Daktuin

Houten dakliggers

Natuurinclusief distributiecentrum in Aalsmeer naar ontwerp van Heembouw Architecten

7 december 2022, 9:47

Een deels onverharde parkeerplaats die is ontworpen als een boomgaard, deels begroeide gevels die voorzien zijn van nestkastjes en een grote daktuin met twee hergebruikte kasconstructies… het nieuwe distributiecentrum voor Koninklijke Paardekooper in Aalsmeer heeft Heembouw Architecten stevig ingebed in de natuur. En zoals dat gaat met natuur; dat moet in de komende jaren nog verder groeien.

Aalsmeer, net ten zuiden van Schiphol, kent een verstedelijkt landschap vol contrasten. Aan de ene kant is er de kleinschalige, oude lintbebouwing en de woonbuurten die daar omheen gebouwd zijn. Aan de andere kant is er de bloementeelt in de kassencomplexen en de enorme bloemenveiling die daaruit is ontstaan. Daar komen de laatste tijd steeds meer distributiecentra bij. Meestal stalen dozen op betonnen vlaktes.

Bij het ontwerp voor distributiecentrum Virgo Aalsmeer, dat nu gehuurd wordt door Koninklijke Paardekooper, wilde Heembouw Architecten het echt anders aanpakken. Behalve dat het werkelijk een plek voor de natuur moest worden, wilden de architecten ook aansluiten bij de cultuurhistorie van het gebied.

Een boomgaard
In Aalsmeer zijn nog veel boomgaarden terug te vinden. Het gebied rond het gebouw is daarom zo ingericht. “Het grid van verschillende fruitbomen sluit naadloos aan op het grid van het gebouw en het parkeren”, stelt Heembouw Architecten. Het parkeren onder de bomen gebeurt op halfverharding. Waar niet geparkeerd wordt, zoals ook achter het gebouw, is onder de bomen een bloemrijk landschap gerealiseerd.

“De opzet van de boomgaard heeft – naast het leveren van fruit, honing, hout en gras – ook een functie voor de opbouw en het behoud van biodiversiteit, de afvang van fijnstof, CO2-opslag, biologische plaagbestrijding en het vormt een recreatie-, verblijf- en broedplaats voor vogels en insecten”, vervolgt Heembouw Architecten. “De betonnen plint van het gebouw wordt begroeid. Dit versterkt en verbindt als deze functies op het terrein.”

Daktuin met hergebruikte kasconstructies
“Een bijzonder element is de daktuin boven de mezzanine en de expeditie. De inrichting hiervan refereert aan het omliggende landschap van de Westeinderplassen; een veen- en plassengebied. Door het afgraven van veen voor turfwinning is een kenmerkende eilandenstructuur ontstaan. En in het ontwerp van de daktuin komt die terug.”

“De plantvakken zijn voorzien van een variatie aan bomen, heesters en vaste beplanting; het padvast tussen de vakken vormt een fijne verblijfsplek voor de medewerkers van Paardekooper op deze locatie. De hergebruikte kasconstructies refereren aan de historie van deze plek en zal uiteindelijk, overwoekerd door diverse soorten klimplanten, zorgen voor voldoende schaduw op warme zomerdagen.”

Groene biotoop
Het ontwerpproces is door Heembouw Architecten vanaf de eerste kavelstudie aangevlogen vanuit de kansen en mogelijkheden die in het terrein en de directe omgeving verscholen lagen. In samenwerking met landschapsarchitect Joost Emmerik en ecoloog Matthijs Bokje is in kaart gebracht hoe vooral de lokale en inheemse biodiversiteit kon worden versterkt.

Het braakliggende terrein met oude kassen en weilanden bleek een minimale biodiversiteitswaarde te hebben. Door in het ontwerp rekening te houden met zowel nestelmogelijkheden én voldoende voedsel te bieden, zou een groene biotoop kunnen ontstaan in het verder industriële gebied.

Nestkasten
In de gevel van het distributiecentrum zijn rondom nestkasten opgenomen. De plek van de verschillende nestkasten is afgestemd op de inrichting van het landschap. “De donkere koperen metallic gevel vormt een passend decor voor de vele groen en bruintinten van het landschap rondom en óp het gebouw”, licht Heembouw Architecten toe.

“Door de gevel op te delen in verschillende horizontale banden is een gelaagdheid ontstaan die aansluit op de verschillende gevraagde stedenbouwkundige hoogteaccenten. De verschillende lagen zijn ingevuld met een variatie aan paneelbreedtes waardoor een speels ritme in de gevel ontstaat. Een houten dakconstructie en een lichte afwerking van dak en installaties vormen een licht en warm beeld in het magazijn.”

Gebouw af, natuur moet nog groeien
De integratie van natuur is niet alleen zichtbaar in het ontwerp, maar zorgt er ook voor dat het proces van oplevering veranderd. Waar architect en bouwer gewend zijn om bij de oplevering het definitieve eindbeeld te kunnen presenteren, is dat bij een natuurinclusief ontwerp een ander verhaal.

“Bij de bouwkundige oplevering in het vroege voorjaar kwamen de bomen in de boomgaard voorzichtig in bloei, begonnen de klimplanten zich te ontwikkelen en was het bloemrijke gras net ingezaaid”, verklaart Heembouw Architecten. “Het afgelopen zomerseizoen was daarom pas een eerste stap op weg naar het gewenste eindbeeld.”

Het distributiecentrum is ontworpen in opdracht van Stellar Development en is gebouwd door Heembouw. Het gebouw is geheel gasloos en het dak wordt volledig voorzien van PV-panelen. Het zo’n 20.000 m² grote gebouw is in het voorjaar opgeleverd.

Trefwoorden

distributiecentrum heembouw heembouw architecten boomgaard biotoop groen natuurinclusief bouwen aalsmeer stellar development koninklijke paardekooper

1	OMA ontwerpt woontoren The Martin in Bajeskwartier als 'Japanse puzzel' donderdag, 28 november
2	Waldorp Four wordt grootste prefab woningbouwproject van Nederland donderdag, 28 november
3	Bouw van landschappelijke woonbuurt in Nijmegen-Noord gestart donderdag, 28 november
4	Appartementen samengevoegd tot een naadloos geheel donderdag, 28 november
5	Knelpunten en oplossingen natuurinclusieve gebiedsontwikkeling belicht in boek vrijdag, 29 november

Gerelateerde nieuwsberichten

Heembouw Architecten ontwerpt kilometer lang natuurscherm rond distributiecentrum

10 augustus 2022

Natuurscherm rond Twents distributiecentrum krijgt vorm

19 mei 2023

Groen en klimaatadaptief woningbouwplan voor Westwijk Vlaardingen

3 december 2020

Jaaroverzicht 2022: ontwerpen vanuit natuurwaarde

23 december 2022

Met nieuwe prijs biedt Heembouw ontwerptalent een proeftuin

15 augustus 2023

Nieuw distributiecentrum met aandacht voor natuurinclusief bouwen en schone energie

13 maart

Bouw stadsdistributiecentrum voor Nabuurs bereikt hoogste punt

27 oktober 2022

Bij nai010 uitgevers verschijnt publicatie over natuurinclusieve architectuur

28 november 2023

Belevingsontwerper Renee Scheepers wint Ruud van Berkel Award

11 december 2023

Heembouw ontwerpt en realiseert kantoor NVM in Papendorp

3 juli 2020

Een paar lessen rond ontwerpen met de natuur

4 juli 2023

Heembouw verzorgt circulaire renovatie van loods C-Bèta

3 april 2020

Buurtvernieuwing in Wormerveer met behoud van dorps karakter

22 januari

Heembouw en New Horizon zoeken procesmatige samenwerking voor circulaire bouw

27 februari 2019

Huurders beïnvloeden ontwerp woontoren Delft

18 juli 2014

Natuurinclusieve maatregelen bij nieuwbouw bevorderen daadwerkelijk de biodiversiteit

6 februari

Studie: duingebied West-Nederland ook geschikt voor wolven

15 mei

Toon alles

Gerelateerde podcasts

Gesprek met Hugo Stevens en Diederik de Jonge over ontwerpen bij een bouwer in

11 augustus 2022

Andere nieuwsberichten

Bouw 215 appartementen op oude kantoorlocatie in Amersfoort gestart

4 uur geleden

In het Amersfoortse Hoefkwartier is de bouw het project Plot26, goed voor 215 woningen, officieel gestart. De twee woongebouwen zijn ontworpen door HFB Architectuur en maken deel uit van de transformatie van de kantorenwijk naar een woon-werkwijk.

Woningbouwcomplex Kop Dakpark geïnspireerd op winnend ontwerp Europan

Vandaag, 10:36

Dinsdag wordt in Rotterdam gestart met de bouw van appartementencomplex Kop Dakpark. Het ontwerp van INBO en h3o architects is gebaseerd op een winnend plan voor Europan 15 van het laatstgenoemde bureau.

Tentoonstelling Unravel in Stedelijk naar ontwerp van Donna van Milligen Bielke & Ard de Vries

Vandaag, 09:40

Momenteel toont het Stedelijk Museum Amsterdam de expositie ‘Unravel’, die eerder in de Barbican in Londen te zien was. Voor beide exposities maakte Studio Donna van Milligen Bielke & Ard de Vries Architecten het ruimtelijk ontwerp.

Dak Maritiem Museum verandert tijdens Dakendagen in Rotterdam Rooftop Roetsj

Gisteren, 12:10

Tijdens de Rotterdamse Dakendagen komend voorjaar speelt het dak van het Maritiem Museum een centrale rol. Er is een tentoonstelling op het dak van het gebouw en bezoekers kunnen via een glijbaan van het dak ‘roetsjen'.