Dwarsdoorsnede. Bakers Architecten 1996-2021

Blok 52a en 52b, IJburg, Amsterdam. 167 woningen, bedrijfsruimte, kantoor. Ontwerp 2004; oplevering 2008

Onder Professoren, Tuindorp, Utrecht. 22 appartementen. Ontwerp 2000; oplevering 2008

Hotel Aitana, Wester-IJdok, Amsterdam. Hotel met jachthaven. Ontwerp: 1999; oplevering 2013

Droo-Zuid, Duiven. Nieuwbouw sociale huurwoningen. Ontwerp 2007/2008; oplevering 2011/2013

Gezondheidscentrum Vleuten-Dorp, Vleuten. Ontwerp 2019; oplevering 2022

Voormalig V&D-gebouw, Utrecht, transformatie tot mixed-use-gebouw. Ontwerp 2016; in uitvoering

Dwarsdoorsnede. Bakers Architecten 1996-2021

Blok 52a en 52b, IJburg, Amsterdam. 167 woningen, bedrijfsruimte, kantoor. Ontwerp 2004; oplevering 2008

Onder Professoren, Tuindorp, Utrecht. 22 appartementen. Ontwerp 2000; oplevering 2008

Hotel Aitana, Wester-IJdok, Amsterdam. Hotel met jachthaven. Ontwerp: 1999; oplevering 2013

Droo-Zuid, Duiven. Nieuwbouw sociale huurwoningen. Ontwerp 2007/2008; oplevering 2011/2013

Gezondheidscentrum Vleuten-Dorp, Vleuten. Ontwerp 2019; oplevering 2022

Voormalig V&D-gebouw, Utrecht, transformatie tot mixed-use-gebouw. Ontwerp 2016; in uitvoering

Een dwarsdoorsnede van de wil tot creativiteit en kwaliteit

1 februari, 13:45

Het Utrechtse architectenbureau Bakers Architecten kon in 2021 zijn 25-jarig bestaan vieren. Het jubileum was ook aanleiding voor een boek dat een selectie toont uit de vele projecten waaraan het bureau in die periode werkte. ‘Dwarsdoorsnede’, zoals de publicatie toepasselijk is genoemd, verscheen eind 2022 bij uitgeverij nai010.

Nadat Jan Bakers in 1989 afstudeerde aan de Academie van Bouwkunst in Amsterdam deed hij ervaring op bij architectenbureaus als Architectengroep Loerakker, Rijnboutt en Ruijssenaars. In 1995 begon Bakers als zelfstandig architect en in 1996 startte hij Bakers Architecten. Op dit moment bestaat het bureau uit tien mensen; zoals in het boek wordt opgemerkt is het een ‘tussenbureau’ qua omvang, waardoor het wendbaar is en zijn creativiteit kan laten zien.

In gesprek
Bakers is ook iemand die de dialoog zoekt, zegt de auteur van ‘Dwarsdoorsnede’. Naast zijn ontwerppraktijk is Bakers dan ook docent; hij laat zich graag inspireren door jongere generaties en wil op zijn beurt jonge mensen inspireren. Voor het boek is dan ook gekozen om niet alleen Bakers maar ook Lisa Both, als jonge architect, aan het woord te laten. Dat gebeurt in de vorm van een dubbel-interview met beiden, en hun gezamenlijke opmerkingen bij de vijftien projecten die het boek presenteert.

Twee generaties, man en vrouw; de lezer zou heel verschillende inzichten kunnen verwachten, maar de twee blijken het vaak zeer eens. Ze zien bijvoorbeeld beide de noodzaak van regelgeving vanuit de overheid met het oog op kwaliteit en duurzaamheid, maar delen ook de vrees voor – in het algemeen – architectuur als afvinklijstje, voor productie draaien en commercieel denken in plaats van kwaliteit en de daarvoor nodige creativiteit en ambachtelijkheid.

Vijftien projecten in woord en beeld
Hoofdmoot van het boek vormt de presentatie van vijftien projecten, als dwarsdoorsnede van het oeuvre uit vijfentwintig jaar. Afhankelijk van het belang vertellen Bakers en Both bij elk project over de opgave, welke overwegingen en beslissingen zijn gemaakt, over het belang van zichtlijnen, detaillering, materiaal en tactiliteit, et cetera. Hieruit komt ook de benadering van het bureau regelmatig naar voren: sculpturaal en met grote aandacht voor materiaalgebruik (baksteen!), en met een minimum aan ingrepen bereiken wat nodig is of het bestaande versterken.

De gepresenteerde projecten lopen uiteen van verbouwingen voor particulieren tot grootschalige transformaties, van een clubhuis voor sportvereniging Kampong tot een gezondheidscentrum in Vleuten, van belangrijke projecten als Blokken 52a en 52b op IJburg tot het, overigens heel geslaagde, buitenbeentje Hotel Aitana op IJdock. Veel (sociale) woningbouw ook, en uiteraard Het Zwarte Huis in Utrecht, waarin Bakers Architecten ook is gevestigd. Alle projecten worden in beeld gebracht met tekeningen, plattegronden en vooral veel mooie foto’s van Luuk Kramer.

Schuine snedes
Opvallend en bijzonder fraai is ook de vormgeving van het boek, verzorgd door Kai Udema en Eva van Bemmelen. De laatste heeft eerder onder andere een aantal boeken ontworpen samen met Irma Boom, bij wie ze vier jaar werkte.

Het boek heeft een aantal schuine afsnijdingen, waardoor katernen – om bij de architectuur te blijven – terrassen dan wel overstekken vormen. Het boek is gestoken in een stevige kartonnen, eveneens schuin afgesneden, foedraal. De vormgeving is een reactie op de hoeken en (schuine) lijnen in het werk van Bakers Architecten. Regelmatig gaat de schuine snede van het boek een boeiende dialoog aan met de lijnen op de foto’s van Kramer. Deze vormgeving van de katernen maakt het terugvinden van specifieke projecten trouwens heel makkelijk.

‘Dwarsdoorsnede. Bakers Architecten 1996-2021’. (2022) Jan Bakers, Lisa Both, Edwin Lucas. Vormgeving: Eva van Bemmelen en Kai Udema. Fotografie: Luuk Kramer. 296 pagina’s, geïllustreerd (kleur en zwart-wit), 17 x 24,3 cm. Paperback in slipcase. Nederlandstalig. nai010 uitgevers, Rotterdam. € 39,95

Trefwoorden

lisa both jan bakers boek nai010 uitgevers bakers architecten jubileum

1	Woningbouwproject The Hudsons naast het Dakpark opgeleverd woensdag, 22 maart
2	Nominaties Gouden A.A.P. 2023 bekend zaterdag, 18 maart
3	Studio AAAN realiseert 'terpwoning' in polderlandschap nabij Rotterdam woensdag, 22 maart
4	Door MVRDV ontworpen NIO House in Rotterdam geopend donderdag, 23 maart
5	SO-IL geeft cultureel ensemble de ruimte in oude glasfabriek maandag, 20 maart

Gerelateerde nieuwsberichten

Boek: vraagspecificaties voor bouwprojecten

Ontwerp van Bakers Architecten is een sculpturaal Fort Geldersoord

Bakers: “Het hotel is uitgevoerd zoals ontworpen”

Renovatie naar duurzaam en flexibel kantoor

Lieven de Keypenning voor rechtbank Haarlem

Nominaties Rietveldprijs bekend

Andere nieuwsberichten

Mei ontwerpt woongebouwen voor studenten en jongeren in Sluisbuurt

1 uur geleden

Stichting DUWO en BAM Wonen hebben deze weel overeenstemming bereikt over de realisatie van 767 sociale huurwoningen voor jongeren en studenten in de Sluisbuurt in Amsterdam. De woningen worden verdeeld over twee gebouwen.

Boskalis en De Vries & van de Wiel realiseren contouren Buiteneiland

Gisteren, 16:41

Het eiland, dat gaat functioneren als natuur- en recreatiegebied, vormt het sluitstuk van de Amsterdamse wijk IJburg.

Door MVRDV ontworpen NIO House in Rotterdam geopend

Gisteren, 15:34

In Rotterdam is donderdag een multifunctionele showroom voor het elektrische automerk NIO geopend. De eerste Nederlandse vestiging van het Chinese automerk aan de Meent is ontworpen door MVRDV.

Expositie over dertigjarig Droog Design in het Nieuwe Instituut

Gisteren, 13:39

Dit jaar viert Droog Design zijn dertigjarig jubileum. Het Nieuwe Instituut zet deze mijlpaal luister bij met een tentoonstelling in diens onderkomen in Rotterdam en een expositie vooraf in Milaan.

VolkerWessels haalt hogere winst over 2022

2 uur geleden

Bouwbedrijf VolkerWessels is er ondanks de sterk gestegen kosten voor materiaal en lonen in geslaagd 2022 met een hogere winst af te sluiten.

Kabinet wil sneller en meer klimaatbestendig laten bouwen

3 uur geleden

Overheden, vastgoedeigenaren en de bouwsector moeten bij nieuwbouw van huizen en gebouwen zo veel mogelijk rekening houden met klimaatverandering in de toekomst.