Heijplaat rijksbeschermd stadsgezicht

25 mei 2018, 9:00

De minister van OCW, Ingrid van Engelshoven, heeft op 23 mei 2018 een groot deel van Heijplaat aangewezen als het negende door het Rijk beschermde stadsgezicht van Rotterdam.

Heijplaat is een woonwijk, die werd opgetrokken voor de arbeiders van de Rotterdamsche Droogdok Maatschappij (RDM). Samen met de voormalige scheepswerf van de RDM en het gemeentelijke Quarantainestation Heijplaat vormt de wijk belangwekkend cultuurhistorisch erfgoed.

Afgezonderd gebied
Aan het begin van de twintigste eeuw begon de RDM in dit gebied met bouw en onderhoud van schepen. Relatief ver buiten Rotterdam gelegen was Heijplaat lastig bereikbaar voor de werknemers. Daarom is vanaf 1914 in opdracht van de RDM een woonwijk gebouwd. Overigens is Heijplaat nog steeds alleen bereikbaar via de Waalhavenweg of over het water.

In 1934 werd in een geïsoleerde hoek van Heijplaat de quarantaine-inrichting voor zeelieden met besmettelijke ziekten geopend. De gebouwen zijn in een zakelijk expressionistische stijl ontworpen door architect J.G. Snuif onder supervisie van A. van der Steur. De vormgeving geeft uitdrukking aan de destijds gewenste functionele werking van het terrein. Het complex is, inclusief de aanleg van het rechthoekige terrein, al aangemerkt als rijksmonument.

Scheepswerf
De gebouwen van de scheepswerf hebben, zo meldt de gemeente Rotterdam, door de invloed van de RDM-huisarchitecten een geheel eigen signatuur. Het ontwerp stamt voornamelijk van hoofdzakelijk de architectenbureaus H.A.J. Baanders en S. de Clercq.

De gebouwen hebben een even representatieve als zakelijk expressionistische stijl, met aandacht voor detaillering. Het complex weerspiegelt de vooraanstaande positie van de RDM in de internationale scheeps- en machinebouwindustrie tussen 1902 en 1980.

Tuindorp
De architecten van de werf waren ook verantwoordelijk voor het ontwerp van het naastgelegen dorp. In samenwerking met tuinarchitect D.F. Tersteeg is de wijk kleinschalig opgezet volgens de Engelse tuindorptraditie.

De wijk heeft een speelse opzet en pittoreske uitstraling door verspringende rooilijnen, verspreide kleine pleinen en plantsoenen, maar ook door een gevarieerde architectonische detaillering en afwisseling in afwerkingsmaterialen. De wijk kent een aantal bijzondere gebouwen, zoals de kerkgebouwen, het poortgebouw, de muziekkoepel en feestgebouw Courzand.

Zeldzaamheidswaarde
Het haventerrein, ‘fabrieksdorp’ en quarantainegebied vertellen samen een belangrijk verhaal binnen de maritieme en industriële geschiedenis van Rotterdam; de nog vrij gave combinatie van de drie is bovendien uniek in Nederland. “Het aangewezen stadsgezicht heeft een hoge zeldzaamheidswaarde”, aldus de gemeente Rotterdam.

De aanwijzing als door het Rijk beschermd stadsgezicht betekent dat het historische karakter en de historische structuur behouden blijft. Bij ontwikkelingen is die karakteristiek het uitgangspunt. In het bestemmingsplan zijn ook de kenmerken van het beschermd gezicht opgenomen, aldus Rotterdam.

Trefwoorden

scheepswerf rotterdam tuindorp fabrieksdorp beschermd stadsgezicht heijplaat

1	Zeven architectenbureaus ontwerpen eerste woningen De Suikerzijde maandag, 15 april
2	‘Stoere dame op hoge hakken’ model voor gevel pand P.C. Hooftstraat woensdag, 17 april
3	Een sereen samenspel van villa’s in een groen landschap woensdag, 17 april
4	Kunstmanifestaties tonen ongeziene kant van Brugge en de Belgische kust dinsdag, 16 april
5	Woontoren Nova in De Binckhorst rondt de transformatie Maanplein af woensdag, 17 april

Gerelateerde nieuwsberichten

Boek: Toolbox Dorpse Architectuur

14 oktober 2021

Renovatie Philipsdorp in Eindhoven afgerond

9 juli 2018

Rotterdam ontwikkelt Nieuwe Dorp Heijplaat

15 juli 2015

Maskeradewoning opgeleverd op Heijplaat

15 juni 2015

Veel belangstelling voor RDM Campus

9 augustus 2011

RDM Campus winnaar Job Dura-prijs 2010

16 november 2010

Bouw gymzaal in Heijplaat Rotterdam gestart

3 juni 2021

Gymzaal Heijplaat refereert aan nabijgelegen RDM-werf

9 maart 2022

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Nominaties Gouden Piramide 2024 bekend

Gisteren, 15:46

Er zijn vijf projecten genomineerd voor de Rijksprijs voor inspirerend opdrachtgeverschap. Dat heeft Atelier Rijksbouwmeester donderdag bekendgemaakt.

Een appartementengebouw met acht verschillende woningen

Gisteren, 14:50

OPEN architects + planners en Solid architecture ontwierpen voor een collectief van particulieren in Delft een woongebouw met bijzondere ruimtelijk kwaliteit.

'Gat' naast Hulstkampgebouw op Noordereiland opgevuld met woningbouw

Gisteren, 13:57

Naar ontwerp van V8 Architects is er een gebouw met vier luxe appartementen neergezet. Aan de achterkant van dit pand, waar voorheen een parkeerplaats lag, heeft het bureau nog eens een blok met 24 appartementen gerealiseerd.

HOH Architecten maakt tentoonstelling in Shibaura House Tokio

Gisteren, 11:35

De tentoonstelling toont het werk en de werkwijze van HOH en reflecteert op de Japanse verhouding tot sloop-nieuwbouw. Ze omvat een presentatie op de begane grond, alsook een interventie in de gevel van het Shibaura House.

Zeeland investeert miljoenen in wonen, wegen en leefbaarheid

Gisteren, 16:31

Zo komt er van 2025 tot en met 2027 jaarlijks 3 miljoen euro beschikbaar voor het verbeteren van de bestaande woningvoorraad en het versnellen van de woningbouw.

De Jonge: invoering Omgevingswet tot nu toe ‘rustig en stabiel’

Gisteren, 12:28

Bijna vierhonderd tekortkomingen zijn gemeld, die ‘(enige) hinder’ voor gebruikers opleverden.

Amsterdam verbiedt bouw nieuwe hotels

Gisteren, 09:14

Met deze aanscherping verdwijnen de laatste uitzonderingen waardoor het nog mogelijk was om een nieuw hotel te bouwen in de stad.

Gelderland steekt 17 miljoen in verbeteren leefbaarheid dorpen

17 april, 3:27

Met name dorpen hebben volgens de provincie te maken met vergrijzing, jongeren die wegtrekken en daarmee samenhangend verdwijnende voorzieningen.

TU Delft heeft spijt van actie tegen journalistiek platform

17 april, 9:21

Delta zag zich genoodzaakt een stuk van de eigen site te halen, nadat onder meer de juridische afdeling van de universiteit had gedreigd met gerechtelijke stappen.