Prijsuitreiking Europan 15, met op de foto juryvoorzitter Jacob van Rijs

Architectuurcentra opereren in coronatijd: AIR Rotterdam

9 april 2020, 16:06

Vorige week heeft het kabinet de coronamaatregelen met nog eens drie weken verlengd. Ook voor architectuurcentra geldt dat zij in ieder geval tot 28 april gesloten moeten blijven. Daarnaast kunnen ze geen activiteiten met publiek organiseren. In een korte serie peilt Architectenweb deze week de gevolgen voor vijf architectuurcentra in heel Nederland. Deel vier: AIR Rotterdam. “We moeten voorzichtig zijn met de drang om naar het internet over te schakelen.”

AIR is een architectuurcentrum zonder tentoonstellingsruimte, dus jullie hoeven niet ‘dicht’ tot 28 april. Worden jullie wel geraakt door de coronamaatregelen?
Directeur Bas van der Pol: “AIR heeft geen vestiging met publieksfunctie, we kiezen ervoor om onze publieksactiviteiten op uiteenlopende locaties in Rotterdam te organiseren. Dat geldt ook voor de expositie die we dit voorjaar hadden gepland. AIR heeft overigens wel een eigen werkplaats, dat wil zeggen dat we een goede plek hebben waar voortdurend in verschillende vormen programma gemaakt wordt en van waaruit we ook onze publieksactiviteiten voorbereiden. Onze werkplaats is nu gesloten en het team werkt vanuit huis. Dat betekent een andere manier van samenwerken en voor de komende periode ook de annulering van onze doorlopende publieksprogramma’s. Dat is natuurlijk best wel even omschakelen, maar dat gaat vooralsnog opvallend goed.”

Wat zijn de gevolgen van de maatregelen voor de andere activiteiten die jullie ondernemen?
“AIR heeft een tweeledige rolopvatting: wij werken aan een vitaal architectuurklimaat en we organiseren nieuwe perspectieven op stedelijke opgaven. De manier waarop we dit doen is sinds onze oprichting in 1982 voortdurend in verandering; van de eerste AIR-manifestatie Kop van Zuid tot meerjarige programmering rond de publieke ruimte, de introductie van het Stadmakerscongres en recent de omvangrijke programmering van de Rotterdam Architectuur Maand. Die verandering wordt nu ook weer gevraagd, zij het vrij abrupt.

Kort voor de uitbraak van Covid-19 konden we samen met Europan NL nog de prijsuitreiking en een meerdaagse masterclass organiseren voor Europan 15 Rotterdam. Daar gaan we nu volop mee door met alle partners en de winnaars, zij het via digitale platforms. Maar het samenbrengen van mensen zit wel in het hart van ons werk, dat was rond deze prijsuitreiking opnieuw op een geweldige manier voelbaar. Het is in de crisis waarin we ons enkele weken later bevinden vrijwel onmogelijk om zoiets te kunnen organiseren. Veiligheid staat hoe dan ook voorop.

Dit betekent concreet dat we de ruim 30.000 bezoekers die we tot de zomer hadden willen ontvangen nu niet zullen begroeten. Misschien nog wel veel fundamenteler is dat we andere en ook nieuwe manieren moeten vinden om de inhoud te organiseren die via de uitwisseling tussen mensen tot stand komt. Daar ligt onze grootste uitdaging, maar daartoe moeten we ook in staat zijn als instelling. Er is geen aanleiding om overhaast te handelen.”

Organiseren jullie ook alternatieve activiteiten en programma’s voor deze crisis?
“Vanzelfsprekend worden onze doorlopende publieksprogramma’s deels omgezet in digitale programmering, colleges, webinars en podcasts. Ook hebben we de vernieuwing van een aantal van onze websites, platforms en dossiers naar voren gehaald. Verder is het nieuwe cultuuronderwijsprogramma deze week online gestart, juist omdat scholen die slag snel en zorgvuldig hebben gemaakt. We geloven echter niet in het overhaast omzetten van onze totale programmering, daar is ook geen aanleiding voor.

We moeten voorzichtig zijn met de drang om naar het internet over te schakelen. Er zijn goede platforms en bovendien zitten veel mensen de gehele dag achter hun scherm. De uitdaging is nu om op andere manieren inspiratie te bieden en om relevante kennis te onderscheiden van de veelheid van online informatie en opinie die voortdurend beschikbaar komt.

AIR wil de brug slaan tussen denken en doen en juist in deze fase kunnen we het denken belangrijker maken. Nu we terug worden geworpen op onze alledaagse woonomgeving, moeten we de ruimte vinden om na te denken over goed wonen, de publieke ruimte en de nabijheid van stedelijke functies. Tegelijk zijn de energie- en mobiliteitstransitie ook tijdens en na deze crisis onverminderd belangrijk en komt de gezondheid van de stad in een nieuw perspectief te staan. Dat soort vraagstukken zijn prominent in het programma van AIR. Via ontwerpend onderzoek en het contextualiseren van kennis en inzichten kunnen we daar nu voor straks onze bijdrage aan leveren en inspiratie bieden.”

Kan AIR dit financieel en organisatorisch allemaal opvangen, ook als de maatregelen nog langer zouden duren?
“AIR zit als instelling stevig in elkaar, financieel en organisatorisch. Daar sturen we voortdurend op. Gelukkig hebben we een flexibel en energiek team dat hier ook goed mee omgaat en heel belangrijk is dat iedereen zich op dit moment ook fris en gezond voelt. Zo lang onze subsidiënten en partners ons de ruimte blijven geven voor het verleggen van accenten, dan kunnen onze mensen relevant werk blijven doen en zien wij geen aanleiding om een beroep te doen op overheidsmaatregelen.

De heldere communicatie en flexibiliteit van de gemeente Rotterdam en het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie is in deze fase wel van zeer grote waarde, laat dat gezegd zijn. Wij ervaren een enorm partnerschap. Daardoor kunnen wij op onze beurt de afspraken met culturele ondernemers, ontwerpers en anderen in ons netwerk vasthouden en met vertrouwen doorwerken. Dat vinden we ook belangrijk, we willen ons netwerk niet in de wind zetten en vooral een stabiele factor vormen in deze fase. We vinden dit daarnaast niet het moment om op zoek te gaan naar extra middelen, tenzij we daarmee opdrachtgeverschap kunnen organiseren voor de creatieve sector. Daar zijn we ook mee bezig.”

Trefwoorden

corona air air rotterdam coronavirus architectuurcentrum bas van der pol

1	Nominaties Kantoorgebouw van het Jaar 2025 bekend woensdag, 10 september
2	10 nieuwe steden dinsdag, 9 september
3	Bouwend Nederland: ‘Er komt een groot tekort aan bouwers’ dinsdag, 9 september
4	Transformatie Arnhems postgebouw tot rijkskantoor De Nieuwe Post van start woensdag, 10 september
5	Flinke vernieuwing voor Carlton Beach Hotel in Scheveningen donderdag, 11 september

Gerelateerde nieuwsberichten

Architectuurcentra opereren in coronatijd: GRAS

8 april 2020

Architectuurcentra opereren in coronatijd: Architectuurcentrum Nijmegen

7 april 2020

Architectuurcentra opereren in coronatijd: Arcam

6 april 2020

Architectuurcentra opereren in coronatijd: CAST

10 april 2020

Website biedt inzicht in Rotterdamse woningbouwproductie

15 oktober 2020

Bas van der Pol (AIR Rotterdam) voorgedragen als wethouder Tilburg

12 april 2021

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Architect@Work strijkt 30 en 31 oktober neer in De Kromhouthal in Amsterdam

3 uur geleden

Op donderdag 30 en vrijdag 31 oktober 2025 vindt Architect@Work plaats in De Kromhouthal in Amsterdam-Noord. Het wordt de tweede editie van het event in de metropoolregio Amsterdam en Architectenweb organiseert er weer een sprekersprogramma.

Verschillende architectuuractiviteiten tijdens Maand van de Geschiedenis

Vandaag, 14:39

Er is onder meer een lezing over de verwevenheid van de militaire infrastructuur met het Nederlandse landschap, een collegereeks over Nederlandse steden en een rondleiding door de Bruno TauT geïnspireerde Regenboogbuurt in Almere.

Gebouw met appartementen van houten modules in Buiksloterham opgeleverd

Vandaag, 11:34

Het complex in de wijk Buiksloterham, dat is ontworpen door Marc Koehler Associates, bestaat uit vier onderling verbonden gebouwen rond een groene binnenplaats.

KSA – genomineerd voor prijs Architect van het Jaar 2025

Vandaag, 09:00

Samenhang – dat is een sleutelwoord om het werk van KSA (Korteknie Stuhlmacher Architecten) te begrijpen.

ACM: onzekerheid woningcorporaties over kosten belemmert warmtenetten

Vandaag, 13:05

Woningcorporaties zijn huiverig om over te stappen op warmtenetten omdat het onzeker is of ze betaalbaar zijn voor huurders.

Open Monumentendag verwelkomt 1,8 miljoen bezoekers

Vandaag, 10:49

Het thema was ‘Erfgoed & Architectuur, met de slogan ‘Gebouw(d) om te blijven’.

Aartsen wil doelen circulaire economie ‘actualiseren’

12 september, 10:38

"We gaan kijken wat er nodig is om het aan de ene kant realistisch te maken, zonder dat je weer zwabberbeleid gaat krijgen", zegt de demissionair staatssecretaris.