Projecten
Producten
Bedrijven
Vacatures
Agenda
Awards
Podcasts
more_horiz
Videos
Magazine
Thema's
Favorieten
Profiel
Uitloggen
Nieuw
Populair
Toon alles
Architectenweb magazine #14
Architectenweb magazine #13
Publieke gebouwen
Architectenweb magazine #12
Kantoren
Architectenweb magazine #11
Scholen
Architectenweb magazine #10
Zorg
Architectenweb magazine #14
Architectenweb magazine #10
Zorg
Architectenweb magazine #12
Kantoren
Architectenweb magazine #13
Publieke gebouwen
Architectenweb magazine #6
Transformatie en Renovatie
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Architectenweb Awards 2025
Architectenweb Awards 2024
Architectenweb Awards 2023
Architectenweb Awards 2022
Architectenweb Awards 2021
Architectenweb Awards 2020
Architectenweb Awards 2019
Architectenweb Awards 2018
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Favorieten
Toon alles
Avond met De Zwarte Hond
Symposium
Post-Growth City
Symposium
Prijsuitreiking Architectenweb Awards 2024
Impressie van een feestelijke avond
Avond met Office Winhov
Martens, Willems & Humblé Architecten
Nominatie voor de prijs voor Architect van het Jaar 2024
Ontwerpen in analogie met het bestaande
Symposium
Martens, Willems & Humblé Architecten
Nominatie voor de prijs voor Architect van het Jaar 2024
De Zwarte Hond
Nominatie voor de prijs voor Architect van het Jaar 2024
Avond met Office Winhov
Uitreiking van Architectenweb Awards 2020
Impressie van de prijsuitreiking via Zoom
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Categorieën
Favorieten
Toon alles
Spring Studio interieurarchitecten
Interieurarchitectenbureau uit Groningen, geleid door Manon Westmeijer & Jasmijn Buijvoets
Interior & Co
Leevik E-commerce
Schapenzacht
Maatwerk wandkleden van wol
Lucid Motors
Stichting Circulair Bouwen Zeeland
Interior & Co
Karakter Erfgoed
Schapenzacht
Maatwerk wandkleden van wol
Leevik E-commerce
Stichting Circulair Bouwen Zeeland
Lucid Motors
Architecten
Architectuur
Mobiliteit en infrastructuur
Stedenbouw en landschapsarchitectuur
Leveranciers
Gevels
Daken
Ramen en deuren
Trappen, liften en balustrades
Binnenwanden
Vloeren
Plafonds
Verlichting
Sanitair
Projectinrichting
Installaties
Constructies
Buitenruimte
Software
Adviseurs
Bestekschrijvers
Bouwmanagement
Installatie adviseurs E
Bouwfysica
Calculators
Installatie adviseurs G/W
Bouwkundig tekenwerk
Constructeurs
Lichtadviseurs
Adviseur beveiliging
Juristen
Intermediairs, Payrolling
Aannemers
Overig
Presentatie
Instellingen / onderwijs
Overig
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Favorieten
Toon alles
Gesprek met Paul de Ruiter over innovatieve en duurzame hoogbouw
Gesprek met Pi de Bruijn over zijn ontwerpen voor de Tweede Kamer toen en nu
Gesprek met Stijn Steenbakkers over verdichting en hoogbouw in Eindhoven
Gesprek met Oresti Sarafopoulos over het ontwerpen van een kantoorgebouw met bijna geen installaties
Gesprek met Aldo Trim over complexe binnenstedelijke hoogbouw
Gesprek met Pi de Bruijn over zijn ontwerpen voor de Tweede Kamer toen en nu
Gesprek met Oresti Sarafopoulos over het ontwerpen van een kantoorgebouw met bijna geen installaties
Gesprek met Stijn Steenbakkers over verdichting en hoogbouw in Eindhoven
Gesprek met Francesco Veenstra over de ruimtelijke opgaven in Nederland
Gesprek met Job Floris over het ontwerpen van gelaagde architectuur
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Categorieën
Favorieten
Toon alles
De Nederlandsche Bank
Duurzaam en comfortabel wonen in de Glazenier
Education Centre University of Groningen
Nationale Balletacademie
iQ Single in de Gemeentehuis van Nissewaard
Philantropus
Nieuwe Nike Store
Uitgekiende gevelafwerking voor Cascade in Alkmaar
Uitbreiding en renovatie dierenkliniek Klijndijk
The Robin - Amsterdam
Architectuur
Woningbouw
Zorg
Hotels
Restaurants en café’s
Winkels
Sportgebouwen
Culturele gebouwen
Overheidsgebouwen
Scholen
Kantoren
Bedrijfsgebouwen
Paviljoens en kunst
Overig
Mobiliteit en infrastructuur
Trein- en metrostations
Luchthavens
Busstations
Parkeergarages
Fietsparkeren
Wegen
Bruggen
Water
Energie
Tankstations en laadstations
Waterzuivering en afvalverwerking
Overig
Stedenbouw en landschapsarchitectuur
Regionale visies
Gebiedsvisies
Plannen stedelijk weefsel
Amusementsparken en dierentuinen
Lichtontwerpen
Openbare ruimte
Pleinen
Parken
Tuinen
Speelplaatsen
Uitkijktorens
Overige (bijv. begraafplaatsen)
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Categorieën
Favorieten
Toon alles
DICTATOR DHM 500 Homelift
Huislift voor toepassing in particuliere- en openbare gebouwen
Verwol Biobased Woodvision Systeemwand
Natuurlijk, modern en robuust
Nieuw: Ventilatieset nu ook voor Ø 35 cm daglichtbuizen
in samenwerking met Ubbink
Prefab EPDM raammanchetten
Luchtdicht bouwen met prefab oplossingen
The Wall of Wonders is ready to be discovered...
Unwind the unexpected
Knauf MaxSpace
Minder wand, méér ruimte. Het ideale profiel voor meer winst per m²
Gevelpaneel square
De grootschalige gevel
100% biobased en gerecycled plaatmateriaal
Circulair bouwen met de biobased vezelplaten van SAM Panels
Het beste inschuifbare lamellendak op de markt
Esthetische en innovatieve oplossing voor exclusieve buitenruimtes
Coral: 100% gerecyclede meubelstof, geinspireerd op koraal
34 kleuren geïnspireerd op de natuur
Gevels
Gevelbekleding
Vliesgevels
Zonwering buiten
Isolatie
Gevelconstructies
Signing
Overig
Daken
Dakafwerkingen
Dakisolatie
Dakconstructies
Dakranden, dakgoten en HWA's
Dakramen
Lichtkoepels
Lichtstraten
Schoorstenen
Overig
Dakluiken
Ramen en deuren
Raam- en deursystemen / kozijnen
Vliesgevels
Hang- en sluitwerk
Beveiliging en luiken
Dorpels en vensterbanken
Lateien
Roosters
Glas
Dakramen
Dakkoepels
Lichtstraten
Zonwering buiten
Zonwering binnen
Buitendeuren
Binnendeuren
Postvakken en brievenbussen
Overig
Dakluiken
Trappen, liften en balustrades
Trappen
Roltrappen
Liften
Balustrades en hekwerken
Galerijen
Binnenwanden
Binnenwanden
Wandafwerking
Vloeren
Constructieve vloeren
Verhoogde vloeren
Vloerafwerkingen
Overig
Plafonds
Tegels
Lineair
Grill
Open en roosters
Naadloos
Eilanden en baffles
Plafondafwerkingen
Ophangsystemen
Overig
Klimaatplafonds
Verlichting
Binnenverlichting
Buitenverlichting
Sanitair
Kranen en douchesets
Wastafels
Douchewanden en douchebakken
Baden
Waterclosets
Accessoires
Overig
Projectinrichting
Stoelen
Banken
Tafels
Kasten
Balies
Vrijstaande wanden
Keukens
Accessoires
Overig
Cabines
Interieurbeplanting
Stoffering
Installaties
Verwarming, koeling en ventilatie
Elektrotechnische installaties
Schakelmateriaal
Domotica
Deurcommunicatie
Beveiliging
Liften
Onderhoudsinstallaties
Overig
Brandbeveiliging
Constructies
Draagconstructies
Funderingen en kelders
Overig
Brandbeveiliging
Buitenruimte
Bestratingen en verhardingen
Afwateringen
Terreinafscheidingen en geluidsschermen
Buitenmeubilair
Fietsparkeren
Terrassen
Terrasoverkappingen
Bruggen
Accessoires
Overig
Beplanting
Sport- en speeltoestellen
Software
Tekenen 2D
Modelleren 3D / BIM
Visualisatie / rendering
Parametrisch ontwerpen
Bouwfysica
Draagconstructie
Overig
Virtual Reality
Cloudoplossingen
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Favorieten
Toon alles
Samen bouwen: wooncoöperaties Amsterdam
Arcam
Palazzo’s aan het IJ – een nieuwe blik op woonvorm
Arcam
Platform Ontwerp NL organiseert de derde editie van 'De dag van de ontwerpkracht'
Postilion hotel en convention centre vlakbij station Den Haag Hollands Spoor, Waldorpstraat 15, Den Haag
Mien Ruys en de moderne tuin
Start wandeling: op het Azartplein, Amsterdam, naast het beeld Amphitrite
Tentoonstelling ‘Gemene Gronden’ in de expositiezaal INTRO
Hillevliet 90 3074 KD Rotterdam
Webinar: Office Winhov over regie van SO tot UO
Online
Mien Ruys en de moderne tuin
Start wandeling: op het Azartplein, Amsterdam, naast het beeld Amphitrite
Een avond met: Ma Yansong
Museumpark 25, 3015 EK Rotterdam
Samen bouwen: wooncoöperaties Amsterdam
Arcam
Cradle to Cradle Café ‘Materialen met een missie’
Firda. Stadionplein 23, Leeuwarden
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Toon alles
Design
Duurzaamheid
Gevel
Infrastructuur
Interieur
Kantoren
Leisure
Openbare ruimte
Publieke gebouwen
Scholen
Transformatie en Renovatie
Woningbouw
Zorg
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Toon alles
Architectuur stagiaire september 2025
Studioschaeffer zoekt een Medior Architect
Bouwkundig tekenaar / modelleur
Projectleider engineering
Veelzijdige stagiair gezocht bij Field!
Bouwkundig Modelleur
Architect gezocht: creatief, analystisch en gedreven
junior technisch ontwerper
Ontwerper Architectuur (per direct beschikbaar)
Medior Architect
ANA zoekt een Medior Architectonisch Ontwerper
Assistent ontwerper/tekenaar
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Mercado met het Stalplein (links) en op de begane grond een markthal
Copyright: Loer Architecten / De Zwarte Hond
Copyright: Loer Architecten / De Zwarte Hond
Copyright: Loer Architecten / De Zwarte Hond
Copyright: Loer Architecten / De Zwarte Hond
Copyright: Loer Architecten / De Zwarte Hond
Binnenstad Groningen met Mercado ten noorden van de Grote Markt
Copyright: Loer Architecten / De Zwarte Hond
Wethouder Roeland van der Schaaf viert de eerste paal van Mercado
Copyright: Loer Architecten / De Zwarte Hond
Bouw markthal met appartementen in binnenstad Groningen gestart
12 januari 2021, 10:36
In de binnenstad van Groningen is eind december de bouw van Mercado gestart. Het gebouw bestaat uit een markthal met daarboven 41 appartementen en is een ontwerp van architectencombinatie
Loer Architecten
en
De Zwarte Hond
.
De realisatie van Mercado past in plannen rond de opwaardering van het noordelijke deel van de Groningse binnenstad. Het gebouw verrijst in de Rode Weeshuisstraat, een voormalige bevoorradingsstraat, direct achter Grote Markt gelegen. Sinds een aantal jaren transformeert de straat naar een kwalitatief hoogwaardige winkelstraat.
Groen en gevel
De markthal met het eveneens nieuw te realiseren Stalplein moet een aangename ontmoetingsplek worden. De publieke ruimte wordt met de markthal op maaiveldniveau als het ware in het gebouw getrokken. De appartementen erboven voegen kwaliteit toe met de ruime toepassing van groen en een bijzondere gevelbekleding.
Architect Jurjen van der Meer van De Zwarte Hond legt uit dat het woonvolume wordt voorzien van verticale tuinen aan de gevel en groene dakterrassen met kleurrijke beplanting. De Zwarte Hond en Loer Architecten leggen momenteel de laatste hand aan de ontwikkeling van de keramische gevel.
De maatwerk-gevelelementen bestaan uit een beige klei, die wordt voorzien van een groen-blauw glazuur. De pasteltinten van het voormalige weeshuis aan de overzijde van de straat zijn als inspiratiebron gebruikt voor het ontwerp.
Gasvrij en aardbevingsbestendig
In het gebouw worden de nieuwste technieken gebruikt, aldus de architecten. In de afgelopen weken hebben installateurs de bronnen geslagen voor warmte- en koudeopslag (WKO). “Hiermee werd de basis gelegd voor een gasvrij gebouw. Na de fundering volgt het aardbevingsbestendige casco.”
Eerder in 2020 werden alle 41 appartementen in Mercado verkocht. Eind december kon de Groningse wethouder Roeland van der Schaaf een toost uitbrengen op het schroeven van de eerste funderingspaal. De geplande oplevering van Mercado is in 2022.
https://vimeo.com/499128859
Trefwoorden
markthal
plein
groningen
appartementengebouw
woningbouw
de zwarte hond
mercado
loer architecten
aardbevingsbestendig
Locatie
Best gelezen
1
VORM en NS Stations tekenen overeenkomst voor deelgebied 3 Wisselspoor Utrecht
maandag, 23 juni
2
Los het woningtekort op met compacte woningen!
dinsdag, 24 juni
3
Bij Tripolis heeft Hollandse Nieuwe van binnen ‘Van Eyck’ met meanderende trap verbonden met ‘MVRDV’
woensdag, 25 juni
4
Woongebouw Prisma in Nieuw Delft toont verschillende gezichten
dinsdag, 24 juni
5
Minister Keijzer neemt meeste aanbevelingen commissie STOER over en wil steilere trappen en lagere plafonds mogelijk maken
dinsdag, 24 juni
Gerelateerde nieuwsberichten
Oud distributiepand V&D getransformeerd tot woongebouw
1 mei 2020
Overdekte markthal in de luwte van de Groningse Grote Markt
2 november 2018
De Zwarte Hond en FARO ontwerpen een utopia voor Leidsche Rijn
22 april 2021
Minder aardbevingen Groningen, maar aantal zware bevingen gelijk
4 januari 2023
Forum Groningen is Publiek gebouw van het Jaar 2020
28 oktober 2020
Nieuwe bestemming voor voormalig V&D-pand Groningen
4 november 2019
Appartementengebouw met oog voor gemeenschap
23 februari 2021
Woontoren De Helix in Groningen geeft uitdrukking aan jonge bewoners
13 augustus 2020
Strootman en De Zwarte Hond maken masterplan voor Twents TSB-terrein
12 mei 2021
Beeldessay – van Groninger Museum tot Groninger Forum – 25 jaar architectuur
3 juli 2020
'Zwarte Doos' in Groningen wordt woongebouw voor studenten
12 juni 2020
Studenten bezien Groningen vanuit woontoren met 'schilderijgevel'
8 mei 2020
Team 4 ontwerpt woningbouwproject Helperkade Groningen
27 maart 2020
Raad komt 'op zolder' in verbouwd stadhuis Groningen
19 februari 2020
Lisa van der Slot en Bart van Leeuwen associates bij De Zwarte Hond
30 juni 2021
Team Felixx presenteert leidraad voor andere benadering Groningse openbare ruimte
13 januari 2022
Kindcentrum in Hellevoetsluis met open vloeren en veel onderwijsruimte
17 januari 2022
Gebiedsvisie schetst Alexanderknoop als hart van Rotterdam-Oost
9 mei 2023
Flexibel houten voorzieningencluster in Meerstad opgeleverd
11 november 2022
De Zwarte Hond ontwerpt nieuw cultuurcluster Delfzijl
15 december 2020
Oud en nieuw geïntegreerd in IKC Prins Constantijn
4 december 2020
Intentieovereenkomst voor gebiedsontwikkeling Spijkenisse Centrum
29 september 2020
Houten kap als identiteitsdrager en verbinder voor station Assen
6 juli 2020
Theater Zuidplein is opgeleverd
15 mei 2020
De Zwarte Hond transformeert textielfabriek naar scholencampus
7 april 2020
Nieuwe buurt op voormalig ALO-terrein Groningen
26 maart 2021
BOOM Landscape maakt winnend plan voor Delftse Houttuinenplein
12 april 2021
Bart van Leeuwen supervisor ruimtelijke kwaliteit bij gemeente Assen
28 april 2021
Ellen Schindler initieert graphic novel over Rotterdam en stadmaken
5 mei 2021
Online verkiezing Groninger Architectuurprijs 2021 van start
16 augustus 2021
Nieuw kantoor voor De Zwarte Hond Rotterdam
20 oktober 2021
Flexibele voorzieningencluster van de Zwarte Hond voor Meerstad
11 november 2021
Neprom-prijs toegekend aan oostzijde Grote Markt Groningen
20 januari 2022
RvS: verbeter positie Groningse gedupeerden bij versterking huis
6 mei 2022
Redevco wil C&A-pand Groningen herontwikkelen tot woon- en winkelgebouw
16 september 2022
Oud distributiepand V&D getransformeerd tot woongebouw
1 mei 2020
Overdekte markthal in de luwte van de Groningse Grote Markt
2 november 2018
De Zwarte Hond en FARO ontwerpen een utopia voor Leidsche Rijn
22 april 2021
Minder aardbevingen Groningen, maar aantal zware bevingen gelijk
4 januari 2023
Forum Groningen is Publiek gebouw van het Jaar 2020
28 oktober 2020
Nieuwe bestemming voor voormalig V&D-pand Groningen
4 november 2019
Appartementengebouw met oog voor gemeenschap
23 februari 2021
Woontoren De Helix in Groningen geeft uitdrukking aan jonge bewoners
13 augustus 2020
Strootman en De Zwarte Hond maken masterplan voor Twents TSB-terrein
12 mei 2021
Beeldessay – van Groninger Museum tot Groninger Forum – 25 jaar architectuur
3 juli 2020
'Zwarte Doos' in Groningen wordt woongebouw voor studenten
12 juni 2020
Studenten bezien Groningen vanuit woontoren met 'schilderijgevel'
8 mei 2020
Team 4 ontwerpt woningbouwproject Helperkade Groningen
27 maart 2020
Raad komt 'op zolder' in verbouwd stadhuis Groningen
19 februari 2020
Lisa van der Slot en Bart van Leeuwen associates bij De Zwarte Hond
30 juni 2021
Team Felixx presenteert leidraad voor andere benadering Groningse openbare ruimte
13 januari 2022
Kindcentrum in Hellevoetsluis met open vloeren en veel onderwijsruimte
17 januari 2022
Gebiedsvisie schetst Alexanderknoop als hart van Rotterdam-Oost
9 mei 2023
Flexibel houten voorzieningencluster in Meerstad opgeleverd
11 november 2022
De Zwarte Hond ontwerpt nieuw cultuurcluster Delfzijl
15 december 2020
Oud en nieuw geïntegreerd in IKC Prins Constantijn
4 december 2020
Intentieovereenkomst voor gebiedsontwikkeling Spijkenisse Centrum
29 september 2020
Houten kap als identiteitsdrager en verbinder voor station Assen
6 juli 2020
Theater Zuidplein is opgeleverd
15 mei 2020
De Zwarte Hond transformeert textielfabriek naar scholencampus
7 april 2020
Nieuwe buurt op voormalig ALO-terrein Groningen
26 maart 2021
BOOM Landscape maakt winnend plan voor Delftse Houttuinenplein
12 april 2021
Bart van Leeuwen supervisor ruimtelijke kwaliteit bij gemeente Assen
28 april 2021
Ellen Schindler initieert graphic novel over Rotterdam en stadmaken
5 mei 2021
Online verkiezing Groninger Architectuurprijs 2021 van start
16 augustus 2021
Nieuw kantoor voor De Zwarte Hond Rotterdam
20 oktober 2021
Flexibele voorzieningencluster van de Zwarte Hond voor Meerstad
11 november 2021
Neprom-prijs toegekend aan oostzijde Grote Markt Groningen
20 januari 2022
RvS: verbeter positie Groningse gedupeerden bij versterking huis
6 mei 2022
Redevco wil C&A-pand Groningen herontwikkelen tot woon- en winkelgebouw
16 september 2022
Toon alles
Andere nieuwsberichten
KAAN Architecten transformeert historische fabriek in Brazilië tot cultureel centrum
27 juni, 11:44
Centraal in het masterplan staan behoud van wat er is en alleen waar nodig toevoegingen realiseren, evenals ‘omarmen van verval’. Veertig procent van het complex is onaangeroerd gevleven.
Belgisch-Nederlands team geselecteerd voor ambitieus infrastructuurproject Brussels Airport
26 juni, 5:44
De komende jaren investeert Brussels Airport fors in haar luchthaveninfrastructuur. Na een Europese aanbestedingsprocedure is daarvoor het Belgisch-Nederlandse team ‘Witteveen+Bos, Benthem Crouwel Architects, OKRA, Stramien CV’ geselecteerd.
Team Hegeman, RRog en KOW maakte winnend plan voor Van Hetenlocatie in Deventer
26 juni, 4:11
Het plan ‘Het Blauwe Knooppunt’ voor de voormalige schoollocatie voorziet in 28 stadswoningen en 24 betaalbare appartementen in een parkachtig landschap.
Uitbreiding met bamboe gevel voor kantoorgebouw Deltares in Delft
26 juni, 1:05
In Delft is het Delta-lab van kennisinstituut Deltares officieel in gebruik genomen. Naar ontwerp van Wiegerinck is een bestaand kantoorgebouw op de campus van Deltares uitgebreid met een laboratorium waarvan de gevel is bekleed met bamboe.
Minder vergunningen voor nieuwbouwwoningen afgegeven in eerste vijf maanden
27 juni, 10:55
Het aantal afgegeven bouwvergunningen voor woningen is in de eerste vijf maanden van dit jaar gedaald tot 33.000.
Aantal windmolens met meer dan de helft gegroeid in tien jaar
27 juni, 9:28
Sinds 2020 kwamen er ook honderden enorme windturbines van boven de tweehonderd meter bij, heeft het Kadaster becijferd.
Minister wil gemeente voorrang geven bij koop in kwetsbare wijk
26 juni, 10:26
Gemeenten moeten voorrang krijgen bij de koop van een woning in wijken waar leefbaarheid en veiligheid onder druk staan, vindt woonminister Mona Keijzer.
Rekenkamer: Limburg moet regie pakken in woningbouw
25 juni, 5:12
De provincie Limburg moet meer de regie pakken om te garanderen dat er voldoende huizen worden gebouwd en de bouw van betaalbare woningen aan te jagen.
Gemeente Amsterdam mag darkstores weren in groot deel van de stad
25 juni, 12:30
Amsterdam is door de Raad van State in het gelijk gesteld en mag zogeheten darkstores van flitsbezorgers weren in een groot gedeelte van de stad.
Verbouwing Binnenhof mag van rechter doorgaan
25 juni, 10:41
De rechtbank in Den Haag heeft dat bepaald in een zaak die draaide om de natuurvergunning voor het verbouwingsproject.
Ga naar het nieuws-archief
Robert Muis
Redacteur
2
0
0
0
Voor een optimale gebruikservaring plaatst Architectenweb functionele cookies. Wat de verschillende cookies precies doen leggen we uit in een
overzicht
. Cookies van social media kun je optioneel
aanzetten
.
Akkoord
Instellingen
Annuleren
OK
Sluiten
Doorgaan
Inloggen
Maak een gratis persoonlijk account aan
Feedback
Feedback
Wij horen graag jouw feedback. Laat je reactie achter en eventueel jouw e-mail adres.
Reactie
Verstuur