Sporthal Bredius in Muiden gerealiseerd met circulaire visie

20 juli 2023, 16:27

Op sportpark Bredius heeft SC Muiden een nieuwe thuisbasis voor haar binnen- en buitensporters. Met zijn ontwerp heeft Lichtstad Architecten gestreefd naar een optimale sportbeleving; bovendien is bij het ontwerp van Sporthal Bredius circulariteit een bijzonder belangrijke leidraad geweest.

Lichtstad Architecten heeft Sporthal Bredius vormgegeven als een hoog volume, voorzien van een riante luifel met kolomstructuur. Naast expressief is de luifel ook functioneel: ze beschut de ruimten die op de begane grond achter de glazen gevel liggen tegen de zon. Daarnaast biedt de luifel beschutting op het terras tegen zon en regen, terwijl ze rondom kunnen kijken naar de voetbal- en hockeyvelden. De accommodatie ligt centraal in het park.

Overzicht
SC Muiden biedt voetbal, hockey en tafeltennis. De sporthal is georganiseerd om alle binnen- en buitensporters van dienst te zijn, legt het architectenbureau uit. Op de begane grond helpt een heldere afbakening de gebruikers van de hal en van de velden intuïtief hun weg te vinden. Op de begane grond zijn onder meer de ontmoetingsruimte, vergaderruimten, het wedstrijdveld van de sporthal en de docenten- en beheerdersruimte gesitueerd.

De opdrachtgever wenste ook een wedstrijdruimte op de verdieping, waardoor de connectie met de ontmoetingsruimte en de buitensporten verloren dreigde te gaan; om dit te voorkomen hebben de architecten middels grote inpandige vensters over de hele lengte van de sportzaal visuele relaties gecreëerd met de ontmoetingsruimte, het terras en de velden.

Programma van circulaire eisen
De opdrachtgever, gemeente Gooise Meren, heeft circulair inkopen hoog op de agenda staan, vertelt Lichtstad Architecten De nieuwe sporthal is het eerste circulair ingekochte bouwproject binnen de gemeente. Om de circulaire visie en realisatie tijdens aanbesteding en uitvoering te begeleiden, heeft de opdrachtgever Rendemint ingeschakeld.

Dit adviesbureau schreef vooraf een ‘circulair programma van eisen’. Voor de sporttechnische en bouwkundige uitgangspunten is een programma van eisen opgesteld door Odin Wenting Bouwadvies. “Door een nauwe samenwerking met het Design & Build-team zijn we tot een zo circulair mogelijk resultaat gekomen”, aldus het architectenbureau.

Kernpunten
Het team nam als uitgangspunt om niet alleen afval te voorkomen, maar de oorspronkelijke kwaliteiten van de toegepaste grondstoffen en materialen voor de toekomst te behouden. “Het circulaire ontwerptraject vergde veel pionierswerk dat van meet af aan integraal, dus ook esthetisch, is meegenomen in het ontwerpproces”, zegt Lichtstad Architecten. Voor Sporthal Bredius kwamen de ontwerpers tot een aantal belangrijke kernpunten.

Ten eerste is het sportgebouw demontabel en herplaatsbaar ontworpen; alle producten en materialen zijn losmaakbaar en herbruikbaar als product of als grondstof. Een opvallend voorbeeld hiervan is de nagenoeg geheel stekerbare elektra-installatie met prefab kabels met connectoren. Kabels kunnen worden losgeklikt en elders opnieuw in elkaar geklikt.

Ten tweede is bij de materiaalkeuze de voorkeur gegeven aan gezonde, niet-toxische materialen die na gebruik en na alle vormen van hergebruik, hoogwaardig ‘downcyclebaar’ zijn, aldus Lichtstad Architecten. Daarbij is ook oog geweest voor een betrouwbare herkomst. Ten derde is ‘weglaten’ een belangrijke leidraad geweest; weglaten van afwerkingen die geen functioneel doel dienen, verlaagt de kans op toekomstig afval.

Doorontwikkeling
Het bouwteam heeft bovendien productleveranciers uitgedaagd om nieuwe producten te creëren uit hergebruikte grondstoffen, of demontabele producten uit het assortiment verder te ontwikkelen voor nieuwe toepassingen. Dit heeft bijvoorbeeld geresulteerd in de doorontwikkeling van een bestaande sportvloer met een onderlaag uit materiaal van hergebruikte sportvloeren naar een nieuw type in klasse 1, die voldoet aan de sporttechnische voorschriften van NOC*NSF de sportbonden en KVLO.

Ook is een bestaand demontabel wandsysteem omgevormd tot een nieuwe, geheel demontabele, waterdichte toepassing voor een circulaire tegelvrije kleed- en doucheruimte.

Meetbaar en vindbaar
De mate van circulariteit van Sporthal Bredius is gekwantificeerd via de door Rendemint ontwikkelde PRP-visie en -tool. “In deze visie is – in het kort – iets circulair als vóór en na gebruik de hoeveelheid grondstoffen gelijk is gebleven qua hoeveelheid én qua kwaliteit. Binnen PRP heet dat Absoluut Circulair”, legt Lichtstad Architecten uit. Hoe dichter producten en processen bij Absoluut Circulair komen, hoe hoger de score.

Om circulariteit te kunnen kwantificeren zijn veel gegevens over de gebruikte producten en processen ingevoerd. Daarmee wordt de PRP-tool meteen een database van verschillende materiaalpaspoorten, die een compleet overzicht geeft van de materiële inhoud van een gebouw en een beeld geeft van wat er uit het gebouw te zijner tijd kan worden ‘geoogst’.

In Sporthal Bredius zijn door het hele gebouw QR-codes geplaatst op materialen; als bezoekers die scannen krijgen ze informatie over de onderdelen van het gebouw. “Door bezoekers te informeren krijgt circulariteit een gezicht voor ze”, stelt Lichtstad Architecten. “Er ontstaat een bewustwording dat het niet alleen gaat om gezond sporten nu, maar ook om een gezonde ecologische voetafdruk in de toekomst.”

Trefwoorden

rendemint muiden circulair bouwen sporthal sportgebouw lichtstad architecten gooise meren sportaccommodatie

1	Gerestaureerd pakhuis Santos klaar voor inhuizing van Nederlands Fotomuseum maandag, 28 oktober
2	Sociale huurwoningen met groene buitenruimte in Gelderse Herveld dinsdag, 29 oktober
3	Contouren Parijse metrostations door Benthem Crouwel worden zichtbaar maandag, 28 oktober
4	Groen licht voor hoogbouwproject in Londen door Mecanoo vrijdag, 25 oktober
5	MVSA Architects presenteert ontwerp voor vernieuwde Galgenwaard donderdag, 31 oktober

Gerelateerde nieuwsberichten

Sportaccommodatie voor gezond bewegen en gezonde voetafdruk

15 april 2019

Twaalf genomineerden voor Arie Keppler Prijs 2024

31 juli

Gebouw met sheddaken fungeert als hart van vernieuwd sportpark

23 augustus

Buurt van 27 stalen woningen in De Krijgsman Muiden opgeleverd

11 september

Vakantiewoning met niveaus van uitzicht

4 april 2016

Laboratorium Brightlabs in Villa Flora geopend

29 februari 2016

Rijksoverheid ondertekent akkoord Circulaire Geveleconomie

21 maart

Rijssen-Holten heeft bijzonder energiezuinig nieuw zwembadcomplex

6 juni 2023

Houten woonhuis in Muiden door Moke Architecten en la4sale

24 juli

RoosRos Architecten geselecteerd voor Sport- en Tentamencentrum Universiteit Leiden

25 mei 2023

NOAHH en Poelmans Reesink tonen definitief ontwerp Sportpark Glanerbrook

21 maart 2023

Groen licht voor uitbreiding Nationaal Zwemcentrum de Tongelreep

13 februari 2023

VenhoevenCS stapelt sportzalen op campus Erasmus Universiteit

17 november 2022

Sportpark Glanerbrook in Geleen wordt vernieuwd en uitgebreid

8 juli 2022

Symmetrie met accenten kenmerkt Sportzaal Sportlaan naar ontwerp Theo Kupers Architecten

22 februari 2022

Europees Centrum voor Circulaire Bouw en Transformatie officieel van start

11 maart

Nieuw sportpark en 72 woningen voor Vogelenzang

16 februari 2022

ZJA en Archiles winnen prijsvragen voor sportcomplexen in België

7 januari 2022

Par'Course biedt een omgeving van gastronomie en sportiviteit

2 december 2021

Nieuw sportpark en clubhuis AFC in gebruik genomen

6 september 2021

Team VenhoevenCS en B2Ai ontwerpt Durmebad Lokeren

29 juni 2021

Team met VenhoevenCS en B2Ai wint competitie Piscine de Blocry

31 mei 2021

Compact en overzichtelijk sportcomplex voor Capelle aan den IJssel

18 februari 2021

Kanshebbers voor de Circular Awards 2024 bekend

28 februari

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Het Hogeland College in Uithuizen opent vernieuwd schoolgebouw

Gisteren, 16:47

Wiersema architecten maakte een ontwerp met een maximaal behoud van het bestaande en deels vervangende nieuwbouw. Daarbij vormt het ontwerp een interpretatie van dorps bouwen en de lokaal veelvuldig voorkomende architectuurstijl.

Maria Vassilakou guest urban critic tijdens Stadmakerscongres 2024

Gisteren, 14:12

Vassilakou leverde als adviseur stedelijke mobiliteit en locoburgemeester een belangrijke bijdrage aan de reputatie van Wenen als een van de meest leefbare en duurzame steden ter wereld.

MVSA Architects presenteert ontwerp voor vernieuwde Galgenwaard

Gisteren, 13:15

MVSA Architects heeft het ontwerp gepresenteerd voor de verbouwing van stadion Galgenwaard en zijn directe omgeving in Utrecht. In de hoeken van het stadion komen vier torens, goed voor in totaal vijfhonderd woningen.

Lijvig boek over Rietveld Schröderhuis biedt nieuwe inzichten in rol Truus Schröder

Gisteren, 11:34

Op 27 november verschijnt het boek Rietveld Schröderhuis - Een biografie van het huis. In de publicatie tonen de auteurs Natalie Dubois en Jessica van Geel de geschiedenis van het Rietveld Schröderhuis en zijn beroemde bewoners.