Carbon Confessions, Architekturgalerie München

Tentoonstelling Carbon Confessions van MVRDV geeft openhartig inzicht in duurzaamheidstransitie

21 januari, 15:14

De CO₂-uitstoot is een veelbesproken en omvangrijke uitdaging voor de bouwsector. Om een beter begrip te krijgen van deze problematiek heeft MVRDV onder ander uitgebreid onderzoek gedaan naar de impact van eigen projecten. Met de tentoonstelling Carbon Confessions in de Architekturgalerie in München, Duitsland, geeft MVRDV een openhartig inzicht in de moeilijke realiteit van duurzaam bouwen.

De wereld worstelt met de klimaatcrisis en de bouwsector staat daarbij voor een enorme uitdaging; deze sector is verantwoordelijk voor 39% van de wereldwijde CO₂-uitstoot. Met de tentoonstelling Carbon Confessions in de Architekturgalerie München nodigt MVRDV bezoekers uit om een kijkje achter de schermen te nemen van de (moeilijke) transitie naar koolstofreductie in de bouw.

De tentoonstelling beslaat drie verdiepingen van een binker uit 1941 aan de Blumenstraße, sinds 2021 de thuisbasis van de Architekturgalerie München. Elke verdieping laat een ander aspect zien van MVRDV’s pogingen om volledig duurzaam te bouwen. MVRDV presenteert zich daarbij beslist niet als het architectenbureau dat het allemaal fantastisch doet: heel eerlijk laat het bureau zien welke successen het behaalt, maar ook welke worstelingen het doormaakt en welke bizarre situaties het tegenkomt.

Interne keuzes en externe pogingen
Op de middelste verdieping, waar bezoekers binnenkomen, bevindt zich het hart van de tentoonstelling. Op de muren van deze ruimte wordt in 22 hoofdstukken verteld over de link tussen MVRDV en duurzaamheid.

Dit verhaal begint bij het vroege pleidooi van het bureau voor hogere verdichting en betere mobiliteitsvoorzieningen, maar gaat ook in op bijvoorbeeld interne keuzes zoals vegetarische lunches en de oprichting van de Green Dream Foundation. Belangrijk is zeker ook MVRDV NEXT, een team van interne specialisten op het gebied van technologie en duurzaamheid, dat het bureau heeft opgericht na “een jarenlang overmatige afhankelijkheid van externe duurzaamheidsadviseurs.”

In het midden van deze ruimte staat een cirkel van (hergebruikte) panelen met 22 anekdotes over de pogingen van MVRDV om zijn CO₂-uitstoot te verminderen. Die verhalen variëren van perverse prikkels die ingenieurs en adviseurs er soms toe brengen duurzame keuzes af te raden, tot het onverwachte enthousiasme van een Duitse bouwer toen hij bekend raakte met lemen muren.

Koolstof is de kern
De tentoonstelling vult de anekdotes aan met twaalf ‘carbon cases’, die eerlijke berekeningen tonen van de materiaalgebonden koolstof in MVRDV-projecten. De berekeningen zijn gemaakt met de door het bureau zelf ontwikkelde software CarbonScape, die MVRDV binnenkort beschikbaar maakt voor het publiek. De carbon cases geven transparantie over de methode die het architectenbureau toepast om de klimaat-impact van zijn projecten te meten en, nog belangrijker, in een vroeg stadium te beïnvloeden.

“Je denkt misschien dat gebouwen draaien om beton, hout, staal en glas, maar dat is niet helemaal waar”, zegt Jacob van Rijs, medeoprichter van MVRDV. “Koolstof vormt de basis van al deze materialen. Met deze tentoonstelling willen we mensen bewust maken van die fundamentele realiteit. Tegelijkertijd zijn we ook eerlijk over dat deze verandering in denken tijd kost. Maar hoe eerder de bouwsector deze realiteit omarmt, hoe sneller we een optimistische, duurzame toekomst kunnen realiseren.”

Transformaties, materialen en software
Op de tweede verdieping vinden bezoekers een presentatie van transformatieprojecten. Het transformeren in plaats van slopen van bestaande gebouwen is misschien wel de meest effectieve manier om CO₂-uitstoot te beperken, stelt MVRDV. De getoonde transformaties vormen een selectie van projecten door het bureau en studentenontwerpen uit de Anti Monument-workshop van Van Rijs aan de Technische Universität Berlin.

Op deze verdieping is ook een selectie aan materialen met lage CO₂-uitstoot te zien; in sommige gevallen zijn het speciaal voor het werk van MVRDV ontworpen materialen. In het midden van deze verdieping hangt een gordijn aan een veelvormige rail, waarmee de ruimte geschikt is te maken voor evenementen. Met zeven verschillende configuraties kan het gordijn ruimten creëren voor lezingen, workshops en discussies.

Op de begane grond van de bunker zijn digitale tools te zien, die MVRDV in zijn dagelijkse werkzaamheden gebruikt. Software zoals RoofScape en CarbonScape helpen het bureau om ontwerpen te maken met een lage CO₂-uitstoot, zo legt MVRDV uit. Deze digitale gereedschappen worden gepresenteerd als een ‘videokampvuur’ te midden van een ronde bank. Hierop kunnen bezoekers de getoonde video’s samen bekijken en – hopelijk – bediscussiëren.

Als je zegt te streven naar minimalisering van de CO₂-uitstoot, moet je dat ook bij je tentoonstelling in de praktijk brengen. Carbon Confessions heeft maar 44 kilo CO₂ gekost, zegt MVRDV. Dat is extreem weinig en het is vooral gelukt dankzij recycling van de inrichting van eerdere tentoonstellingen. Zo zijn presentatiepanelen en de ronde bank hergebruikt, en is het gordijn op de tweede verdiepingen afkomstig van het Nederlandse paviljoen op de Taipei International Book Exhibition 2023, eveneens ontworpen door MVRDV.

CarbonScape
Carbon Confessions is te zien in de Architekturgalerie München, Blumenstraße 22, tot en met 27 februari 2025. De ontwikkeling van de software CarbonScape – een belangrijk onderdeel van de tentoonstelling – is onlangs door MVRDV afgerond. De tool wordt momenteel getest door een externe bètagroep en binnenkort als openbaar platform geïntroduceerd.

Trefwoorden

carbonscape mvrdv materiaalgebonden co2-uitstoot architekturgalerie münchen architekturgalerie koolstofdioxide tentoonstelling mvrdv next carbon based design münchen koolstof klimaatcrisis duitsland

1	Studio Ard Hoksbergen herkent en vertaalt wensen van Xplore Agora donderdag, 23 oktober
2	Bouw van The Circle op plek café De Omval gaat van start donderdag, 23 oktober
3	Bouwers, stem links! dinsdag, 28 oktober
4	Neutelings Riedijk Architects ontwerpt nieuw museum in Antwerps kasteel maandag, 27 oktober
5	Loer Architecten, Fletts en Kleurrijk Wonen zetten volgende stap in sociale woningbouw in hout vrijdag, 24 oktober

Gerelateerde nieuwsberichten

ING: directe uitstoot bouwsector daalt nog amper

6 december 2024

Mega Mat van MVRDV is een blikvanger met boodschap op Bangkok Design

17 februari

Snel effectiever klimaatbeleid nodig, waarschuwt Raad van State

24 oktober 2024

MVRDV ontwerpt winkelcentrum als stapeling van blokken met buitenruimte

10 maart

LEVS, Metabolic en Copper8 publiceren studie CO2-impact locatiekeuze

2 april

Bouw van ontwerp MVRDV voor Duitse AI-campus gestart

27 oktober

Paris Proof zónder biogene opslag? Dat vraagt om radicale keuzes, constateert NEXT architects in onderzoek

5 juli 2024

Carbon Stories biedt 'crash course' over EU-taxonomie duurzaam bouwen

7 februari

Onderzoek: klimaatneutraliteit in 2040 vergt ongekende inspanning

12 februari

DGBC publiceert whitepaper circulair ontwerpen op CO2-uitstoot

23 april 2024

OZ ontwerpt eigen 'lowtech'-kantoor in Buiksloterham

12 februari

Blijft er ruimte voor stenige gebouwen?

30 april 2024

WRK Architecten: biogene CO2-opslag maar deels meerekenen, inzetten om beton te verduurzamen

3 april 2024

Online tool CarbonSpace berekent materiaalgebonden CO2-uitstoot vanaf eerste schets

6 oktober

Carbon Stories zoomt in op CO2-neutrale hoogbouw en rol overheid

2 april 2024

Zes woningbouwprojecten van FARO en hun materiaalgebonden CO2-uitstoot

18 maart 2024

MVRDV's Portlantis geeft bezoekers nieuwe perspectieven op de Rotterdamse haven

20 maart

Negen utiliteitsbouwprojecten en hun materiaalgebonden CO2-uitstoot

11 maart 2024

Tien woningbouwprojecten en hun materiaalgebonden CO2-uitstoot

11 maart 2024

Oproep in slotverklaring klimaattop tot ‘transitie weg van fossiele brandstoffen’

13 december 2023

Terugblik: eerste vier debatten Carbon Stories

7 juli 2023

De uitstoot is nu

11 april 2023

LEVS architecten publiceert boek Carbon-based Design

2 februari 2023

Transformatie cementfabriek tot wijk door MVRDV in Shanghai voltooid

8 augustus

MVRDV ontwerpt Taiwanees bezoekerscentrum met gebouwen als 'rotsformaties'

29 augustus

GROUP A start denktank om CO2-uitstoot projecten te reduceren

6 september 2022

Wooncomplex in zilver en goud voor Rotterdamse Wilhelminapier

24 maart

MVRDV ontwerpt woontoren met palet aan kubusvormige buitenruimten

5 juni

Strategische visie van MVRDV voor ‘kwaliteitssprong’ Roosendaal

27 maart

Toon alles

Gerelateerde podcasts

Gesprek met Jurriaan van Stigt over carbon-based design

2 maart 2023

Gesprek met Sanne van der Burgh en Boudewijn Thomas over het reduceren van materiaalgebonden CO2-uitstoot in gebouwen

23 oktober

Andere nieuwsberichten

Bouw eerste permanente gebouw Francis Kéré in Europa gestart

Gisteren, 14:53

In het Duitse Plüschow is gestart met de bouw van Museum Ehrhardt. Het museum, dat is gewijd aan fotografie en hedendaagse kunst, is ontworpen door Francis Kéré.

Appartementengebouw op plek oude basisscholen in Mijdrecht

Gisteren, 10:54

Op de plek van enkele gesloopte basisscholen in Mijdrecht verrijst een nieuw gebouw met dertig appartementen. Het complex, dat is ontworpen door West Architecten, bestaat uit verschillende typen appartementen.