Ligging A12-zone

Van versnippering naar geheel

Bekende andere landschapsparken

Flux presenteert plan met landschapspark voor metropoolregio Utrecht

18 januari 2021, 12:57

Het gebied tussen Nieuwegein, Houten en Utrecht – de A12-zone – wordt overwogen als woningbouwlocatie. Flux landscape architecture komt met een alternatief plan, dat woningbouw combineert met de aanleg van een landschapspark als groene long voor metropoolregio Utrecht.

Het bureau presenteert het plan via de nieuwsbrief van de Utrechtse Provinciaal Adviseur Ruimtelijke Kwaliteit, Paul Roncken. Flux wil met het alternatieve – en zelf geïnitieerde plan – plan de openheid en kwaliteit van kwetsbare landschappen behouden, legt het bureau uit. Flux heeft een benadering willen zoeken, die verder gaat dan een stedenbouwkundige verkaveling van het buitengebied.

Metropoolregio
Momenteel werken de gemeenten Utrecht, Nieuwegein en Houten aan plannen voor woningbouw in de A12-zone. De inwonersaantallen en bijgevolg de woningbouwwensen van de gemeenten blijven stijgen. De nadruk ligt weliswaar op binnenstedelijke verdichting, maar van compacte steden en dorpen in een open landschap is geen sprake meer, aldus Flux.

“Samen met de omliggende kernen zoals Nieuwegein, Houten en Bilthoven zal de stad Utrecht zich steeds meer ontwikkelen tot een ware metropoolregio”, stelt het bureau. “De relatie tussen stad en landschap verandert daarin volledig. Dit vraagt om een nieuwe benadering met een sterkere duiding van de Utrechtse buitengebieden en de kwaliteiten ervan.”

Flux stelt voor om de zogenoemde A12-zone te ontwikkelen als ‘landschapspark’, waarbij woningbouw in een hoge dichtheid wordt gecombineerd met een productief landschap. Het nieuwe landschapspark voor metropoolregio Utrecht noemt het bureau Park Laagraven (naar de naam van een deel van dit gebied). De ontwikkelingsstrategie bestaat uit vijf onderdelen.

Identiteit en bestemming
Ten eerste pleit Flux voor een benadering van de A12-zone als een gebied met een sterk eigen identiteit. Het verrommelde landschap, met willekeurig toegekende functies en grootschalige infrastructuur, manifestreet zich nu als een ‘achterkant’. Door het niet langer als restruimte te benaderen, kan verdere versnippering – en uiteindelijke verdwijning – worden voorkomen. Er kan juist een groengebied ontstaan, als long voor de omliggende stedelijke gebieden.

Het gebied moet, ten tweede, worden gezien als een werkelijke bestemming. Flux stelt een landschapspark voor met een sterke identiteit, een gevarieerd gebruik en een grote aantrekkingskracht op inwoners van de omliggende gemeenten. De inwoners van Utrecht, Nieuwegein en Houten kunnen er op verschillende manieren recreëren; tegelijkertijd vormt het park de toegangspoort tot de uiteenlopende grotere landschappen rondom.

Zuiverend en producerend
Het park heeft ten derde een belangrijke rol in het zuiveren van huishoudelijk afvalwater, het vasthouden van regenwater, het leveren van schoon drinkwater, het produceren van groente en fruit en het leveren van energie. “Er is ruimte voor zo’n 190 hectare voedselproductie, 12 windturbines en 150 hectare bos voor de opslag van CO₂ en de productie van circulair bouwmateriaal”, meldt Flux.

In het plan van Flux wordt het park “op een circulaire wijze” gerealiseerd. Zo wordt afgegraven grond hergebruikt voor de gedeeltelijke overkapping van de A12, stelt het bureau voor. Door de diverse functies en programma’s in het landschapspark te concentreren, kunnen gevoelige landschappen in de regio bespaard blijven van deze ruimteclaims.

Woningbouw als motor
Een vierde strategie is om de woningbouwopgave als integraal onderdeel en motor voor de ontwikkeling van het landschapspark te gebruiken. Een deel van de opbrengsten uit de circa 15.000 woningen gaat daartoe in een parkfonds. Door woningbouw met grote dichtheid in de randen van het park kunnen de gemeenten uitbreiden met aantrekkelijke adressen aan nieuw groen.

Daarnaast ziet Flux mogelijkheden voor kleinschalige, zelfvoorzienende clusters van natuur-inclusieve woningbouw. Overkappingen van de A12 breken de huidige barrière, creëren maaiveld voor woningbouw en zorgen voor betere verbinding met de buitengebieden.

Nieuwe verbindingen
Ten vijfde heeft Flux in het ontwerp veel aandacht voor optimale verbindingen tussen stad en park. “Er zijn bruggen over infrastructuur en markante entrees bieden toegang tot het park”, schrijft het bureau. Er is een rijkdom aan routes voor uiteenlopende gebruikers, terwijl ook de grotere landschappen als het Groene Hart, het rivierengebied of de Utrechtse Heuvelrug per voet of fiets bereikbaar worden.

Reikwijdte
Het plan voor Park Laagraven heeft een grotere reikwijdte dan de A12-zone. Flux ziet het plan ook als een strategie om andere, kwetsbare en kwalitatief hoogwaardige landschappen vrij te houden van grootschalige woningbouw. Bovendien kan het plan als een alternatief worden gezien in meer situaties dan de A12-zone.

Ook andere landschappen in Utrecht en heel Nederland staan onder sterke druk door ruimteclaims voor bedrijventerreinen, energielandschappen en woningbouw. Dit plan voegt een benadering toe die bouwen in hoge dichtheid en ontwikkelingen van nieuwe productieve landschappen dichtbij de stad combineert.

Trefwoorden

flux landscape architecture nieuwegein stedenbouw houten a12-zone landschapspark landschap laagraven utrecht

1	Heijmans en De Bazaar tekenen overeenkomst voor eerste fase gebiedsontwikkeling vrijdag, 24 januari
2	Fibonacci Amsterdam: woongebouw op 'nonchalant aangesneden taartpunt' dinsdag, 28 januari
3	Calatrava-station in Belgische Bergen beleeft officiële opening maandag, 27 januari
4	Shift, Marlies Rohmer en LOLA winnen tender voor campus internationale school in Groningen donderdag, 23 januari
5	DP6 en Vakwerk ontwerpen nieuw faculteitsgebouw Diergeneeskunde Universiteit Utrecht woensdag, 29 januari

Gerelateerde nieuwsberichten

Kamer wil dat minister Utrecht dwingt tot woningbouw in polders

18 december 2020

Utrecht bouwt vooral binnenstedelijk en rond ov-knooppunten

27 november 2020

D66: laatste woord over Ringweg-besluit minister nog niet gezegd

18 november 2020

Raad Utrecht stemt voor omstreden windmolens in groene polders

10 juli 2020

Gemeente Utrecht geeft plannen stadswijk Merwede vrij voor inspraak

13 januari 2020

Ring Utrecht mag niet worden verbreed

17 juli 2019

Advies: vijf nationale landschapsparken in Nederland

20 november 2020

'Helft provincies snijdt in stiltegebieden'

18 november 2020

Duurzame woonbuurt voor Leidsche Rijn met ‘Utrechts karakter’

12 januari 2021

Bouw gestart drie woonblokken in Leidsche Rijn Centrum

21 december 2020

'Dit is het moment om een visie te ontwikkelen voor vernieuwing van Buitenveldert’

20 december 2023

Terrassengebouw markeert entree Leidsche Rijn

13 december 2019

Archipelontwerpers realiseert energie-genererend Kulturhus

29 november 2019

SVP en Flux maken masterplan voor nieuwe wijk in Culemborg

17 juli 2023

Utrecht wordt 'tienminutenstad' met vier nieuwe centra

22 januari 2021

Plan voor groot klimcentrum in Nieuwegein

28 juli 2021

Park Zomerhuis geeft publieke ruimte terug aan Stekene, België

2 augustus 2021

Een op vijf nieuwe woningen in Metropoolregio Amsterdam in 2025 van hout

22 oktober 2021

Gemeente Eindhoven wil landgoed De Wielewaal kopen

9 februari 2022

LAP en Klunder maken plan voor woningbouw Middenblok Nieuwegein

6 mei 2022

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Werkplaats met kantoor op het dak

1 uur geleden

Architectenbureau HofmanDujardin ontwierp voor het ontwikkel- en bouwbedrijf Van der Steeg uit Genemuiden een abstract volume als werkplaats, waarop het kantoor met royale buitenruimten is geplaatst.

Architectenweb symposium: Post-Growth City

2 uur geleden

Kunnen we tot werkelijk duurzame, eerlijke en sociale stedelijke omgevingen komen door aternatieven te bedenken voor het huidige paradigma van economische groei? Dat is de vraag die centraal staat op dit symposium.

Audiotour voert luisteraar langs Post 65-architectuur in Almere Haven

Gisteren, 16:31

In opdracht van de gemeente Almere heeft architour een audiotour gemaakt over Post 65-architectuur in Almere Haven. De tour is gratis te beluisteren in drie talen, op smartphone of tablet.

DP6 en Vakwerk ontwerpen nieuw faculteitsgebouw Diergeneeskunde Universiteit Utrecht

Gisteren, 13:32

De bureaus gaan samen met de andere leden van het geselecteerde ontwerpteam aan de slag met een ontwerp voor het 28.000 m² omvattend gebouw dat komt te staan op Utrecht Science Park.

Gortemaker Algra Feenstra breidt directie uit met Ellen Gedopt

Gisteren, 11:50

De nieuwe architect-directeur vergezelt Roelof Gortemaker, Maurits Algra en Femke Feenstra in de leiding van het bureau.

Schiphol krijgt grote lening van EIB voor investeringsplannen

Gisteren, 09:36

“De grootste investeringsopgave in de geschiedenis van de luchthaven vraagt om robuuste financiën en gezonde kasstromen", stelt financieel topman Robert Carsouw.

Overname Hurks Groep door Ballast Nedam voltooid

28 januari, 4:52

Na de benodigde goedkeuring door de Autoriteit Consument & Markt is op maandag 27 januari 2025 de overname van Hurks Groep door Ballast Nedam afgerond.

BNA opent juridisch loket voor haar leden

28 januari, 12:28

Via dit loket kunnen BNA-leden op laagdrempelige wijze toegang krijgen tot een gespecialiseerde juridisch professional, voor zaken als arbeidsrecht, auteursrecht en aansprakelijkheidsrecht.