Begane grond

Eerste verdieping

Tweede verdieping

Dak

Doorsnede

Situatie

Uitbreiding voor kunstencentrum in Mechelen door dmvA

8 maart 2021, 16:32

Naar ontwerp van dmvA is het Mechelse kunstencentrum nOna uitgebreid met een tweede zaal en een multifunctionele hal op de plek van een voormalige drukkerij. Het architectenbureau heeft de uitbreiding opgevat als een aaneenschakeling van binnen- en buitenkamers, passend bij de vroegere morfologie van de locatie.

Kunstencentrum nOna In Mechelen kampte ruim twintig jaar geleden met ruimtegebrek. De bestaande art deco-theaterzaal voldeed niet meer aan de eisen van deze tijd. In 1999 ontstond het idee om op de aangrenzende locatie, voorheen in gebruik bij de Mechelse Drukkerijen, een tweede theaterzaal te bouwen.

In afwachting daarvan werd de drukkerij tijdelijk omgevormd tot drie oefenzalen. In 2016 startte de daadwerkelijke renovatie en bouw van de uitbreiding voor het kunstencentrum, vertelt architectenbureau dmvA. Het bureau heeft het ontwerp gemaakt in opdracht van Theater Teater

Grillig gevormd
De kavel ligt midden in een bouwblok en aan een middeleeuwse brandsteeg – een steeg tussen twee gebouwen die in geval van brand de achterzijde bereikbaar moest maken. In dit geval scheidde de steeg de bestaande en de beoogde locatie van nOna.

Het nieuwe gedeelte heeft dmvA ingebed in het stedelijk weefsel in de vorm van een reeks ‘binnen- en buitenkamers’. Hiermee heeft het architectenbureau ingespeeld op de grillige vorm van de kavel. Tegelijkertijd is de aaneenschakeling van binnen- en buitenruimten, elk met een eigen sfeer en materialiteit, een reactie op het amalgaam van tuinmuren en typisch Vlaamse koterijen.

Patio’s
Het architectenbureau creëerde zo drie patio’s als ‘stedelijke kamers’ rond de nieuwe theaterzaal en het forum. De zaal, het forum – een multifunctionele ruimte “met de allure van een markthal” – en de gedeelde receptie zijn gesitueerd binnen het bouwblok. De eerste patio ligt tussen de receptie en de brandstraatjes, die het binnengebied verbinden met de Begijnenstraat.

Een grote patio strekt zich uit als het verlengde van het forum. De derde, langwerpige patio zorgt voor de ontsluiting van de achterliggende artiestenfoyer. Binnen en buiten komen in nauwe relatie tot elkaar door de toepassing van gevelbrede openingen. In samenwerking met kunstenaar Nick Ervinck is de ommuring van de patio’s uitgevoerd met kunstzinnig metselwerk.

Zaal en gezicht
De nieuwe zaal is een multifunctionele betonnen doos, legt dmvA uit. De gevelbekleding in prefab betonpanelen is voorzien van verdiept liggende letters N O N A. Ze vormen uiteraard de naam van het kunstencentrum, maar zijn ook een verwijzing naar drukkerijverleden van de plek. In verband met de akoestische eisen is de theaterzaal uitgevoerd als een doos-in-doos.

Aan de Begijnenstraat is een nieuwe invulbouw gerealiseerd, die een gezicht geeft aan nOna en een koperkleurige poort vormt vanaf de straat naar het binnengebied. De ruime toepassing van glas zorgt voor een interactie met de stad, aldus dmvA. Ledlichtkranten geven de programmering aan op de gevel, zorgen voor levendigheid aan de straatkant en nodigen de voorbijgangers uit.

Duurzame inpassing
Duurzaamheid heeft het architectenbureau op verschillende wijzen betracht. Zo is het kunstencentrum, volgens de architecten als eerste gebouw in de Benelux, gerealiseerd in ‘groen’, circulair beton. Oude printplaten van de drukkerij – die nu elders in Mechelen is gevestigd – zijn gebruikt als wandbekleding in de sanitaire ruimten.

“Duurzaamheid begint echter met goede stedenbouw en doordachte ruimtelijke ordening”, stelt dmvA. Het bureau heeft de middeleeuwse brandsteeg tot ruggengraat van het project gemaakt en als uitgangspunt genomen om het grote bouwblok weer doorwaadbaar te maken.

Met deze benadering herstelt het architectenbureau het netwerk van middeleeuwse stegen en doorgangen. Diverse stegen verbinden het kunstencentrum met de straat. Op termijn worden de Begijnenstraat en de IJzerenleen met elkaar verbonden, zoals ooit het geval is geweest.

Trefwoorden

metselwerk publiek gebouw belgië mechelen kunstencentrum dmva dmva architecten theaterzaal

1	Nominaties Kantoorgebouw van het Jaar 2025 bekend woensdag, 10 september
2	10 nieuwe steden dinsdag, 9 september
3	Bouwend Nederland: ‘Er komt een groot tekort aan bouwers’ dinsdag, 9 september
4	Rijksbouwmeester: tijd van nieuwe steden bouwen ligt achter ons maandag, 8 september
5	Transformatie Arnhems postgebouw tot rijkskantoor De Nieuwe Post van start woensdag, 10 september

Gerelateerde nieuwsberichten

Oude Belgische paviljoen wordt permanente tentoonstellingsruimte in Namen

25 februari 2021

Voormalige fabriekslocatie in Mechelen wordt groene woonwijk

9 januari 2024

De Zwarte Hond ontwerpt nieuw cultuurcluster Delfzijl

15 december 2020

Door OMA en Hassell vernieuwd museum in Perth heropent

25 november 2020

Civic Architects: ‘Publieke plekken zijn belangrijker dan ooit’

10 september 2020

Depot Boijmans van Beuningen klaar voor 'zilveren opening'

24 september 2020

Groen licht voor definitief ontwerp Theater aan de Parade

2 juni 2020

Felix Meritis is opnieuw cultuurhuis met vele karakters

8 juni 2020

Theater Zuidplein is opgeleverd

15 mei 2020

Leietheater Deinze van Trans en V+ opgeleverd

29 april 2020

Nieuwe invulling voor historisch theatergebouw in Brussel

3 maart 2020

Common Affairs ontwerpt cultureel complex Hoogeveen

17 januari 2020

Forum Groningen: constructie als maatpak voor architectuur

16 december 2019

Binnen kijken op de Dag van de architectuur in België

26 augustus 2021

Trojka is een ensemble van drie woongebouwen met collectieve tuin

6 april 2021

Projecten gevraagd voor nieuwe editie Architectuurboek Vlaanderen

12 augustus 2021

Team met B-architecten ontwerpt Stadskantoor als nieuw icoon voor Nieuwpoort

12 mei 2022

Toon alles

Andere nieuwsberichten

JKMM Architects wint prijsvraag voor nieuw architectuur- en designmuseum Helsinki

12 september, 3:10

Het bureau werd bij de anonieme prijsvraag geselecteerd uit liefst 624 inzendingen. Het gebouw moet vanaf 2030 een nieuw herkenningspunt worden voor de Eteläsatama-haven in het zuiden van de stad.

Behandelcentrum van atelier PRO is poortgebouw voor wijk

12 september, 2:15

Nieuw gebouw voor Eijkman Kliniek in Nijkerk is ontworpen door atelier PRO.

Wij Maken Nederland organiseert verkiezingsdebat over nieuwe Nota Ruimte

12 september, 1:31

Op maandag 6 oktober organiseert het onafhankelijk netwerk van stad- en landmakers Wij Maken Nederland een verkiezingsdebat over de Nota Ruimte.

Natrufied Architecture wint prijsvraag voor biobased geluidsscherm

12 september, 11:51

Het ontwerp Zacht Zicht werd gekozen uit negentien inzendingen voor de Start-up Challenge 2025. Het scherm bestaat uit een houten draagstructuur, waarin vezelgewassen zijn verwerkt.

Aartsen wil doelen circulaire economie ‘actualiseren’

12 september, 10:38

"We gaan kijken wat er nodig is om het aan de ene kant realistisch te maken, zonder dat je weer zwabberbeleid gaat krijgen", zegt de demissionair staatssecretaris.