Daktuin

Houten dakliggers

Natuurinclusief distributiecentrum in Aalsmeer naar ontwerp van Heembouw Architecten

7 december 2022, 9:47

Een deels onverharde parkeerplaats die is ontworpen als een boomgaard, deels begroeide gevels die voorzien zijn van nestkastjes en een grote daktuin met twee hergebruikte kasconstructies… het nieuwe distributiecentrum voor Koninklijke Paardekooper in Aalsmeer heeft Heembouw Architecten stevig ingebed in de natuur. En zoals dat gaat met natuur; dat moet in de komende jaren nog verder groeien.

Aalsmeer, net ten zuiden van Schiphol, kent een verstedelijkt landschap vol contrasten. Aan de ene kant is er de kleinschalige, oude lintbebouwing en de woonbuurten die daar omheen gebouwd zijn. Aan de andere kant is er de bloementeelt in de kassencomplexen en de enorme bloemenveiling die daaruit is ontstaan. Daar komen de laatste tijd steeds meer distributiecentra bij. Meestal stalen dozen op betonnen vlaktes.

Bij het ontwerp voor distributiecentrum Virgo Aalsmeer, dat nu gehuurd wordt door Koninklijke Paardekooper, wilde Heembouw Architecten het echt anders aanpakken. Behalve dat het werkelijk een plek voor de natuur moest worden, wilden de architecten ook aansluiten bij de cultuurhistorie van het gebied.

Een boomgaard
In Aalsmeer zijn nog veel boomgaarden terug te vinden. Het gebied rond het gebouw is daarom zo ingericht. “Het grid van verschillende fruitbomen sluit naadloos aan op het grid van het gebouw en het parkeren”, stelt Heembouw Architecten. Het parkeren onder de bomen gebeurt op halfverharding. Waar niet geparkeerd wordt, zoals ook achter het gebouw, is onder de bomen een bloemrijk landschap gerealiseerd.

“De opzet van de boomgaard heeft – naast het leveren van fruit, honing, hout en gras – ook een functie voor de opbouw en het behoud van biodiversiteit, de afvang van fijnstof, CO2-opslag, biologische plaagbestrijding en het vormt een recreatie-, verblijf- en broedplaats voor vogels en insecten”, vervolgt Heembouw Architecten. “De betonnen plint van het gebouw wordt begroeid. Dit versterkt en verbindt als deze functies op het terrein.”

Daktuin met hergebruikte kasconstructies
“Een bijzonder element is de daktuin boven de mezzanine en de expeditie. De inrichting hiervan refereert aan het omliggende landschap van de Westeinderplassen; een veen- en plassengebied. Door het afgraven van veen voor turfwinning is een kenmerkende eilandenstructuur ontstaan. En in het ontwerp van de daktuin komt die terug.”

“De plantvakken zijn voorzien van een variatie aan bomen, heesters en vaste beplanting; het padvast tussen de vakken vormt een fijne verblijfsplek voor de medewerkers van Paardekooper op deze locatie. De hergebruikte kasconstructies refereren aan de historie van deze plek en zal uiteindelijk, overwoekerd door diverse soorten klimplanten, zorgen voor voldoende schaduw op warme zomerdagen.”

Groene biotoop
Het ontwerpproces is door Heembouw Architecten vanaf de eerste kavelstudie aangevlogen vanuit de kansen en mogelijkheden die in het terrein en de directe omgeving verscholen lagen. In samenwerking met landschapsarchitect Joost Emmerik en ecoloog Matthijs Bokje is in kaart gebracht hoe vooral de lokale en inheemse biodiversiteit kon worden versterkt.

Het braakliggende terrein met oude kassen en weilanden bleek een minimale biodiversiteitswaarde te hebben. Door in het ontwerp rekening te houden met zowel nestelmogelijkheden én voldoende voedsel te bieden, zou een groene biotoop kunnen ontstaan in het verder industriële gebied.

Nestkasten
In de gevel van het distributiecentrum zijn rondom nestkasten opgenomen. De plek van de verschillende nestkasten is afgestemd op de inrichting van het landschap. “De donkere koperen metallic gevel vormt een passend decor voor de vele groen en bruintinten van het landschap rondom en óp het gebouw”, licht Heembouw Architecten toe.

“Door de gevel op te delen in verschillende horizontale banden is een gelaagdheid ontstaan die aansluit op de verschillende gevraagde stedenbouwkundige hoogteaccenten. De verschillende lagen zijn ingevuld met een variatie aan paneelbreedtes waardoor een speels ritme in de gevel ontstaat. Een houten dakconstructie en een lichte afwerking van dak en installaties vormen een licht en warm beeld in het magazijn.”

Gebouw af, natuur moet nog groeien
De integratie van natuur is niet alleen zichtbaar in het ontwerp, maar zorgt er ook voor dat het proces van oplevering veranderd. Waar architect en bouwer gewend zijn om bij de oplevering het definitieve eindbeeld te kunnen presenteren, is dat bij een natuurinclusief ontwerp een ander verhaal.

“Bij de bouwkundige oplevering in het vroege voorjaar kwamen de bomen in de boomgaard voorzichtig in bloei, begonnen de klimplanten zich te ontwikkelen en was het bloemrijke gras net ingezaaid”, verklaart Heembouw Architecten. “Het afgelopen zomerseizoen was daarom pas een eerste stap op weg naar het gewenste eindbeeld.”

Het distributiecentrum is ontworpen in opdracht van Stellar Development en is gebouwd door Heembouw. Het gebouw is geheel gasloos en het dak wordt volledig voorzien van PV-panelen. Het zo’n 20.000 m² grote gebouw is in het voorjaar opgeleverd.

Trefwoorden

distributiecentrum heembouw heembouw architecten boomgaard biotoop groen natuurinclusief bouwen aalsmeer stellar development koninklijke paardekooper

1	Brug door West 8 verbindt stadshart Den Helder met Willemsoord donderdag, 14 augustus
2	Architectenweb Sportzomer: Mark Hereijgers hervond zichzelf na jarenlang obsessief sporten maandag, 11 augustus
3	Architectenweb Sportzomer: roeien brengt Indira van ’t Klooster in contact met de omgeving woensdag, 13 augustus
4	Nieuwe Instituut verwerft archief Aldo en Hannie van Eyck dinsdag, 12 augustus
5	In beeld: Folly Art Norg 2025 vrijdag, 15 augustus

Gerelateerde nieuwsberichten

Heembouw Architecten ontwerpt kilometer lang natuurscherm rond distributiecentrum

10 augustus 2022

Natuurscherm rond Twents distributiecentrum krijgt vorm

19 mei 2023

Bouw hotelcomplex Green Square Business Campus Aalsmeer van start

30 januari

Groen en klimaatadaptief woningbouwplan voor Westwijk Vlaardingen

3 december 2020

Jaaroverzicht 2022: ontwerpen vanuit natuurwaarde

23 december 2022

Met nieuwe prijs biedt Heembouw ontwerptalent een proeftuin

15 augustus 2023

Nieuw distributiecentrum met aandacht voor natuurinclusief bouwen en schone energie

13 maart 2024

Bouw stadsdistributiecentrum voor Nabuurs bereikt hoogste punt

27 oktober 2022

Bij nai010 uitgevers verschijnt publicatie over natuurinclusieve architectuur

28 november 2023

Belevingsontwerper Renee Scheepers wint Ruud van Berkel Award

11 december 2023

Heembouw ontwerpt en realiseert kantoor NVM in Papendorp

3 juli 2020

Een paar lessen rond ontwerpen met de natuur

4 juli 2023

Heembouw verzorgt circulaire renovatie van loods C-Bèta

3 april 2020

Buurtvernieuwing in Wormerveer met behoud van dorps karakter

22 januari 2024

Stefan Kolen nieuwe directeur Heembouw Architecten

27 mei

Heembouw en New Horizon zoeken procesmatige samenwerking voor circulaire bouw

27 februari 2019

Huurders beïnvloeden ontwerp woontoren Delft

18 juli 2014

Tech-startups gezocht voor Ruud van Berkel Award 2025

3 juli

Natuurinclusieve maatregelen bij nieuwbouw bevorderen daadwerkelijk de biodiversiteit

6 februari 2024

Focus on Impact en Qonnected Logistics werken samen aan ontwikkeling stadslogistieke hubs

16 juni

Studie: duingebied West-Nederland ook geschikt voor wolven

15 mei 2024

Toon alles

Gerelateerde podcasts

Gesprek met Hugo Stevens en Diederik de Jonge over ontwerpen bij een bouwer in

11 augustus 2022

Andere nieuwsberichten

In beeld: Folly Art Norg 2025

Gisteren, 11:31

De Drentse folly-expositie bestaat dit keer uit twintig bouwwerken langs een route door het Norger esdorpenlandschap, plus een 21e extra folly die is neergezet in het informatiepunt aan de Dorpshuisstraat.

Brug door West 8 verbindt stadshart Den Helder met Willemsoord

14 augustus, 9:18

Eind juli is in Den Helder de door West 8 ontworpen Nieuwe Brug geopend. De brug voor fietsers en voetgangers vormt een belangrijke schakel in de verbinding tussen de stad en de voormalige scheepswerf Willemsoord.

Architectenweb Sportzomer: roeien brengt Indira van ’t Klooster in contact met de omgeving

13 augustus, 9:16

Architectenweb interviewt deze zomer architecten die naast hun werk fanatiek sporten of een bijzondere sport beoefenen. In de tiende aflevering spreken we met Indira van ’t Klooster, die naast haar werk als directeur van Arcam roeit.

Nieuwe Instituut verwerft archief Aldo en Hannie van Eyck

12 augustus, 9:22

Tot het materiaal dat is toegevoegd aan de Rijkscollectie voor Nederlandse Architectuur en Stedenbouw behoren 23 maquettes van werken als het Burgerweeshuis in Amsterdam, de Pastoor van Arskerk in Den Haag en het Sonsbeekpaviljoen in Arnhem.