Plan organische ontwikkeling Polaroidterrein

9 januari 2013, 17:09

De Stichting Archiprix en woningbouwcorporatie Domijn schreven een prijsvraag uit voor de transformatie van het Polaroidterrein in Enschede. Het winnende ontwerp van The Cloud Collective, Peter Hermens en Jaap van der Salm gaat uit van een organische ontwikkeling, in analogie met het onderhoud van een tuin.

De jury heeft het plan, ‘Handboek voor de kweek’ genoemd, een degelijke en beheersbare strategie voor de ontwikkeling van het voormalige industriële gebied genoemd. De ontwerpersgroep gebruikt tuinieren als metafoor voor het ontwikkelen en beheren van het landschap, de bouwblokken en de architectuur.

Planten
In plaats van vastomlijnd eindbeeld, stelt het collectief een aantal gereedschappen en een strategie voor, waarmee de eigenaars en gebruikers het gebied stapsgewijs kunnen revitaliseren. Ze stellen voor hoe, net als een tuin, de bodem vruchtbaar kan worden gemaakt, in welke volgorde er kan worden geplant, en hoe er vervolgens kan worden gekweekt, verzorgd en gesnoeid indien nodig.

The Cloud Collective, Hermens (IAA Stedenbouw en Landschap), en Van der Salm (H+N+S landschapsarchitecten) stellen voor bij de bestaande situatie eerst te bekijken welke elementen van waarde zijn, wat moet worden behouden, wat dient te worden gerestaureerd, waarop kan worden voortgebouwd en wat moet worden verwijderd. Het programma willen ze als een proces van natuurlijke opeenvolging ontwikkelen.

Katalysator
Het Polaroidterrein, een oud industrieel terrein, zou een stadstuin voor heel Oost-Enschede kunnen worden. De nieuwe groene ruimte verbindt de aangrenzende wijken met het nabij gelegen centrum en vormt een voedingsbodem voor bestaande en nieuwe programma’s. Met een functionele mix aan gebruikers kan het grote Gebouw Zuid katalysator voor stapsgewijze waardeontwikkeling zijn.

Fasen
Op korte termijn wordt het gebied ‘vergroend’ door overbodige elementen weg te halen, pionierplanten terug te brengen en het bestaande programma in de plinten van de gebouwen te plaatsen. Hierdoor komt de openbare ruimte tot leven, terwijl de corporatie minder onderhoudskosten heeft.

Op de middellange termijn ligt de focus op de transitie van pioniersfase naar stadstuin voor specifieke gebruikers en gewassen. Daarnaast krijgt de vervlechting met de omgeving aandacht. In de laatste fase kunnen de gebouwen aan de noordzijde van het terrein eventueel worden verwijderd, als de marktvraag hoog genoeg is. Nieuwe bebouwing houdt meer afstand tot Gebouw Zuid.

Open planproces
De ontwerpers verwachten dat er langzaam meer gewoond gaat worden in het gebied, totdat er een duurzaam evenwicht is ontstaan en het voormalige industriële terrein onderdeel van het stedelijk weefsel is geworden. De volgroeide stadstuin voedt bovendien nieuwe ontwikkelingen.

Het plan is gebaseerd op “architectonische en stedenbouwkundige lenigheid”, aldus de ontwerpers. De programmatische en ruimtelijke ontwikkeling worden beheerst in een open planproces. Publieke waarde en kwaliteit worden stapsgewijs, in de termen van de tuinman, “door middel van continu snoeien, aanleggen en verbeteren”, gecreëerd.

Trefwoorden

peter hermens jaap van der salm transformatie organische stedenbouw the cloud collective enschede polaroidterrein archiprix

1	Het Binnenhof – Gebouw C krijgt onder houten dakspanten extra werkplekken woensdag, 18 juni
2	Rijksmonumentale Schiedamse branderij krijgt herbestemming als boetiekhotel woensdag, 18 juni
3	Het Binnenhof – voormalig Ministerie van Koloniën krijgt extra werkplekken op zolder maandag, 16 juni
4	Archiprix 2025 kent vier winnaars en twee eervolle vermeldingen dinsdag, 17 juni
5	Arons en Gelauff en Civic Architects presenteren ontwerp The Emerald in Bajeskwartier dinsdag, 17 juni

Gerelateerde nieuwsberichten

Themaperiode ‘Transformatie’ van start

12 februari 2013

Ontbijten over transformatie kantoren en gebieden

25 februari 2013

Multifunctionele Buitenplaats voor Oisterwijk

28 juli 2014

Combinatie IAA wint prijsvraag Twente Biennale

20 februari 2013

The Cloud Collective ontwerpt spoorpassage

15 oktober 2014

Maatwerkmeubel van The Cloud Collective

29 augustus 2012

Prijs voor visie New Orleans tijdens IWW

7 november 2011

Posad en Revier winnen prijsvraag Nieuw Elan

21 maart 2011

Acht bureaus gekozen voor Turks programma

11 september 2012

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Team aan de Schie geselecteerd voor volgende fase binnenstadscampus Erasmus MC

20 juni, 9:34

De aanbesteding voor de volgende fase van de binnenstadscampus van Erasmus MC in Rotterdam is gewonnen door Team aan de Schie, een combinatie van Vakwerk Architecten en Cepezed.

Transformatie kantoor naar woongebouw Het Veem in Hengelo voltooid

19 juni, 3:54

Het voormalige UWV-kantoor, gelegen in de spoorzone van Hengelo, onderging een transformatie naar ontwerp van Bloot Architecture. Het nieuwe woongebouw Het Veem biedt plaats aan 93 appartementen en commerciële ruimte op de begane grond.

Definitief ontwerp voor raadzaal gemeente Amsterdam door De Twee Snoeken

19 juni, 10:45

De Twee Snoeken heeft vorige week zijn definitief ontwerp voor de raadzaal in het stadhuis van de gemeente Amsterdam gepresenteerd. Toegankelijkheid, het duale stelsel, duurzaamheid en de Amsterdamse identiteit staan centraal in het ontwerp.

Voormalige telefooncentrale herbestemd tot woon-werkgebouw met optopping

18 juni, 4:15

Een oude telefooncentrale aan de Kamerlingh Onneslaan in Amsterdam is naar ontwerp van Ronald Janssen Architecten herbestemd tot woon-werkcomplex. Het project betreft transformatie, optopping en functiemenging, met behoud van het bestaande casco.

Prominente ontwikkelaars committeren zich aan bouw biobased woningen

19 juni, 9:42

Acht ontwikkelaars hebben afgesproken dat in 2028 minstens dertig procent van hun nieuwbouwwoningen tot vijf bouwlagen biobased zal zijn.

BoogieWood winnaar van de eerste Gouden Hijskraan

18 juni, 5:31

Op de vastgoedbeurs Provada heeft de gemeente Den Haag de Gouden Hijskraan 2025 uitgereikt aan het woningbouwproject BoogieWood.

Den Haag wil eigen warmtebedrijf oprichten

18 juni, 10:09

Het warmtebedrijf moet inwoners van de Hofstad helpen om te stoppen met het gebruik van aardgas.

OVV: ontwerpfout en gebrek aan controle bij ingestorte parkeergarage

17 juni, 11:43

Dat concludeert de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV), die heeft onderzocht hoe het kon gebeuren dat alle hellingen op 26 mei 2024 inzakten.

Nieuwegein wist niet van veranderingen in bouw ingestorte parkeergarage

17 juni, 10:59

De gemeente wist niet dat de bouw van de vorig jaar ingestorte parkeergarage op sommige punten anders was uitgevoerd en deed daarom geen extra controles.