Copyright: De Arbeiderspers
Copyright: De Arbeiderspers

Waagstukken, een boek over architecten en (fatale) ambities

29 januari 2020, 17:33
In ‘Waagstukken’ presenteert Charlotte Van den Broeck dertien teksten over architecten en hun laatste gebouw; merendeels projecten die leidden tot hun zelfgekozen dood. In een mengsel van vertelling en beschouwing zoekt de schrijfster naar de verhouding tussen publiekelijk en persoonlijk falen.

“Een architect die faalt in de openbare ruimte, faalt onverholen voor duizenden ogen, en dat gedurende een langere periode in de tijd. Wie zich op het waagvlak van de geschiedenis begeeft, daagt de vergankelijkheid uit”, schrijft Charlotte Van den Broeck in haar recente boek ‘Waagstukken’. De architecten die Van den Broeck in dertien teksten opvoert zijn slachtoffer geworden van een gebouw waaraan ze werkten. Hun ingreep in de openbare ruimte blijkt een mislukking, of wordt door hen, collega’s of het publiek zo ervaren.

Ze start dicht bij huis: het plaatselijke zwembad in Turnhout waar ze als jongere ging zwemmen, op de weinige momenten dat het bad geopend was tussen de talloze gebreken en ongelukken door. In 2011 sloot het zwembad definitief. Het gerucht wil dat de (anonieme) architect zich om het mislukte gebouw van het leven heeft beroofd. Hier begint Van den Broeck aan een tocht langs tragische architecten en hun laatste gebouw, waarop ze de lezer soepel meesleept.

Een reis langs falen
In de reis, die ze de afgelopen jaren ondernam, bezocht Van den Broeck gebouwen als kerken en theaters, een villa, postkantoor, bibliotheek en een beeldentuin, op plekken als Oostende, Rome, Napels, Valletta, Glasgow, Wenen en Washington. Bekende en minder bekende bouwmeesters als Gaston Eysselinck, Lamont Young, George Arthur Crump, Francesco Borromini, Stefano Ittar, Eduard van der Nüll en Karl Pilhal komen langs. Het oudste project stamt uit de 17e eeuw, het recentste is zo’n tien jaar oud.
 
Ze beschrijft de totstandkoming van die laatste projecten, het perfectionisme van de architecten en hun faalangst, de problemen tijdens bouw, de (vermeende) fouten en het onbegrip. De reden waarom de architecten zelfmoord pleegden, verschilt. Van schuldgevoel om een constructiefout tot laster, van jaloezie tot mogelijk financiële problemen. De achterliggende vraag van Van den Broeck lijkt: wanneer is het falen in de publieke ruimte zo groot dat het leven als mislukt wordt gevoeld.

Bouwen en schrijven
Ze trekt de lijnen in elk van de dertien stukken door van het bouwen naar haar eigen professie, het schrijven. Het boek gaat zeker zoveel over ambities, perfectionisme, twijfels en angst voor de middelmaat zoals de schrijfster ze zelf ervaart. Mogen architecten dan via hun creaties veel zichtbaarder in de maatschappij zijn, zelf voelt Van den Broeck blijkbaar ook de hedendaagse druk van louter succesverhalen en niet mogen mislukken.

Haar belezenheid steekt Van den Broeck daarbij zeker niet onder stoelen of banken; dat dat kan overkomen als koketterie, zij haar vergeven. In een soepele stijl beweegt de schrijfster zich van historische feiten naar literaire invulling van gebeurtenissen, van documenteren naar overpeinzen, van reisbeschrijvingen naar persoonlijke herinneringen.

Even soepel weeft ze de dertien teksten tot een geheel. Ze betoont zich een gedreven onderzoeker en een goed observator, met oog voor detail. Situaties zijn soms even vermakelijk als pijnlijk. Ja, vertellen kan ze beslist. Daarbij geeft ze in elk geval nog een flink aantal architecten postuum het krediet en hun waagstuk de aandacht en waardering die ze verdienen. 

Charlotte Van den Broeck – Waagstukken. De Arbeiderspers, Amsterdam. 292 blz. € 22,50

Gerelateerde nieuwsberichten

Andere nieuwsberichten

Woongebouw Civic Architects vormt herkenningspunt langs Tolhuiskanaal

Gisteren, 14:34

Vernieuwd interieur voor gemeente Heemskerk

Gisteren, 13:33

Ontwikkeling gebouwencomplex Amstel Vista bij Berlagebrug gestart

Gisteren, 11:06

TALKS about architecture organiseert twee lezingen in januari

12 december, 4:26

PBL: duurzaam energiedoel haalbaar, maar meer nodig voor klimaat

Gisteren, 15:40

DNB verwacht dat huizenprijzen komende jaren verder oplopen

Gisteren, 12:25

Nieuwe eigenaren voor designlocatie Kazerne

Gisteren, 10:00

Nederlandse bureaus gelauwerd bij Prix Versailles

12 december, 12:05

Nieuw onderzoek: aantal daklozen verschilt sterk per regio

12 december, 11:08

Schoof hoopt dat pensioensector snel weer meepraat over woningbouw

12 december, 9:11
Robert MuisRedacteur
KUBUS | Specialist in BIM-software
SAPA
Reynaers Aluminium Nederland
Jansen
SAB-profiel bv
Aliplast Aluminium Systems
Hagemeister GmbH & Co. KG
ALUCOBOND®
Tarkett BV
Kawneer
Grohe Nederland B.V.
Malaysian Timber Council
OCS | Office Cabling Systems
Swisspearl Nederland
Forster Nederland N.V.
VELUX Commercial Benelux B.V.
Sempergreen
EeStairs | Design trappen - Balustrade - Ontwerp en constructie
Aluprof Nederland BV
QbiQ Wall Systems
Forbo Flooring
Schüco Nederland BV
Cedral
Sto Isoned bv
Triflex bv
Gorter Luiken BV
Foreco Houtproducten
wienerberger
Knauf Insulation
DUCO Ventilation & Sun Control
IsoBouw Systems bv
Mview+
Rockfon (ROCKWOOL B.V.)
Gira Nederland B.V.
Kingspan Geïsoleerde Panelen
GEZE Benelux  B.V.
Renson
Metaglas Groep
ABB | Busch-Jaeger
Jung | Hateha B.V.
Knauf Ceiling Solutions B.V.
Saint-Gobain Building Glass Benelux
Faay Vianen B.V.
objectflor
Boon Edam Nederland B.V.
Hunter Douglas Architectural
Forbo Eurocol Nederland B.V.
EQUITONE gevelpanelen
Plastica Groep
Holonite B.V.
FALK®
Tata Steel Colorcoat®
© 2002 - 2024 Architectenweb BV / Voorwaarden / Privacy / Disclaimer / Sitemap
Annuleren
OK
Sluiten
Doorgaan
Inloggen
Maak een gratis persoonlijk account aan