Boek belicht recent gerenoveerde Obrechtsjoel en zijn architect

4 juli, 13:14

Na een uitvoerige restauratie is onlangs de Obrechtsjoel in Amsterdam formeel weer in gebruik genomen. Over de belangrijke synagoge, ontworpen door architect Harry Elte in een mengvorm van stijlen uit begin 20e eeuw, is bovendien een boek verschenen met verschillende invalshoeken en fraaie fotografie.

In de jaren twintig van de vorige eeuw trokken vele leden van de Joodse gemeente vanuit het centrum richting Amsterdam-Oost- en -Zuid. Er ontstonden levendige nieuwe gemeenschappen en de behoefte aan nieuwe synagogen groeide. De Raw Aron Schuster Synagoge, veelal kortweg aangeduid als de Obrechtsjoel, werd in 1928 ingewijd en vormde de belangrijkste van de nieuwe synagogen buiten het oude centrum.

Elte’s meesterwerk
Daarnaast was – en is – de Obrechtsjoel het meesterwerk van de architect Harry Elte. Zelf opgegroeid in een orthodox-Joods gezin werkte Elte vooral voor Joodse opdrachtgevers en met name in Amsterdam. Zo’n 88 van zijn ontwerpen zijn daadwerkelijk uitgevoerd; ongeveer de helft bestaat nog steeds. De Obrechtsjoel vormt nog steeds het hart van de joodse gemeenschap in Amsterdam-Zuid.

Het is een markant gebouw, dat laat zien hoe Elte zich niet vastlegde op een enkele stijl of stroming. Aan de buitenzijde laat het ontwerp de invloeden zien van Willem Dudok en het internationaal expressionisme van Frank Lloyd Wright. Het interieur vertoont invloeden van de Amsterdamse School en Elte’s leermeester Hendrik Berlage. Het gebouw is aangewezen als rijksmonument.

Nadat de Obrechtsjoel in 1997 al een grootscheepse restauratie onderging, heeft de Joodse Gemeenschap in 2022 de sjoel opnieuw laten renoveren. Daarbij zijn noodzakelijke herstelwerkzaamheden verricht, zoals aan de indrukwekkende glas-in-loodramen, die oorspronkelijk zijn ontworpen door Atelier Willem Bogtman, en de installaties. Daarnaast is de akoestiek verbeterd en zijn bijvoorbeeld studentenwoningen in de voormalige dienstwoning gerealiseerd.

Publicatie
De architect van de renovatie, Berend van der Lans, en Paula Blocq, bestuurslid van de RAS Synagoge, namen naar aanleiding van de renovatie initiatief tot een publicatie. Daarmee wilden ze onder andere het prachtige gebouw ‘vastleggen’, maar ook de architect Elte meer onder de aandacht brengen.

Het boek bevat bijdragen van onder meer hoogleraar Joodse Studies Bart Wallet (over de geschiedenis van de RAS Synagoge), historicus Laura Lubbers (over Elte’s ontwerp in de nationale en internationale architectuurcontext) en Kemal Rijken (die leden van de sjoelgemeenschap heeft geïnterviewd).

Ook bevat het boek een oeuvrelijst van het werk van Elte, samengesteld door Paul D. Meijer, en worden de sleutelwerken en de architectonische ontwikkeling van Elte beschreven. Het boek is geïllustreerd met historisch beeldmateriaal en fraaie foto’s na de recente renovatie van de hand van Kees Hummel.

De Obrechtsjoel; Harry Elte en zijn meesterwerk voor Joods Amsterdam (2023), Berend van der Lans, Paula Blocq, Coen van Bergeijk (red.), 192 pagina’s, hardcover. Ontwerp: Studio Rikkelman. LM Publishers. €29,50

Trefwoorden

kees hummel berend van der lans amsterdamse school synagoge obrechtsjoel harry elte rijksmonument raw aron schuster synagoge amsterdam religieus erfgoed boek

1	Koschuch Architects ontwerpt woontoren in Haarlem Schalkwijk woensdag, 6 december
2	3XN ontwerpt luxe woongebouw aan Derde Haven in Scheveningen vrijdag, 8 december
3	MIX architectuur ontwerpt blok met woningen en supermarkten in Crooswijk woensdag, 6 december
4	Tien Nederlandse bureaus vallen in de prijzen bij Archello Awards maandag, 4 december
5	AM gaat Ritmeesterlocatie in Veenendaal herontwikkelen maandag, 4 december

Gerelateerde nieuwsberichten

René Boer bekritiseert drang naar stedelijke perfectie in Smooth City

20 juni

Boek brengt brutalistische gebouwen in Nederland in kaart

25 mei

Boek Included over de projecten, de visie en de praktijk van Mei

3 april

Nanne de Ru en Hans Ibelings lanceren nieuwe uitgeverij

31 maart

Boek belicht Meelfabriek op te transformeren terrein Rotterdam

10 februari

Boek: vraagspecificaties voor bouwprojecten

7 februari

LEVS architecten publiceert boek Carbon-based Design

2 februari

Boek over Jaap Bakema, architect met een missie

17 augustus

Een dwarsdoorsnede van de wil tot creativiteit en kwaliteit

1 februari

Boek met 95 portretten van jonge Europese architectuurstudio's

6 december 2022

Boek biedt persoonlijk beeld van architect H.P. Berlage

17 november 2022

Studio 1:1 presenteert het Groene Handboek voor woningcorporaties

16 augustus 2022

Omvangrijke biografie van de gedreven en eigenwijze Theo Van Doesburg

13 juli 2022

Eerste monografie van KAAN Architecten verschenen

24 juni 2022

Boek: de wooncoöperatie als route naar betaalbaar wonen

25 januari 2022

Bedaux de Brouwer: monografie met onverstoorbare architectuur

25 november 2021

Boek: Voor de gek! Follies in Nederland

24 juni 2021

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Abe Bonnema Architectuurprijs 2023 toegekend aan de Kunstwerf

8 december, 5:15

De Abe Bonnema Architectuurprijs 2023 is toegekend aan de Kunstwerf in Groningen. De prijs, waaraan een geldbedrag van 50.000 euro, is vrijdagmiddag overhandigd aan de architecten van het project, Ard de Vries en Donna van Milligen Bielke.

Veertigjarig oeuvre Mecanoo centraal in monografie

8 december, 2:41

Vrijdag wordt officieel een monografie van Mecanoo gepresenteerd. Het boek Mecanoo People Place Purpose Poetry biedt een overzicht van het oeuvre dat het bureau in de afgelopen veertig jaar ontwierp.

Anterieure overeenkomst BuitenStad Hoorn ondertekend

8 december, 11:30

SVP Architectuur en Stedenbouw heeft in samenwerking met Copijn landschapsarchitecten het stedenbouwkundig plan opgesteld voor BuitenStad, een nieuw te verrijzen woonwijk in Hoorn.

3XN ontwerpt luxe woongebouw aan Derde Haven in Scheveningen

8 december, 10:38

De ontwikkelaars VORM en MRP en het Deense architectenbureau 3XN hebben het ontwerp gepresenteerd voor een gebouw met luxe appartementen op het vroegere Norfolkterrein in Scheveningen.

Provincie Zuid-Holland: 29.000 woningen erbij door optoppen

8 december, 3:26

De provincie Zuid-Holland gaat in de zoektocht naar de schaarse ruimte om huizen te bouwen nadrukkelijk kijken naar al bestaande woningen.

Rotterdam onderzoekt mogelijke fraude bij renovatie Boijmans en De Doelen

8 december, 1:12

Ook is er vooruitlopend op dat onderzoek een ambtenaar geschorst, meldt een woordvoerder van de gemeente.

Overijssel dreigt te stoppen met PPLG als Rijk niet betaalt

8 december, 12:03

De provincie Overijssel dreigt te stoppen met de uitvoering van het Provinciaal Programma Landelijk Gebied als de rijksoverheid geen geld hiervoor beschikbaar stelt.