VrijHaven

VrijHaven, bouwblokken

VrijHaven, tramloods

VrijHaven, een levndig plintprogramma

VrijHaven, Havenstraat

VrijHaven, royale galerijen

VrijHaven, binnentuin

VrijHaven, Karperweg

VrijHaven

Schets Karperweg

Schets Havenstraat

Team van vijf architectenbureaus maakt winnend ontwerp voor Havenstraat Amsterdam

11 april 2024, 17:38

Powerhouse Company, Studio Donna van Milligen Bielke & Ard de Vries Architecten, Team V Architectuur, Joppe Kusters en DELVA Landscape Architecture | Urbanism hebben gezamenlijk het winnende ontwerp gemaakt voor het Havenstraatterrein in Amsterdam. Het plan VrijHaven gaat uit van een stedelijk ensemble met een levendige plint en een groot aantal, onderling verschillende woongebouwen, met behoud van de kwaliteiten van de rafelrand.

Het Havenstraatterrein is het voormalige spooremplacement van het Haarlemmermeerstation. Nu kent het terrein een creatieve gemeenschap te midden van een lappendeken aan Romney-loodsen en andere oude industriële overblijfselen, historische trams en informeel groen. Rafelranden als deze zijn essentieel voor de stad, zeggen de architecten; daarom biedt het winnende ontwerp de mogelijkheid voor de lokale ondernemingen, creatieven en makers om plek te krijgen in het plan.

De vijf betrokken architectenbureaus hebben in nauwe samenwerking elk onderscheidende gebouwen ontworpen. Het ensemble bestaat uit een zogenoemde ‘Oerplint’ en een reeks expressieve woongebouwen. In totaal beslaat het project een BVO van ruim 43.000 m².

Oerplint
De Oerplint, ontworpen door Studio Donna van Milligen Bielke & Ard de Vries Architecten, ontleent haar betekenis aan het oorspronkelijke spoorwegkarakter van het terrein. Functioneel grijpt de plint terug op de bedrijvigheid van het latere Havenstraatterrein en biedt ruimte voor flexibele ateliers, betaalbare makersplaatsen, restaurants en culturele ruimten.

De Oerplint flankeert het gebied met het Kopblok in het noorden en de Tramloods in het zuiden. Hier tussenin vormt de plint “een tijdloos monumentaal element”, aldus het ontwerpteam, en een podium voor de bovengelegen bouwblokken. De Tramloods herbergt een museum voor historische trams. Op het dak bevindt zich ‘De Vrijplaats’, een openbaar plein voor culturele programmering.

Woonblokken
Powerhouse Company, Team V Architectuur en Joppe Kusters ontwierpen een familie van twaalf woongebouwen, die zich kenmerken door “rauwe elegantie”, aldus de architecten. De ontwerpen gaan uit van hergebruikte en biobased gevelmaterialen, flexibele plattegronden, karakteristieke daken en kleinschalige ontsluiting. Hoewel de bouwblokken duidelijk een familie vormen, hebben ze ook duidelijk hun individuele karakteristieken.

Het ontwerp voorziet in weelderig groene binnentuinen, ontworpen door DELVA, die de woongebouwen en de Oerplint krachtig verbinden. In deze binnentuinen kunnen de bewoners elkaar ontmoeten en kinderen vrij spelen. Een kunstroute door de buurt vormt in het plan een aanvullend inspirerend ontwerpelement.

Ruimte voor leven en creëren
Met het plan VrijHaven streven de architectenbureaus, samen met de opdrachtgevers en ontwikkelaars RED Company en Caransa Groep, naar behoud van de kwaliteiten en kenmerken van de Havenstraat. Het plan biedt volgens hen betaalbare ruimte voor ondernemers en bewoners, en omvat huisvesting voor elke leeftijdsgroep – met extra oog voor gezinnen specifieke ruimten voor creatieven.

De samenhang met de openbare ruimte is essentieel voor het verankeren van het nieuwe gebied in de stad. De plint krijgt daarom extra ruimte bij de ingangen van de woningen, aandachtig vormgegeven doorgangen naar de binnentuinen en zitgedeelten die de gevel activeren.

“Door de enorme diepte in de gevel vervagen de grenzen tussen stad en gebouw, en wordt de Oerplint onderdeel van het stedelijk weefsel”, legt Donna van Milligen Bielke uit. De transparantie in het straatbeeld is van groot belang voor de interactie tussen mensen en programma. Het ontwerpelement nodigt bewoners en gebruikers uit om het eigenaarschap van de ruimte te nemen.

Duurzame ambities
Volgens het ontwerpteam wordt VrijHaven een energiezuinige, gezonde en energieleverende buurt, klaar voor de energietransitie. De architectenbureaus en ontwikkelaars streven tevens naar zeer ambitieuze BENG-scores, laten ze weten.

Onder meer door gebruikmaking van parametrisch ontwerp kan de gehele buurt worden aangesloten op een slim energienetwerk, teneinde energiekosten, CO₂-uitstoot en netcongestie te verminderen. Het gebruik van houten structuren en hergebruikte materialen moet de milieueffecten van (de bouw van) VrijHaven minimaliseren en het project een toonbeeld maken van circulariteit en biobased innovatie, zo besluit het winnende team.

Trefwoorden

woningbouw studio donna van milligen bielke havenstraatterrein openbare ruimte amsterdam vrijhaven caransa groep gebiedsontwikkeling red company gebiedstransformatie delva landscape architecture | urbanism joppe kusters powerhouse company appartementengebouw team v architectuur ard de vries architecten

1	Vijf nominaties voor de prijs voor Architect van het Jaar 2025 maandag, 1 september
2	Woontoren De Vrijheid door Atelier Kempe Thill in Bajeskwartier opgeleverd maandag, 1 september
3	Verbouwd kantoorpand Breda weerspiegelt identiteit specialist in koelhuizen woensdag, 27 augustus
4	Architectenweb Sportzomer: Richard Proudley zet zijn hoofd ‘op stil’ tijdens krachttraining woensdag, 27 augustus
5	Chris Collaris benoemd tot partner bij i29 architects woensdag, 27 augustus

Gerelateerde nieuwsberichten

Amsterdam schrijft tender uit voor woon- en werkgebied Havenstraatterrein

31 maart 2023

Tijdelijke remise Museumtramlijn Amsterdam met verrassende ornamentiek

6 mei

Studioninedots neemt intrek in zelf ontworpen Karper K.

16 mei 2023

DELVA stimuleert bos in wording bij woningbouw in Durbuy

17 april 2024

Powerhouse Company ontwerpt hotel nabij Noors regeringskwartier

24 juni 2024

Huis van stenen en hout in open plek Limburgs bos

1 november 2024

Tentoonstelling Unravel in Stedelijk naar ontwerp van Donna van Milligen Bielke & Ard de Vries

3 december 2024

Havenstraatterrein Amsterdam Zuid wordt woon-werkwijk

26 maart 2018

Construction Company, RED Bouw en Baken Bouw realiseren Think District Amsterdam

11 juni 2024

Het universiteitsgebouw als Rubiks kubus

28 maart 2024

Tentoonstellingsontwerp van Donna van Milligen Bielke en Ard de Vries voor Rijksmuseum

18 juli 2024

Team V maakt ontwerp voor renovatie en uitbreiding Hout- en Meubileringscollege Amsterdam

25 november 2024

Duinlandschap over combinatie van zeewering en casino voegt nieuwe openbare ruimte toe aan Middelkerke

26 maart 2024

Aftrap voor eerste buitenlandse project Team V Architectuur

17 december 2024

Team V stelt twee nieuwe partners aan

27 maart

Toekomstig hoofdkantoor DPG Media in Amsterdam opgeleverd

4 maart 2024

Nieuwe editie ‘Architects, not Architecture’ in Amsterdam

14 januari

Powerhouse Company presenteert winnend ontwerp The Harmony

14 maart 2024

Muziekwerf in voormalige Rotterdamse kerk opent officieel de deuren

13 september 2024

Abe Bonnema Architectuurprijs 2023 toegekend aan de Kunstwerf

8 december 2023

Kantoorgebouw Mediavaert heeft een overwegend houten constructie

16 juli 2024

Emma Scholten benoemd tot partner bij Powerhouse Company

17 april

Team BPD wint met transformatieplan voor betaalbare leef- en woongemeenschap

26 februari 2024

Bouw hout-hybride woontoren in Amstelveen stap dichterbij

12 mei

Gemeenteraad Delft geeft groen licht voor verbouwing Museum Prinsenhof

5 februari 2024

Eerste grootschalige houten woongebouw van Rotterdam opgeleverd

13 mei

Bouw KJ Den Haag officieel gestart

13 december 2023

De Kunstwerf is Publiek gebouw van het Jaar 2023

8 november 2023

Vertical – woontoren met beplanting en woontoren met nestgelegenheid

17 maart

Bouw van The Baan Tower nu echt van start

28 november 2023

Powerhouse Company transformeert wederopbouwkerk naar Muziekwerf

19 juli 2023

Team van VORM wint competitie voor groene woonbuurt in Nieuwkoop

11 juli 2023

Ontwerpteam voor verbouwing Haags Paleis van Justitie bekend

24 februari 2023

HAUT: wonen met riant uitzicht binnen hoofdzakelijk houten constructie

21 maart 2022

Ceremoniële ruimte voor water op Brusselse Kunstberg

17 augustus 2021

Jonge Maaskantprijs 2019 voor Donna van Milligen Bielke

10 april 2019

Het Hasseltse Begijnhof: een omsloten tuin als publieke ruimte

11 september 2018

Toon alles

Andere nieuwsberichten

'Vakantiewoonbuurt' Happy Days wint Gemma Smid Architectuurprijs Zoetermeer 2025

Vandaag, 14:39

De vakjury kende het ruim 200 woningen omvattende project de hoogste eer toe, terwijl het publiek Happy Days samen met het tuinpaviljoen Zoete Aarde als gedeelde winnaar aanwees. De vakjury gaf het laatstgenoemde project een eervolle vermelding.

Open Kaart ontwerpt erf voor gebiedscoöperatie

Vandaag, 13:00

In de polder Nijbroek, vlak bij Deventer, zijn vier schuurwoningen rond een gedeeld erf gebouwd.

Jubileumeditie 25-jarig AFFR start met speelfilm The Great Arch

Vandaag, 11:30

AFFR breekt dit jaar met een traditie. In plaats van een documentaire opent het jubilerende Rotterdamse architectuurfilmfestival met een speelfilm.

Zeven biobased woningen op de plek van een voormalig tuincentrum

Vandaag, 10:22

Midden in een bouwblok in het zuiden van Nijmegen zijn zeven biobased woningen verrezen. De houten woningen zijn gebouwd op de plek van een voormalig tuincentrum, waarvan nog sporen zichtbaar zijn in het landschapsontwerp.

ING en Rabobank stoppen 200 miljoen euro in Nationaal Warmtefonds

Vandaag, 11:58

Het fonds verwacht dat de bijdrage 12.500 huishoudens helpt bij het energiezuiniger maken van hun woning. Met een lening kunnen ze bijvoorbeeld een warmtepomp aanschaffen of hun vloeren isoleren.