Begane grond

Eerste verdieping

Tweede verdieping

Dak

Doorsnede

Situatie

Uitbreiding voor kunstencentrum in Mechelen door dmvA

8 maart 2021, 16:32

Naar ontwerp van dmvA is het Mechelse kunstencentrum nOna uitgebreid met een tweede zaal en een multifunctionele hal op de plek van een voormalige drukkerij. Het architectenbureau heeft de uitbreiding opgevat als een aaneenschakeling van binnen- en buitenkamers, passend bij de vroegere morfologie van de locatie.

Kunstencentrum nOna In Mechelen kampte ruim twintig jaar geleden met ruimtegebrek. De bestaande art deco-theaterzaal voldeed niet meer aan de eisen van deze tijd. In 1999 ontstond het idee om op de aangrenzende locatie, voorheen in gebruik bij de Mechelse Drukkerijen, een tweede theaterzaal te bouwen.

In afwachting daarvan werd de drukkerij tijdelijk omgevormd tot drie oefenzalen. In 2016 startte de daadwerkelijke renovatie en bouw van de uitbreiding voor het kunstencentrum, vertelt architectenbureau dmvA. Het bureau heeft het ontwerp gemaakt in opdracht van Theater Teater

Grillig gevormd
De kavel ligt midden in een bouwblok en aan een middeleeuwse brandsteeg – een steeg tussen twee gebouwen die in geval van brand de achterzijde bereikbaar moest maken. In dit geval scheidde de steeg de bestaande en de beoogde locatie van nOna.

Het nieuwe gedeelte heeft dmvA ingebed in het stedelijk weefsel in de vorm van een reeks ‘binnen- en buitenkamers’. Hiermee heeft het architectenbureau ingespeeld op de grillige vorm van de kavel. Tegelijkertijd is de aaneenschakeling van binnen- en buitenruimten, elk met een eigen sfeer en materialiteit, een reactie op het amalgaam van tuinmuren en typisch Vlaamse koterijen.

Patio’s
Het architectenbureau creëerde zo drie patio’s als ‘stedelijke kamers’ rond de nieuwe theaterzaal en het forum. De zaal, het forum – een multifunctionele ruimte “met de allure van een markthal” – en de gedeelde receptie zijn gesitueerd binnen het bouwblok. De eerste patio ligt tussen de receptie en de brandstraatjes, die het binnengebied verbinden met de Begijnenstraat.

Een grote patio strekt zich uit als het verlengde van het forum. De derde, langwerpige patio zorgt voor de ontsluiting van de achterliggende artiestenfoyer. Binnen en buiten komen in nauwe relatie tot elkaar door de toepassing van gevelbrede openingen. In samenwerking met kunstenaar Nick Ervinck is de ommuring van de patio’s uitgevoerd met kunstzinnig metselwerk.

Zaal en gezicht
De nieuwe zaal is een multifunctionele betonnen doos, legt dmvA uit. De gevelbekleding in prefab betonpanelen is voorzien van verdiept liggende letters N O N A. Ze vormen uiteraard de naam van het kunstencentrum, maar zijn ook een verwijzing naar drukkerijverleden van de plek. In verband met de akoestische eisen is de theaterzaal uitgevoerd als een doos-in-doos.

Aan de Begijnenstraat is een nieuwe invulbouw gerealiseerd, die een gezicht geeft aan nOna en een koperkleurige poort vormt vanaf de straat naar het binnengebied. De ruime toepassing van glas zorgt voor een interactie met de stad, aldus dmvA. Ledlichtkranten geven de programmering aan op de gevel, zorgen voor levendigheid aan de straatkant en nodigen de voorbijgangers uit.

Duurzame inpassing
Duurzaamheid heeft het architectenbureau op verschillende wijzen betracht. Zo is het kunstencentrum, volgens de architecten als eerste gebouw in de Benelux, gerealiseerd in ‘groen’, circulair beton. Oude printplaten van de drukkerij – die nu elders in Mechelen is gevestigd – zijn gebruikt als wandbekleding in de sanitaire ruimten.

“Duurzaamheid begint echter met goede stedenbouw en doordachte ruimtelijke ordening”, stelt dmvA. Het bureau heeft de middeleeuwse brandsteeg tot ruggengraat van het project gemaakt en als uitgangspunt genomen om het grote bouwblok weer doorwaadbaar te maken.

Met deze benadering herstelt het architectenbureau het netwerk van middeleeuwse stegen en doorgangen. Diverse stegen verbinden het kunstencentrum met de straat. Op termijn worden de Begijnenstraat en de IJzerenleen met elkaar verbonden, zoals ooit het geval is geweest.

Trefwoorden

metselwerk publiek gebouw belgië mechelen kunstencentrum dmva dmva architecten theaterzaal

1	Plan voor nieuwe buurt op plek hoofdkantoor ABN AMRO op de Zuidas vrijdag, 10 oktober
2	Flat Amsterdam-Noord 'aangekopt' met 53 seniorenwoningen donderdag, 9 oktober
3	‘Alexander Straub zet grote groep vakgenoten weg als niet-relevant’ vrijdag, 10 oktober
4	bureau SLA ontdekt, transformeert en gebruikt rijksmonumentale werkplaats donderdag, 9 oktober
5	Duitsland slokt Nederlandse bouwkracht op maandag, 13 oktober

Gerelateerde nieuwsberichten

Oude Belgische paviljoen wordt permanente tentoonstellingsruimte in Namen

25 februari 2021

Voormalige fabriekslocatie in Mechelen wordt groene woonwijk

9 januari 2024

De Zwarte Hond ontwerpt nieuw cultuurcluster Delfzijl

15 december 2020

Door OMA en Hassell vernieuwd museum in Perth heropent

25 november 2020

Civic Architects: ‘Publieke plekken zijn belangrijker dan ooit’

10 september 2020

Depot Boijmans van Beuningen klaar voor 'zilveren opening'

24 september 2020

Groen licht voor definitief ontwerp Theater aan de Parade

2 juni 2020

Felix Meritis is opnieuw cultuurhuis met vele karakters

8 juni 2020

Theater Zuidplein is opgeleverd

15 mei 2020

Leietheater Deinze van Trans en V+ opgeleverd

29 april 2020

Nieuwe invulling voor historisch theatergebouw in Brussel

3 maart 2020

Common Affairs ontwerpt cultureel complex Hoogeveen

17 januari 2020

Forum Groningen: constructie als maatpak voor architectuur

16 december 2019

Binnen kijken op de Dag van de architectuur in België

26 augustus 2021

Trojka is een ensemble van drie woongebouwen met collectieve tuin

6 april 2021

Projecten gevraagd voor nieuwe editie Architectuurboek Vlaanderen

12 augustus 2021

Team met B-architecten ontwerpt Stadskantoor als nieuw icoon voor Nieuwpoort

12 mei 2022

Toon alles

Andere nieuwsberichten

David Chipperfield landt in Antwerps Nieuw Zuid

1 uur geleden

Het duurzame kantoorproject Orchard van David Chipperfield Architects is de meest recente toevoeging aan de ontwikkeling van de wijk Nieuw Zuid aan de Antwerpse Schelde.

Daan Zandbelt wordt nieuwe Spoorbouwmeester

2 uur geleden

Per 1 januari volgt hij Marianne Loof op in die rol. Zandbelt is partner bij architectenbureau De Zwarte Hond en was van 2016 tot 2020 Rijksadviseur Stad en Infrastructuur.

Kantoorgebouw door Arthur Staal aan de Schinkel gerenoveerd en uitgebreid

Vandaag, 11:58

Het bestaande gebouw is naar ontwerp van Office Winhov zoveel mogelijk gerestaureerd, nieuwe toevoegingen zijn zichtbaar gemaakt door hedendaagse materialen en proporties.

Architect@Work strijkt 30 en 31 oktober neer in De Kromhouthal in Amsterdam

Vandaag, 10:00

Op donderdag 30 en vrijdag 31 oktober 2025 vindt Architect@Work plaats in De Kromhouthal in Amsterdam-Noord. Het wordt de tweede editie van het event in de metropoolregio Amsterdam en Architectenweb organiseert er weer een sprekersprogramma.

Afaina de Jong wint Amsterdamprijs voor de Kunst 2025

2 uur geleden

De architect en oprichter van Afarai won de belangrijkste kunstprijs van de hoofdstad in de categorie Bewezen Kwaliteit.

Pararius: huurmarkt zit op slot, huren stijgen verder

Vandaag, 10:49

De vrije sector huurmarkt zit nog altijd ‘compleet op slot’, meldt woningplatform Pararius op basis van cijfers over het derde kwartaal.

PBL: Ook nieuw plan voor circulaire economie is niet genoeg

Gisteren, 14:42

In de nieuwe versie van het zogeheten Nationaal Programma Circulaire Economie staan ‘vooral veel intenties en plannen’, schrijft het planbureau.

Bossen en bodems in zwaar weer, klimaatraad maakt zich zorgen

Gisteren, 10:24

De klimaatverandering versnelt en de biodiversiteit gaat hard achteruit, terwijl er volgens de WKR steeds meer van de bossen en bodems wordt gevraagd.