk in gebruik genomen

BUNK Hotel in Amsterdamse kerk opent deuren

Verbouwing van Arnhemse kerk uit wederopbouwtijd van start

Een modern kerkgebouw dat openheid en eenvoud biedt

Kerkgebouw voor twee genootschappen in Leidsche Rijn

Een op vijf kerken is geen kerk meer

Kerkgebouw met podium voor muziek

Het Speelhuis heropent als volwaardig theater in kerk

Bibliotheek en 'ontmoetingscentrum' in voormalige kerk Vught

Nieuwe functie voor enige kerk Gerrit Rietveld

Christus Koning Kerk Heerlen wordt regionaal archief

Gezondheidscentrum in oude kerk Borne in gebruik genomen

Restauratie Nieuwe Kerk in Delft door Van Hoogevest na vijf jaar voltooid

Autonome woonkubussen in voormalige kerk

Sporten in een kerkgebouw

Minimalistische ingreep met symbolische lading

Uitreiking Dutch Daylight Award 2020/21 op de langste dag

Rijk gedecoreerde Sint-Franciscuskerk in oude luister hersteld

Andere nieuwsberichten

Eigentijdse uitstraling voor woonblok Kanaleneiland na renovatie Bloot Architecture

4 uur geleden

Het L-vormige bouwlok op de hoek van de Bernadottelaan en Monnetlaan in Utrecht is grondig verduurzaamd en voorzien van een nieuwe uitstaling die op hedendaagse wijze de oorspronkelijke uitstraling van het naoorlogse blok respecteert.

NTR belicht ruim een eeuw woongeschiedenis in tv-serie

Vandaag, 10:55

Komende vrijdag zendt de NTR de eerste aflevering van de vierdelige serie ‘Van krot tot Vinex: 100 jaar wonen’ uit.

Nieuwe gebouwen met 243 woningen op kop Schipholweg Haarlem

Vandaag, 09:01

Naar verwachting wordt in de tweede helft van dit jaar gestart met de bouw van 243 woningen op de kop van de Schipholweg in Haarlem. De woningen worden ondergebracht in twee gebouwen die zijn ontworpen door Dam & Partners architecten.

Jolijn Valk gaat niet voor tweede termijn als BNA-voorzitter

27 januari, 3:11

In juli legt ze de voorzittershamer van de branchevereniging voor architecten neer, zo heeft ze donderdag tijdens een ledenraadbijeenkomst bekendgemaakt. Valk was sinds 2021 voorzitter van de BNA.

Praag locatie voor 7e Iconic Houses Congres met excursies

Vandaag, 11:40

Het Iconic Houses Netwerk presenteert van 22 tot en met 26 mei zijn zevende internationale congres in Praag, met onder meer lezingen en een groot aantal bezoeken aan Tsjechische museumwoningen.

Woningcorporatie Ymere wil meer regie minister tegen bouwimpasse

Vandaag, 09:47

Directievoorzitter Erik Gerritsen zegt dat 'corporaties' staan te trappelen om de wooncrisis te helpen oplossen, maar ze kunnen het niet alleen.

Staatssecretaris na rapport PBL: strengere regels voor kringloopeconomie

27 januari, 2:30

Volgens het planbureau heeft het kabinet tot nu toe nauwelijks vooruitgang geboekt om toe te werken naar een circulaire economie.

Historische groei aantal zonnepanelen op woningdaken in 2022

27 januari, 11:22

Belangrijke aanjager van de populariteit van zonnepanelen onder woningbezitters is de salderingsregeling, meldt branchevereniging Netbeheer Nederland.