Oude raadszaal

De nieuwe burgerzaal

De nieuwe raadszaal

Wandbekleding nieuwe raadszaal

Situatie

Doorsnede

Gevel

Begane grond

Verdieping 1

Verdieping 2

Verdieping 3

Oude raadszaal

De nieuwe burgerzaal

De nieuwe raadszaal

Wandbekleding nieuwe raadszaal

Situatie

Doorsnede

Gevel

Begane grond

Verdieping 1

Verdieping 2

Verdieping 3

Happel Cornelisse Verhoeven presenteert gerenoveerd stadhuis Groningen

2 december 2022, 14:28

Afgelopen jaar is het stadhuis van Groningen heropend na een renovatie door Happel Cornelisse Verhoeven. Behalve het nodige onderhoud en een verduurzaming heeft het gebouw vooral binnen de nodige veranderingen ondergaan. Zo is de raadszaal naar de zolderverdieping verplaatst en is de vroegere lichthof getransformeerd tot de centrale burgerzaal.

Het uit 1810 stammende stadhuis, een neoclassicistisch rijksmonument naar ontwerp van architect Jacob Otten Husly, was dringend aan een opknapbeurt toe. Het gebouw op de Grote Markt moest worden verduurzaamd, elementen waren aan reiniging of restauratie toe en er was behoefte aan een veel grotere raadszaal (met 45 zetels).

Om het sterk vervuilde pand weer toonbaar en de kolossale orde van de zandstenen pilastergevels beter afleesbaar te maken, is het gebouw grondig gereinigd. Alle natuurstenen geveldelen, zoals pilasters, borstplaten en kapitelen zijn ‘ontstoord’ en met laserreiniging opnieuw in balans gebracht. Het gevelmetselwerk en de hardstenen plint zijn plaatselijk gerepareerd, ingeboet en opnieuw gevoegd, meldt Happel Cornelisse Verhoeven dat voor de restauratie samen werkte met architectenbureau Fritz.

De monumentale kroonlijst is volledig hersteld en op kleur gebracht met Bentheimer zandsteen. Het plafond van het peristyle is voorzien van een hemelsblauwe kleur en een fonkelend sterornament, een stedelijk accent om de overgang tussen de Grote Markt en het Stadhuis feestelijk te markeren, aldus het architectenbureau.

Nieuwe raadszaal
Ruimte voor de nieuwe raadszaal en aanverwante functies werd gevonden op de zolderverdieping. Daartoe werd het voormalige lichthof gesloten en getransformeerd tot burgerzaal, waar onder meer recepties, tentoonstellingen, debatten en ceremonies gehouden kunnen worden. De typologie van de raadszaal volgt de axiale symmetrieas van het monument en is te bereiken via de gerestaureerde hoofdtrap en het nieuw liftcluster.

De raadsleden, de griffier en het college van burgemeester en wethouders zijn opgesteld in een U-vorm. Met de publieke en perstribune wordt de carré, dezelfde vorm als het gebouw ook heeft, vervolmaakt. Iedereen kan elkaar aankijken, wat het democratische karakter van de zaal versterkt.

Het interieur van de raadzaal is grotendeels in hout gedetailleerd. Geprofileerde wanden, cassetteplafonds en op maat gemaakte meubelstukken en armaturen zijn als een eenheid ontworpen. Een centraal bovenlicht vormt het middenmotief van de ruimte en zorgt voor een wisselende lichtinval gedurende de dag.

“Textielontwerper Alexandra Gaça ontwierp een rondgaande wandbespanning die de ruimte een zekere zachtheid geeft en zorgt voor een prettig akoestisch comfort. Een geabstraheerd patroon van overlappende kleurtoetsen geeft de ruimte een tactiele schittering. Het is een spontane herinnering aan de landschappelijke taferelen van wolkenvelden, akkerlanden en horizonten van de Groninger landschapschilders van De Ploeg. Aan de wereld buiten, die in de deze kamer wordt gerepresenteerd”, laat Happel Cornelisse Verhoeven weten.

Burgerzaal
De tot burgerzaal getransformeerde lichthof bevindt zich in het hart van het gebouw. De eerste verdieping die in de jaren 1990 was aangebracht in het lichthof is verwijderd zodat nu een drielaagse ruimte is ontstaan die in direct contact staat met de Grote Markt. Nieuwe voorzetgevels en een marmeren vloer interieuriseren de ruimte, de tussengelegen spouwen werden gebruikt voor de integratie van alle benodigde technieken.

Om uitdrukking te geven aan het feit dat dit van oorsprong een lichthof is geweest, werd het plafond van de burgerzaal voorzien van een sterrenhemel, een trompe l'oeil-effect. Grafisch ontwerper Reynoud Homan baseerde het sterrenpatroon op de geografische ligging van de stad Groningen in relatie tot haar omliggende gemeenten. Een windroos in het centrum van de marmeren vloer geeft de vier hoofdstreken aan.

Stijlvast gerestaureerd
De binnengangen en trappen werden per verdieping stijlvast gerestaureerd. Houten vloerdelen, grijze gang- en traplopers, vuilwitte wanden en plafonds, houten zitbanken en bolvormige pendelarmaturen vormen een ingetogen materialenpalet doorheen het gebouw. Om het representatieve karakter van het stadhuis te bestendigen, kregen de vestibule en de gangen op de belle-etage een rijkere afwerking.

Zo zijn de gevelpilasters - naar interpretatie van oude archiefbeelden - geschilderd in een bruinrode marmerimitatie en zijn plafondornamenten ingekleurd en verguld. Daarnaast werden alle toegangsdeuren in de periferie van de gang met ambachtelijke precisie geschilderd in een eiken houtimitatie.

In de periferie van het gebouw bevinden zich alle werk- en vergaderkamers. De vertrekken zijn voorzien van een rondgaande lambrisering waarachter technische leidingtracés en verwarmings-elementen passend konden zijn weggewerkt. Vloeren kregen een warme grijze vloerbedekking, gekadreerd met zwarte biezen om de drempelovergangen te markeren. Op maat gemaakte gordijnen en zonweringskasten zijn geïntegreerd in de raamkaders.

Meubilair hergebruikt
Uit duurzaamheidsoverwegingen werd zoveel mogelijk meubilair hergebruikt en opnieuw bekleed met een meubelstoffering van hergebruikt materiaal. De oude raads- en trouwzaal zijn teruggebracht naar hun originele proporties met authentieke kleurschema’s en zullen hun respectievelijk politieke en ceremoniële functie behouden.

Trefwoorden

renovatie grote markt restauratie jacob otten husly happel cornelisse verhoeven groningen verbouwing stadhuis architectenbureau fritz

1	Nieuwe fietsenstalling aan voorzijde station Amsterdam CS officieel geopend woensdag, 25 januari
2	Nieuwe woontoren voor Almere Duin naar ontwerp Zecc donderdag, 26 januari
3	De brutalistische Bunker en zijn 'Maaskantse' toren maandag, 23 januari
4	Space Encounters geeft bestaande gezinswoning gelaagdheid dinsdag, 24 januari
5	Gentrificatie-compensatie dinsdag, 24 januari

Gerelateerde nieuwsberichten

Vakjury en publiek kennen Engelse Park Groninger Architectuurprijs toe

Boek belicht geschiedenis ontwikkeling Grote Markt Oostzijde

Neprom-prijs toegekend aan oostzijde Grote Markt Groningen

Raad komt 'op zolder' in verbouwd stadhuis Groningen

NEXT en Koschuch ontwerpen nieuwbouw Vrijdag Groningen

Forum Groningen is Publiek gebouw van het Jaar 2020

Forum Groningen verkozen tot BNA Beste Gebouw van het Jaar

Winnaars Dutch Design Awards 2020 bekend

Andere nieuwsberichten

Jolijn Valk gaat niet voor tweede termijn als BNA-voorzitter

27 januari, 3:11

In juli legt ze de voorzittershamer van de branchevereniging voor architecten neer, zo heeft ze donderdag tijdens een ledenraadbijeenkomst bekendgemaakt. Valk was sinds 2021 voorzitter van de BNA.

OMA verbouwt museum voor Egyptische oudheden in Turijn

27 januari, 1:37

OMA heeft de prijsvraag voor de verbouwing van Museo Egizio in Turijn gewonnen. Belangrijkste ingreep in het winnende voorstel is dat de binnenhof en nog zes ruimtes in het gebouw weer een openbaar karakter krijgen.

Site Practice en ZUS winnen prijsvraag Fritz District in München

27 januari, 10:43

Een groot, leegstaand kantoorgebouw in het zuidoosten van de stad wordt ‘opgeknipt’ en herontwikkeld tot een kleine buurt met een mix van wonen, werken, dagbesteding, kleinschalige detailhandel en horeca.

Goirlese ontwerpbureaus nemen intrek in kantoorpand Black Barn

27 januari, 9:15

De Black Barn, zoals het kantoorpand in Goirle is genoemd, is ontworpen als een ingetogen schuurvolume met zwart gebeitste houten gevels en een zinken dak. Het interieur is georganiseerd rond een grote kastwand.

Staatssecretaris na rapport PBL: strengere regels voor kringloopeconomie

27 januari, 2:30

Volgens het planbureau heeft het kabinet tot nu toe nauwelijks vooruitgang geboekt om toe te werken naar een circulaire economie.

Historische groei aantal zonnepanelen op woningdaken in 2022

27 januari, 11:22

Belangrijke aanjager van de populariteit van zonnepanelen onder woningbezitters is de salderingsregeling, meldt branchevereniging Netbeheer Nederland.