Copyright: Uitgeverij Prometheus

Boek belicht geschiedenis Russische avant-gardisten

6 mei 2019, 13:34
De Russische avant-gardisten hadden een grote invloed op de kunst en architectuur aan het begin van de twintigste eeuw. Er bestond een levendige interactie tussen architecten en kunstenaars uit de vroege Sovjet-Unie en West-Europa, waarvan de sporen mede terug te zien zijn in de moderne architectuur.

Een voorbeeld is de Van Nelle-fabriek (1925-'31) in Rotterdam. De transportbanden, die in doorzichtige kokers tussen het fabrieksgebouw en het pakhuis aan het kanaal heen en weer gaan, worden gezien als een zuiver constructivistische invloed. Andere bekende Nederlandse gebouwen uit dezelfde periode met constructivistische kenmerken zijn Sanatorium Zonnestraal in Hilversum en de Openluchtschool in Amsterdam.

Mart Stam, die enkele jaren heeft meegewerkt aan de Van Nelle-fabriek, onderhield nauwe banden met de Russische kunstenaar El Lissitzky en vertrok in 1930 zelfs naar de Sovjet-Unie om er bij te dragen aan de opbouw van de nieuwe staat. Zijn contact met de Russische avant-garde was ontstaan in Duitsland, waar Stam (later) nog lesgaf aan een instelling waar eveneens een intensieve relatie met de avant-gardisten bestond, het Bauhaus.

Toevallige coalitie
Sjeng Scheijen heeft een geschiedenis geschreven over de Russische avant-gardisten en hun rol in de revolutie onder Lenin en de tragische jaren erna. In een bijna toevallige coalitie met de bolsjewieken kregen radicale kunstenaars als Kazemir Malevitsj, Wassily Kandinsky en Vladimir Tatlin hoge posten toebedeeld in het zojuist gevormde Volkscommissariaat van Verlichting. De verbeelding was aan de macht; de hemelbestormers wilden de straten en de pleinen, het onderwijs en uiteindelijk de mens zelf opnieuw vormgeven.

Ondanks hun grote inspanningen, die onder meer legendarische ontwerpen als het Monument voor de Derde Internationale van Tatlin en El Lissitzky’s Wolkenbügel (beide niet gerealiseerd) opleverde, viel hun verbond met de nieuwe politieke machthebbers al gauw uit elkaar. Ook onderling liepen de verhoudingen scheef, getuige bijvoorbeeld de groeiende rivaliteit tussen de constructivist Tatlin en de suprematist Malevitsj .

Terwijl de reputatie van de kunstenaars en architecten in Europa groeide, werden zij met name in de jaren onder Stalin onderdrukt en gemarginaliseerd in de nieuwe Sovjetstaat. Sommige kozen ervoor te emigreren, andere zonken langzaam weg in het moeras van de terreurstaat, werden gemarteld en/of stierven een tragische dood.

Dagboekfragmenten
In het boek De Avant-gardisten wordt gebruik gemaakt van een grote hoeveelheid dagboekfragmenten, brieven, memoires en belangrijke nieuwe archiefvondsten, meldt uitgever Prometheus. Een speciaal hoofdstuk is gewijd aan het Monument voor de Derde Internationale, ofwel ‘Tatlins toren’.

De slavist Scheijen (1972) is gespecialiseerd in Russische kunst van de vroege twintigste eeuw. Zijn biografie van impresario Sergej Djagilev werd wereldwijd geprezen en belandde op de eindejaarslijsten van beste boeken van The New York Times, The New Yorker en The Sunday Times.

Gerelateerde nieuwsberichten

Andere nieuwsberichten

Door TconcepT ontworpen woonbuurt in Amstelveen opgeleverd

Gisteren, 16:16

Video: interviews met genomineerden Abe Bonnema Prijs voor Jonge Architecten

Gisteren, 13:47

Nudus presenteert ontwerp Matrix Innovation Center op Zuidas

Gisteren, 12:00

Achterbosch Architecten en Wind Architecten Adviseurs bundelen krachten

12 november, 5:07

Bouwers en archeologen vinden restanten van zevenduizend jaar oude hoeves

Gisteren, 16:47

Nieuwe expositieruimte in Rotterdam opent met expo over sociale wooncomplexen

Gisteren, 12:43

IEA: meer maatregelen nodig om doel energie-efficiëntie te halen

12 november, 11:21

Voormalig Floriade-wethouder voelde geen steun van collega's

12 november, 10:33

Liesbeth Spies beoogd als nieuwe voorzitter Aedes

11 november, 4:30

ABN AMRO: aanbod huurwoningen en winkelpanden blijft afnemen

11 november, 11:46
Ronnie WeessiesRedacteur
KUBUS | Specialist in BIM-software
SAPA
Reynaers Aluminium Nederland
Jansen
SAB-profiel bv
Aliplast Aluminium Systems
Hagemeister GmbH & Co. KG
ALUCOBOND®
Tarkett BV
Kawneer
Grohe Nederland B.V.
Malaysian Timber Council
OCS | Office Cabling Systems
Swisspearl Nederland
Forster Nederland N.V.
VELUX Commercial Benelux B.V.
Sempergreen
EeStairs | Design trappen - Balustrade - Ontwerp en constructie
Aluprof Nederland BV
QbiQ Wall Systems
Forbo Flooring
Schüco Nederland BV
AGC Nederland Holding B.V.
Cedral
Sto Isoned bv
Triflex bv
Gorter Luiken BV
Foreco Houtproducten
Wienerberger B.V.
Knauf Insulation
DUCO Ventilation & Sun Control
IsoBouw Systems bv
Mview+
Rockfon (ROCKWOOL B.V.)
Gira Nederland B.V.
Kingspan Geïsoleerde Panelen
GEZE Benelux  B.V.
Renson
Metaglas Groep
ABB | Busch-Jaeger
Jung | Hateha B.V.
Knauf Ceiling Solutions B.V.
Saint-Gobain Building Glass Benelux
Faay Vianen B.V.
objectflor
Boon Edam Nederland B.V.
Hunter Douglas Architectural
Forbo Eurocol Nederland B.V.
EQUITONE gevelpanelen
Plastica Groep
Holonite B.V.
FALK®
Tata Steel Colorcoat®
© 2002 - 2024 Architectenweb BV / Voorwaarden / Privacy / Disclaimer / Sitemap
Annuleren
OK
Sluiten
Doorgaan
Inloggen
Maak een gratis persoonlijk account aan