Het gebouw organiseren rond een atrium maakt het compacter. Dit betekent minder buitengevel, wat het gebouw voordeliger te realiseren en bovendien energiezuiniger maakt. Tegelijkertijd kan het centraal gesitueerde atrium worden ingezet om overzicht te scheppen, voor zowel onderwijzend personeel als de leerlingen. Het biedt ook mogelijkheden voor efficiënte ontsluiting van gebouwonderdelen en aparte verkeersstromen voor bijvoorbeeld onder- en bovenbouw, of theorie- en praktijkonderwijs.
Soms ligt een atrium tegen de gevel, direct achter de entree, of bestaat het uit een reeks (verticaal) geschakelde centrale ruimten. Ook dan kan het bijdragen aan overzicht en opening van routes. Het atrium als knooppunt maakt het logisch om deze ruimte ook tot sociaal hart te maken, een ontmoetingsruimte met een tribunetrap en verschillende zithoekjes, bijvoorbeeld. Als het mogelijk is om een royaal atrium te creëren, krijgt het veelal ook de functie van kantine of studieplein.