Kerk Gronings dorp verbouwd tot 'schoolkerk'

22 april 2020, 16:17

De dertiende-eeuwse kerk van het Groningse dorp Garmerwolde is verbouwd tot een ‘schoolkerk’. Scholieren en andere bezoekers kunnen in het kerkgebouw en de vrijstaande klokkentoren ernaast kennisnemen van religieuze tradities. MX13 is verantwoordelijk voor het architectonisch ontwerp van het ontvangstgebouw, een nieuwe kerkentree en de verbouwing van de toren.

De verbouwde toren maakt deel uit van een educatief project van Museum Catharijneconvent onder de titel Feest! Weet wat je viert. Met dit project wil het museum kinderen en jongeren kennis laten maken met de achtergronden van religieuze tradities, door op verschillende plekken In Nederland samen met lokale partijen exposities te organiseren. Zo willen de initiatiefnemers de interculturele dialoog in Nederland een positieve impuls geven, laat MX13 weten.

Op tien locaties in Nederland kunnen leerlingen van de basisschool iets ontdekken en leren begrijpen van religieuze feesten. In Noord-Nederland wordt samengewerkt met de Stichting Oude Groninger Kerken. Die beheert in provincie en stad talloze architectonische monumenten en zag potentie in de kerk van Garmerwolde met zijn plafondschilderingen en de ongebruikte ruimte van de toren.

Het hoogtepunt van de tentoonstelling in de Garmerwolder kerk vormt een bezoek aan de toren, laat MX13 weten. Het bureau heeft daar een dubbele trap geplaatst, die een hoogte van ongeveer vijftien meter overspant en is voorzien van een spiraalachtige vorm. Door het beklimmen van de ene trap en later weer af te dalen langs de andere maken de bezoekers een ‘ontdekkingsreis’ langs acht godsdienstige feesten, waarvan vier christelijk en nog eens vier islamitisch.

Hemelvaart
De opgaande trap leidt langs Kerstmis, Pasen, Laylat al-Qadr (Nacht van de beslissing) en Hemelvaart. Bij het afdalen passeren bezoekers de Ramadan, Eid al-Fitr (Suikerfeest), Eid al-Adha (Offerfeest) en Pinksteren. Studio 212 Fahrenheit verbeeldde deze religieuze feestdagen door nieuwe symbolen te zoeken in plaats van beschrijvingen, of bestaande afbeeldingen te gebruiken. Er is gestreefd naar een beeldtaal die zowel leerzaam als visueel prikkelend is, aldus MX13.

Doordat ook de onderkant van de trappen getrapt is uitgevoerd, ontstaat een vervreemdende ruimtelijke beleving, als in een prent van Escher. De routes naar boven en beneden zijn gescheiden en draaien om elkaar heen waardoor ze een cirkelgang vormen, die halverwege de kerkklok passeert. Onderweg wisselen aandacht voor de expositie en voor de monumentale context elkaar af.

Nabij het hoogste punt in de toren wordt de hemelvaart van zowel Jezus Christus als die van Mohammed verbeeld. Op het hoogtepunt zelf bevindt zich een groot raam dat uitzicht biedt op het Groningse landschap met zijn telkens wisselende luchten. Wie over de balustrade naar beneden kijkt, alvorens langs de andere trap af te dalen, krijgt een caleidoscopische mix van oud en nieuw te zien, aldus het architectenbureau.

Getik
De volgorde van de religieuze feesten in de expositie komt overeen met de jaarkalender en past zo bij het cyclische karakter van de trappenconstructie. Wie onderweg even stilstaat hoort het getik van het uurwerk goed. Het verleden klinkt nog steeds door, ondanks de cleane vormgeving en de eigentijdse effecten van de installaties.

Alles is zo ontworpen dat de monumentale waarde van de toren niet wordt aangetast. Zo zijn de trap en alle andere voorzieningen van de tentoonstelling geheel autonoom in de ruimte geplaatst. Ze kunnen zonder een spoor na te laten weer worden verwijderd, meldt MX13.

Het geheel is uitgevoerd in staal- en houtskeletbouw en is omkleed met een watervaste beplating. Onder deze ‘huid’ zitten alle benodigde technische voorzieningen verstopt.

Trefwoorden

kerk groningen mx13 garmerwolde verbouwing

1	‘Stoere dame op hoge hakken’ model voor gevel pand P.C. Hooftstraat woensdag, 17 april
2	Porseleinen Toren in ontwikkelgebied Nieuw Delft officieel geopend vrijdag, 19 april
3	Marc Koehler Architects presenteert ensemble van zes gebouwen in Buiksloterham donderdag, 18 april
4	Woontoren Nova in De Binckhorst rondt de transformatie Maanplein af woensdag, 17 april
5	Een sereen samenspel van villa’s in een groen landschap woensdag, 17 april

Gerelateerde nieuwsberichten

Naoorlogse kerk in Rotterdam transformeert tot woongebouw

10 juni 2020

Acht genomineerden voor Dutch Daylight Award 2020

19 oktober 2020

Een particuliere villa en metrostations winnen Dutch Daylight Award

22 juni 2021

Powerhouse Company transformeert wederopbouwkerk naar Muziekwerf

19 juli 2023

Archipelontwerpers plaatst woonblok in een witte aureool

31 augustus 2023

BUNK Hotel in Amsterdamse kerk opent deuren

28 februari 2020

Verbouwing van Arnhemse kerk uit wederopbouwtijd van start

19 februari 2020

Een modern kerkgebouw dat openheid en eenvoud biedt

5 december 2019

Kerkgebouw voor twee genootschappen in Leidsche Rijn

16 oktober 2019

Een op vijf kerken is geen kerk meer

25 juni 2019

Kerkgebouw met podium voor muziek

15 januari 2019

Het Speelhuis heropent als volwaardig theater in kerk

10 september 2018

Bibliotheek en 'ontmoetingscentrum' in voormalige kerk Vught

13 april 2018

Nieuwe functie voor enige kerk Gerrit Rietveld

6 maart 2018

Christus Koning Kerk Heerlen wordt regionaal archief

1 maart 2018

Gezondheidscentrum in oude kerk Borne in gebruik genomen

18 januari 2018

Restauratie Nieuwe Kerk in Delft door Van Hoogevest na vijf jaar voltooid

10 november 2017

Autonome woonkubussen in voormalige kerk

23 mei 2017

Rijk gedecoreerde Sint-Franciscuskerk in oude luister hersteld

3 juni 2020

Sporten in een kerkgebouw

29 oktober 2020

Minimalistische ingreep met symbolische lading

16 maart 2021

Uitreiking Dutch Daylight Award 2020/21 op de langste dag

7 juni 2021

Woningen in getransformeerde Baumannkerk in gebruik genomen

31 augustus 2022

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Houten Makers’ KUbe van BIG is “onderwijs gestold in een gebouwde vorm”

11 minuten geleden

BIG presenteert samen met uitvoerend architect BNIM en de University of Kansas School of Architecture & Design het ontwerp voor een nieuw onderwijsgebouw met een massief houten diagrid.

Den Haag deelt ontwikkelvisie voor gebied rond centraal station

3 uur geleden

De gemeente Den Haag wil in de komende jaren 2.250 tot 2.500 woningen, betere verbindingen en meer groen realiseren in het gebied rond het centraal station. Ook komt er voor 130.000 m² kantoorruimte en ruim 21.000 m² aan maatschappelijke functies.

DGBC publiceert whitepaper circulair ontwerpen op CO2-uitstoot

4 uur geleden

Aan het begin van een bouwtraject kunnen ontwerpkeuzes bijdragen voor minder CO2-uitstoot. Om architecten te helpen bij deze keuzes maakte DGBC een whitepaper over ontwerpen op CO2-uitstoot en circulair ontwerpen

NOAHH presenteert opgeleverde Villa Vaartjes in Almere Oosterwold

4 uur geleden

De levensloopbestendige woning bestaat drie delen rond een centrale patio, die elk zijn uitwerkt als een paviljoen, gericht op een eigen activiteit als wonen en slapen. Het huis is opgebouwd uit geprefabriceerde gelamineerde houten constructies.

ASML wil grote vestiging op Brainport Industries Campus

Vandaag, 11:34

Chipmachinefabrikant ASML wil in de regio Eindhoven uitbreiden met het oog op de toekomst.

Organisaties werken aan praktijktoets aangescherpte MPG-eisen

Gisteren, 14:27

Veertien organisaties uit onder meer de ontwerp- en bouwsector gaan onderzoeken hoe de aangescherpte MPG-eisen voor 2025 kunnen worden geïmplementeerd in de praktijk.

IMF-bestuurder dringt aan op verdere afbouw hypotheekrenteaftrek

Gisteren, 13:36

Nederland kan fiscale en financiële stimulering van de woningmarkt niet gebruiken nu er een nijpend huizentekort is, stelt Paul Hilbers.

DNB: verduurzaming woningen blijft achter, maar geld geen probleem

Gisteren, 10:01

Verreweg de meeste Nederlanders hebben genoeg spaargeld of leenmogelijkheden om hun koophuis te verduurzamen, maar doen dit toch nog niet in groten getale.

Amsterdam gaat meer woningen voor ouderen geschikt maken

19 april, 1:49

De gemeente past bestaande seniorenflats op verschillende manieren aan om ouderen langer zelfstandig te laten wonen.

FNV: minister moet ingrijpen na censuur door bestuur TU Delft

19 april, 12:12

Volgens de vakbond ‘rommelt het aan alle kanten’ bij de universiteit, nu het bestuur daar ‘censuur toepast om een kritisch artikel in het eigen universiteitsblad Delta onder het tapijt te vegen’.

Ga naar het nieuws-archief