Sporthal Bredius in Muiden gerealiseerd met circulaire visie

20 juli 2023, 16:27

Op sportpark Bredius heeft SC Muiden een nieuwe thuisbasis voor haar binnen- en buitensporters. Met zijn ontwerp heeft Lichtstad Architecten gestreefd naar een optimale sportbeleving; bovendien is bij het ontwerp van Sporthal Bredius circulariteit een bijzonder belangrijke leidraad geweest.

Lichtstad Architecten heeft Sporthal Bredius vormgegeven als een hoog volume, voorzien van een riante luifel met kolomstructuur. Naast expressief is de luifel ook functioneel: ze beschut de ruimten die op de begane grond achter de glazen gevel liggen tegen de zon. Daarnaast biedt de luifel beschutting op het terras tegen zon en regen, terwijl ze rondom kunnen kijken naar de voetbal- en hockeyvelden. De accommodatie ligt centraal in het park.

Overzicht
SC Muiden biedt voetbal, hockey en tafeltennis. De sporthal is georganiseerd om alle binnen- en buitensporters van dienst te zijn, legt het architectenbureau uit. Op de begane grond helpt een heldere afbakening de gebruikers van de hal en van de velden intuïtief hun weg te vinden. Op de begane grond zijn onder meer de ontmoetingsruimte, vergaderruimten, het wedstrijdveld van de sporthal en de docenten- en beheerdersruimte gesitueerd.

De opdrachtgever wenste ook een wedstrijdruimte op de verdieping, waardoor de connectie met de ontmoetingsruimte en de buitensporten verloren dreigde te gaan; om dit te voorkomen hebben de architecten middels grote inpandige vensters over de hele lengte van de sportzaal visuele relaties gecreëerd met de ontmoetingsruimte, het terras en de velden.

Programma van circulaire eisen
De opdrachtgever, gemeente Gooise Meren, heeft circulair inkopen hoog op de agenda staan, vertelt Lichtstad Architecten De nieuwe sporthal is het eerste circulair ingekochte bouwproject binnen de gemeente. Om de circulaire visie en realisatie tijdens aanbesteding en uitvoering te begeleiden, heeft de opdrachtgever Rendemint ingeschakeld.

Dit adviesbureau schreef vooraf een ‘circulair programma van eisen’. Voor de sporttechnische en bouwkundige uitgangspunten is een programma van eisen opgesteld door Odin Wenting Bouwadvies. “Door een nauwe samenwerking met het Design & Build-team zijn we tot een zo circulair mogelijk resultaat gekomen”, aldus het architectenbureau.

Kernpunten
Het team nam als uitgangspunt om niet alleen afval te voorkomen, maar de oorspronkelijke kwaliteiten van de toegepaste grondstoffen en materialen voor de toekomst te behouden. “Het circulaire ontwerptraject vergde veel pionierswerk dat van meet af aan integraal, dus ook esthetisch, is meegenomen in het ontwerpproces”, zegt Lichtstad Architecten. Voor Sporthal Bredius kwamen de ontwerpers tot een aantal belangrijke kernpunten.

Ten eerste is het sportgebouw demontabel en herplaatsbaar ontworpen; alle producten en materialen zijn losmaakbaar en herbruikbaar als product of als grondstof. Een opvallend voorbeeld hiervan is de nagenoeg geheel stekerbare elektra-installatie met prefab kabels met connectoren. Kabels kunnen worden losgeklikt en elders opnieuw in elkaar geklikt.

Ten tweede is bij de materiaalkeuze de voorkeur gegeven aan gezonde, niet-toxische materialen die na gebruik en na alle vormen van hergebruik, hoogwaardig ‘downcyclebaar’ zijn, aldus Lichtstad Architecten. Daarbij is ook oog geweest voor een betrouwbare herkomst. Ten derde is ‘weglaten’ een belangrijke leidraad geweest; weglaten van afwerkingen die geen functioneel doel dienen, verlaagt de kans op toekomstig afval.

Doorontwikkeling
Het bouwteam heeft bovendien productleveranciers uitgedaagd om nieuwe producten te creëren uit hergebruikte grondstoffen, of demontabele producten uit het assortiment verder te ontwikkelen voor nieuwe toepassingen. Dit heeft bijvoorbeeld geresulteerd in de doorontwikkeling van een bestaande sportvloer met een onderlaag uit materiaal van hergebruikte sportvloeren naar een nieuw type in klasse 1, die voldoet aan de sporttechnische voorschriften van NOC*NSF de sportbonden en KVLO.

Ook is een bestaand demontabel wandsysteem omgevormd tot een nieuwe, geheel demontabele, waterdichte toepassing voor een circulaire tegelvrije kleed- en doucheruimte.

Meetbaar en vindbaar
De mate van circulariteit van Sporthal Bredius is gekwantificeerd via de door Rendemint ontwikkelde PRP-visie en -tool. “In deze visie is – in het kort – iets circulair als vóór en na gebruik de hoeveelheid grondstoffen gelijk is gebleven qua hoeveelheid én qua kwaliteit. Binnen PRP heet dat Absoluut Circulair”, legt Lichtstad Architecten uit. Hoe dichter producten en processen bij Absoluut Circulair komen, hoe hoger de score.

Om circulariteit te kunnen kwantificeren zijn veel gegevens over de gebruikte producten en processen ingevoerd. Daarmee wordt de PRP-tool meteen een database van verschillende materiaalpaspoorten, die een compleet overzicht geeft van de materiële inhoud van een gebouw en een beeld geeft van wat er uit het gebouw te zijner tijd kan worden ‘geoogst’.

In Sporthal Bredius zijn door het hele gebouw QR-codes geplaatst op materialen; als bezoekers die scannen krijgen ze informatie over de onderdelen van het gebouw. “Door bezoekers te informeren krijgt circulariteit een gezicht voor ze”, stelt Lichtstad Architecten. “Er ontstaat een bewustwording dat het niet alleen gaat om gezond sporten nu, maar ook om een gezonde ecologische voetafdruk in de toekomst.”

Trefwoorden

rendemint muiden circulair bouwen sporthal sportgebouw lichtstad architecten gooise meren sportaccommodatie

1	Den Haag ziet ruimte voor meer woningen in gebied Laakhavens-Hollands Spoor vrijdag, 19 december
2	Faillissement V&D laat nog altijd sporen na in winkelgebieden donderdag, 18 december
3	KAAN Architecten breidt bureauleiding uit donderdag, 18 december
4	Rotterdamse Academie van Bouwkunst stelt twee curatoren aan om thematische lijnen te ontwikkelen maandag, 22 december
5	Caroline Voet publiceert ontwerphandboek over Dom Hans van der Laan donderdag, 18 december

Gerelateerde nieuwsberichten

Sportaccommodatie voor gezond bewegen en gezonde voetafdruk

15 april 2019

Twaalf genomineerden voor Arie Keppler Prijs 2024

31 juli 2024

Gebouw met sheddaken fungeert als hart van vernieuwd sportpark

23 augustus 2024

Buurt van 27 stalen woningen in De Krijgsman Muiden opgeleverd

11 september 2024

Vakantiewoning met niveaus van uitzicht

4 april 2016

Laboratorium Brightlabs in Villa Flora geopend

29 februari 2016

Rijksoverheid ondertekent akkoord Circulaire Geveleconomie

21 maart 2024

Rijssen-Holten heeft bijzonder energiezuinig nieuw zwembadcomplex

6 juni 2023

Houten woonhuis in Muiden door Moke Architecten en la4sale

24 juli 2024

RoosRos Architecten geselecteerd voor Sport- en Tentamencentrum Universiteit Leiden

25 mei 2023

NOAHH en Poelmans Reesink tonen definitief ontwerp Sportpark Glanerbrook

21 maart 2023

Groen licht voor uitbreiding Nationaal Zwemcentrum de Tongelreep

13 februari 2023

VenhoevenCS stapelt sportzalen op campus Erasmus Universiteit

17 november 2022

Sportpark Glanerbrook in Geleen wordt vernieuwd en uitgebreid

8 juli 2022

Symmetrie met accenten kenmerkt Sportzaal Sportlaan naar ontwerp Theo Kupers Architecten

22 februari 2022

Europees Centrum voor Circulaire Bouw en Transformatie officieel van start

11 maart 2024

Nieuw sportpark en 72 woningen voor Vogelenzang

16 februari 2022

ZJA en Archiles winnen prijsvragen voor sportcomplexen in België

7 januari 2022

Par'Course biedt een omgeving van gastronomie en sportiviteit

2 december 2021

Nieuw sportpark en clubhuis AFC in gebruik genomen

6 september 2021

Team VenhoevenCS en B2Ai ontwerpt Durmebad Lokeren

29 juni 2021

Team met VenhoevenCS en B2Ai wint competitie Piscine de Blocry

31 mei 2021

Compact en overzichtelijk sportcomplex voor Capelle aan den IJssel

18 februari 2021

Kanshebbers voor de Circular Awards 2024 bekend

28 februari 2024

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Kraaijvanger Architects aan de slag met renovatie Station Zuidplein

Gisteren, 09:00

Kraaijvanger Architects gaat van Rotterdams wederopbouwstation een toekomstbestendig, hoogwaardig stedelijk knooppunt maken.

Concrete ontwerpt woongebouw in Philadelphia met gevelkunst door tattoo-artist Henk Schiffmacher

23 december, 12:00

Concrete heeft in een Philadelphia (VS) met Fishtown Urby een volgende bijdrage aan het Amerikaanse woonconcept Urby opgeleverd.

Rotterdamse Academie van Bouwkunst stelt twee curatoren aan om thematische lijnen te ontwikkelen

22 december, 11:20

De Rotterdamse Academie van Bouwkunst stelt Margit van Schaik aan als curator Architectuur en Jutta Hinterleitner als curator Stedenbouw.

Den Haag ziet ruimte voor meer woningen in gebied Laakhavens-Hollands Spoor

19 december, 3:15

De gemeente Den Haag ziet ruimte voor 11.000 nieuwe woningen in het gebied aan de Laakhavenzijde van station Hollands Spoor. Dat zijn er 2.400 meer dan de gemeente bij het begin van de planvorming dacht.

Fijne feestdagen en een gelukkig, gezond en succesvol 2026!

Gisteren, 13:00

Op maandag 5 januari is de redactie van Architectenweb terug met het dagelijkse architectuurnieuws.

Provincie Zuid-Holland: stroom van zee via Hoek van Holland naar Rotterdamse haven

23 december, 5:00

"Zo kunnen de Rotterdamse haven en regio uitgroeien tot de stekkerdoos van Nederland", stelt gedeputeerde Arne Weverling.

DNR geactualiseerd naar hedendaagse praktijk

19 december, 4:03

DNR2025 is compacter en beter op de hedendaagse praktijk afgestemd dan haar voorganger, met onder meer aandacht voor AI, privacy en kwaliteitsborging.