Organisch en verbindend interieur van D/Dock voor Zandkasteel

23 januari 2024, 12:17

Het fameuze Zandkasteel in Amsterdam-Zuidoost heeft een transformatie ondergaan om onderdak te bieden aan een gemengd programma van woningen, kantoren, een internationale school en horeca. In samenwerking met Max van Huut heeft D/Dock, met respect voor het oorspronkelijke en organische karakter van het gebouw, het interieur voor alle publieke ruimten ontworpen.

Het Zandkasteel, zoals het gebouw inmiddels wordt aangeduid, is oorspronkelijk in 1986 voltooid als hoofdkantoor van de Nederlandsche Middenstandsbank (NMB), die later opging in de ING. Het beeldbepalende complex, bestaande uit tien torens die zijn geschakeld tot een grillige S-vorm, trok direct na oplevering internationale aandacht.

De opvallende architectuur volgde deels uit het antroposofische gedachtengoed, waarmee de architecten een aangename, vriendelijke en evenwichtige omgeving voor de gebruikers wilden creëren. Dit resulteerde in bijvoorbeeld hellende muren en het volledig ontbreken van hoeken van 90 graden. Voor een ander deel werd de architectuur bepaald door energiebesparende maatregelen, wat bijvoorbeeld leidde tot de relatief kleine ramen en de zonneschoorstenen.

De baksteenarchitectuur en vormentaal doet denken aan zowel de Amsterdamse School als ontwerpen van Antoni Gaudí. Sinds 2017 is het gebouw een gemeentelijk monument.

Transformatie
De afgelopen jaren is het gebouw getransformeerd om een gemengd programma onder te brengen. De transformatie is in samenwerking ontworpen door a/d Amstel architecten en Alberts & Van Huut International Architects.

In de torens van het complex zijn 263 woningen en een internationale school ondergebracht. Voorts omvat het gebouw een openbare binnenstraat met kantoren en horeca van in totaal 12.000 m². D/Dock maakte het ontwerp voor het nieuwe interieur, in nauwe samenwerking met Max van Huut, waarbij het bureau het concept ‘Interne Stad’ als leidraad nam.

Harmonisch
In zijn ontwerp heeft D/Dock het oorspronkelijke karakter van het gebouw met respect benaderd. Interessant is hoe het bureau aan de bestaande organische, maar nog steeds hoekige vormen nu veel ronde vormen heeft toegevoegd. Daarbij zijn in de renovatie alleen losse, flexibele elementen gebruikt, die volgens D/Dock bovendien voldoen aan hoge duurzaamheidsnormen.

Het navigeren door het omvangrijke Zandkasteel was een uitdaging, zegt het architectenbureau. Daarom heeft het ‘sociale elementen’ toegevoegd, die met behoud van de indrukwekkende architectuur gebruiksvriendelijkheid, toegankelijkheid en een gevoel van intimiteit bevorderen. Het bureau heeft een harmonische relatie tussen de bestaande architectuur en het nieuwe interieur nagestreefd. “Er zijn ‘nieuwe zaadjes’ geplant die in overeenstemming zijn met de organische principes, inherent aan de visie van de oorspronkelijke architecten”, verklaart D/Dock.

Straten, pleinen, parken
Het concept van de ‘Interne Stad’, waar bewoners en kantoorgebruikers voorzieningen delen, is volgens D/Dock “een stap verder dan mixed use: blended use”. Het ontwerp maakt van het publieke gebied in het gebouw een landschap van straten, pleinen en parken. Bewoners van de appartementen, kantoor- en andere (externe) gebruikers en buren ontmoeten elkaar in dit landschap.

De ontvangsthal op de eerste verdieping fungeert als het kloppende hart van het Zandkasteel. De hal verbindt meerdere kantoor- en co-working-ruimten, vergaderruimten en horecagelegenheden met elkaar. D/Dock ontwikkelde daarbij ook het concept van thematische pleinen, die aan elkaar gerelateerde activiteiten bevorderen, zoals leren, kunst en ontspanning. Ook dit concept is gericht op het toegankelijk maken van het Zandkasteel voor een breed publiek.

De beplanting in het interieur, reeds opgenomen in het ontwerp door Alberts & Van Huut, is herzien door Makers of Sustainable Spaces (MOSS). Hierbij zijn nieuwe planten opgenomen, die passen bij het kleurenpalet van elke specifieke ruimte.

Comfort en meervoudig gebruik
Het concept strekt verder dan louter esthetiek, legt D/Dock uit. De benadering van het interieurontwerp is gericht op de gebruiker van de ruimten; schaal, functionaliteit, ruimtelijk bewustzijn en aanpasbaarheid moeten zorgen voor een omgeving die het comfort en welzijn van een zeer diverse groep bewoners en bezoekers vooropstelt.

Het idee van ‘blended use’ betekent een maximalisering van het ruimtegebruik, die resulteert in een dynamische sfeer en een toegevoegde waarde voor het gebouw. “Het auditorium waar een kantoorgebruiker een presentatie geeft tijdens de werkdag verandert ’s avonds en het weekeinde in een bioscoop”, geeft D/Dock als voorbeeld.

Deze benadering zorgt voor een diversiteit aan mogelijkheden, van kunsttentoonstellingen tot sport- en culturele bijeenkomsten, aldus het bureau. Het verleent het Zandkasteel ook een functie als levendig centrum, niet alleen voor de bewoners, maar ook voor de omringende gemeenschap.

De transformatie van het Zandkasteel – dat oorspronkelijk Amsterdamse Poort als officiële naam had – is in december 2023 bekroond met de Geurt Brinkgreve Bokaal.

Trefwoorden

amsterdam amsterdamse poort a/d amstel architecten amsterdam-zuidoost alberts en van huut d/dock alberts & van huut international architects transformatie zandkasteel herbestemming interieur publieke ruimte

1	Nominaties Publiek gebouw van het Jaar 2025 bekend woensdag, 8 oktober
2	Realisatieovereenkomst voor hoogbouwcomplex De Sax op Wilhelminapier getekend maandag, 6 oktober
3	We verdienen betere pers dinsdag, 7 oktober
4	Woontoren Cunabula naast Thialfstadion bereikt finish dinsdag, 7 oktober
5	Vier genomineerden voor de Abe Bonnema Architectuurprijs 2025 woensdag, 8 oktober

Gerelateerde nieuwsberichten

Zuiderkerkprijs en Geurt Brinkgreve Bokaal voor Jonas en het Zandkasteel

15 december 2023

Bouwvergunning voor Blok 3 van BurtonHamfelt in Amsterdamse Poort

5 februari 2024

Renovatie Oval Tower in Amsterdam gericht op nieuwe identiteit

5 februari 2024

Hoofdkantoor ING wordt appartementencomplex

9 december 2015

D/Dock lanceert concept voor tijdelijke wooneenheden op leegstaande kantoorverdiepingen

16 november 2023

Plan om drijvende ‘kathedraal’ te realiseren uit afvalmateriaal in Amsterdam

29 juni 2023

Nieuw kantoor van softwarebedrijf JetBrains in Amsterdamse Terrace Tower

12 juni 2023

Verrijdbare binnentuin van circulaire materialen voor verpleeghuis

24 februari 2023

D/Dock presenteert twee Premium Lounges op Schiphol Airport

25 juni 2024

Ontwerp van D/DOCK moet hotel Amsterdam American allure teruggeven

21 januari

Kantoorinterieur door D/Dock benadert het gebouw als een stad

1 april 2021

Nieuw Dura Vermeer Inspiration Centre is “duurzaam en gezond”

15 oktober 2020

Afsprakenbrief getekend voor ontwikkeling multifunctioneel complex ArenaPoort West

30 april 2024

Voormalige autoshowroom is ‘plein’ van bedrijfsverzamelgebouw

20 maart 2020

Thomas van Leeuwen nieuwe director-partner D/Dock

2 juli 2019

Werken rond een geabstraheerd mediterraans plein

7 december 2018

'Bladerdak' blikvanger van nieuw kantoor Goede Doelen Loterijen

7 december 2018

Kantooromgeving voor de Microsoft-gemeenschap – en daarbuiten

4 december 2018

Team 4 en D/Dock mogen MartiniPlaza verbouwen

12 oktober 2018

Levendige Stadskamer voor het nieuwe Hoog Catharijne

1 mei 2018

Nederlandse kantoor Google uitgebreid met informele ontmoetingsruimtes en ‘cool down lounges’

9 februari 2018

Toon alles

Andere nieuwsberichten

ONE Architecture & Urbanism werkt mee aan masterplan transformatie havengebied New York

Gisteren, 16:34

ONE Architecture & Urbanism werkt mee aan de transformatie van een vijftig hectare omvattend havengebied in New York tot een maritieme haven en een woonwijk.

Plan voor nieuwe buurt op plek hoofdkantoor ABN AMRO op de Zuidas

Gisteren, 13:56

Vastgoedinvesteerder Victory Group heeft plannen gepresenteerd voor de herontwikkeling van het hoofdkantoor van ABN AMRO op de Amsterdamse Zuidas.

Gortemaker Algra Feenstra voegt zorggebouw toe aan buurtschap

Gisteren, 11:52

Met het nieuwe expertisecentrum en servicegebouw ’t Spant komen zorg, ondersteuning en landschap samen.

‘Alexander Straub zet grote groep vakgenoten weg als niet-relevant’

Gisteren, 10:05

Alexander Pols reageert op het opiniestuk van collega-architect Alexander Straub over het congres ‘The Art of City Building: return to the Human Scale’.