Wetenschapsinstituut ISMO van KAAN in gebruik genomen

12 september 2018, 2:44

Het Institut des Sciences Moléculaires d’Orsay (ISMO) heeft onlangs zijn intrek genomen in een nieuw ontworpen gebouw, 20 km ten zuidwesten van Parijs. KAAN Architecten heeft voor het instituut een gebouw ontworpen met een krachtige uitstraling en tegelijkertijd open karakter.

Het ISMO is een topinstituut voor moleculaire fysica en fysische chemie. Het instituut komt voort uit de fusie van drie onderzoeklaboratoria en telt momenteel zo’n 160 medewerkers. In opdracht van de Université Paris-Sud, waarvan het ISMO onderdeel is, heeft KAAN Architecten tussen juli 2012 en juli 2014 het ontwerp gemaakt voor de nieuwe huisvesting. Daarna startte de bouw.

Het gebouw biedt een gedeeld onderdak aan het Centre de Physique Matière et Rayonnement, een verzameling natuurkundige laboratoria, een onderwijsgebouw en een verblijfsgebouw voor internationale onderzoekers. Het architectenbureau gaf het ISMO-gebouw vorm als een monumentaal, rechthoekig bouwblok van 10.000 m².

Zones
Een leidende gedachte bij het ontwerp was dat de ISMO-medewerkers de routes naar en door het gebouw ervaren als een wandeling door een park. Het architectenbureau noemt het project een typerend voorbeeld van een gemengd stedelijk-landelijk ontwerp, met een betonnen structuur die uit het bos tevoorschijn komt in een golvend heuvellandschap.

Het interieur van het ISMO-gebouw is benaderd als een samenspel van twee zones met elk een eigen architectonische uitdrukking. Het ene deel is het, misschien mysterieus ogende, terrein van de laboratoria en meetinstrumenten; het andere biedt ordelijke en rustige vergader- en kantoorruimten. De twee delen vervlechten zich tot een geheel, legt KAAN Architecten uit.

Streng rasterpatroon
De laboratoria liggen, split level, gericht op het noorden aan de lange kant van het gebouw, achter een gebouwhoge glasgevel. De ruimtes zijn hier elk afzonderlijk te verduisteren.

De kantoorruimten zijn gesitueerd aan de zuidzijde. Hier vormt een gevelconstructie van robuuste betonnen stijlen en lateiregels een patroon van rechthoeken. Het rasterpatroon van deze gevel wordt geaccentueerd doordat het glas is geplaatst in neggen van 80 cm. De kamerhoge vensters bieden een ruim uitzicht op het omliggende landschap.

De rechthoeken en diepe neggen aan de voorgevel hebben de architecten om de hoek voortgezet, via de zijgevels tot aan de hoeken aan de achterzijde. Op het strenge rasterpatroon heeft KAAN Architecten zich alleen een speelse afwijking gepermitteerd bij de ingang, in het midden van de voorgevel. Bovendien steekt de glazen entreehal hier enigszins naar voren.

Ruimtelijk en licht
Achter de ingang ligt een helderwitte ruimte die tot aan het dak reikt. Daglicht valt door de gevel en een groot daklicht het atrium binnen. Hier bevinden zich een receptie, een cafetaria en een brede trap die afdaalt naar laboratoria en de parkeergarage.

Rechts van de ingang rijst een boekwand twee verdiepingen omhoog. Een gesloten, stalen wenteltrap vormt de verbinding. Hoog in de ruimte steken rechthoekige balkons uit. Met het gecombineerde effect van daglicht, weidsheid en zichtlijnen heeft het architectenbureau een sterk ruimtelijk effect nagestreefd.

Kantoren en onderwijs
In de kantoorgedeelten liggen de gangen op elke verdieping direct achter de gevel. De werkplekken, gesitueerd rondom twee ruime patio’s die voor daglicht zorgen, zijn strategisch ontworpen om privacy te bieden wanneer dat gewenst is.

Met het oog op academisch onderwijs omvat het gebouw ook een auditorium, dat als een doos op niveau 3 en 4 boven het atrium hangt. De oplopende onderkant van het gedeelte met de zitplaatsen vormt een goede aanvulling op het daklicht, legt KAAN Architecten uit. De onderzijde reflecteert het licht, dat daardoor dubbel zo sterk wordt. Het interieur van het auditorium is bekleed met eikenhout.

Supercampus
Het nieuwe ISMO-gebouw maakt deel uit van de Paris-Saclay Campus, een supercampus die zich uitstrekt over bijna 600 hectare, vertelt KAAN Architecten. Diverse toonaangevende bureaus zijn betrokken geweest bij het ontwerp van deze stedelijke campus; het ontwerp van KAAN Architecten vormt nu “een opvallende schakel in de bijzondere architectonische ontwikkelingen”, aldus het Rotterdamse bureau.