Brouwerijsite, Meer - AIDarchitecten

Buurschap De Blokskens, Zandhoven - HCVA

Uit het boek Toolbox Dorpse Architectuur: tekening Buurschap De Blokskens

Uit het boek Toolbox Dorpse Architectuur: Dorpse figuren voor meervoudig wonen

Uit het boek Toolbox Dorpse Architectuur: projectverhaal Buurschap de Blokskens

Erfwonen Leupegem - ectv architecten

Midden Boechout - BULK architecten e.a.

Sociale woningen Schaerdeke - Architectenbureau Bart Dehaene

Omslag Toolbox Dorpse Architectuur

Boek: Toolbox Dorpse Architectuur

14 oktober 2021, 14:59

Dorpen in Vlaanderen veranderen sinds een aantal jaren razendsnel, zo heeft het platform voor architectuur en ruimte AR-TUR geconstateerd. Met die veranderingen dreigt de verblijfskwaliteit in de dorpen te verdwijnen. Als inspiratie en handvatten voor een weloverwogen benadering van woningbouw in dorpen publiceert het platform de Toolbox Dorpse Architectuur.

We moeten zuiniger omgaan met ruimte, ook in onze dorpen, stelt het in Turnhout gevestigde AR-TUR. Dat is in Vlaanderen en Nederland niet anders. Zowel de vraag naar woonruimte als de behoefte aan groen legt een claim op ruimte, terwijl ook de huidige klimaatproblematiek noopt tot nadenken over de ruimtelijke ordening en de aanpak van de gebouwde omgeving.

Generiek gaat niet goed
Daarbij ziet AR-TUR dat de dorpskernen “van de Kempen tot de kust” al te vaak worden verdicht met generieke appartementsgebouwen, die de verblijfs- en leefkwaliteit noch de klimaatbestendigheid van het dorp ten goede komen. Volgens het platform is het wel degelijk mogelijk om “het wonen te bundelen” op een manier die kwaliteit toevoegt.

AR-TUR organiseerde met diverse partners werksessies en een studiedag over dorpsarchitectuur en de mogelijkheden voor kwalitatief goede, toekomstbestendige dorpen. De volgende stap is de publicatie van de Toolbox Dorpse Architectuur.

Figuren en tactieken
Het boek probeert reikt voorbeelden van en handvatten voor kwaliteitsvol ‘meervoudig wonen’ aan, dat wil zeggen ensembles van woningen in verschillende vormen. Dat kan in de vorm van koppelen stapelen en schikken, waarbinnen het boek dan weer variaties onderscheidt die het presenteert met speelse aanduidingen als Meerlingwonen, Rijmaskerade, Tetriswonen, Erfwonen of Dwarsligger.

Vervolgens gaat het boek in op tactieken voor de dorpse architectuur. Dit zijn bijvoorbeeld ruimtelijke ingrepen die kwaliteit toevoegen of behouden. Denk aan het vrijlaten van zichtassen (op de dorpskerk!), het voorzien van rustplekken en deelplekken, het creëren of juist verzachten van drempels tussen het publiek en privaat, het herprogrammeren van dorpse bakens en het verder bouwen aan het dorpse weefsel en straatbeeld.

Concreet
Hoe dat in de praktijk kan uitpakken laat het boek zien door middel van negen voorbeeldprojecten, die uitgebreid worden beschreven en middels foto’s en tekeningen in beeld gebracht. Ook schetst de Toolbox de randvoorwaarden voor een geslaagd proces.

“Individuele architectuurprojecten kunnen wel degelijk een verschil maken in de verblijfskwaliteit van een dorp”, aldus de makers van de Toolbox. “Elke ingreep biedt kansen om de dorpskern te versterken en de levenskwaliteit in het dorp te verbeteren.”

Presentatie
Op vrijdag 22 oktober uur presenteren AR-TUR en andere betrokkenen de Toolbox Dorpse Architectuur in het ontmoetingscentrum van Kasterlee. Meer over het programma en inschrijven is te vinden op de site van het architectuurplatform.

Na die datum is het boek verkrijgbaar in de boekhandel of via de site van AR-TUR voor het bedrag van 29,50 euro.

Trefwoorden

vlaanderen dorpse stedenbouw ar-tur boek dorpskern dorpse architectuur belgië

1	Realisatie woongebouw Atlas I naast Essalammoskee in Rotterdam-Zuid gestart woensdag, 10 december
2	Architecten tonen voorstellen voor woningbouw in tussenruimtes Wallengebied donderdag, 11 december
3	Kollhoff & Pols realiseert 58 woningen in monumentale panden Den Haag dinsdag, 9 december
4	Gebouwen niet slopen, maar langzaam laten rijpen donderdag, 11 december
5	Nieuwe gebouwen zorgen voor 1.100 woningen in Pompenburg Rotterdam donderdag, 11 december

Gerelateerde nieuwsberichten

Nieuwe kas biedt onderdak aan educatief plattelandscentrum

1 april 2021

Brouwerij Eylenbosch krijgt herbestemming naar ontwerp OSK-AR

9 april 2020

Ouderenwoningen in landelijke omgeving van Heist-op-den-Berg

3 december 2020

Definitief ontwerp van NOAHH voor nieuw dorpsgebouw van Zwartewaal

25 mei 2021

Zwanenburg heeft nieuw huis met de contouren van een dorp

21 oktober 2020

Ruimtelijk en flexibel schoolgebouw voor dorpse omgeving

30 maart 2021

Vlaamse regering zoekt toekomstperspectief voor Doel

27 augustus 2019

Oude houtopslag wordt houten dorpshuis

1 augustus 2019

School annex dorpshuis ontworpen op de krimp

22 mei 2019

Heijplaat rijksbeschermd stadsgezicht

25 mei 2018

VAi viert jubileum Open Oproep met dubbelexpositie Vlaamse prijsvraagcultuur

10 november 2021

Ontwerpers gezocht voor toekomstvisie en masterplan Zwalm

13 januari 2022

Vlaanderen zet groot pijplijnproject stop om impact op landschap

23 januari 2023

Toon alles

Andere nieuwsberichten

MoederscheimMoonen ontwerpt nieuwbouw sport- en cultuurcomplex De Niervaert in Klundert

Gisteren, 14:45

MoederscheimMoonen Architects ontwerpt de nieuwbouw van sport- en cultuurcomplex De Niervaert in het Brabantse Klundert. Het gebouw vervangt het bestaande en verouderde complex op dezelfde locatie.

Open Call voor Folly Art Norg 2026

Gisteren, 11:49

Ontwerpers van allerlei pluimage kunnen vanaf vandaag tot en met 28 februari een ontwerp indienen voor een folly die komende zomer mogelijk wordt gerealiseerd tijdens het steeds populairder wordende evenement in het Drentse Norg.

Inschrijving voor Gouden Piramide 2026 geopend

Gisteren, 09:59

Tot en met 15 januari kunnen projecten worden voorgedragen voor de tweejaarlijkse rijksprijs voor inspirerend opdrachtgeverschap.

Faculteit ITC Universiteit Twente onderscheiden met Abe Bonnema Architectuurprijs 2025

12 december, 5:30

Vrijdag ontving Civic Architects de prijs en het bijbehorend geldbedrag van 50.000 euro uit handen van Ed Nijpels, voorzitter van de ir. Abe Bonnema Stichting.

KNVB praat verder met Almere en Zeist over nieuw complex

Gisteren, 12:28

Almere en Zeist zijn de overgebleven kandidaten om het nieuwe complex van de KNVB te huisvesten.

Datacenters gebruiken evenveel stroom als twee miljoen woningen

Gisteren, 10:53

De datacenters in Nederland gebruiken steeds meer elektriciteit.

RIVM: verbeterde luchtkwaliteit leidde tot afname sterfte

12 december, 12:27

Een verbeterde luchtkwaliteit heeft ervoor gezorgd dat er tussen 1995 en 2019 een kwart minder mensen zijn overleden na dagen met verhoogde concentraties van luchtverontreinigende stoffen.