Cover Smooth City

Spreadsheet Smooth City

Collage van ontwerper Kees de Klein in Smooth City

René Boer bekritiseert drang naar stedelijke perfectie in Smooth City

20 juni 2023, 11:39

Steden worden steeds schoner, veiliger en esthetisch homogener. In zijn boek Smooth City vraagt criticus en onderzoeker René Boer zich af of er in zo’n stad nog plaats is voor een afwijking van de norm. Bieden steden nog wel ruimte voor frictie, experiment en subversiviteit?

Steden zijn er in de afgelopen decennia steeds perfecter gaan uitzien. Verpauperde panden werden opgeknapt of gesloopt, gaten in de straatwand werden opgevuld ook de straat kreeg een nieuw, fris uiterlijk. Daarnaast verrezen er prestigieuze nieuwbouwprojecten, die plekken waar je voorheen bij wijze van spreken niet dood gevonden wilde worden, een nieuw aanzicht en elan gaven.

Boer zag het gebeuren in zijn geboortestad Amsterdam, waar onder meer de Oostelijke Handelskade transformeerde van een ietwat ongure plek vol gekraakte pakhuizen transformeerde tot een statige straat met luxueuze woon- en werkgebouwen. Of neem de befaamde Negen Straatjes, die vroeger bekendstonden om hun verloedering, maar nu worden gekenmerkt door een strakke, homogene esthetiek, minimalistisch ingerichte etalages, en glimmende Uber-taxi’s.

Het zijn typische kenmerken van de smooth city, stelt Boer: een stad waarin de drang naar perfectie, efficiëntie en controle constant toeneemt. Zo’n stad is steriel, schoon en verweven met nieuwe technologieën, waardoor het stedelijke leven ‘gladder en perfecter’ wordt. Is er binnen zo’n stad nog wel plek voor een afwijking van de norm, voor frictie of een alternatief, vraagt Boer zich af.

Ondermijning democratisch karakter
Boer stelt in Smooth City dat deze nieuwe vorm van stedelijkheid het democratische karakter en het emancipatoire potentieel van steden ondermijnt en dat er daarmee vrijwel geen ruimte overblijft voor experiment, andere levensstijlen en subversiviteit. Hoewel Boer stelt dat de vraag naar een veilige, schone en goed functionerende stedelijke omgeving begrijpelijk is, bekritiseert hij de drang naar stedelijke perfectie en biedt hij voorstellen voor ‘broodnodige’ en ‘poreuze’ alternatieven.

Het Engelstalige boek is voorzien van smoothscapes, collages gemaakt door kunstenaar en grafisch ontwerper Kees de Klein, die reflecteren op de gladde stedelijke realiteit. Smooth City is uitgegeven door Valiz en verkrijgbaar voor 22,50 euro.

Trefwoorden

valiz rené boer steden amsterdam boek stad

1	Rotterdam presenteert definitief ontwerp voor verbouwing Boijmans van Beuningen donderdag, 30 oktober
2	Spectaculaire overkapping voor vernieuwd Arnhems busstation Kronenburg maandag, 3 november
3	Oude werkplaats Rotterdamse haven getransformeerd tot 'basecamp' logistiek bedrijf donderdag, 30 oktober
4	Groot Egyptisch Museum naar ontwerp van Heneghan Peng en West 8 officieel geopend maandag, 3 november
5	Carlijn Kingma biedt voorproef nieuw werk in kunstgalerie Brutus donderdag, 30 oktober

Gerelateerde nieuwsberichten

Schrijver Arjen van Veelen: Rotterdam is in de greep van het vierkante denken

13 maart 2023

Amsterdam duikelt uit top 10 leefbaarste steden

22 juni 2023

Boek belicht recent gerenoveerde Obrechtsjoel en zijn architect

4 juli 2023

Boek pleit voor onderzoek onderliggend systeem van de stad

2 november 2023

Studie: grote stad wordt minder aantrekkelijk voor creatieve industrie

24 januari 2024

Amsterdamse Nieuwbouwprijs 2023 toegekend aan Valley

19 juni 2023

Amsterdam volgens Atlas aantrekkelijkste stad om in te wonen

24 mei 2023

Woningprijzen in grote steden gedaald door opmars starters

15 mei 2023

Jonas uitgeroepen tot BNA Beste Gebouw van het Jaar 2023

11 mei 2023

Amsterdam neemt extra maatregelen wegens achterblijven woningbouw

21 september 2023

Arcadis: Amsterdam internationaal aantrekkelijker geworden om in te bouwen

19 april 2023

'Strijd rond klimplanten in de binnenstad van Amsterdam'

9 november 2023

Amsterdam bereidt zich voor op maximumsnelheid van 30 kilometer

7 december 2023

Amsterdam: oplossing wooncrisis ligt bij bestaande woningen

13 februari 2023

De stad als complot

4 april 2023

Boek over Jaap Bakema, architect met een missie

17 augustus 2023

College van Rijksadviseurs: kijk voor ruimtelijke investeringen naar 2100

28 maart 2023

PBL ziet 'aanzienlijke gevolgen' van EU-wet over ruimtebeslag

23 januari 2023

Festival STAD strijkt voor derde editie neer in Zwolle

11 januari 2024

De Jonge wil dat betaalbare bouwgrond sneller beschikbaar is

20 juni 2023

Weerstand van bewoners tegen komst erotisch centrum in Amsterdam

30 maart 2023

Studioninedots presenteert InterSphere: manifest voor de ongeprogrammeerde stad

18 juli 2024

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Platform Struck wint Ruud van Berkel Award

2 uur geleden

Het platform Struck heeft de derde editie van de Ruud van Berkel Award gewonnen.

Winnaars NRP Gulden Feniks 2025 bekend

Vandaag, 11:10

De Nederlandsche Bank in Amsterdam, De Meelfabriek in Leiden en Kantoor Vol Afval in Katwijk zijn onderscheiden met de NRP Gulden Feniks 2025. De ‘wildcard’ ging naar Witte Panden in Rotterdam.

RED Company ontwikkelt nieuwe hightech faciliteit Eli Lilly in Katwijk

Gisteren, 16:00

De Rotterdamse vastgoedontwikkelaar en -investeerder gaat een nieuwe productie-, kantoor- en onderzoeksfaciliteit voor Eli Lilly op Leiden Bio Science Park ontwikkelen.

Uitbreiding met afgeronde luifel voor Eindhovense jarenvijftigvilla

Gisteren, 15:07

In Eindhoven heeft Bureau Fraai een villa uit de jaren vijftig gemoderniseerd en voorzien van een eigentijdse uitbouw.

Arons en Gelauff benoemt drie associates

Gisteren, 12:05

Eva Heldeweg, Gijs Beckman en Thom Zijlstra zijn benoemd tot associate partner bij Arons en Gelauff architecten.

DigiBouw 2025 – enkele tips

Gisteren, 11:14

Op 19 en 20 november 2025 vindt in het Beatrixgebouw van de Jaarbeurs in Utrecht de tweede editie van DigiBouw plaats. Enkele tips voor sessies die voor architecten van toegevoegde waarde zijn.