2050: particulier initiatief

16 januari 2013, 16:55

Deze week verschijnt de 50^e editie van AWM. Voor dit jubileumnummer vroeg Architectenweb tien architecten en bestuurders om in een korte tekst vooruit te kijken naar het jaar 2050. Hoe ziet de wereld van de architect er dan uit? In de komende weken presenteert Architectenweb iedere dag een van deze visies. Vandaag: particulier initiatief.

Mensen maken de stad
De stad van de toekomst vertoont veel gelijkenissen met steden uit het verleden. In 1671 schilderde Gerrit Berckheijde de Amsterdamse Herengracht. Licht schijnt op de muren van de woningen waar nog geen woning naast staat, als spotlights op de gaten die de rij doorbreken. In 1685 schilderde Berckheijde deze ‘gouden bocht’
opnieuw. Veel van de gaten zijn opgevuld, maar de rij is nog altijd niet gesloten. Het typeert hoe onze steden in het verleden groeiden, en hoe steden zich – naar mijn idee – ook in de toekomst zouden moeten ontwikkelen. Gekoppeld aan een concrete, persoonlijke vraag, geleidelijk en zonder gefixeerd eindbeeld.

Maar hoe natuurlijk dat in het verleden ook ging, in de toekomst zal het niet gemakkelijk zijn. In de afgelopen eeuw zijn wij gewend geraakt aan een stedelijke ontwikkeling waarbij grootschalige bouw- en ontwikkelingsconglomeraten de productie domineren, en grote hoeveelheden woningen tegelijkertijd realiseren. Daarmee is de ziel uit het wonen verdwenen. Het wonen is handelswaar geworden, een massaproduct, en de bewoner is gereduceerd tot woonconsument.

Juist omdat het wonen zo’n primaire levensbehoefte vertegenwoordigt – een woning is tenslotte meer dan een dak boven je hoofd; het is de veilige haven van waaruit je de wereld betreedt – en aan de basis van een samenleving ligt, zou er een einde moeten komen aan de vervreemding die tussen de woning en bewoner(s) is ontstaan. Het wonen moet weer van de mensen zelf worden; zij moeten opnieuw de producent van het eigen wonen zijn.

Dit betekent niet dat wij één op één terug moeten naar het Nederland van de 17e eeuw. Nee, we moeten zoeken naar nieuwe vormen van organische groei. In Almere zijn wij daar al enkele jaren mee bezig. In 2006 hebben we er principieel voor gekozen het eerste recht op bouwgrond bij de mensen zélf neer te leggen. Inmiddels bouw(d)en bijna 1.500 huishoudens hier hun eigen woning, en zetten we stappen om zelforganisatie ook op een hoger schaalniveau toe te passen. Zo zal Almere Oosterwold, een nieuw stadsdeel aan de oostkant van de stad, volledig vorm krijgen langs de lijn van initiatief van onderop.

Het is lastig om een visie op de ideale stad in slechts enkele woorden te vatten. Ik nodig u dan ook uit voor een wandeling door Homeruskwartier in Almere Poort, Nederlands’ grootste zelfbouwwijk, zodat u met eigen ogen kunt zien waar het toe leidt als een beroep wordt gedaan op de ondernemingszin, de creativiteit van de stadsbewoners. U zult zien dat het een enorme diversiteit met zich meebrengt; u zult horen dat er achter iedere deur een ander, uniek verhaal schuil gaat.

De stad in 2050, dat is een stad die klank en kleur krijgt door de kracht van de mensen zelf.

Adri Duivesteijn

Wethouder Duurzame Ruimtelijke Ontwikkeling Almere

Trefwoorden

2050 organische stedenbouw adri duivesteijn almere awm 50

1	Plan voor nieuwe buurt op plek hoofdkantoor ABN AMRO op de Zuidas vrijdag, 10 oktober
2	Flat Amsterdam-Noord 'aangekopt' met 53 seniorenwoningen donderdag, 9 oktober
3	‘Alexander Straub zet grote groep vakgenoten weg als niet-relevant’ vrijdag, 10 oktober
4	bureau SLA ontdekt, transformeert en gebruikt rijksmonumentale werkplaats donderdag, 9 oktober
5	Vier genomineerden voor de Abe Bonnema Architectuurprijs 2025 woensdag, 8 oktober

Gerelateerde nieuwsberichten

2050: zorg

18 januari 2013

Almere Oosterwold: zelfbouw ‘to the max’

21 oktober 2015

2050: medialandschap

25 januari 2013

Eerste project Almere Oosterwold van start

8 maart 2016

2050: ketenintegratie

28 januari 2013

Almere geeft laatste kavels 'stadspaleizen' uit

15 februari 2016

2050: energie

23 januari 2013

Henk Mulder voorgedragen als opvolger Duivesteijn

27 februari 2013

2050: transformatie

21 januari 2013

2050: architectuurkritiek

24 januari 2013

Almere krijgt 'betaalbare' vrijstaande huizen

29 januari 2015

Almere en Rijk starten Woningbouwatelier

18 februari 2014

Een (on)mogelijk overmorgen

5 januari 2016

2050: slot (hoe 2050 nu al vorm krijgt)

30 januari 2013

2050: vakmanschap

17 januari 2013

Ontwikkeling Almere Oosterwold van start

8 juli 2013

Video: Bouw 't zelf

22 november 2013

Conferentie over ontwikkeling Almere Oosterwold

20 juli 2015

2050: duurzaamheid

22 januari 2013

Hagenaars in de rij voor bouwgrond

27 maart 2013

29 januari 2013

15 januari 2013

14 januari 2013

14 januari 2013

Nederland, een land vol met Irenestraten (deel 1)

5 november 2020

Nederland, een land vol met Irenestraten (deel 2)

6 november 2020

Voor Adri Duivesteijn was relatie tussen politiek en architectuur vanzelfsprekend

20 maart 2023

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Architect@Work strijkt 30 en 31 oktober neer in De Kromhouthal in Amsterdam

1 uur geleden

Op donderdag 30 en vrijdag 31 oktober 2025 vindt Architect@Work plaats in De Kromhouthal in Amsterdam-Noord. Het wordt de tweede editie van het event in de metropoolregio Amsterdam en Architectenweb organiseert er weer een sprekersprogramma.

Bureau POLO geselecteerd als architect voor nieuw dienstencentrum in Beerse

Gisteren, 13:56

Het bureau POLO heeft een voorontwerp voor een nieuw gemeentelijk dienstencentrum van de gemeente Beerse gemaakt. Het project kwam, in opdracht van de gemeente, tot stand in samenwerking met ontwikkelaar en bouwer Groep Van Roey.

PosadMaxwan en Civic Architects maken plan voor herontwikkeling KMS-terrein Hengelo

Gisteren, 12:16

De gemeente heeft de grond deze zomer aangekocht en gaat in samenwerking met ontwikkelaar Trebbe het historische industriegebied herontwikkelen.

Nieuw shortstayhotel door Houben / Van Mierlo in stationsgebied Den Bosch

13 oktober, 1:47

Het shortstayhotel met 34 studio’s is gebouwd op de plek van het gesloopte Hotel Terminus. De voorgevel is ontworpen op basis van een analyse van de voorgevel van het oude hotel.

PBL: Ook nieuw plan voor circulaire economie is niet genoeg

Gisteren, 14:42

In de nieuwe versie van het zogeheten Nationaal Programma Circulaire Economie staan ‘vooral veel intenties en plannen’, schrijft het planbureau.

Bossen en bodems in zwaar weer, klimaatraad maakt zich zorgen

Gisteren, 10:24

De klimaatverandering versnelt en de biodiversiteit gaat hard achteruit, terwijl er volgens de WKR steeds meer van de bossen en bodems wordt gevraagd.