PhD Anne Loes Nillesen - ruimtelijke impact analyses
PhD Anne Loes Nillesen - ruimtelijke impact analyse Alblasserwaard
Studentenproject Rotterdam Rijnmond- Robert de Kort
Studentenwerk Hoekse Waard - Naili Zhao

'Ontwerper moet meer weten van waterveiligheid'

15 mei 2014, 11:31
In aanloop naar de IABR-2014 komende zomer, die in het teken staat van het thema 'Urban by Nature', onderzoekt Architectenweb in een serie van tien interviews de wateropgave in Nederland en daarbuiten. In het achtste deel een interview met Anneloes Nillesen, oprichter van Defacto Architectuur en Stedenbouw en coördinator en docent van Delta Interventions

Tekst Kirsten Hannema

De natuur kan een goede ontwerpvariabele zijn voor urban design, denkt architect en stedenbouwkundige Anne Loes Nillesen. Als coördinator en docent van Delta Interventions, een afstudeerstudio voor architectuur, stedenbouw en civiele techniek, is zij verbonden aan de faculteit bouwkunde van de TU Delft, waar zij ook werkt aan haar proefschrift over waterveiligheid in relatie tot ruimtelijke kwaliteit.

“Urbanisatie is lange tijd opgevat als de superpositie van bebouwing op de natuurlijke ondergrond”, antwoordt Nillesen op de vraag wat haar interpretatie is van het IABR-thema Urban by Nature. “Ik ben blij met de nieuwe trend die zich met deze biënnale manifesteert, waarbij de natuur mede bepaalt wat je met de stad kunt doen. Er zit een logica in de ondergrond, als ontwerper kun je er allerlei slimmigheden ontdekken, mogelijkheden. En dat kan leiden tot verrassende oplossingen.”

Er is nog wel een weg te gaan, zo merkte Nillesen in de ontwerppraktijk van haar eigen bureau Defacto. “Ontwerpers worden doorgaans pas in een laat stadium betrokken bij wateropgaven. De keuze voor de locatie van een nieuwe dijk of een bypass is dan al gemaakt, vaak gebaseerd op een effectanalyse, waarin de ruimtelijke component niet wezenlijk is meegenomen, en dat is een gemiste kans.”

Ontwerpmethode
Met haar promotieonderzoek wil Nillesen daar verandering in brengen. Ze ontwikkelt een ontwerpmethode voor waterveiligheidsvraagstukken, waarbij de visies van stedenbouwkundigen en landschapsarchitecten al vroeg in het traject worden meegenomen.

“Het lastige van ontwerpstudies is dat de beelden er allemaal mooi uitzien; op basis daarvan kun je niet kiezen. Het is belangrijk dat je als ontwerper met technische informatie en data over waterveiligheid leert werken, zodat je feedback kunt geven, bijvoorbeeld over de beste locatie voor een bepaalde ingreep.”

Met een integrale benadering ontstaat niet alleen meer inzicht over ruimtelijke consequentie, maar ook de potenties van een bepaalde gebied, denkt Nillesen. “Nu wordt een tekort in dijkhoogte allereerst gezien als probleem. Maar door op regionaal niveau in te grijpen, bijvoorbeeld door in een bepaald gebied ruimte voor de rivier te creëren, kan het ook een kans zijn, kom je tot een totaal andere ruimtelijke impact.”

Naast haar werk als onderzoeker, is Nillesen werkzaam bij de Delta Interventions afstudeerstudio voor bouwkunde- en civiel techniekstudenten op het gebied van waterveiligheidsproblematiek. Doel is om meer begrip over deltasystemen te ontwikkelen.

De studenten bestuderen in deltagebieden de relaties tussen de lagen van de gebouwde omgeving, infrastructuur en de natuurlijke ondergrond. Verbanden die volgens Nillesen goede uitgangspunten leveren om mee te ontwerpen. Ook gaat veel aandacht uit naar de samenwerking tussen de verschillende disciplines.

Innovaties
Welke innovaties voorziet Nillesen? “Een interessant thema is dat we met ingrepen binnen een Delta soms meer blijken te beïnvloeden dan we oorspronkelijk hadden voorzien. Jakarta zakt bijvoorbeeld langzaam weg, doordat er veel grondwater aan de bodem wordt onttrokken Hetzelfde geldt voor sommige Nederlandse polders, die inklinken en steeds lager komen te liggen zoals de Alblasserwaard.”

“Met de Deltawerken hebben we een open zeeverbindingen afgesloten. Het brakke water is daar zoet geworden, wat effect heeft op de ecologie. Met de ontwerpstudio gaan we nu naar Houston kijken. De stad staat nu voor de keuze om de baai wel of niet af te sluiten. De vraag is wat op de lange termijn het best is; hoe combineer je waterveiligheid met duurzame ontwikkeling?”

Inspiratie vindt Nillesen juist ook in delta’s met een minder geavanceerd watersysteem. “In landen als Bangladesh en Vietnam leven mensen noodgedwongen met het water. Uiteraard is veiligheid tegen overstromingen een must, maar als je in dergelijke gebieden de ‘Nederlandse’ deltawerken zou aanleggen, verdwijnt er ook een kwaliteit van het leven met water.”

“Ik kom zelf uit Nijmegen waar af en toe een deel van de Waalkade onder liep bij hoog water: daardoor ben je je bewust van de natuurlijke kracht van een rivier. Een mooi voorbeeld vind ik de buitendijkse pleinen in Hamburg Hafencity, waar de wisseling van waterstanden ingezet is als ontwerpelement. Het is interessant om na te denken hoe dat principe een systeem zou kunnen worden.”

Van 11-13 juni organiseert TU Delft i.s.m. IABR de Delta Design Days

Architectenweb is mediapartner van de Internationale Architectuur Biennale Rotterdam (IABR). De biënnale vindt plaats van 29 mei tot en met 24 augustus 2014 en heeft de (onlangs gerenoveerde) Kunsthal als thuisbasis. Het thema ‘Urban by Nature’ wordt onder leiding van curator en landschapsarchitect Dirk Sijmons via talrijke tentoonstellingen en evenementen uitgewerkt.

Trefwoorden

waterveiligheid iabr defacto anne loes nillesen

Gerelateerde nieuwsberichten

Andere nieuwsberichten

Nudus en Sweco Architects presenteren stedenbouwkundig ontwerp voor mogelijke nieuwe campus ASML
Gisteren, 14:00

Antonia Schreiber wint Kazerne Design Award 2025 met circulair pleistermateriaal
15 mei, 12:15

Nai010 presenteert architectuurgids Gebouwen door Vrouwen in Rotterdam
15 mei, 11:31

AFFR biedt voorpremière van film Universal Language tijdens Rotterdam Architectuur Maand
15 mei, 10:15

Ministerie onderzoekt oorzaak van daling nieuwbouwvergunningen
15 mei, 1:29

PBL: klimaatplannen Hermans onvoldoende voor klimaatneutraal 2050
15 mei, 10:04

MOB erkent noodzaak Binnenhofrenovatie, maar hekelt geitenpaadjes
14 mei, 5:51

Aantal vergunningen voor tijdelijke woningen weer fors gestegen
14 mei, 9:39

Rijksdienst voor Ondernemend Nederland: aanleg windmolens op land stokt
13 mei, 12:03

Sociale veiligheid TU Delft volgens peiling nog ver te zoeken
12 mei, 5:20
Ga naar het nieuws-archief
Atag Nederland
KUBUS | Specialist in BIM-software
SAPA
Reynaers Aluminium Nederland
Jansen
SAB-profiel bv
Aliplast Aluminium Systems
Kingspan Light & Air
Hagemeister GmbH & Co. KG
ALUCOBOND®
Tarkett BV
Kawneer
Grohe Nederland B.V.
Malaysian Timber Council
OCS | Office Cabling Systems
Swisspearl Nederland
Forster Nederland N.V.
VELUX Commercial Benelux B.V.
Sempergreen
Houthandel van Dam
Aluprof Nederland BV
QbiQ Wall Systems
Forbo Flooring
Schüco Nederland BV
Cedral
Sto Isoned bv
Triflex bv
Gorter Luiken BV
wienerberger
Knauf Insulation
DUCO Ventilation & Sun Control
IsoBouw Systems bv
Mview+
Rockfon (ROCKWOOL B.V.)
Gira Nederland B.V.
Kingspan Geïsoleerde Panelen
GEZE Benelux B.V.
Renson
Metaglas Groep
ABB | Busch-Jaeger
Jung | Hateha B.V.
Knauf B.V.
Saint-Gobain Building Glass Benelux
Faay Vianen B.V.
objectflor
Boon Edam Nederland B.V.
Hunter Douglas Architectural
VOLA Nederland BV
Forbo Eurocol Nederland B.V.
EQUITONE gevelpanelen
Holonite B.V.
AXOR + hansgrohe
FALK®
Tata Steel Colorcoat®
Ontwerpers
Lidmaatschappen
Nieuwsbrieven
Specifier

Leveranciers
Lidmaatschappen
Adverteren

Architectenweb
Over ons
Contact

© 2002 - 2025 Architectenweb BV / Voorwaarden / Privacy / Disclaimer / Sitemap
Annuleren
OK
Sluiten
Doorgaan
Inloggen
Maak een gratis persoonlijk account aan