Natuurbelevingscentrum De Oostvaarders, Almere, Woonwerk Architecten

Natuurbelevingscentrum De Oostvaarders, Almere, Woonwerk Architecten, interieur

Natuurbelevingscentrum De Oostvaarders, Almere, Woonwerk Architecten, plattegrond begane grond

Natuurbelevingscentrum De Oostvaarders, Almere, Woonwerk Architecten, plattegrond eerste verdieping

Natuurbelevingscentrum De Oostvaarders, Almere, Woonwerk Architecten, doorsnede

Natuurbelevingscentrum De Oostvaarders, Almere, Woonwerk Architecten, situatie

Woonwerk Architecten breidt natuurbelevingscentrum uit

Gisteren, 09:50

Het Natuurbelevingscentrum De Oostvaarders staat aan de rand van de Oostvaardersplassen in Almere. Dat is inmiddels een algemeen erkend en uniek natuurgebied. Een prestatie van formaat aangezien het gebied door de Rijkdienst IJsselmeerpolders eind jaren '60 nog werd aangemerkt als een toekomstig, groot industriegebied. Om het publiek bewust te maken van dat bijzondere karakter en er zicht op te bieden vanuit de stadsrand werd in 2008 een natuurbelevingscentrum gebouwd. Het werd destijds ontworpen door Drost + Van Veen Architecten. Nu tekent Woonwerk Architecten voor de uitbreiding.

Respecteren en uitbreiden
Als gevolg van de aanwijzing van de Oostvaardersplassen als onderdeel van Nationaal Park Nieuw Land nam de belangstelling voor het centrum sindsdien sterk toe. Het gebouw trekt een divers publiek aan variërend van natuurliefhebbers, wandelaars, fietsers, schoolgroepen en internationale toeristen. Om dit groeiende aantal bezoekers op te vangen, werd besloten het centrum uit te breiden, te renoveren en te herontwerpen.

Voor deze opgave werd Woonwerk Architecten door de gecombineerde opdrachtgevers benaderd. Het project is namelijk het resultaat van een nauwe samenwerking tussen meerdere (lokale) organisaties: Stad & Natuur Almere, Staatsbosbeheer, Paviljoen De Oostvaarders en Vogelwacht. Deze instellingen bepaalden gezamenlijk ook de ontwerprichtlijnen. Daaronder viel tevens de wens om de kwaliteiten van het oorspronkelijke gebouw bij de uitbreiding te respecteren en waar mogelijk te versterken. Hoofddoel was echter om ruimte voor nieuwe functies en meer bezoekers te creëren.

Transitie
De Oostvaarders ligt op een punt waar vier verschillende landschappen samenkomen: water, bos, rietvelden en polderland. Het gebouw is bovendien van meet af aan een herkenningspunt voor zowel de natuur als de stad geweest. Het vormt ook een belangrijke schakel tussen de stad en de omliggende natuur. Het suburbane Almere Buiten vloeit op dit punt over in de exceptionele Oostvaardersplassen en andersom. Het gebouw markeert zo een bijzonder transitiemoment tussen twee werelden die feitelijk redelijk gescheiden van elkaar bestaan. Niet voor niets dient het oorspronkelijke gebouw sinds de oplevering in 2008 dan ook als centrum voor natuureducatie en observatie.

Verbeteringen
De uitbreiding is ontworpen om die transitie en de beleving van de natuur te versterken. Maar ook de functionaliteit van het gebouw zelf is verbeterd. De toegankelijkheid, routing en circulatie door het gebouw zijn heringericht. Vanaf de ingang worden bezoekers op een vanzelfsprekende wijze naar de panoramische ruimte geleid. Deze biedt uitzicht op de naastgelegen Oostvaardersplassen. Deze kwaliteit was ook aanwezig in het oorspronkelijke gebouw maar is dus nu herbevestigd. Zo maakt het gebouw optimaal gebruik van de spectaculaire omgeving. De bovenverdieping bevat verder de tentoonstellingsruimten, een auditorium en een open platform van waaruit bezoekers eveneens de natuur kunnen overzien en tot zich kunnen nemen.

Nieuwe functies
De nu afgeronde transformatie van het bestaande gebouw was ingrijpend. Naast het volledig herzien en aanpassen van de indeling en routing is ook en de totale vloeroppervlakte verdubbeld. Het bestaande gebouw blijft functioneren als de hoofdentree. In de uitbreiding zijn nieuwe functies toegevoegd. Het gaat daarbij om educatieve ruimtes met wederom een panoramisch uitzicht, een ruim restaurant en een werkplaats. De bovenverdieping biedt plaats aan nieuwe kantoren voor de betrokken organisaties. Bij de uitbreiding horen ook een grote parkeerplaats en een verbeterde toegangsweg.

Respectvolle voortzetting
Het oorspronkelijke gebouw werd ontworpen als een baken. Het was een compact, verticaal volume met opvallende gele accenten die de rol als toegangspoort tot de Oostvaardersplassen benadrukten. De uitbreiding van Woonwerk Architecten zet met respect dezelfde architectonische taal en materiaalkeuze voort. Zwart gebeitste, houten gevels met verticale details bepalen het gevelbeeld. Maar er wordt ook een horizontaal accent geïntroduceerd. Dit gebeurt door middel van een pergola met aangrenzend terras die zich uit vanaf het gebouw uitstrekt en integreert in een doorlopende bank eronder. Dit gebaar creëert een uitnodigende plek om te pauzeren, elkaar te ontmoeten of beschutting te zoeken tegen zon en regen.

Groene kansen
Het oorspronkelijke gebouw kon pronken met de eer van het eerste gebouw in Nederland dat volledig was opgetrokken in Cross-Laminated Timber (CLT). Deze toen nog innovatieve, demontabele houtbouwtechniek heeft sindsdien sterk aan populariteit gewonnen. Het wordt gezien als een goede manier om natuurlijke materialen te gebruiken en gebouwen toekomstbestendig te maken. Vanwege de strengere brandveiligheidsvoorschriften was de renovatie van de bestaande gevel echter noodzakelijk. Het bood de kans om er nestvoorzieningen voor vleermuizen, uilen en mussen aan toe te voegen. Het dak is beplant met een inheemse mix van bloemen en kruiden waarmee de biodiversiteit ondersteunt wordt. De inrichting van de buitenruimtes is geïnspireerd door bos, open grasland en solitaire bomen. Ze versterken de kwaliteiten van het aangrenzende natuurgebied. De bestrating heeft een onregelmatige patroon dat een echo van grillige karakter van de natuur is.

Herbevestiging
De Oostvaarders is sinds 2008 uitgegroeid tot een populair herkenningspunt voor de stad Almere. Het gebouw accentueert de stad aan haar oostgrens, maar ook haar potentieel als groene stad. Door de uitbreiding worden de fysieke plek en de overgang van stad en land opnieuw gemarkeerd. Het gebouw en programma herbevestigen tevens de kansenrijkheid van een groene, duurzame stad én de symbiose van mens en natuur. Het vernieuwde natuurbelevingscentrum kan zo weer even mee als aanjager van ecologische bewustwording.

In 2014 zijn de partners van Drost + van Veen Architecten, Simone Drost en Evelien van Veen, ieder hun eigen weg gegaan. Evelien van Veen heeft toen Van Veen Architecten opgericht, dat in 2023 is samengegaan met JDWA en RDVA om Woonwerk Architecten te vormen. Dit nieuwe bureau heeft vestigingen in Rotterdam en Antwerpen.

Trefwoorden

drost en van veen architecten oostvaardersplassen woonwerk architecten almere natuurbeleving

1	Nominaties Schoolgebouw van het Jaar 2025 bekend woensdag, 17 september
2	Gebouw met appartementen van houten modules in Buiksloterham opgeleverd maandag, 15 september
3	JKMM Architects wint prijsvraag voor nieuw architectuur- en designmuseum Helsinki vrijdag, 12 september
4	Rijksmonumentaal tankstation Groningen getransformeerd tot Dudok aan het Diep dinsdag, 16 september
5	Architectenweb symposium: klein maar fijn wonen? dinsdag, 16 september

Gerelateerde nieuwsberichten

FAAM Architects en Woonwerk architecten herstellen balans met rijksmonument

16 september

Woonwerk Architecten transfomeert panden in Antwerps Schipperskwartier tot woongebouw

1 augustus

Woonwerk wint opdracht vernieuwbouw met combinatie hsb en metselwerk

2 april 2024

Woonwerk Architecten ontwerpt transformatie brandweerkazerne naar bibliotheek

5 februari 2024

Betaalbaar wonen in Havenkwartier van Deventer

19 september 2024

Drost en Van Veen vormen elk eigen bureau

17 november 2014

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Studio Modijefsky geeft café voormalig filmmuseum een nieuwe identiteit

32 minuten geleden

Het voor sommige, oudere filmfanaten iconische café in het Vondelpark Paviljoen is door het Amsterdamse ontwerpbureau ingrijpend gewijzigd.

Inside Outside, Arons en Gelauff en Office Raumplan winnen tender Strandeiland

Gisteren, 15:13

Een samenwerkingsverband met Inside Outside, Arons en Gelauff architecten en Office Raumplan heeft een tender voor 190 woningen en een ‘buurthub’ op het Strandeiland IJburg in Amsterdam gewonnen.

Expositie in Museum Het Schip belicht vrouwen van de Amsterdamse School

Gisteren, 10:48

De expositie 'Ongekend talent: Vrouwen van de Amsterdamse School' belicht de gevarieerde oeuvres van onder meer architect Margaret Kropholler en beeldhouwer Louise Beijerman, en schenkt aandacht aan de onstuimige wereld waarin deze ontstonden.

Britse architect Nicholas Grimshaw (85) overleden

17 september, 10:47

Grimshaw is met name bekend van publieke gebouwen en grootschalige infrastructuurprojecten. In Nederland ontwierp hij het bekroonde station Amsterdam Bijlmer Arena (2007) en de Enneüs Heermabrug (2001) in de hoofdstad.

Kabinet koerst op moderne verzorgingshuizen voor ouderen

Gisteren, 13:48

Voor ouderen die niet meer zelfstandig thuis kunnen of willen wonen, maar nog te goed zijn voor verblijf in een verpleeghuis, kan een nieuwe woonvorm komen.

NVM: aandeel buitenlandse kopers op huizenmarkt in vijf jaar verdubbeld

Gisteren, 11:44

Zij kopen nu vaker een woning dan dat zij huren, vanwege de hoge huren en het krappe aanbod.

Netbeheerders lanceren internationale oproep voor verzwaring stroomnet

17 september, 1:28

Het initiatief komt in de vorm van een challenge met de naam LV-NExT.

Vincent Luyendijk verzorgt keynote bij kick-offbijeenkomst Eo Wijersprijsvraag

17 september, 11:55

Op vrijdag 10 oktober vindt in evenementencentrum Papendal in Arnhem de kick-offbijeenkomst voor de dertiende editie van de Eo Wijersprijsvraag plaats.