Ligging A12-zone

Van versnippering naar geheel

Bekende andere landschapsparken

Flux presenteert plan met landschapspark voor metropoolregio Utrecht

18 januari 2021, 12:57

Het gebied tussen Nieuwegein, Houten en Utrecht – de A12-zone – wordt overwogen als woningbouwlocatie. Flux landscape architecture komt met een alternatief plan, dat woningbouw combineert met de aanleg van een landschapspark als groene long voor metropoolregio Utrecht.

Het bureau presenteert het plan via de nieuwsbrief van de Utrechtse Provinciaal Adviseur Ruimtelijke Kwaliteit, Paul Roncken. Flux wil met het alternatieve – en zelf geïnitieerde plan – plan de openheid en kwaliteit van kwetsbare landschappen behouden, legt het bureau uit. Flux heeft een benadering willen zoeken, die verder gaat dan een stedenbouwkundige verkaveling van het buitengebied.

Metropoolregio
Momenteel werken de gemeenten Utrecht, Nieuwegein en Houten aan plannen voor woningbouw in de A12-zone. De inwonersaantallen en bijgevolg de woningbouwwensen van de gemeenten blijven stijgen. De nadruk ligt weliswaar op binnenstedelijke verdichting, maar van compacte steden en dorpen in een open landschap is geen sprake meer, aldus Flux.

“Samen met de omliggende kernen zoals Nieuwegein, Houten en Bilthoven zal de stad Utrecht zich steeds meer ontwikkelen tot een ware metropoolregio”, stelt het bureau. “De relatie tussen stad en landschap verandert daarin volledig. Dit vraagt om een nieuwe benadering met een sterkere duiding van de Utrechtse buitengebieden en de kwaliteiten ervan.”

Flux stelt voor om de zogenoemde A12-zone te ontwikkelen als ‘landschapspark’, waarbij woningbouw in een hoge dichtheid wordt gecombineerd met een productief landschap. Het nieuwe landschapspark voor metropoolregio Utrecht noemt het bureau Park Laagraven (naar de naam van een deel van dit gebied). De ontwikkelingsstrategie bestaat uit vijf onderdelen.

Identiteit en bestemming
Ten eerste pleit Flux voor een benadering van de A12-zone als een gebied met een sterk eigen identiteit. Het verrommelde landschap, met willekeurig toegekende functies en grootschalige infrastructuur, manifestreet zich nu als een ‘achterkant’. Door het niet langer als restruimte te benaderen, kan verdere versnippering – en uiteindelijke verdwijning – worden voorkomen. Er kan juist een groengebied ontstaan, als long voor de omliggende stedelijke gebieden.

Het gebied moet, ten tweede, worden gezien als een werkelijke bestemming. Flux stelt een landschapspark voor met een sterke identiteit, een gevarieerd gebruik en een grote aantrekkingskracht op inwoners van de omliggende gemeenten. De inwoners van Utrecht, Nieuwegein en Houten kunnen er op verschillende manieren recreëren; tegelijkertijd vormt het park de toegangspoort tot de uiteenlopende grotere landschappen rondom.

Zuiverend en producerend
Het park heeft ten derde een belangrijke rol in het zuiveren van huishoudelijk afvalwater, het vasthouden van regenwater, het leveren van schoon drinkwater, het produceren van groente en fruit en het leveren van energie. “Er is ruimte voor zo’n 190 hectare voedselproductie, 12 windturbines en 150 hectare bos voor de opslag van CO₂ en de productie van circulair bouwmateriaal”, meldt Flux.

In het plan van Flux wordt het park “op een circulaire wijze” gerealiseerd. Zo wordt afgegraven grond hergebruikt voor de gedeeltelijke overkapping van de A12, stelt het bureau voor. Door de diverse functies en programma’s in het landschapspark te concentreren, kunnen gevoelige landschappen in de regio bespaard blijven van deze ruimteclaims.

Woningbouw als motor
Een vierde strategie is om de woningbouwopgave als integraal onderdeel en motor voor de ontwikkeling van het landschapspark te gebruiken. Een deel van de opbrengsten uit de circa 15.000 woningen gaat daartoe in een parkfonds. Door woningbouw met grote dichtheid in de randen van het park kunnen de gemeenten uitbreiden met aantrekkelijke adressen aan nieuw groen.

Daarnaast ziet Flux mogelijkheden voor kleinschalige, zelfvoorzienende clusters van natuur-inclusieve woningbouw. Overkappingen van de A12 breken de huidige barrière, creëren maaiveld voor woningbouw en zorgen voor betere verbinding met de buitengebieden.

Nieuwe verbindingen
Ten vijfde heeft Flux in het ontwerp veel aandacht voor optimale verbindingen tussen stad en park. “Er zijn bruggen over infrastructuur en markante entrees bieden toegang tot het park”, schrijft het bureau. Er is een rijkdom aan routes voor uiteenlopende gebruikers, terwijl ook de grotere landschappen als het Groene Hart, het rivierengebied of de Utrechtse Heuvelrug per voet of fiets bereikbaar worden.

Reikwijdte
Het plan voor Park Laagraven heeft een grotere reikwijdte dan de A12-zone. Flux ziet het plan ook als een strategie om andere, kwetsbare en kwalitatief hoogwaardige landschappen vrij te houden van grootschalige woningbouw. Bovendien kan het plan als een alternatief worden gezien in meer situaties dan de A12-zone.

Ook andere landschappen in Utrecht en heel Nederland staan onder sterke druk door ruimteclaims voor bedrijventerreinen, energielandschappen en woningbouw. Dit plan voegt een benadering toe die bouwen in hoge dichtheid en ontwikkelingen van nieuwe productieve landschappen dichtbij de stad combineert.

Trefwoorden

flux landscape architecture nieuwegein stedenbouw houten a12-zone landschapspark landschap laagraven utrecht

1	Eerste grootschalige houten woongebouw van Rotterdam opgeleverd dinsdag, 13 mei
2	Parametrisch ontworpen lattengevel golft rond Wolder Huus voor Sport en Cultuur maandag, 12 mei
3	De Hemelse Tuin van Studio Valkenier is een veelzijdige stadslandbouwboerderij donderdag, 8 mei
4	Office Winhov en Office Haratori herinterpreteren wederopbouw in ontwerp woontoren Opportuna woensdag, 14 mei
5	Video: het MIX-paviljoen in zijn groene omgeving donderdag, 8 mei

Gerelateerde nieuwsberichten

Kamer wil dat minister Utrecht dwingt tot woningbouw in polders

18 december 2020

Utrecht bouwt vooral binnenstedelijk en rond ov-knooppunten

27 november 2020

D66: laatste woord over Ringweg-besluit minister nog niet gezegd

18 november 2020

Raad Utrecht stemt voor omstreden windmolens in groene polders

10 juli 2020

Gemeente Utrecht geeft plannen stadswijk Merwede vrij voor inspraak

13 januari 2020

Ring Utrecht mag niet worden verbreed

17 juli 2019

Advies: vijf nationale landschapsparken in Nederland

20 november 2020

'Helft provincies snijdt in stiltegebieden'

18 november 2020

Duurzame woonbuurt voor Leidsche Rijn met ‘Utrechts karakter’

12 januari 2021

Bouw gestart drie woonblokken in Leidsche Rijn Centrum

21 december 2020

'Dit is het moment om een visie te ontwikkelen voor vernieuwing van Buitenveldert’

20 december 2023

Terrassengebouw markeert entree Leidsche Rijn

13 december 2019

Archipelontwerpers realiseert energie-genererend Kulturhus

29 november 2019

SVP en Flux maken masterplan voor nieuwe wijk in Culemborg

17 juli 2023

Utrecht wordt 'tienminutenstad' met vier nieuwe centra

22 januari 2021

Plan voor groot klimcentrum in Nieuwegein

28 juli 2021

Park Zomerhuis geeft publieke ruimte terug aan Stekene, België

2 augustus 2021

Een op vijf nieuwe woningen in Metropoolregio Amsterdam in 2025 van hout

22 oktober 2021

Gemeente Eindhoven wil landgoed De Wielewaal kopen

9 februari 2022

LAP en Klunder maken plan voor woningbouw Middenblok Nieuwegein

6 mei 2022

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Belgische paviljoen in Venetië toont onderzoek naar plantenintelligentie en binnenklimaat

Gisteren, 16:33

Gedurende de 19e editie van de Architectuurbiënnale in Venetië fungeert het Belgische paviljoen als een laboratorium. De tentoonstelling ‘Building Biospheres’ onderzoekt hoe de intelligentie van planten is in te zetten voor een goed binnenklimaat.

Multifunctioneel en fris groen interieur voor Rijkskantoor B73 door Studio Prototype en Zenber Architecten

Gisteren, 11:57

In opdracht van het Rijksvastgoedbedrijf hebben Studio Prototype en Zenber Architecten diverse gebieden binnen het Rijkskantoor B73 in Den Haag gerenoveerd en herontworpen. Het zwaartepunt van de opdracht lag bij de Orangerie.

Office Winhov en Office Haratori herinterpreteren wederopbouw in ontwerp woontoren Opportuna

Gisteren, 09:00

De woontoren in Amsterdam Nieuw-West is in opdracht van Woonstichting Lieven de Key ontworpen door Office Winhov en Office Haratori en bouwt in zijn materialisering en gevelplastiek voort op de architectuur van de Westelijke Tuinsteden.

Hedwig Heinsman toont 3D-geprinte optoppingen tijdens Architectuurbiënnale Venetië

13 mei, 4:13

Gebouwen voorzien van een optopping uit 3D-geprint materiaal; kunstenaar en architect Hedwig Heinsman stelt het voor als een oplossing voor de urgente uitdagingen waarvoor steden zich gesteld zien.

MOB erkent noodzaak Binnenhofrenovatie, maar hekelt geitenpaadjes

Gisteren, 17:51

De milieuorganisatie is echter klaar met “geitenpaadjes” die de overheid volgens haar gebruikt om onder de eigen stikstofregels uit te komen.

Aantal vergunningen voor tijdelijke woningen weer fors gestegen

Gisteren, 09:39

Om het woningtekort tegen te gaan komen er in Nederland steeds meer tijdelijke huizen bij. Vorig jaar is voor 6.166 van deze woningen een vergunning verstrekt, meldt het CBS.

Rijksdienst voor Ondernemend Nederland: aanleg windmolens op land stokt

13 mei, 12:03

Volgens de RVO is vorig jaar maar voor 127 megawatt aan windmolens bijgebouwd.

Sociale veiligheid TU Delft volgens peiling nog ver te zoeken

12 mei, 5:20

Van de ruim vijfhonderd medewerkers die de vragenlijst invulden, zegt 43 procent in het afgelopen jaar grensoverschrijdend gedrag te hebben ervaren.

Nieuwe vertraging dreigt voor renovatie Binnenhof

12 mei, 10:14

In een rapport over de verbouwing dat BBB-minister Mona Keijzer (Volkshuisvesting) met de Tweede Kamer heeft gedeeld, staat een nieuw risico op vertraging door “spanning” tussen de planningen van aannemers en de totale planning.

Woningcorporaties dreigen met juridische stappen om kabinet aan afspraken te houden

8 mei, 4:20

Het bevriezen van de huren van sociale huurwoningen heeft grote gevolgen juist voor woningzoekenden en huurders, stelt vereniging voor woningcorporaties Aedes.

Ga naar het nieuws-archief