Cover Smooth City

Spreadsheet Smooth City

Collage van ontwerper Kees de Klein in Smooth City

René Boer bekritiseert drang naar stedelijke perfectie in Smooth City

20 juni 2023, 11:39

Steden worden steeds schoner, veiliger en esthetisch homogener. In zijn boek Smooth City vraagt criticus en onderzoeker René Boer zich af of er in zo’n stad nog plaats is voor een afwijking van de norm. Bieden steden nog wel ruimte voor frictie, experiment en subversiviteit?

Steden zijn er in de afgelopen decennia steeds perfecter gaan uitzien. Verpauperde panden werden opgeknapt of gesloopt, gaten in de straatwand werden opgevuld ook de straat kreeg een nieuw, fris uiterlijk. Daarnaast verrezen er prestigieuze nieuwbouwprojecten, die plekken waar je voorheen bij wijze van spreken niet dood gevonden wilde worden, een nieuw aanzicht en elan gaven.

Boer zag het gebeuren in zijn geboortestad Amsterdam, waar onder meer de Oostelijke Handelskade transformeerde van een ietwat ongure plek vol gekraakte pakhuizen transformeerde tot een statige straat met luxueuze woon- en werkgebouwen. Of neem de befaamde Negen Straatjes, die vroeger bekendstonden om hun verloedering, maar nu worden gekenmerkt door een strakke, homogene esthetiek, minimalistisch ingerichte etalages, en glimmende Uber-taxi’s.

Het zijn typische kenmerken van de smooth city, stelt Boer: een stad waarin de drang naar perfectie, efficiëntie en controle constant toeneemt. Zo’n stad is steriel, schoon en verweven met nieuwe technologieën, waardoor het stedelijke leven ‘gladder en perfecter’ wordt. Is er binnen zo’n stad nog wel plek voor een afwijking van de norm, voor frictie of een alternatief, vraagt Boer zich af.

Ondermijning democratisch karakter
Boer stelt in Smooth City dat deze nieuwe vorm van stedelijkheid het democratische karakter en het emancipatoire potentieel van steden ondermijnt en dat er daarmee vrijwel geen ruimte overblijft voor experiment, andere levensstijlen en subversiviteit. Hoewel Boer stelt dat de vraag naar een veilige, schone en goed functionerende stedelijke omgeving begrijpelijk is, bekritiseert hij de drang naar stedelijke perfectie en biedt hij voorstellen voor ‘broodnodige’ en ‘poreuze’ alternatieven.

Het Engelstalige boek is voorzien van smoothscapes, collages gemaakt door kunstenaar en grafisch ontwerper Kees de Klein, die reflecteren op de gladde stedelijke realiteit. Smooth City is uitgegeven door Valiz en verkrijgbaar voor 22,50 euro.

Trefwoorden

valiz rené boer steden amsterdam boek stad

1	Eerste grootschalige houten woongebouw van Rotterdam opgeleverd dinsdag, 13 mei
2	Office Winhov en Office Haratori herinterpreteren wederopbouw in ontwerp woontoren Opportuna woensdag, 14 mei
3	Parametrisch ontworpen lattengevel golft rond Wolder Huus voor Sport en Cultuur maandag, 12 mei
4	Robuust en energiezuinig depotgebouw voor Utrechtse collecties dinsdag, 13 mei
5	Fenix, kunstmuseum over migratie, opent zijn deuren donderdag, 15 mei

Gerelateerde nieuwsberichten

Schrijver Arjen van Veelen: Rotterdam is in de greep van het vierkante denken

13 maart 2023

Amsterdam duikelt uit top 10 leefbaarste steden

22 juni 2023

Boek belicht recent gerenoveerde Obrechtsjoel en zijn architect

4 juli 2023

Boek pleit voor onderzoek onderliggend systeem van de stad

2 november 2023

Studie: grote stad wordt minder aantrekkelijk voor creatieve industrie

24 januari 2024

Amsterdamse Nieuwbouwprijs 2023 toegekend aan Valley

19 juni 2023

Amsterdam volgens Atlas aantrekkelijkste stad om in te wonen

24 mei 2023

Woningprijzen in grote steden gedaald door opmars starters

15 mei 2023

Jonas uitgeroepen tot BNA Beste Gebouw van het Jaar 2023

11 mei 2023

Amsterdam neemt extra maatregelen wegens achterblijven woningbouw

21 september 2023

Arcadis: Amsterdam internationaal aantrekkelijker geworden om in te bouwen

19 april 2023

'Strijd rond klimplanten in de binnenstad van Amsterdam'

9 november 2023

Amsterdam bereidt zich voor op maximumsnelheid van 30 kilometer

7 december 2023

Amsterdam: oplossing wooncrisis ligt bij bestaande woningen

13 februari 2023

De stad als complot

4 april 2023

Boek over Jaap Bakema, architect met een missie

17 augustus 2023

College van Rijksadviseurs: kijk voor ruimtelijke investeringen naar 2100

28 maart 2023

PBL ziet 'aanzienlijke gevolgen' van EU-wet over ruimtebeslag

23 januari 2023

Festival STAD strijkt voor derde editie neer in Zwolle

11 januari 2024

De Jonge wil dat betaalbare bouwgrond sneller beschikbaar is

20 juni 2023

Weerstand van bewoners tegen komst erotisch centrum in Amsterdam

30 maart 2023

Studioninedots presenteert InterSphere: manifest voor de ongeprogrammeerde stad

18 juli 2024

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Antonia Schreiber wint Kazerne Design Award 2025 met circulair pleistermateriaal

Vandaag, 12:15

Wat als koeienmest geen probleem is, maar een waardevolle grondstof? Ontwerper Antonia Vincenza Schreiber zette die gedachte om in een concreet project en is nu met ‘Local Shit’ aangewezen als winnaar van de Kazerne Design Award 2025.

Nai010 presenteert architectuurgids Gebouwen door Vrouwen in Rotterdam

Vandaag, 11:31

Op zaterdag 7 juni wordt de architectuurgids Gebouwen door Vrouwen: Rotterdam gepresenteerd. In het boek zijn vijftig Rotterdamse gebouwen te zien die door vrouwen zijn ontworpen, of waar ze een flinke bijdrage aan hebben geleverd.

AFFR biedt voorpremière van film Universal Language tijdens Rotterdam Architectuur Maand

Vandaag, 10:15

In de film staat de Canadese stad Winnepeg centraal, maar dan in een setting dat Perzisch naast Frans de dominante taal van Canada is.

Fenix, kunstmuseum over migratie, opent zijn deuren

Vandaag, 08:30

Vanuit het nieuwe atrium in het hart van het museum cirkelt een dubbele trap omhoog. Deze spectaculaire Tornado is ontworpen door Ma Yansong / MAD en culmineert op 24 meter hoogte in een uitkijkplatform.

Ministerie onderzoekt oorzaak van daling nieuwbouwvergunningen

Vandaag, 13:29

Het CBS meldde donderdag dat het aantal nieuwbouwvergunningen begin dit jaar met 3500 is gedaald tot 12.500 ten opzichte van het eerste kwartaal van 2024.

PBL: klimaatplannen Hermans onvoldoende voor klimaatneutraal 2050

Vandaag, 10:04

Dat constateert het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) in een zogenoemd position paper over het klimaatbeleid dat eind april is aangekondigd.

MOB erkent noodzaak Binnenhofrenovatie, maar hekelt geitenpaadjes

Gisteren, 17:51

De milieuorganisatie is echter klaar met “geitenpaadjes” die de overheid volgens haar gebruikt om onder de eigen stikstofregels uit te komen.

Aantal vergunningen voor tijdelijke woningen weer fors gestegen

Gisteren, 09:39

Om het woningtekort tegen te gaan komen er in Nederland steeds meer tijdelijke huizen bij. Vorig jaar is voor 6.166 van deze woningen een vergunning verstrekt, meldt het CBS.