Het Grote Interieurcongres: gezondheid en bewezen beleving

19 november 2014, 18:51

Het Nieuwe Werken en hospitality, deze thema´s stonden dinsdag 18 november centraal op Het Grote Interieurcongres. Voor een uitverkochte zaal bekeken sprekers van verschillende disciplines deze thema's van allerlei kanten. Gezondheid en bewezen beleving kwamen daarbij naar voren als belangrijkste agendapunten.

Tekst Michiel van Raaij en Robert Muis

"Steeds meer onderzoek wijst uit dat de hele week in dezelfde houding achter je bureau zitten niet gezond is", trapte Michiel van Raaij, hoofdredacteur van Architectenweb, de discussie op deze dag af. "Sommigen noemen het al: zitten is het nieuwe roken."

De kantoren van Google hebben een flexratio van 2, verklaarde Frans van Eersel, facility manager bij Google. Dat betekent dat er voor iedere werknemer naast zijn eigen werkplek ook een andere type werkplek is. In een van de keukens, in het restaurant, in een vergaderruimte... enzovoorts. Zo kan iedereen eenvoudig de omgeving kiezen die het beste bij de activiteit past die hij wil uitvoeren, en kan eenvoudig van houding gewisseld worden.

Gezondheid staat echter op veel meer vlakken centraal in de huisvestingvisie van Google. Zo wordt er bijvoorbeeld gratis gezond eten aangeboden aan de werknemers. Naast wifi is dat in de werkomgeving het allerbelangrijkste, grapte Van Eersel. De 'Googlers' kunnen ook werken waar en wanneer ze willen, kunnen op kantoor sporten, en werken altijd in daglicht. Daarbij moeten alle materialen in de werkomgeving zo gezond mogelijk zijn. Want, zo stelde Van Eersel: "Als wij goed voor onze mensen zorgen, zorgen zij goed voor ons."

Healing Offices
Het stil zitten achter een bureau kost ons 5-10 jaar van onze levensverwachting, schatte onderzoeker Alicee Bauer van D/Dock even later. Het is tijd voor een radicale omslag in ons denken, aldus architect Francesco Messori van hetzelfde bureau: we moeten toe naar kantoren die ons iets opleveren, ons gezonder en gelukkiger maken. Door inzet van wat bewezen goed is, evidence based design, wil D/Dock toe naar 'healing offices'.

Het kantoor dat D/Dock voor Google in Amsterdam heeft ontworpen is het eerste project dat het bureau hieronder schaart. Maar meer projecten zijn onderweg, en bij het nieuwste project voor Macaw gaat het bureau ook op allerlei manieren meten wat voor verschil de nieuwe huisvesting de medewerkers gaat brengen. Over een, twee jaar zullen de eerste resultaten beschikbaar komen.

Maatpakken
Interieurarchitecten Diederik Fokkema en Laura Atsma van Fokkema & Partners lieten in hun lezing zien hoe verschillend Het Nieuwe Werken kan zijn. In hun benadering is het geen confectie, maar een maatpak. Iedere organisatie heeft zijn eigen behoefte. Uit kostenoverwegingen wordt er in deze tijd ook vaak strategisch gekozen welke onderdelen van Het Nieuwe Werken nu al in een ontwerp geïmplementeerd worden, en worden andere elementen uitgesteld. Het Nieuwe Werken light, noemt Fokkema & Partners dat.

Aan de andere kant zijn er ook organisaties die de zones waar verschillende activeiten uitgevoerd kunnen worden niet meer mengen, maar juist scheiden om het karakter en de functionaliteit ervan te versterken. Het ontwerp dat Fokkema & Partners voor Alliander gemaakt heeft, illustreert dit. Het Nieuwe Werken 2.0, in de woorden van Fokkema & Partners. Alliander wordt komend voorjaar opgeleverd.

Compartimentering
Bij Het Nieuwe Werken wordt vaak gedacht dat open werkvloeren het onderlinge contact bevorderd, maar consultant Ad van der Aa van ABT liet zien dat in een open ruimte een gesprek zestien meter verderop nog steeds hinderlijk hoorbaar kan zijn. Om de spraakverstaanbaarheid te verminderen helpen geluidabsorberende materialen, net als verassend genoeg ook (het toevoegen van) achtergrondruis. Gesprekken blijven echter vaak toch hoorbaar.

De sleutel is daarom meestal toch een doordachte indeling van de werkvloer, waarbij werkzaamheden worden geclusterd vanuit de akoestische behoefte. "Zorg dat concentratieruimtes uit de looproute liggen", geeft Van der Aa als voorbeeld. Bij looproutes passen vergaderruimtes veel beter.

Communicatie
Na de lunch waarin bezoekers rond konden lopen door de ETC Expo, waar het congres gehouden werd, was het woord aan concepteer Jochem Leegstra van ...,staat. Vanuit een achtergrond in de communicatie ontwikkelt hij met zijn bureau concepten die zowel een ruimtelijke kant als een communicatieve kant hebben. Voor eetwinkel Bilder & de Clercq ontwierp het bureau bijvoorbeeld niet alleen de winkelinrichting, maar ook alle grafische uitingen. Hetzelfde doet ...,staat momenteel met The Student Hotel, waar een consequente beleving is neergezet die loopt van de eerste kennismaking online tot de gemeenschappelijke ruimtes tot de gehuurde kamer.

Bij interieurs met een grote schaal – van bijvoorbeeld stationsgebouwen en luchthavens – is overzicht volgens architect Joost Vos van Benthem Crouwel doorslaggevend. Het stelt mensen gerust wanneer ze weten waar ze naartoe moeten. Grote open ruimtes en daglicht werken daarbij het beste. Veel kunstlicht werkt niet altijd. Daardoor kun je het gevoel krijgen te kijk te lopen. De hal van Rotterdam Centraal is daarom iets donkerder gelaten. Dat verhoogt daar de verblijfskwaliteit.

Bewezen beleving
Omgevingspsycholoog Susanne Colenberg ging in haar lezing verder op de lijn die eerder deze dag door D/Dock was ingezet. Veel ontwerpers baseren zich op hun intuïtie en op aannames, startte Colenberg. "Maar iedereen, ook iedere ontwerper, ziet dingen door een gekleurde bril." De eigen visie is te persoonlijk om als algemeen geldend te kunnen verklaren.

"Evidence based design is geen recept of oplossing, maar de houding om bewuste keuzes te maken op basis van getoetste kennis", vervolgde ze. Op basis van allerlei onderzoek noemde ze een hele reeks bruikbare ontwerpoplossingen. Zo is bijvoorbeeld aangetoond dat mensen zich echt prettiger voelen bij het zien planten. "Zelfs een foto blijkt voldoende te zijn." Het in het interieur zichtbaar maken van de aanwezigheid van mensen, het opbouwen van een geheugen van wat er zich in de ruimte heeft afgespeeld, draagt ook bewezen bij aan het geluk van mensen. Dat is een opgave in kantoren waar mensen geen vaste werkplek meer hebben.

De laatste spreker van de dag, Evelyne Merkx van Merk X, moest wegens ziekte helaas afzeggen, maar werd sterk vervangen door ruimtelijk ontwerper Abbie Steinhauser. Zij hield een lezing over het interieur van Rozet in Arnhem dat zij vanuit het de Munnik-de Jong-Steinhauser architectencollectief samen met Merk X heeft ontworpen. Aansluitend op de stoere architectuur is een net zo stoer interieur ontworpen, dat binnen dat kader een ongekende verfijning heeft gekregen. Wat is interieurarchitectuur toch een mooi vak!

Het Grote Interieurcongres werd mede mogelijk gemaakt door Gispen, KONE, Baars & Bloemhoff en ETC Expo, en werd ondersteund door Techcomlight en Glassolutions Interior.

Trefwoorden

merk x colenberg omgevingspsychologie d/dock het grote interieurcongres abt abbie steinhauser ... fokkema & partners architecten benthem crouwel architekten staat verslag google

1	Gemeente Haarlemmermeer kiest plan Ons Erf voor deelgebied Lincolnpark Hoofddorp woensdag, 3 december
2	De mythe van de architect dinsdag, 2 december
3	Veel Nederlandse winnaars bij de Archello Awards 2025 dinsdag, 2 december
4	Ibelings van Tilburg geeft boerderij met monumentale schuur in Zoetermeer woonbestemming dinsdag, 2 december
5	Barcode Architects presenteert opgeleverd stadskantoor van Dresden vrijdag, 5 december

Gerelateerde nieuwsberichten

Architectenweb Podcast – Gesprek met Laura Atsma over het ontwerp van gezonde interieurs voor kantoren

17 oktober 2019

D/Dock lanceert app waarmee werkplek in hotel gereserveerd kan worden

10 september 2020

Plan om drijvende ‘kathedraal’ te realiseren uit afvalmateriaal in Amsterdam

29 juni 2023

D/Dock lanceert concept voor tijdelijke wooneenheden op leegstaande kantoorverdiepingen

16 november 2023

Nieuw gebouw aan plein Rozet Arnhem

4 december 2014

Bögl vs. Vos: welk onderwijsgebouw is het gezondst?

8 september 2015

Architectenweb houdt Het Grote Interieurcongres

21 oktober 2014

Benthem Crouwel en Google op Het Grote Interieurcongres

28 oktober 2014

Themaperiode ‘Interieur’ van start

29 september 2014

Het Grote Interieurcongres is uitverkocht

13 november 2014

INK Hotel in Amsterdam geopend

5 juni 2015

Winnaars ARC14 Awards bekend

28 november 2014

Interieur afdeling MKA-chirurgie met privacy

12 maart 2015

Verslag eerste dag Het Grote Woningbouwcongres

12 februari 2015

Rauw én verfijnd interieur voor adviesbureau

25 maart 2016

Google wil stedelijke problemen aanpakken

15 juni 2015

Werken rond een geabstraheerd mediterraans plein

7 december 2018

Hoe het kantoor steeds meer als een hotel wordt (en andersom)

13 maart 2019

Upfield Food Science Centre ontworpen door Fokkema & Partners bereikt hoogste punt

17 november 2021

Toon alles

Gerelateerde podcasts

Gesprek met Laura Atsma over het ontwerp van gezonde interieurs voor kantoren

17 oktober 2019

Andere nieuwsberichten

Amsterdam schrijft architectenprijsvraag uit voor nieuwbouw theater De Meervaart

5 december, 4:45

Behalve het nieuwe gebouw, dat in een hoek van de Sloterplas komt te staan, behelst de prijsvraag ook een herinrichting van de zuidwestoever van het meer.

Barcode Architects presenteert opgeleverd stadskantoor van Dresden

5 december, 2:53

Het door Barcode Architects en Tchoban Voss Architekten ontworpen stadskantoor van Dresden is geopend. Het 34.000 vierkante meter omvattend gebouw maakt deel uit van de vernieuwing van het Ferdinandplatz in het centrum van de Duitse stad.

MIX architectuur en MAAK space ontwerpen landschappelijk woonveld in Leidschendam

5 december, 1:45

MIX architectuur en MAAK space ontwierpen in opdracht van ontwikkelaar Blauwhoed een landschappelijk woonveld met 64 grondgebonden woningen dat onderdeel is van de gebiedsontwikkeling Vlietvoorde in Leidschendam.

Nieuwbouw Algemeen Ziekenhuis Diest in gebruik genomen

5 december, 11:55

Het door archipelago ontworpen gebouw wordt omringd door groen, een conditie waarvan gebruik is gemaakt door veel uitzicht te creëren. Ook is op het maaiveld een colonnade gerealiseerd, die de overgang van binnen naar buiten verzacht.