Projecten
Producten
Bedrijven
Vacatures
Agenda
Awards
Podcasts
more_horiz
Videos
Magazine
Thema's
Favorieten
Profiel
Uitloggen
Nieuw
Populair
Toon alles
Architectenweb magazine #14
Architectenweb magazine #13
Publieke gebouwen
Architectenweb magazine #12
Kantoren
Architectenweb magazine #11
Scholen
Architectenweb magazine #10
Zorg
Architectenweb magazine #14
Architectenweb magazine #10
Zorg
Architectenweb magazine #12
Kantoren
Architectenweb magazine #13
Publieke gebouwen
Architectenweb magazine #6
Transformatie en Renovatie
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Architectenweb Awards 2024
Architectenweb Awards 2023
Architectenweb Awards 2022
Architectenweb Awards 2021
Architectenweb Awards 2020
Architectenweb Awards 2019
Architectenweb Awards 2018
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Favorieten
Toon alles
Renovatie van sociale woningbouw
Symposium
Jonas
Orange Architects
Uitreiking Architectenweb Awards 2023
Sfeerimpressie van een feestelijke avond
Ontwerpen in analogie met het bestaande
Symposium
Nieuw elan voor sociale woningbouw
Symposium
Marjolein van Eig
Nominatie voor de prijs voor Architect van het Jaar 2023
Renovatie van sociale woningbouw
Symposium
Amare
Een gestapelde wereld vol cultuur
Triodos Bank
RAU
Cedar / Hoofdkantoor ING
Benthem Crouwel Architects met HofmanDujardin
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Categorieën
Favorieten
Toon alles
STUDIO Draft
concept | ontwerp | advies
EASYfelt
Specialist in PET-vilt
ardor-studio
Interieurarchitectuur
Broekhof Schuit architecten
Amsterdam / Rotterdam
Nivel
Professionals in Techniek
ABdVT
“Architectuur is onze ziel, ontwerpen onze passie, realiseren onze kracht “
Siersema
Stoffeerder van award winnende projecten.
STUDIO Draft
concept | ontwerp | advies
Arons en gelauff architecten
SeARCH bv
Quist Wintermans Architekten BV
Architectuur en Infrastructuur
Dijkman Coating
Omdat het altijd beter kan!
Architecten
Architectuur
Mobiliteit en infrastructuur
Stedenbouw en landschapsarchitectuur
Leveranciers
Gevels
Daken
Ramen en deuren
Trappen, liften en balustrades
Binnenwanden
Vloeren
Plafonds
Verlichting
Sanitair
Projectinrichting
Installaties
Constructies
Buitenruimte
Software
Adviseurs
Bestekschrijvers
Bouwmanagement
Installatie adviseurs E
Bouwfysica
Calculators
Installatie adviseurs G/W
Bouwkundig tekenwerk
Constructeurs
Lichtadviseurs
Adviseur beveiliging
Juristen
Intermediairs, Payrolling
Aannemers
Overig
Presentatie
Instellingen / onderwijs
Overig
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Favorieten
Toon alles
Gesprek met Felix Claus over hoe je je bij ieder project op één ding moet concentreren
Gesprek met Carolien Schippers over hoogbouw in New York
Gesprek met Tobias Verhoeven over duurzame stedelijke verdichting
Gesprek met Cécilia Gross over het nieuwe Olympisch zwembad in Parijs
Gesprek met Oana Bogdan en Jan Peter Wingender over de lage honoraria in België en de wankele cao in Nederland
Gesprek met Felix Claus over hoe je je bij ieder project op één ding moet concentreren
Gesprek met Cécilia Gross over het nieuwe Olympisch zwembad in Parijs
Gesprek met Carolien Schippers over hoogbouw in New York
Gesprek met Jeroen Zuidgeest over de Oostflank van Rotterdam
Gesprek met Nathalie de Vries over multipliciteit in hoogbouw
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Categorieën
Favorieten
Toon alles
Solargroendak Antwerpen
Lush Labyrinth
Innovatief ruimteconcept met unieke rubberen vloer
Nieuwbouw Brandweerpost Sittard Oost in CLT
MKC De Schatkaart Amsterdam
Zonneheuvel - Nunspeet
Keerwanden voor nieuwe zeewering Scheveningen
Startblock: betaalbare en duurzame prefab-woningen
Parkrand Zestienhoven, Rotterdam
Het Atrium, Hilversum
Architectuur
Woningbouw
Zorg
Hotels
Restaurants en café’s
Winkels
Sportgebouwen
Culturele gebouwen
Overheidsgebouwen
Scholen
Kantoren
Bedrijfsgebouwen
Paviljoens en kunst
Overig
Mobiliteit en infrastructuur
Trein- en metrostations
Luchthavens
Busstations
Parkeergarages
Fietsparkeren
Wegen
Bruggen
Water
Energie
Tankstations en laadstations
Waterzuivering en afvalverwerking
Overig
Stedenbouw en landschapsarchitectuur
Regionale visies
Gebiedsvisies
Plannen stedelijk weefsel
Amusementsparken en dierentuinen
Lichtontwerpen
Openbare ruimte
Pleinen
Parken
Tuinen
Speelplaatsen
Uitkijktorens
Overige (bijv. begraafplaatsen)
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Categorieën
Favorieten
Toon alles
Natursoffit - W
Houten panelen voor buitenplafonds
Vernieuwd assortiment HPL open vloergoten!
Volop flexibiliteit in uw kantoorruimte!
Obèche Noir®
Thermisch gemodificeerd Ayous van hoge kwaliteit
LS 1912 met cilinder in Les Couleurs® Le Corbusier
Puur design in alle kleuren
Niko Rocker en Niko Toggle
Niko introduceert twee nieuwe opvallende designschakelaars
LS 1912 met cilinder in Les Couleurs® Le Corbusier
Puur design in alle kleuren
Rockfon Mono® Acoustic in elke kleur en vorm
Ontdek onbegrensde mogelijkheden
Profiled Window
Dakraam gootstukken voor sandwichdakpanelen
Natursoffit - W
Houten panelen voor buitenplafonds
Elegant decentraal compact design buiten noodverlichting
Sterk vernieuwde armatuur t.b.v. vluchtwegverlichting aan de buitenzijde van elke finale nooduitgang
Gevels
Gevelbekleding
Vliesgevels
Zonwering buiten
Isolatie
Gevelconstructies
Signing
Overig
Daken
Dakafwerkingen
Dakisolatie
Dakconstructies
Dakranden, dakgoten en HWA's
Dakramen
Lichtkoepels
Lichtstraten
Schoorstenen
Overig
Dakluiken
Ramen en deuren
Raam- en deursystemen / kozijnen
Vliesgevels
Hang- en sluitwerk
Beveiliging en luiken
Dorpels en vensterbanken
Lateien
Roosters
Glas
Dakramen
Dakkoepels
Lichtstraten
Zonwering buiten
Zonwering binnen
Buitendeuren
Binnendeuren
Postvakken en brievenbussen
Overig
Dakluiken
Trappen, liften en balustrades
Trappen
Roltrappen
Liften
Balustrades en hekwerken
Galerijen
Binnenwanden
Binnenwanden
Wandafwerking
Vloeren
Constructieve vloeren
Verhoogde vloeren
Vloerafwerkingen
Overig
Plafonds
Tegels
Lineair
Grill
Open en roosters
Naadloos
Eilanden en baffles
Plafondafwerkingen
Ophangsystemen
Overig
Klimaatplafonds
Verlichting
Binnenverlichting
Buitenverlichting
Sanitair
Kranen en douchesets
Wastafels
Douchewanden en douchebakken
Baden
Waterclosets
Accessoires
Overig
Projectinrichting
Stoelen
Banken
Tafels
Kasten
Balies
Vrijstaande wanden
Keukens
Accessoires
Overig
Cabines
Interieurbeplanting
Stoffering
Installaties
Verwarming, koeling en ventilatie
Elektrotechnische installaties
Schakelmateriaal
Domotica
Deurcommunicatie
Beveiliging
Liften
Onderhoudsinstallaties
Overig
Brandbeveiliging
Constructies
Draagconstructies
Funderingen en kelders
Overig
Brandbeveiliging
Buitenruimte
Bestratingen en verhardingen
Afwateringen
Terreinafscheidingen en geluidsschermen
Buitenmeubilair
Fietsparkeren
Terrassen
Terrasoverkappingen
Bruggen
Accessoires
Overig
Beplanting
Speeltoestellen
Software
Tekenen 2D
Modelleren 3D / BIM
Visualisatie / rendering
Parametrisch ontwerpen
Bouwfysica
Draagconstructie
Overig
Virtual Reality
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Favorieten
Toon alles
Marmoleum Design Challenge
Basiscursus IFC - exclusief voor Archicad gebruikers
Paris Proof: ‘Ontwerpen met milieu-impact en restwaarde’
Stadsschouwburg Utrecht, Lucasbolwerk 24, 3512 EJ Utrecht
Kenniscongres: spreek jij de taal van de Omgevingswet al?
Bouw- & Infrapark Harderwijk – Ceintuurbaan 2, 3847 LG Harderwijk
BNO Interieurzaken: Slimme ruimtes, slimmer leren
Mosa Design Studio, Pedro de Medinalaan 1a, Amsterdam
Paris Proof: ‘Ontwerpen met milieu-impact en restwaarde’
Stadsschouwburg Utrecht, Lucasbolwerk 24, 3512 EJ Utrecht
BNO Interieurzaken: Slimme ruimtes, slimmer leren
Mosa Design Studio, Pedro de Medinalaan 1a, Amsterdam
Eerste Jos. Bedaux-lezing met Mechthild Stuhlmacher
Cobbenhagengebouw Tilburg University, Warandelaan 2, Tilburg
Lezingen en expo: ‘Vrouwen van het AUP’
Noordzijde 31, 1064 GV Amsterdam
A-Imagination in Architectuur
Groot Heiligland 47, 2011 EP Haarlem
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Toon alles
Design
Duurzaamheid
Gevel
Infrastructuur
Interieur
Kantoren
Leisure
Openbare ruimte
Publieke gebouwen
Scholen
Transformatie en Renovatie
Woningbouw
Zorg
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Toon alles
Constructeur houtbouw projecten
Architect – Compagnon
HEYLIGERS architects Utrecht én Amsterdam zoeken ervaren interieurarchitecten / ontwerpers
Bouwkundige/ BIM modelleur
Studio Ren zoekt architectuur stagiair
Architecture Intern with passion for sustainability
Junior Architect
Allround architect (medior)
Architect
junior architect
Technisch Architect Rijkswerkomgeving
Architect (assistent of zelfstandig) gezocht by Bassie.
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Copyright: Ronald Tilleman
Copyright: Ronald Tilleman
Copyright: Ronald Tilleman
Copyright: Ronald Tilleman
Schoonheid als drijfveer voor 3D-printen
11 februari 2013, 16:11
Tijdens Material Xperience in de Utrechtse Jaarbeurs gaf Enrico Dini, pionier op het gebied van 3D-printen in de bouw, een lezing. Architectenweb sprak hem na afloop van zijn drukbezochte lezing, donderdag 7 februari
.
De Italiaanse civiel ingenieur en ondernemer heeft in de afgelopen tien jaar gewerkt aan een printmachine die vormen van zes bij zes meter kan opbouwen in kunstmatige steen.
Tekst: Robert Muis
Momenteel is Dini betrokken bij de plannen voor de 3D-printwoning Landscape House, een ontwerp van de Nederlandse architect Janjaap Ruijssenaars (Universe Architecture). Ook neemt hij deel aan het onderzoek van de Europese ruimtevaartorganisatie naar de haalbaarheid van
3D-geprinte gebouwen op de maan. Dini heeft inmiddels aangetoond dat met een heel basale machine complexe vormen van groot formaat kunnen worden ‘geprint’. De methode die Dini met zijn onderneming
D-Shape
hanteert is vergelijkbaar met inkjetprinten. Bij een eerste horizontale beweging van een printarm in de metalen constructie wordt een laag zand gedeponeerd; bij de volgende plaatst de printkop een verhardingsmiddel op de gewenste plekken. “De printkop krijgt via software eenvoudig de instructie ‘open’ of ‘dicht’”, legt Dini uit. Daarna verschuift de arm verticaal en wordt een volgende laag zand en verharder uitgestreken. Zo wordt het product in lagen van vijf millimeter opgebouwd. Een gepatenteerde methode zorgt voor druk bij het verharden. Dini vindt nog veel facetten voor verbetering vatbaar. Dini: “Het kunstmatige steen is nog enigszins broos. We onderzoeken mogelijke additieven; ik wil daarbij wel dat die ecologische verantwoord zijn. Verder is onze techniek groot en grof. Het 3D-ontwerp wordt vertaald in grove voxels (driedimensionale pixels, RM), anders wordt het printproces te traag. Vooralsnog zitten we vast aan een relatief lage resolutie en een vrij grof resultaat.”
Dat is een consequentie van de keuze voor het printen van grote objecten. Waarom heeft u van meet af aan daarvoor gekozen?
“Toen ik met 3D-printen in aanraking kwam, wilde ik bruikbare producten printen. Toen we eens een maquette moesten printen, zei ik bij wijze van grap dat het een kwestie van opschalen was en we konden complete huizen printen. Ik had het beeld van een rij huizen, die allemaal net anders zijn. Met Gaudí-achtige organische vormen. Zo’n rij huizen die net niet hetzelfde zijn maar variëren op een thema is mogelijk met 3D-printen. Zoals je de noten op een muziekblad ziet: samen vormen ze een muziekstuk. Een algoritme en een muzikaal thema zijn vergelijkbaar.” “Schoonheid was de drijfveer. We kunnen duurzaam materiaal en duurzame technieken gebruiken, we kunnen ervoor zorgen dat iets lang meegaat, geen nadelige invloed heeft op het milieu en dat het voor de bewoner een gezond gebouw is. Maar ik vind dat bij een duurzamere wereld ook hoort, dat mensen schoonheid ervaren. Ik denk dat er een gedeelde notie van schoonheid bestaat.”
U ziet 3D-printen van gebouwen als ‘mass customization for a reasonable prize’?
“Nou, mijn techniek is niet goedkoop, maar de potentie om elke vorm, ook complexe geometrieën te kunnen realiseren speelt wel een rol voor me. Dat spreekt me ook aan bij het
Landscape House
van Janjaap Ruijssenaars. De bedoeling is om dat gebouw, met de vorm van een soort Möbius-ring waar binnen- en buitenkant in elkaar overgaan, in delen op locatie te printen.” “Het Landscape House vind ik ook interessant om hoe we het willen construeren. Bij de verbetering van het 3D-printen denken we na over het printmateriaal en de techniek, maar we kunnen ook nadenken over de constructiemethoden. We willen als het ware de bekisting printen, en die volstorten met vezelversterkt beton.”
Hoe lang duurt het printen van gebouwdelen?
Dini: “Het duurt nu zes minuten voor dertig vierkante meter en vijf millimeter hoogte. Eigenlijk is mijn proces meer ‘inkdrop printen’: het materiaal wordt meer op de drager gedruppeld dan gespoten. Als we die techniek kunnen verbeteren zou het proces twee, drie keer zo snel kunnen. De printer zoals we die nu hebben is heel goed wat betreft de software, de printerkop en de matrix." "We moeten nog het nodige verbeteren op het gebied van de hydrauliek en de reservoirs. We hebben geld nodig om dat verder te kunnen ontwikkelen. Maar dan nog: er wordt een enorme hoeveelheid zand heen en weer geschoven en er moet restzand worden verwijderd. Dat is tijdrovend en arbeidsintensief. Dat laatste vind ik trouwens niet eens zo erg.”
Dat lijkt tegenstrijdig. Alle technische en technologische ontwikkelingen lijken erop gericht sneller, nauwkeuriger en grootschaliger te produceren en ons zoveel mogelijk zwaar werk uit handen te nemen.
“Ik zie geen tegenstelling tussen een technologische vooruitgang als 3D-printen en handwerk. Ik stel me voor dat mensen in gebieden waar niet alles voorhanden is, waar wij wel over kunnen beschikken, een eenvoudige 3D-printmachine hebben. Ze bouwen zelf hun huis uit onderdelen die ze zelf printen, met het lokale zand dat ze in de machine scheppen en met een bindmateriaal dat ze zelf verbouwen. Het gaat me erom dat men ook daar de beschikking krijgt over een machine en een programma om te printen en het recept om het materiaal te maken. Met zonne-energie kunnen ze hun eigen stroom opwekken.” "Ik denk dat technologie goed kan helpen om mensen onafhankelijker te maken, ook in de westerse maatschappijen. Je ziet dat al gebeuren: door internet en mobiele telefoon hoeven mensen minder te reizen om elkaar te ontmoeten, mensen richten zich op hun directe omgeving en kleinere gemeenschappen, gaan zichzelf meer bedruipen, zorgen voor eigen energie en voedsel uit de buurt. Technologische ontwikkeling kan leiden naar een ander economisch model.”
Nieuwe technologie moet worden ingezet voor een nieuwe manier van leven, die juist een tragere pas neemt?
“Ja, we moeten breken met de richting die is ingezet met de industriële revolutie. We moeten naar een industriële devolutie”
Trefwoorden
universe architecture
material xperience
enrico dini
3d printen
technologie
bouw
janjaap ruijssenaars
landscape house
Best gelezen
1
Porseleinen Toren in ontwikkelgebied Nieuw Delft officieel geopend
vrijdag, 19 april
2
Marc Koehler Architects presenteert ensemble van zes gebouwen in Buiksloterham
donderdag, 18 april
3
NOAHH presenteert opgeleverde Villa Vaartjes in Almere Oosterwold
dinsdag, 23 april
4
Rijksmonumentaal Jachtslot Mookerheide heropend na restauratie door 1meter98
maandag, 22 april
5
Een appartementengebouw met acht verschillende woningen
donderdag, 18 april
Gerelateerde nieuwsberichten
Architectenweb netwerkevent: impact 3D-printen op bouw
20 juni 2014
Material Xperience trekt meer bezoekers
12 februari 2013
Video: tien huizen 3D-geprint in 24 uur
25 april 2014
Aboutaleb opent World Food Festival
20 september 2013
Ken Yeang topspreker Material Xperience
6 januari 2014
'Markt 3D-printen groeit snel'
27 mei 2013
TU/e neemt 'kingsize' 3D-betonprinter in gebruik
22 oktober 2015
Bouw 3D-geprint 'grachtenpand' aanstaande
18 april 2013
3D-geprint Landscape House wordt expositieruimte
12 juni 2014
Video: TEDx-talk Janjaap Ruijssenaars
7 november 2014
Eerste 3D-geprinte stadsbankje in Amsterdam
8 februari 2016
Onderzoek naar 3D-geprinte basis op de maan
1 februari 2013
Materia Inspiration Center toont '3D printing'
19 augustus 2011
Universe Architecture ontwerpt 3D-printhuis
15 januari 2013
Architectenweb netwerkevent: impact 3D-printen op bouw
20 juni 2014
Material Xperience trekt meer bezoekers
12 februari 2013
Video: tien huizen 3D-geprint in 24 uur
25 april 2014
Aboutaleb opent World Food Festival
20 september 2013
Ken Yeang topspreker Material Xperience
6 januari 2014
'Markt 3D-printen groeit snel'
27 mei 2013
TU/e neemt 'kingsize' 3D-betonprinter in gebruik
22 oktober 2015
Bouw 3D-geprint 'grachtenpand' aanstaande
18 april 2013
3D-geprint Landscape House wordt expositieruimte
12 juni 2014
Video: TEDx-talk Janjaap Ruijssenaars
7 november 2014
Eerste 3D-geprinte stadsbankje in Amsterdam
8 februari 2016
Onderzoek naar 3D-geprinte basis op de maan
1 februari 2013
Materia Inspiration Center toont '3D printing'
19 augustus 2011
Universe Architecture ontwerpt 3D-printhuis
15 januari 2013
Toon alles
Andere nieuwsberichten
Archello introduceert ‘de meest visuele podcastserie over architectuur’
Gisteren, 15:30
In elke Archello Podcast spreekt hoofdredacteur Collin Anderson met prominente architecten over hun vak en hun projecten; de afleveringen worden op de site rijkelijk geïllustreerd met beeldmateriaal, direct gelinkt aan het verhaal.
Bamboe paviljoen bij Brusselse triomfboog door bkvv architecten
Gisteren, 13:29
Met het paviljoen bij de triomfboog van het Jubelpark wilde het bureau bezoekers de schoonheid van het materiaal laten ervaren en een lans breken voor bamboe als bouwmateriaal voor Europese gebouwen.
Studio Modijefsky ontwerpt koekmakerij als wonderwinkel
Gisteren, 12:24
Door de populariteit van de koekmakerij Van Stapele verhuist ze naar een groter pand. Aan Studio Modijefsky was de opdracht om het nieuwe interieur te ontwerpen, waarbij de sfeer van de voormalige winkel moest terugkeren.
Café of restaurant in de plint? Houd in het ontwerp rekening met eisen rond geluid en vooral rond muziek
Gisteren, 09:00
Woongebouwen met cafés of restaurants in de plint: in stedelijke gebieden zien we ze steeds meer. Maar bij het ontwerp hiervan wordt niet altijd voldoende rekening gehouden met het geluid dat de functies in de plint genereren.
Terugluisteren: Violette Schönberger in Nooit Meer Slapen
Gisteren, 16:09
Maandag was architect, stedenbouwkundige en Architectenweb-columnist Violette Schönberger te gast in het radioprogramma Nooit Meer Slapen.
‘Nieuw kabinet moet daadkrachtig mobiliteitsbeleid voeren’
Gisteren, 10:52
Als het komende kabinet niet met daadkrachtig mobiliteitsbeleid komt, slibt het land dicht, stellen onder meer provincies en gemeenten.
Limburg maakt plannen voor 30.000 woningen nabij stations
Gisteren, 09:42
De woningen zijn bedoeld voor zowel woningzoekenden uit Limburg als van verder, laat de provincie weten.
ASML wil grote vestiging op Brainport Industries Campus
23 april, 11:34
Chipmachinefabrikant ASML wil in de regio Eindhoven uitbreiden met het oog op de toekomst.
Organisaties werken aan praktijktoets aangescherpte MPG-eisen
22 april, 2:27
Veertien organisaties uit onder meer de ontwerp- en bouwsector gaan onderzoeken hoe de aangescherpte MPG-eisen voor 2025 kunnen worden geïmplementeerd in de praktijk.
IMF-bestuurder dringt aan op verdere afbouw hypotheekrenteaftrek
22 april, 1:36
Nederland kan fiscale en financiële stimulering van de woningmarkt niet gebruiken nu er een nijpend huizentekort is, stelt Paul Hilbers.
Ga naar het nieuws-archief
0
0
0
0
Voor een optimale gebruikservaring plaatst Architectenweb functionele cookies. Wat de verschillende cookies precies doen leggen we uit in een
overzicht
. Cookies van social media kun je optioneel
aanzetten
.
Akkoord
Instellingen
Annuleren
OK
Sluiten
Doorgaan
Inloggen
Maak een gratis persoonlijk account aan
Feedback
Feedback
Wij horen graag jouw feedback. Laat je reactie achter en eventueel jouw e-mail adres.
Reactie
Verstuur