Art impression van Kindcentrum Zanddonk in Waalwijk

Zonnepanelen op een groendak leveren meer rendement

De groene gevels op de Avans Hogeschool Den Bosch van begane grond t/m de eerste verdieping

De hellende Sedumdaken waren onderdeel van het duurzame ontwerp van deze school

KIEM biedt zorg en onderwijs onder één dak

De entree van de techniek faculteit op de Hogeschool van Amsterdam

Met bronzen letters is in de wand het woord ‘Techniek’ aangebracht

School GOM in het Belgische Meerdonk België is voorzien van een lichthellend Sedumdak

De SemperGreenwall in het Keller Center Chicago

Een verademing voor de Harris School of Public Policy aan de Universiteit van Chicago

Traditioneel groendaksysteem op verschillende dakopvervlakken van de nieuwe HASP-O campus

In de kantine van Hogeschool Utrecht aan de Padualaan is een strook van groen aangebracht

Schoolkantine in Noorwegen heeft een groene gevel met een prachtig design

Groene daken en gevels voor gezonde scholen

26 oktober 2023

Groen in, op en aan scholen is een effectief middel om een gezond binnenklimaat en gezond schoolplein te realiseren. Onlangs maakte de Rijksoverheid bekend, dat zij 140 miljoen euro gaat investeren in ventilatie op scholen. Dit benadrukt hoe belangrijk een gezond binnenklimaat in klaslokalen is. Planten spelen een belangrijke rol in luchtzuivering in de klas, de centrale hal en op het schoolplein; zij bezitten van nature een luchtzuiverende werking en bieden tegelijk tal van andere voordelen. Bovendien zijn ze ook visueel zeer aantrekkelijk. Hieronder beschrijven we de belangrijke voordelen van een groene school en tonen een aantal voorbeelden van scholen die hun gebouw een groene upgrade hebben gegeven.

Het vergroenen van schoolgebouwen
Veel schoolgebouwen in Nederland stammen uit de jaren ‘70 en zijn soms al flink verouderd, maar komen nog niet in aanmerking voor nieuwbouw. Soms leeft de gedachte: ‘Waarom nu verduurzamen, kunnen we niet beter wachten totdat het gebouw wordt vernieuwd?’ Echter, dringende problemen zoals de klimaatcrisis vragen nu om actie. Schoolgebouwen moeten zo snel mogelijk duurzaam, fris en toekomstbestendig gemaakt worden. Langer wachten kan negatieve gevolgen hebben voor de gezondheid van de leerlingen, voor het klimaat, de natuur en – niet te vergeten – de portemonnee. Daarnaast is het renoveren van een gebouw duurzamer dan afbraak en nieuwbouw. De vergroening van het gebouw is een belangrijke stap om een school te verduurzamen. Ook monumentale schoolpanden kunnen vergroend worden. Het aanbrengen van een groendak of een groene gevel is een relatief kleine aanpassing, terwijl de opbrengst groot is. Wat die opbrengst is, vertellen we hieronder.

Groene daken en groene gevels zuiveren lucht
Schone lucht in scholen is goed voor de gezondheid van leerlingen en leraren en stimuleert de concentratie. Planten functioneren als natuurlijke luchtzuiveringsmachines en filteren fijnstof uit de lucht en zetten CO2 om in zuurstof. Een vierkante meter groene gevel produceert 1,7 kg zuurstof per jaar en onttrekt het 2,3 kg CO2 uit de lucht. Een Portugese studie heeft aangetoond, dat planten in een klaslokaal significante effecten hadden op de luchtkwaliteit. Toepassing van planten leverde een reductie van 30% in PM10, een drievoudige verlaging van VOS-concentraties (vluchtige organische stoffen) en een tweevoudige reductie van het CO2-gehalte op. Maar niet alleen in de binnenruimte is toepassing van groen effectief. Ook een groendak op het schoolgebouw levert een bijdrage aan minder vervuilende stoffen op het schoolplein, zoals fijnstof. Nederland telt 5.000 kale schooldaken, wat neerkomt op 1,4 miljoen m² onbenutte ruimte waarop groene daken, eventueel in combinatie met zonnepanelen, geïnstalleerd kunnen worden.

Voorkom het Sick Building Syndrome met een groene gevel
Moderne gebouwen zijn zeer goed geïsoleerd, waardoor er minder frisse buitenlucht naar binnen komt. Schadelijke stoffen afkomstig uit bouwmaterialen, zoals benzeen, xyleen en ammonia, blijven binnen rondzweven. Het werken, leren of wonen in een slecht geventileerde ruimte geeft klachten zoals hoofdpijn, droge ogen, hoesten en concentratieverlies. Dit wordt het ‘Sick Building Syndrome’ (SBS) genoemd. Onderzoeken tonen aan dat toepassing van kamerplanten een waardevolle strategie is om de stijgende niveaus van luchtvervuiling in de binnenruimte tegen te gaan. Daarnaast hebben planten een andere bijzondere eigenschap: transpiratie. Dit houdt in, dat water via de huidmondjes van de plant verdampt. Planten creëren hiermee een betere luchtvochtigheid in een ruimte. Door toepassing van een groene gevel in de ruimte, wordt in een keer een grote hoeveelheid planten geïmplementeerd. In de groene gevel van Sempergreen worden standaard luchtzuiverende planten toegepast. Zo dragen de planten in een groene gevel op natuurlijke wijze bij aan het bestrijden van het Sick Building Syndrome.

Groen in klaslokalen creëert een betere leeromgeving
Een groene omgeving is een prettige leeromgeving. Onderzoek wijst uit, dat een natuurrijk lokaal zorgt voor een betere sfeer, waar leerlingen creatiever worden. Ook op de concentratie en de gezondheid van de leerlingen en de medewerkers hebben planten een positief effect. Er zijn meerdere onderzoeken gedaan naar de kracht van planten in klaslokalen. Een groene gevel levert hierbij het maximale positieve effect. Dit is een ruimtebesparende manier om in een keer veel planten toe te passen.

Planten verbeteren akoestiek en voorkomen geluidsoverlast
Glas en beton wordt veelvuldig toegepast in de moderne architectuur. Deze materialen kunnen echter tot akoestiekproblemen leiden, omdat geluid blijft rondzingen. Planten vangen geluid op en verlagen hiermee geluidsoverlast in het klaslokaal of de aula. Ook de Sedumplanten op een groendak reduceren omgevingsgeluid, bijvoorbeeld van het verkeer in de straat, maar ook van spelende kinderen op het schoolplein.

Geen hittestress en verbetering microklimaat
Groene daken en groene gevels verlagen de omgevingstemperatuur, zowel in de omgeving, maar ook in de school zelf. Op het schoolplein, maar ook in schoolgebouwen kan het erg heet worden als de zon erop staat. Een plat dak kan tijdens een hittegolf zo’n 73 of meer graden worden. Dan is het op de bovenste verdieping niet prettig vertoeven. Daarbij komt dat goede ventilatie vaak ontbreekt. Bij toepassing van een groendak reflecteren planten het zonlicht, waardoor het dak lang niet zo warm wordt. Daarnaast verdampen de plantjes water, wat ook bijdraagt aan de verkoeling van de omgeving, waardoor er een beter microklimaat ontstaat. Een groendak wordt maximaal 43 graden en zorgt voor verkoeling in en rondom de school.

Groendak heeft positief effect op opbrengst zonnepanelen
Om een maximaal rendement voor het klimaat te behalen, is de combinatie van zonnepanelen met een groendak aan te raden. Hoe koeler de omgeving, hoe hoger het rendement van de zonnepanelen. Zonnepanelen op een groendak kunnen voor een rendementsverhoging van tenminste 6% zorgen, omdat het dak minder heet wordt. Deze combinatie levert dus zowel een bijdrage aan groene energie als aan een lagere omgevingstemperatuur en minder opwarming van de aarde. Daarnaast vermindert het groendak de kans dat zonnepanelen van het dak afwaaien in geval van storm, omdat het groendak tevens dient als ballast voor de zonnepanelen.

Goed voor de buurt: groendak is waterbuffer tijdens piekregens
Groene daken vangen veel overtollig regenwater op, waardoor het schoolplein niet overstroomt bij hevige regenval. Bovendien profiteert de hele buurt van een groendak op het schoolgebouw. Tijdens stortregens werkt het groendak als een spons, waarbij het regenwater opzuigt, buffert en vertraagd afvoert. Dit vermindert de kans op een overbelast riool bij stortregens en dus ook een ondergelopen schoolplein en straat.

Ruimte voor groen verbetert biodiversiteit
Groen biedt ruimte aan biodiversiteit. Bijen, vlinders en andere insecten verblijven graag op een groendak of in een groene gevel. De steeds schaarser wordende flora en fauna in de bebouwde omgeving wordt hiermee versterkt. Beloopbare groene daken (ook wel rood-groene daken genoemd) kunnen helpen bij de biologie- of natuurles. Een educatief natuuruitje, dat altijd voorhanden is.

Groene eyecatcher versterkt positief imago
Duurzaamheid geeft een positief en betrokken gevoel bij mensen. Een groene gevel in de ontvangsthal van een school of een groendak op het dak draagt daarom ook bij aan een positieve kijk op de school. Zo laat een school zien, dat ze hebben geïnvesteerd in duurzaamheid. Deze zichtbaarheid draagt bij aan een positieve beeldvorming van bezoekers en gebruikers van het schoolgebouw. Het duurzame imago van de school wordt hiermee versterkt. Tijdens open dagen zal deze eyecatcher ook opvallen en dit kan leiden tot meer aanmeldingen

Groendak of groene gevel levert LEED- of BREAAM-punten op
Zowel bij nieuwbouw als bij renovatie draagt een groendak of groene gevel bij aan de score voor BREEAM of LEED. Aangezien de BREEAM- en LEED-certificeringen met een set aan andere maatregelen samenhangt, is de score projectafhankelijk. Daarnaast beschikt de SemperGreenwall over een Cradle to Cradle-certificering.

Subsidie verduurzaming scholen
De overheid heeft subsidies beschikbaar gesteld voor het vergroenen van scholen en andere maatschappelijke panden. Vanaf 3 oktober 2022 tot en met 31 december 2023 kunnen eigenaren van deze gebouwen gebruikmaken van de Investeringssubsidie Duurzaam Maatschappelijk Vastgoed (DUMAVA). Ze krijgen hiermee 30% van de projectkosten en 50% van energieadvies en het energielabel vergoed.

Voorbeelden van groene scholen
De foto's hierboven tonen diverse scholen, die de stap naar een groene school genomen hebben.

Op de Avans Hogeschool in Den Bosch zijn twee groene gevels tegenover elkaar aangebracht. Zo kunnen de studenten genieten van een pauzemomentje in deze groene ruimte.

De SemperGreenwall in de Harris School of Public Policy aan de Universiteit van Chicago et Keller Center is een opvallende eyecatcher. De groene plantenwand bedekt een deel van de betonnen wand en zijn in vakken ingeplant voor een leuk gestreept effect.

Bezoekers van de faculteit Techniek van Hogeschool van Amsterdam worden warm verwelkomd met een groene gevel, waar met bronzen letters het woord ‘Techniek’ in de wand is aangebracht.

In de schoolkantine van Videregående skole in Noorwegen is een groene gevel aangebracht met een prachtig design. De wand van 16 meter breed en 3,5 meter hoog is net een schilderij.

In de kantine van Hogeschool Utrecht is een strook van groen aangebracht. Na een lunch in een gezellige omgeving, kunnen de studenten weer helemaal opgeladen door naar het volgende college.

In het Belgische Meerdonk is voor de school GOM bij de transformatie van een asbestdak naar een nieuwe dakbedekking gelijk gekozen voor de duurzame uitstraling van een groendak. Dit 800m2 grote groendak zorgt bovendien voor een aangenaam binnenklimaat tijdens warme dagen.

Ook in het Belgische Sint-Truiden zijn ze bij de bouw van de nieuwe HASP-O campus gegaan voor een groendak. Dit traditionele groendaksysteem is aangebracht op verschillende dakopvervlakken en biedt zowel studenten als personeel alle voordelen die het groendak te bieden heeft.

Kiem speciale school in Dordrecht is een Brede School naar ontwerp van architect Mecanoo. De menselijke maat en gevoel van veiligheid en geborgenheid vormden sleutelelementen in het ontwerp. De hellende groendaken hebben bijgedragen aan de duurzaamheid van dit pand. Kiem behaalde een categorie B onderscheiding binnen het 'Frisse Scholen'-concept.

In Waalwijk is Kindcentrum Zanddonk door DMV Architecten ontwikkeld en is een ware groene eyecatcher in de wijk. De groene daken zijn ook voorzien van zonnepanelen. Ook tussen de trappen is Sedum verwerkt om de school een uitnodigende entree te geven. De toepassing van de groene daken in combinatie met de houten gevelbekleding is een bewuste keuze geweest om een duurzame uitstraling te creëren.

Meer weten over het vergroenen van een school?
Voor meer informatie over vergroening van een schoolgebouw - of dit nu om nieuwbouw of renovatie gaat - kunt u contact opnemen met de experts van Sempergreen op het gebied van groene daken en gevels. Deze specialisten beantwoorden graag al uw vragen.

Download brochures

Sempergreen Groene daken & Bodembedekking

Brochure

Sempergeen Verticale Tuinen | Indoor & Outdoor

Brochure

Stel jezelf kort voor! Dan weet het betreffende bedrijf wie hun brochure gedownload heeft.

Wil je niet bij elke download jouw gegevens in hoeven voeren?
Klik dan hier om in te loggen. Heb je nog geen account? Maak dan hier een gratis account aan.

Voornaam

Achternaam

E-mailadres

Downloaden

Wanneer je brochures downloadt op Architectenweb.nl worden relevante gegevens van jou – zoals jouw naam en e-mailadres – met het betreffende bedrijf gedeeld. Meer hierover lees je in ons privacybeleid.

Brochure

Sempergreen

Download brochures (2)Neem contact op

Staat van realisatie Voltooid

Start bouw 2020

Meewerkende partijen

ArchitectMecanoo, DMV architecten

Neem contact op met Sempergreen

Je bent momenteel niet ingelogd. Hierdoor is het alleen mogelijk om meer informatie per e-mail op te vragen. Wil je liever gebeld worden of documentatie per post ontvangen? Klik dan hier om in te loggen.
Heb je nog geen account? Maak dan hier een gratis account aan.

Voornaam

Achternaam

E-mailadres

Opmerkingen