Cover Smooth City

Spreadsheet Smooth City

Collage van ontwerper Kees de Klein in Smooth City

René Boer bekritiseert drang naar stedelijke perfectie in Smooth City

20 juni 2023, 11:39

Steden worden steeds schoner, veiliger en esthetisch homogener. In zijn boek Smooth City vraagt criticus en onderzoeker René Boer zich af of er in zo’n stad nog plaats is voor een afwijking van de norm. Bieden steden nog wel ruimte voor frictie, experiment en subversiviteit?

Steden zijn er in de afgelopen decennia steeds perfecter gaan uitzien. Verpauperde panden werden opgeknapt of gesloopt, gaten in de straatwand werden opgevuld ook de straat kreeg een nieuw, fris uiterlijk. Daarnaast verrezen er prestigieuze nieuwbouwprojecten, die plekken waar je voorheen bij wijze van spreken niet dood gevonden wilde worden, een nieuw aanzicht en elan gaven.

Boer zag het gebeuren in zijn geboortestad Amsterdam, waar onder meer de Oostelijke Handelskade transformeerde van een ietwat ongure plek vol gekraakte pakhuizen transformeerde tot een statige straat met luxueuze woon- en werkgebouwen. Of neem de befaamde Negen Straatjes, die vroeger bekendstonden om hun verloedering, maar nu worden gekenmerkt door een strakke, homogene esthetiek, minimalistisch ingerichte etalages, en glimmende Uber-taxi’s.

Het zijn typische kenmerken van de smooth city, stelt Boer: een stad waarin de drang naar perfectie, efficiëntie en controle constant toeneemt. Zo’n stad is steriel, schoon en verweven met nieuwe technologieën, waardoor het stedelijke leven ‘gladder en perfecter’ wordt. Is er binnen zo’n stad nog wel plek voor een afwijking van de norm, voor frictie of een alternatief, vraagt Boer zich af.

Ondermijning democratisch karakter
Boer stelt in Smooth City dat deze nieuwe vorm van stedelijkheid het democratische karakter en het emancipatoire potentieel van steden ondermijnt en dat er daarmee vrijwel geen ruimte overblijft voor experiment, andere levensstijlen en subversiviteit. Hoewel Boer stelt dat de vraag naar een veilige, schone en goed functionerende stedelijke omgeving begrijpelijk is, bekritiseert hij de drang naar stedelijke perfectie en biedt hij voorstellen voor ‘broodnodige’ en ‘poreuze’ alternatieven.

Het Engelstalige boek is voorzien van smoothscapes, collages gemaakt door kunstenaar en grafisch ontwerper Kees de Klein, die reflecteren op de gladde stedelijke realiteit. Smooth City is uitgegeven door Valiz en verkrijgbaar voor 22,50 euro.

Trefwoorden

valiz rené boer steden amsterdam boek stad

1	Nominaties Woongebouw van het Jaar 2025 bekend woensdag, 3 september
2	VORM koopt voormalige boekweitfabriek in Rotterdamse Piekstraat vrijdag, 5 september
3	Glasgebouw op Strijp-S in Eindhoven krijgt nieuw leven als woongebouw vrijdag, 5 september
4	D66 wil stad bouwen in nieuwe polder tussen Amsterdam en Almere woensdag, 3 september
5	's-Hertogenbosch selecteert acht ontwerpteams voor volgende ronde Citadelpoort woensdag, 3 september

Gerelateerde nieuwsberichten

Schrijver Arjen van Veelen: Rotterdam is in de greep van het vierkante denken

13 maart 2023

Amsterdam duikelt uit top 10 leefbaarste steden

22 juni 2023

Boek belicht recent gerenoveerde Obrechtsjoel en zijn architect

4 juli 2023

Boek pleit voor onderzoek onderliggend systeem van de stad

2 november 2023

Studie: grote stad wordt minder aantrekkelijk voor creatieve industrie

24 januari 2024

Amsterdamse Nieuwbouwprijs 2023 toegekend aan Valley

19 juni 2023

Amsterdam volgens Atlas aantrekkelijkste stad om in te wonen

24 mei 2023

Woningprijzen in grote steden gedaald door opmars starters

15 mei 2023

Jonas uitgeroepen tot BNA Beste Gebouw van het Jaar 2023

11 mei 2023

Amsterdam neemt extra maatregelen wegens achterblijven woningbouw

21 september 2023

Arcadis: Amsterdam internationaal aantrekkelijker geworden om in te bouwen

19 april 2023

'Strijd rond klimplanten in de binnenstad van Amsterdam'

9 november 2023

Amsterdam bereidt zich voor op maximumsnelheid van 30 kilometer

7 december 2023

Amsterdam: oplossing wooncrisis ligt bij bestaande woningen

13 februari 2023

De stad als complot

4 april 2023

Boek over Jaap Bakema, architect met een missie

17 augustus 2023

College van Rijksadviseurs: kijk voor ruimtelijke investeringen naar 2100

28 maart 2023

PBL ziet 'aanzienlijke gevolgen' van EU-wet over ruimtebeslag

23 januari 2023

Festival STAD strijkt voor derde editie neer in Zwolle

11 januari 2024

De Jonge wil dat betaalbare bouwgrond sneller beschikbaar is

20 juni 2023

Weerstand van bewoners tegen komst erotisch centrum in Amsterdam

30 maart 2023

Studioninedots presenteert InterSphere: manifest voor de ongeprogrammeerde stad

18 juli 2024

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Negen nominaties voor Rijnlandse Architectuur Prijs 2025

Gisteren, 14:41

De shortlist voor de Rijnlandse Architectuur Prijs 2025 is bekend. Negen projecten uit de regio Leiden komen in aanmerking voor de tweejaarlijkse prijs, laat het Rijnlands Architectuur Platform weten.

Ontwerpteam van CRKL architecten, HilberinkBosch architecten en LAP Landscape & Urban Design wint tender Snellerpoort

Gisteren, 13:00

Samen met BPD Bouwfonds Gebiedsontwikkeling werd met de inzending voor het woonensemble Vivo de tender voor een kavel in de nieuwe stadswijk Snellerpoort in Woerden gewonnen.

René van Zuuk ontwerpt gebogen woongebouw voor Hilversumse binnenstad

Gisteren, 10:00

Aan de Prins Bernhardstraat, een verbinding tussen de oude binnenstad en het stationsgebied van Hilversum, is naar ontwerp van René van Zuuk Architects een appartementengebouw gerealiseerd dat de bocht in de straat begeleidt.

Joost Ector – genomineerd voor prijs Architect van het Jaar 2025

Gisteren, 09:30

Een ontzettend goede columnist, vindt de jury; misschien wel de beste schrijver in het veld, die nu al voor het tiende jaar via zijn maandelijkse column het vakgebied kritisch beschouwt.