Dudok vreesde sloop Utrechtse schouwburg

5 januari 2011, 10:42

Willem Marinus Dudok vreesde dat de door hem ontworpen Stadsschouwburg van Utrecht nog voor de opening in 1941 gesloopt zou worden. Ook ontving de befaamde architect dreigbrieven van nationaalsocialisten die het moderne ontwerp bepaald niet zagen zitten.

Dat meldt het NOS Journaal op basis van een dossier uit het Nationaal Archief, dat net als andere stukken op 1 januari openbaar is gemaakt. Het laat zich volgens de nieuwsdienst lezen als ‘een spannend hoofdstuk uit de geschiedenis van de architectuur in oorlogstijd’.

De bouw van de Stadsschouwburg was in 1937 begonnen en zou in 1941 worden voltooid. Het ontwerp voldeed niet bepaald aan het nationaalsocialistische ideaalbeeld dat op een meer klassieke leest was geschoeid. Zo verfoeide de leiding van de NSB het ontwerp omdat het ‘niet volksch’ zou zijn.

Dudok ontving daarnaast verschillende anonieme brieven, waarin werd gedreigd dat hij zijn praktijk zou moeten stoppen en zelfs in de gevangenis zou belanden.“Tegen de opening werd de stemming zo vijandig, dat het gebouw in zijn vrije gebruik en zelfs in zijn bestaan werd bedreigd. ‘Sluiten of slopen', luidde het parool”, schrijft de architect.

Het gevonden dossier is, bijna pijnlijk ironisch, een weerwoord van Dudok aan de Ereraad waarvoor hij in mei 1946 moest verschijnen. Hij was door het dagelijks bestuur van de Bond van Nederlandse Architecten aangeklaagd, volgens de NOS omdat hij in de ogen van zijn vakbroeders ‘op zijn minst Duitsgezind’ zou zijn geweest.

Dudok werd gezuiverd van alle blaam. De Utrechtse Stadsschouwburg staat inmiddels tientallen jaren op de monumentenlijst.

Trefwoorden

utrecht willem marinus dudok schouwburg

1	KCAP brengt ode aan verloren postkantoor in Vlissingen vrijdag, 13 juni
2	Het Binnenhof – voormalig Ministerie van Koloniën krijgt extra werkplekken op zolder maandag, 16 juni
3	Het Binnenhof – Gebouw C krijgt onder houten dakspanten extra werkplekken woensdag, 18 juni
4	Arons en Gelauff en Civic Architects presenteren ontwerp The Emerald in Bajeskwartier dinsdag, 17 juni
5	Archiprix 2025 kent vier winnaars en twee eervolle vermeldingen dinsdag, 17 juni

Gerelateerde nieuwsberichten

Schouwburg Utrecht dicht voor verbouwing

14 april 2014

Muur van Mussert krijgt status rijksmonument

27 februari 2018

Van Hoogevest wint opdracht Stadsschouwburg

22 augustus 2011

Digitale catalogus van oeuvre Dudok online

4 januari 2017

Schouwburg XL in Leidsche Rijn Centrum

14 januari 2010

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Transformatie kantoor naar woongebouw Het Veem in Hengelo voltooid

Vandaag, 15:54

Het voormalige UWV-kantoor, gelegen in de spoorzone van Hengelo, onderging een transformatie naar ontwerp van Bloot Architecture. Het nieuwe woongebouw Het Veem biedt plaats aan 93 appartementen en commerciële ruimte op de begane grond.

Definitief ontwerp voor raadzaal gemeente Amsterdam door De Twee Snoeken

Vandaag, 10:45

De Twee Snoeken heeft vorige week zijn definitief ontwerp voor de raadzaal in het stadhuis van de gemeente Amsterdam gepresenteerd. Toegankelijkheid, het duale stelsel, duurzaamheid en de Amsterdamse identiteit staan centraal in het ontwerp.

Voormalige telefooncentrale herbestemd tot woon-werkgebouw met optopping

Gisteren, 16:15

Een oude telefooncentrale aan de Kamerlingh Onneslaan in Amsterdam is naar ontwerp van Ronald Janssen Architecten herbestemd tot woon-werkcomplex. Het project betreft transformatie, optopping en functiemenging, met behoud van het bestaande casco.

Rijksmonumentale Schiedamse branderij krijgt herbestemming als boetiekhotel

Gisteren, 12:55

De voormalige Dirkzwager-branderij aan de Noordvest in Schiedam wordt herbestemd tot boetiekhotel, koffiebar en restaurant. ARD / AtelierRuimDenkers is verantwoordelijk voor de conceptontwikkeling en het ontwerp van de transformatie en nieuwbouw.

Prominente ontwikkelaars committeren zich aan bouw biobased woningen

Vandaag, 09:42

Acht ontwikkelaars hebben afgesproken dat in 2028 minstens dertig procent van hun nieuwbouwwoningen tot vijf bouwlagen biobased zal zijn.

BoogieWood winnaar van de eerste Gouden Hijskraan

Gisteren, 17:31

Op de vastgoedbeurs Provada heeft de gemeente Den Haag de Gouden Hijskraan 2025 uitgereikt aan het woningbouwproject BoogieWood.

Den Haag wil eigen warmtebedrijf oprichten

Gisteren, 10:09

Het warmtebedrijf moet inwoners van de Hofstad helpen om te stoppen met het gebruik van aardgas.

OVV: ontwerpfout en gebrek aan controle bij ingestorte parkeergarage

17 juni, 11:43

Dat concludeert de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV), die heeft onderzocht hoe het kon gebeuren dat alle hellingen op 26 mei 2024 inzakten.

Nieuwegein wist niet van veranderingen in bouw ingestorte parkeergarage

17 juni, 10:59

De gemeente wist niet dat de bouw van de vorig jaar ingestorte parkeergarage op sommige punten anders was uitgevoerd en deed daarom geen extra controles.