Oostzijde

Westzijde

Plattegrond cassettes plafond

Plattegrond cassettes kolommen

Constructie cassettes

Janus, god van poorten en doorgang

Onderdoorgang van A10 bij Sloterdijk met spiegeling verbijzonderd

7 mei 2019, 14:42

Steeds meer forensen gebruiken een onderdoorgang onder de ringweg A10, die het centrum van Amsterdam en het Westerpark verbindt met Sloterdijk-Centrum. Een ontwerp van HOH Architecten en Children of the Light maakt de doorgang tot een speelse en lichte stadspoort.

De onderdoorgang onder de A10 tussen het Westerpark en de Arlandaweg in Amsterdam wordt nu al veel gebruikt. Met de transformatie en ontwikkeling van Sloterdijk-Centrum naar een gemengde stadswijk zullen steeds meer voetgangers, fietsers en trams de onderdoorgang gebruiken.

Met het oog daarop schreef de gemeente in 2017 een ontwerpwedstrijd uit om van de donkere onderdoorgang een ‘plek voor verwondering’ te maken. HOH Architecten en Children of the Light maakten het winnende ontwerp, dat reageert op de vormgeving van de constructie en de dynamiek van het verkeer. Het ontwerp is in april officieel opgeleverd.

Januskop
Startpunt voor het concept is de vaststelling dat fietsers, voetgangers en passagiers in de tram de onderdoorgang 's ochtends naar werk doorkruisen en 's avonds weer, de andere kant op. De twee richtingen op verschillende momenten van de dag hebben de ontwerpers versterkt door de onderdoorgang ook twee verschillende gezichten te geven.

De ‘twee gezichten’ zijn een mooie verwijzing naar de Janus, in de Romeinse mythologie de god van de doorgang, van poorten, van openen en sluiten. Elk ‘gezicht’ van de onderdoorgang kenmerkt zich door een materiaal dat rond infrastructuur veel wordt toegepast: de spiegel en de retroreflector.

Lichtreflectie en spiegeling
De kopse kant van de V-vormige betonnen kolommen wordt aan één zijde voorzien van panelen met retroreflectieve folie, dat bijvoorbeeld ook wordt toegepast bij verkeersborden en licht weerkaatst. Wanneer een fietser, scooter of tram met verlichting door de onderdoorgang rijdt lichten deze vlakken op en begeleiden als het ware de passant door de onderdoorgang.

“Daarnaast ontstaat er een interactie tussen de verschillende gebruikers en hun lichten, een spel van licht en schaduw, of eigenlijk een spel tussen licht en de afwezigheid ervan”, aldus de ontwerpers.

De andere zijde van de kolommen krijgt een bekleding met spiegelende panelen, waardoor ze hun zware en massieve voorkomen verliezen. Daarnaast zorgen de spiegels voor een omdraaiing van beweging en ruimte: in de spiegel ziet de passant waar hij net vandaan komt.

Ruimtelijk
Spiegelende cassettes aan het plafond nemen het ritme en de lengte van de bestaande liggers over. Op die manier verbinden de ontwerpers oud en nieuw. De spiegelende cassettes maken de bestaande ruimte lichter, ruimtelijker en opener.

De spiegelende panelen op het plafond en de kolommen zijn in een verloop van veel naar weinig toegepast, over de volledige breedte van de onderdoorgang. Hiermee hebben de ontwerpers de architectonische kwaliteiten van de doorgang als ruimte op zichzelf willen benadrukken.

Het ontwerp van HOH Architecten en Children of the Light maakt de onderdoorgang in plaats van een donkere en statische ruimte dynamisch en lichter. De architecten en kunstenaars hebben daarbij getracht om de barrière, die de ringweg A10 gevoelsmatig blijft, te slechten door van de onderdoorgang een eigentijdse ‘stadspoort’ te maken.

Trefwoorden

openbare ruimte amsterdam onderdoorgang hoh architecten children of the light sloterdijk-centrum

1	Brug door West 8 verbindt stadshart Den Helder met Willemsoord donderdag, 14 augustus
2	Architectenweb Sportzomer: Mark Hereijgers hervond zichzelf na jarenlang obsessief sporten maandag, 11 augustus
3	Architectenweb Sportzomer: roeien brengt Indira van ’t Klooster in contact met de omgeving woensdag, 13 augustus
4	Nieuwe Instituut verwerft archief Aldo en Hannie van Eyck dinsdag, 12 augustus
5	In beeld: Folly Art Norg 2025 vrijdag, 15 augustus

Gerelateerde nieuwsberichten

Winnaars ontwerpwedstrijd kavel 6 Oostenburg Amsterdam bekend

13 maart 2019

Lijntekening toont gelaagde geschiedenis grachtenpand

23 oktober 2018

Installatie Transito van Space Encounters te zien in Amsterdam

20 november 2018

Vier bureaus maken ontwerp paviljoen Pinetum Blijdenstein

4 juli 2018

Publieksproject van Noa Haim rond stedelijke problemen Tirana

15 oktober 2020

De gebouwde omgeving is een beschreven blad

2 februari 2021

Spiegelende wereld in onderdoorgang A10

12 september 2017

GroenLinks wil deel van A10 vervangen door woningen

15 februari 2021

750 jaar Amsterdam wordt in 2025 gevierd op autoloze A10

5 december 2023

Tweede prijs voor ontwerp HPP en HOH voor duurzame woontoren Sluisbuurt

21 november 2023

HOH Architecten maakt tentoonstelling in Shibaura House Tokio

18 april 2024

HOH Architecten transformeert officiersmess in Harderwijk

15 januari 2024

HOH Architecten maakt stedenbouwkundige visie voor Wenckebachweg Zuid

29 mei 2024

Oud datacentrum wordt complex met 300 woningen in Stationskwartier Sloterdijk

18 juni 2024

De waarde van tijd

27 maart

Woonproject Tree House rijst letterlijk op tussen de bomen

11 juni

Voetgangstunnel Rotterdam als Tunnel of Love

4 februari 2019

Contrast voor fietsers en voetgangers in tunnel

22 januari 2016

Mozaïekpanorama’s in Wassenaarse tunnel

10 juni 2013

Station Sloterdijk krijgt opknapbeurt

12 juli 2019

Eerste project met modulair bouwsysteem van HOH opgeleverd

8 juni 2020

Ringparkgebouw krijgt nieuw leven onder naam Rembrandt Park

8 juli 2020

Duurzame en aanpasbare huisvesting voor Liander in Amsterdam Sloterdijk

1 februari 2021

Kantoorgebouwen Basisweg Amsterdam herontwikkeld tot District West

15 april 2021

Licht en 'lucht' in onderdoorgang station Almere Buiten

22 juli 2021

Met Kelbergen 2.0 geeft HOH Architecten voorbeeld van verbetering door verdichting

27 september 2021

NEXT architects en Juurlink+Geluk presenteren woningbouwproject HOOF

17 januari 2022

Intentieovereenkomst voor zevenhonderd woningen Sloterdijk I Zuid

9 februari 2022

Haalbaarheidsonderzoek naar bouwen boven het spoor bij station Sloterdijk

19 januari 2023

Onderzoek: geluidsoverlast voor duizenden bewoners rond A10

3 februari 2023

Toon alles

Andere nieuwsberichten

In beeld: Folly Art Norg 2025

15 augustus, 11:31

De Drentse folly-expositie bestaat dit keer uit twintig bouwwerken langs een route door het Norger esdorpenlandschap, plus een 21e extra folly die is neergezet in het informatiepunt aan de Dorpshuisstraat.

Brug door West 8 verbindt stadshart Den Helder met Willemsoord

14 augustus, 9:18

Eind juli is in Den Helder de door West 8 ontworpen Nieuwe Brug geopend. De brug voor fietsers en voetgangers vormt een belangrijke schakel in de verbinding tussen de stad en de voormalige scheepswerf Willemsoord.

Architectenweb Sportzomer: roeien brengt Indira van ’t Klooster in contact met de omgeving

13 augustus, 9:16

Architectenweb interviewt deze zomer architecten die naast hun werk fanatiek sporten of een bijzondere sport beoefenen. In de tiende aflevering spreken we met Indira van ’t Klooster, die naast haar werk als directeur van Arcam roeit.

Nieuwe Instituut verwerft archief Aldo en Hannie van Eyck

12 augustus, 9:22

Tot het materiaal dat is toegevoegd aan de Rijkscollectie voor Nederlandse Architectuur en Stedenbouw behoren 23 maquettes van werken als het Burgerweeshuis in Amsterdam, de Pastoor van Arskerk in Den Haag en het Sonsbeekpaviljoen in Arnhem.