Floris Alkemade

24 september 2018, 19:28

Na een periode werkzaam zijn geweest bij OMA, waar hij ook zeven jaar partner was, richtte Floris Alkemade in 2008 zijn eigen bureau op: FAA. Sinds drie jaar is hij Rijksbouwmeester en organiseerde hij in die hoedanigheid drie prijsvragen: A Home Away From Home, Who Cares, en Brood en Spelen. In het videoportret hieronder vertelt hij wat hem drijft.

https://youtu.be/JjNUcwCKNUc

Toen Floris Alkemade drie jaar geleden aantrad als Rijksbouwmeester leek die rol uitgespeeld. Nederland was ‘uitgebouwd’, zoals zijn voorganger Frits van Dongen het had verwoord. Bij grote overheidsopdrachten tekende de Rijksbouwmeester allang niet meer mee, die opdrachten werden immers aanbesteed. De Rijksgebouwendienst had zichzelf opnieuw uitgevonden als Rijksvastgoedbedrijf. De enige rol die voor de Rijksbouwmeester leek te zijn overgebleven was te adviseren bij de verkoop van rijksvastgoed.

De ‘adviserende’ functie van de Rijksbouwmeester vatte Alkemade echter heel breed op. Ons land staat voor tal van grote maatschappelijke opgaven met een ruimtelijke component, zoals de klimaatverandering, de energietransitie, krimp, en dergelijke. In de visie van Alkemade kunnen juist architecten een cruciale bijdrage leveren in het oplossen van deze opgaven. Sterker nog: wat hem betreft is dat waar architectuur in de kern over gaat.

Zonder dat hem dat gevraagd was lanceerde hij daarom de ene na de andere prijsvraag. Beginnen met ‘A Home Away From Home’, waar in samenwerking met het COA gezocht werd naar nieuwe manieren om vluchtelingen een thuis te geven in Nederland. Vervolgens lanceerde hij ‘Who Cares’ waarin ingezoomd werd op de vernieuwing van de zorg in naoorlogse wijken. En afgelopen jaar organiseerde hij ‘Brood en Spelen’, waarin architecten uitgedaagd werden om samen met boeren en andere partijen nieuwe toekomsten te formuleren voor het platteland. Want op het platteland stapelen de problemen zich op: een vergrijzende en krimpende bevolking, en een landbouw en veeteelt die door de nadruk op productie en export de grond uitput en vervuilt, dieren onethisch behandelt, en voor enorme gezondheidsrisico’s zorgt voor de boeren, de omwonenden en steeds vaker ook de maatschappij als geheel.

De jury heeft grote waardering voor de zichtbaarheid van Alkemade. Overal levert hij bijdragen: in de geschreven media, op de radio, op bijeenkomsten. Maar de jury vindt het vooral knap hoe Alkemade in korte tijd zoveel voor elkaar heeft gekregen en dat hij niet alleen belangrijke thema’s, zoals de opvang van vluchtelingen en de toekomst van het platteland, heeft geagendeerd, maar door grote groepen architecten hierop te zetten hier ook een multitude aan visies aan heeft weten te koppelen, waarvan een deel in wat voor vorm dan ook hopelijk ook realiteit wordt.

Alkemade doet echter veel meer. Het rijksvastgoed wordt niet verkocht aan de hoogste bieder, want in zijn optiek moet dat vastgoed - dat ooit door ons allen gefinancierd is - ook in zijn nieuwe functie een positieve bijdrage leveren aan onze maatschappij. Ook was hij dit jaar een van de curatoren van de Internationale Architectuurbiënnale in Rotterdam, leidt hij het lectoraat ‘Tabula Scripta’ aan de Academie van Bouwkunst in Amsterdam, en heeft hij ook nog een eigen architectenbureau.

Een belangrijke kracht in de ontwikkeling van het vakgebied, stelt de jury. Floris Alkemade heeft rijksbouwmeesterschap nieuw leven ingeblazen.

Trefwoorden

2018 rijksbouwmeester floris alkemade floris alkemade architect architect van het jaar nominatie

1	MVRDV en Mecanoo bij finalisten in architectuurcompetitie voor ‘landmark’ woensdag, 7 mei
2	Cityförster en Atelier Gram ontwerpen woontoren met collectieve voorzieningen voor Tirana woensdag, 7 mei
3	Tijdelijke remise Museumtramlijn Amsterdam met verrassende ornamentiek dinsdag, 6 mei
4	Evenwichtige woonomgeving op voormalig fabrieksterrein Van Besouw Goirle dinsdag, 6 mei
5	Architectenweb organiseert Avond met De Zwarte Hond woensdag, 7 mei

Gerelateerde nieuwsberichten

Prijsvraag voor vernieuwing op het platteland gelanceerd

21 februari 2018

Prijsvraag WHO CARES levert 174 inzendingen op

17 maart 2017

Prijsvraag over zorg en naoorlogse wijken

15 september 2016

Rijksbouwmeestercongres over gedeelte ruimte

13 oktober 2016

Twaalf genomineerden ‘a Home away from Home’

13 april 2016

Nominaties ‘Architect van het Jaar 2018’ bekend

25 september 2018

Ideeën over huizen voor vluchtelingen gezocht

18 december 2015

Floris Alkemade start als Rijksbouwmeester

31 augustus 2015

Floris Alkemade lector AvB Amsterdam

9 oktober 2014

In beeld: Tabula Scripta Tokyo

1 november 2024

Floris Alkemade schenkt geld Maaskantprijs aan ontwerpend onderzoek Oekraïne

24 februari 2023

Meer liefde

13 december 2022

Ontwerpen aan een houdbare, regeneratieve en inclusievere wereld

8 december 2022

Floris Alkemade ontvangt Grote Maaskantprijs in stadhuis Rotterdam

3 november 2022

Dutch Design Week 2021: zoektocht naar nieuwe waarden

22 oktober 2021

Rijksbouwmeester Francesco Veenstra: we moeten moedige keuzes maken

18 oktober 2021

Terugkijken: Rijksbouwmeester Floris Alkemade in Zomergasten

19 juli 2021

Floris Alkemade eerste gast in nieuw seizoen Zomergasten

28 juni 2021

De gebouwde omgeving is een beschreven blad

2 februari 2021

Video: afsluitende talkshow Panorama4daagse

25 september 2020

Floris Alkemade blijft tot 1 september 2021 Rijksbouwmeester

17 september 2020

Floor Milikowski: stimuleer innovatie in de regio

25 augustus 2020

Floris Alkemade blikt terug op zijn tijd als Rijksbouwmeester

11 mei 2020

Video: debatten anderhalve-meter-samenleving en toekomst van Nederland

24 april 2020

Livecast over ontwerpen voor anderhalvemetersamenleving

20 april 2020

Zeven woonwijken gekozen voor prijsvraag Panorama Lokaal

24 oktober 2019

Rijksbouwmeester wil voormalige tbs-kliniek teruggeven aan de natuur

26 september 2019

Binnenhof: Rijksbouwmeester verwijt zichzelf gebrek aan communicatie

23 april 2019

Architectenweb netwerkevent rond de ontwikkelingen in woonzorg

26 maart 2019

Rede van Floris Alkemade bij presentatie boek ZUS over Schieblock

7 februari 2019

Architect van het Jaar Alkemade doneert aan Namenmonument

16 november 2018

Ik wens je een wild plan

9 januari 2018

Nederland en België werkveld voor IABR-tweeluik

20 april 2017

Prijsvraag voor nieuwe ingang en voorterrein AMC

28 februari 2017

Holocaustmonument: nieuw ontwerp, nieuwe locatie

19 december 2016

Strootman en Zandbelt nieuwe Rijksadviseurs

8 juli 2016

Floris Alkemade nieuwe Rijksbouwmeester

10 juli 2015

Veel Nederlandse bureaus op Moskouse shortlist

13 november 2013

Debat 'Station en stad'

18 oktober 2010

Plan voor Nieuw Binckhorst vastgesteld

6 januari 2010

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Video: het MIX-paviljoen in zijn groene omgeving

8 mei, 3:24

Het omliggende landschap maakte integraal deel uit van het ontwerp, dat MIX architectuur voor zijn kantoor maakte. Na een paar jaar begint dat landschap te groeien en bloeien; Stijn Poelstra legde het paviljoen met landschap vast in een video.

De Hemelse Tuin van Studio Valkenier is een veelzijdige stadslandbouwboerderij

8 mei, 1:41

In Amsterdam-Oost heeft Studio Valkenier een voormalige kinderboerderij getransformeerd tot een educatieve, duurzame en inclusieve stadslandbouwboerderij voor iedereen : De Hemelse Tuin.

Gevel Sombra-paviljoen door MVRDV beweegt mee met de zon

8 mei, 10:51

Op de tentoonstelling Time Space Existence in Venetië opent zaterdag het Sombra-paviljoen. De gevel van het door MVRDV ontworpen paviljoen beweegt mee met de zon; de panelen openen of sluiten zich afhankelijk van de stand van het hemellichaam.

Het Nederlands paviljoen in Venetië als inclusieve sportbar

8 mei, 10:16

Hoe kan architectuur sociale normen uitdagen en ruimten creëren voor nieuwe vormen van samenleven? Dat is de vraag die het Nieuwe Instituut stelt met ‘Sidelined: A Space to Rethink Togetherness’, de inzending voor de Architectuurbiënnale in Venetië.

Woningcorporaties dreigen met juridische stappen om kabinet aan afspraken te houden

8 mei, 4:20

Het bevriezen van de huren van sociale huurwoningen heeft grote gevolgen juist voor woningzoekenden en huurders, stelt vereniging voor woningcorporaties Aedes.

Kamernet: studentenkamer is ruim zes procent duurder dan vorig jaar

8 mei, 12:27

Amsterdam is de duurste studentenstad om in te wonen.

Herstel ‘onveilige’ vloer waterschapskantoor kost ruim tien miljoen

8 mei, 11:24

Het Waterschap Rijn en IJssel heeft besloten alle vloeren van het hoofdkantoor in Doetinchem te renoveren, omdat ze onveilig zouden zijn.

Nationale Parken: kabinet laat ons vallen met schrappen financiering

7 mei, 4:18

De Nationale Parken vinden dat het kabinet “alle grenzen van redelijkheid en fatsoen overschrijdt” door de financiële bijdrage vrijwel volledig in te trekken.

Aedes: zo’n 140 corporaties schrappen investeringen

6 mei, 4:59

Meer dan de helft van de woningcorporaties moet een deel van de investeringen schrappen als gevolg van de huurbevriezing die het kabinet heeft aangekondigd. Dat verwacht corporatiekoepel Aedes.