Studio's en kantoren Endemol
8 augustus 2012
Het gebied rond de Arenaboulevard in Amsterdam Zuidoost ontwikkelt zich in rap tempo tot een hoogwaardig entertainment- en uitgaanscentrum. In juni 2010 is het studiocomplex van Endemol Nederland hieraan toegevoegd.
Via een competitie tussen combinaties van ontwikkelaars en architecten verwierf OeverZaaijer architectuur en stedebouw samen met G&S Vastgoed B.V. de opdracht voor dit complex. Het complex bevat behalve studio's, decorateliers en horeca ook kantoren. De opdrachtgever wenste een marktconform gebouw dat tegelijkertijd volledig is afgestemd op het zo efficiënt mogelijk 'runnen' van het 24 uur - bedrijf Endemol. Dit betekent dat studio's snel moeten kunnen worden omgebouwd, decorwisselingen soepel gaan en stromen publiek in goede banen worden geleid. Kortom het bedrijf moet kunnen werken als een logistieke machine. Ook de gewenste uitstraling van het gebouw moest voldoen aan twee ogenschijnlijk tegengestelde eisen: enerzijds een eigenzinnig en onderscheidend karakter, waarin het entertainmentgevoel tot uitdrukking komt, en anderzijds een rustige 'neutrale' basis, waardoor het gebouw gemakkelijk aanpasbaar is aan veranderingen in de toekomst, zoals zelfs een andere functie.
Entreeplein aan het water
In het stedenbouwkundig plan van de Gemeente Amsterdam was de 'Handelshuislocatie' bedacht als twee parallelle stroken, ingevuld met een grote variëteit aan individuele kantoorgebouwen en hotels, waartussen grootschalige bedrijfsruimte. De rechthoekige bouwkavel ligt ingeklemd tussen De Loper, De Passage, De Holterbergweg en sportvelden.
Het concept voor het Endemol complex vat alle bedrijfsonderdelen samen in één gebouw dat hiervoor een groot deel van de kavel gebruikt. De eerste twee bouwlagen vormen een basis, waarboven zich volumes verheffen. Aan de boulevardzijde (De Loper) is dat een U-vorm van 6 en 7 lagen hoog die vanaf de derde verdieping meer ingericht is als kantoorruimte. De begane grond en de eerste verdieping omvatten ruimten voor de studioactiviteiten en de publieke functies. De U-vorm opent zich naar De Loper en omsluit het entreeplein. Het entreeplein grenst aan een representatieve waterpartij met fonteinen, die de entree op een natuurlijke manier markeert en tegelijkertijd een feestelijke allure geeft.
Om de waterpartij te kunnen realiseren, is de bestaande smalle waterloop langs De Loper ter plaatse van de kavel sterk verbreed. De oevers vormen een geleidelijke terrasvormige overgang van het entreeplein naar het water met een sierlijke waaier van plateaus, waarop het publiek of personeel kan 'loungen'. Samen met het water vormen de plateaus een 'waterplein'. Het publiek wordt zo buiten feestelijk ontvangen via een reeks representatieve stedelijke ruimtes van waterplein en entreeplein. Na de fysieke entree wordt de reeks als vanzelf ruimtelijk voortgezet in een binnenplein, het atrium.
Dynamisch atrium
De entree gaat over in een indrukwekkend dynamisch multifunctioneel atrium, waar de verschillende publiek- en medewerkerstromen eerst samenkomen en vervolgens worden opgesplitst. In het atrium komt het ware theaterkarakter van het gebouw tot leven. Achter het atrium bevindt zich het studiogedeelte met een grote en een kleine studio, die als 'reuze daklichten' uitsteken boven de basis van twee bouwlagen.
Endemol koos voor het ontwerp van OeverZaaijer architectuur en stedebouw vanwege de efficiënte logistieke indeling, de praktische bruikbaarheid van de ruimten en de grote flexibiliteit.
Vooral de introductie van het atrium dat niet in het programma van eisen was opgenomen, maar wel veel gebruiksmogelijkheden toevoegt, werd gewaardeerd. Niet alleen de praktische kwaliteiten van het atrium geven het gebouw een substantiële meerwaarde, ook de representatieve, ruimtelijke kwaliteit draagt daaraan ruimschoots bij. Het dubbel hoge atrium fungeert als centraal ontmoetingsplein, waaraan desgewenst verschillende ruimten te koppelen zijn tot een groot entertainmentlandschap. Aan het atrium zijn ook het restaurant en het artiestencafé gevestigd. Voor besloten bijeenkomsten of kleinere evenementen is het mogelijk deze ruimten af te scheiden van het atrium. Grenzend aan de eerste kantoorverdieping is het atriumdak verlaagd, waardoor een patio ontstaat die licht brengt in de kantoren, maar ook dient als terras of rookbalkon.
Modern en functioneel van buiten, feestelijk van binnen Een gevelstructuur van lichtkleurig beton gebaseerd op een vierkant raster van raamopeningen (2.70 m x 2.70 m), geeft het gebouw zijn alzijdige, rustige uitstraling. Door het beton te voorzien van een reliëfstructuur wordt het natuurlijke, ruwe karakter van het materiaal versterkt. De strakke contouren van de gebouwmassa in combinatie met het consequent doorgevoerde gevelraster verlenen het gebouw een heldere identiteit. Met lichtgekleurd beton vormt het gebouw een tegenwicht tegen de donkere massa's van de gebouwen in de omgeving. Het neutrale betonraster komt tot leven door kleuraccenten via de gekleurde verticale panelen ter plaatse van de te openen ramen. Harmoniërende tinten vormen een diagonaal patroon over het gevelvlak. Wie langs het gebouw loopt of rijdt ervaart een telkens wisselend kleurenspel.
In contrast met de rustige uitstraling van het geheel, dringt op de begane grond, bij het entreeplein, het atrium en de foyer de dynamiek door van de activiteiten in het gebouw. In de avonduren ondergaat het gebouw een gedaantewisseling. Het karakter van het gebouw verandert van introvert naar expressief. De daklichten van de studio's verlichten het gebouw als een reuze feestverlichting. Ook het atrium licht op in de gevel. Het dynamisch bewegende publiek wordt duidelijk zichtbaar achter de verlichte glasgevels.
In het interieur is de sfeer, in tegenstelling tot de sobere buitenkant, feestelijk, kleurrijk en warm onder meer door veel hout toe te passen. Via indrukwekkende, atriumhoge scheidingswanden is de ruimte op verschillende manieren indeelbaar en afsluitbaar.
Het interieurconcept en de gehele inrichting van het gebouw zijn in handen van de interieurafdeling van het architectenbureau OeverZaaijer in samenwerking met Studio Linse Amsterdam.
Flexibel en duurzaam
Het gebouwontwerp is in de eerste plaats duurzaam vanwege de grote flexibiliteit. Voor de draagconstructie is een structuur gekozen die optimale flexibiliteit in de indeling toelaat. Het gebouwconcept is sterk gericht op multifunctionaliteit. Ruimtes zijn te koppelen of juist af te splitsen voor afzonderlijk gebruik. Ook de vloeren zijn afgestemd op verandering in het gebruik. Bij dynamische veranderingen die Endemol als gebruiker wenst, laat het gebouw zich gemakkelijk aanpassen. Zo zal het gebouw zich bij een functieverandering in de toekomst ook eenvoudig voegen naar een nieuwe bestemming. Duurzaamheid manifesteert zich in de toepassing van duurzame materialen en een zorgvuldige detaillering die veroudering voorkomen. Ook bij een lange levensduur zal het gebouw zijn functionaliteit en degelijke allure niet verliezen.
Op energiegebied is voor het gebouw het maximum bereikt binnen de kaders van de mogelijkheden. Het gebouw is aangesloten op stadsverwarming. Er is onder meer daglichtreflecterende zonwering toegepast. Door alle energiebesparende maatregelen blijft de epn-waarde voor het kantoorgedeelte ruim binnen de gestelde norm. Voor het studiodeel is het gebouw zoveel mogelijk energie-efficiënt. Via een nieuwe en duurzame koudecentrale in Amsterdam Zuidoost maakt de koelinstallatie gebruik van het koude water in de nabijgelegen Ouderkerkerplas. Als extra bijzonderheid geldt dat er dubbele gevels zijn toegepast om vliegtuiglawaai te kunnen weren. Opnames in de studio's mogen immers geen hinder ondervinden van geluid van buitenaf.