Projecten
Producten
Bedrijven
Vacatures
Agenda
Awards
Podcasts
more_horiz
Videos
Magazine
Thema's
Favorieten
Profiel
Uitloggen
Nieuw
Populair
Toon alles
Architectenweb magazine #14
Architectenweb magazine #13
Publieke gebouwen
Architectenweb magazine #12
Kantoren
Architectenweb magazine #11
Scholen
Architectenweb magazine #10
Zorg
Architectenweb magazine #14
Architectenweb magazine #10
Zorg
Architectenweb magazine #12
Kantoren
Architectenweb magazine #13
Publieke gebouwen
Architectenweb magazine #6
Transformatie en Renovatie
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Architectenweb Awards 2024
Architectenweb Awards 2023
Architectenweb Awards 2022
Architectenweb Awards 2021
Architectenweb Awards 2020
Architectenweb Awards 2019
Architectenweb Awards 2018
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Favorieten
Toon alles
Prijsuitreiking Architectenweb Awards 2024
Impressie van een feestelijke avond
Avond met Office Winhov
Martens, Willems & Humblé Architecten
Nominatie voor de prijs voor Architect van het Jaar 2024
Studio Nauta
Nominatie voor de prijs voor Architect van het Jaar 2024
LEVS architecten
Nominatie voor de prijs voor Architect van het Jaar 2024
Avond met Office Winhov
Martens, Willems & Humblé Architecten
Nominatie voor de prijs voor Architect van het Jaar 2024
Ontwerpen in analogie met het bestaande
Symposium
De Zwarte Hond
Nominatie voor de prijs voor Architect van het Jaar 2024
Studio Nauta
Nominatie voor de prijs voor Architect van het Jaar 2024
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Categorieën
Favorieten
Toon alles
Alex Bijvank Fotografie
Architectuurfotograaf
Rebrick
Hergebruik van gevelstenen
Sabine Geerlings landschapsarchitectuur
zelfstandig landschapsarchitect in Haarlem
Machiels Building Solutions
HA-HA
Design & Development
My Cloud Factory
Schroefbare stalen deuren
Maarten van Kesteren architecten
HA-HA
Design & Development
Sabine Geerlings landschapsarchitectuur
zelfstandig landschapsarchitect in Haarlem
Rebrick
Hergebruik van gevelstenen
Alex Bijvank Fotografie
Architectuurfotograaf
Machiels Building Solutions
Architecten
Architectuur
Mobiliteit en infrastructuur
Stedenbouw en landschapsarchitectuur
Leveranciers
Gevels
Daken
Ramen en deuren
Trappen, liften en balustrades
Binnenwanden
Vloeren
Plafonds
Verlichting
Sanitair
Projectinrichting
Installaties
Constructies
Buitenruimte
Software
Adviseurs
Bestekschrijvers
Bouwmanagement
Installatie adviseurs E
Bouwfysica
Calculators
Installatie adviseurs G/W
Bouwkundig tekenwerk
Constructeurs
Lichtadviseurs
Adviseur beveiliging
Juristen
Intermediairs, Payrolling
Aannemers
Overig
Presentatie
Instellingen / onderwijs
Overig
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Favorieten
Toon alles
Gesprek met Karin Dorrepaal en Saskia Oranje over het opschalen van duurzaam bouwen
Gesprek met Richard Koek over Haagse hoogbouw
Gesprek met Dirk van Peijpe over Getijdenpark M4H, De Kaai en Hofbogenpark
Gesprek met Daan Zandbelt over hoogbouw als emotie
Gesprek met Fenna Haakma Wagenaar over woonkwaliteit in hoogbouw
Gesprek met Richard Koek over Haagse hoogbouw
Gesprek met Paul van Bergen over de verduurzaming van gebouwen
Gesprek met Daan Zandbelt over hoogbouw als emotie
Gesprek met Dirk van Peijpe over Getijdenpark M4H, De Kaai en Hofbogenpark
Gesprek met Fenna Haakma Wagenaar over woonkwaliteit in hoogbouw
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Categorieën
Favorieten
Toon alles
Verbouwing monumentale boerderij
Villa - Broek in Waterland
MoVa
Renovatie Station Amersfoort Schothorst
Van kantoorpand naar 30 shortstay appartementen
Woonhuis Schalkhaar: tijdloze elegantie
Nieuwbouw statig herenhuis
Sporthal De Drecht | Enkhuizen
Green Square Logistics I uitgebreid met II en III
Petit Caron
Architectuur
Woningbouw
Zorg
Hotels
Restaurants en café’s
Winkels
Sportgebouwen
Culturele gebouwen
Overheidsgebouwen
Scholen
Kantoren
Bedrijfsgebouwen
Paviljoens en kunst
Overig
Mobiliteit en infrastructuur
Trein- en metrostations
Luchthavens
Busstations
Parkeergarages
Fietsparkeren
Wegen
Bruggen
Water
Energie
Tankstations en laadstations
Waterzuivering en afvalverwerking
Overig
Stedenbouw en landschapsarchitectuur
Regionale visies
Gebiedsvisies
Plannen stedelijk weefsel
Amusementsparken en dierentuinen
Lichtontwerpen
Openbare ruimte
Pleinen
Parken
Tuinen
Speelplaatsen
Uitkijktorens
Overige (bijv. begraafplaatsen)
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Categorieën
Favorieten
Toon alles
Fraké Noir
Thermisch gemodificeerd Frake hout van hoge kwaliteit
Vuré Noir
Thermisch gemodificeerd duurzaam Vurenhout
Obèche Noir
Thermisch gemodificeerd Ayous van hoge kwaliteit
NUDA minimalistisch zonder zichtbare rozet.
Rozetten op deur zijn verleden tijd met de nieuwe Italiaanse NUDA-collectie.
Noir FIX-CLIP system voor snelle gevelmontage
Efficiënte, blinde gevel bevestiging dat voldoet aan het bouwbesluit
Profiled Window
Dakraam gootstukken voor sandwichdakpanelen
Ontdek Archicad in 20 minuten!
Renson One
Een compleet ecosysteem voor gezond wooncomfort
RVS Weefsels
Kabel Design levert en monteert RVS Weefsels
U7
Inbouwverlichting met uniek design
Gevels
Gevelbekleding
Vliesgevels
Zonwering buiten
Isolatie
Gevelconstructies
Signing
Overig
Daken
Dakafwerkingen
Dakisolatie
Dakconstructies
Dakranden, dakgoten en HWA's
Dakramen
Lichtkoepels
Lichtstraten
Schoorstenen
Overig
Dakluiken
Ramen en deuren
Raam- en deursystemen / kozijnen
Vliesgevels
Hang- en sluitwerk
Beveiliging en luiken
Dorpels en vensterbanken
Lateien
Roosters
Glas
Dakramen
Dakkoepels
Lichtstraten
Zonwering buiten
Zonwering binnen
Buitendeuren
Binnendeuren
Postvakken en brievenbussen
Overig
Dakluiken
Trappen, liften en balustrades
Trappen
Roltrappen
Liften
Balustrades en hekwerken
Galerijen
Binnenwanden
Binnenwanden
Wandafwerking
Vloeren
Constructieve vloeren
Verhoogde vloeren
Vloerafwerkingen
Overig
Plafonds
Tegels
Lineair
Grill
Open en roosters
Naadloos
Eilanden en baffles
Plafondafwerkingen
Ophangsystemen
Overig
Klimaatplafonds
Verlichting
Binnenverlichting
Buitenverlichting
Sanitair
Kranen en douchesets
Wastafels
Douchewanden en douchebakken
Baden
Waterclosets
Accessoires
Overig
Projectinrichting
Stoelen
Banken
Tafels
Kasten
Balies
Vrijstaande wanden
Keukens
Accessoires
Overig
Cabines
Interieurbeplanting
Stoffering
Installaties
Verwarming, koeling en ventilatie
Elektrotechnische installaties
Schakelmateriaal
Domotica
Deurcommunicatie
Beveiliging
Liften
Onderhoudsinstallaties
Overig
Brandbeveiliging
Constructies
Draagconstructies
Funderingen en kelders
Overig
Brandbeveiliging
Buitenruimte
Bestratingen en verhardingen
Afwateringen
Terreinafscheidingen en geluidsschermen
Buitenmeubilair
Fietsparkeren
Terrassen
Terrasoverkappingen
Bruggen
Accessoires
Overig
Beplanting
Speeltoestellen
Software
Tekenen 2D
Modelleren 3D / BIM
Visualisatie / rendering
Parametrisch ontwerpen
Bouwfysica
Draagconstructie
Overig
Virtual Reality
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Favorieten
Toon alles
TALKS About Architecture – Francesca Torzo
Baanhof
Het dak op!
Groot Heiligland 47 - 2011 EP Haarlem
TALKS about architecture – FABEL Arkitektur
Baanhof
BouwBeurs 2025 - Hart voor de bouw
Koninklijke Jaarbeurs, Utrecht
Mooi Mokum – een alternatief bouwbesluit voor woongeluk
Arcam
TALKS About Architecture – Francesca Torzo
Baanhof
Het dak op!
Groot Heiligland 47 - 2011 EP Haarlem
TALKS about architecture – FABEL Arkitektur
Baanhof
Bouwen met de Baaibuurt
Arcam
Het Paradijs van de Arbeider: Tuindorpen en Tuinsteden
Oostzaanstraat 45 1013 WG Amsterdam
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Toon alles
Design
Duurzaamheid
Gevel
Infrastructuur
Interieur
Kantoren
Leisure
Openbare ruimte
Publieke gebouwen
Scholen
Transformatie en Renovatie
Woningbouw
Zorg
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Toon alles
Junior Milieuspecialist Geluid (Rotterdam)
Junior-adviseur visievorming
Junior-planoloog
Medior Milieuspecialist Geluid (Rotterdam)
identity designer
Houben / Van Mierlo zoekt een ervaren architect
Architect
Koschuch Architects is looking for creative talent!
Architect
architect
Koschuch Architects is op zoek naar creatief talent!
Architect (Archicad)
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Copyright: MVSA Architects
Copyright: MVSA Architects
Copyright: MVSA Architects
Copyright: MVSA Architects
Copyright: MVSA Architects
Copyright: MVSA Architects
Copyright: MVSA Architects
Copyright: MVSA Architects
Copyright: MVSA Architects
Copyright: MVSA Architects
Copyright: MVSA Architects
Copyright: MVSA Architects
Copyright: MVSA Architects
Copyright: MVSA Architects
Copyright: MVSA Architects
Copyright: MVSA Architects
Copyright: MVSA Architects
Copyright: MVSA Architects
Copyright: MVSA Architects
Copyright: MVSA Architects
Copyright: MVSA Architects
Copyright: MVSA Architects
Copyright: MVSA Architects
Copyright: MVSA Architects
Copyright: MVSA Architects
Copyright: MVSA Architects
Copyright: MVSA Architects
Copyright: MVSA Architects
Copyright: MVSA Architects
Copyright: MVSA Architects
Oostgevel, entreezijde
Copyright: MVSA Architects
Noordgevel
Copyright: MVSA Architects
Zuidgevel
Copyright: MVSA Architects
Westgevel
Copyright: MVSA Architects
Begane grond
Copyright: MVSA Architects
Eerste verdieping
Copyright: MVSA Architects
Tweede verdieping
Copyright: MVSA Architects
Concept
Copyright: MVSA Architects
Concept duurzaamheid
Copyright: MVSA Architects
Dakconstructie
Copyright: MVSA Architects
Dakconstructie
Copyright: MVSA Architects
Situatie
Copyright: MVSA Architects
Holland Casino Venlo ligt als organisch gevormde blikvanger langs de snelweg
4 juli 2022, 14:12
Holland Casino Venlo opent komende donderdag, 7 juli, de deuren van het beeldbepalende gebouw. Het parametrisch ontwerp van
MVSA Architects
verwijst naar de Nederlandse bloemindustrie; daarnaast verenigt het ontwerp cradle-to-cradle uitgangspunten met een bijzondere gebruikerservaring.
MVSA heeft het gebouw van Holland Casino Venlo ontworpen als een geabstraheerde bloem, waarbij de buitenste kelkbladeren het terrein vormen en het gebouw zelf de bloemkroon. Zo ligt het gebouw uitnodigend, zichtbaar vanaf de snelweg. Door de ligging vlakbij de Duitse grens werkt het casino als een ‘welkom-in-Nederland-bord’, voor de vele Duitse gasten, vertelt het architectenbureau.
Kleurrijk spel met fiches
De van kleur veranderende gevel draagt verder bij aan het gebouw als blikvanger voor voorbijgangers en bezoekers. De gevel is uitgerust met een grid van ronde glazen fiches, afgewisseld met een grid van kleinere metalen fiches. Door de speciale coating veranderen de metalen fiches van kleur als men langs het gebouw beweegt, wat overdag zorgt voor een levendig beeld, zeker gezien vanaf de snelweg.
De glazen fiches zijn onder verschillende hoeken op de gevel gemonteerd, waardoor die als het ware open waaiert. De gevel kan, naar gelang de behoefte aan daglicht, ook plaatselijk worden geopend. De glazen fiches zijn voorzien van leds, waardoor de gevel ’s avonds oplicht, waarbij de bloemvormige opbouw van het volume wordt geaccentueerd. De led-gevel is dynamisch en programmeerbaar.
Organisch gevormd
Het Holland Casino Venlo is integraal ontworpen, legt MVSA uit. Er is een concept ontwikkeld vanuit een overkoepelende visie op architectuur en duurzaamheid, waarbij een vanzelfsprekende samenhang tussen landschap, architectuur en interieur is nagestreefd. De organische vormen van het gebouw strekken zich uit naar het landschap, tot zelfs buiten de grenzen van het plangebied.
Een royale hellingbaan met trappartijen, geflankeerd door weelderig groen markeert met ‘Las Vegas-allure’ de entree. Eenmaal binnen wordt de bezoeker op een vanzelfsprekende wijze door het casino geleid, naar het hart van het gebouw. Ook in het interieur, dat MVSA in samenwerking met het bureau Gensler uit Las Vegas heeft ontworpen, accentueert verlichting telkens de vloeiende vormen.
Het uitnodigende en ruimtelijke entreegebied omvat de receptie en de garderobe, gelegen aan weerszijden van de entree naar het casino. De hellingbaan naar de
gaming floor
wordt geflankeerd door zogenoemde ‘digital portals’, die met kleurige beelden de bezoekers in de juiste stemming moeten brengen. De beelden zijn afgestemd op de kleuren van de gebouwgevel.
De bar en de speelvloeren
Het hart van de bloem ligt centraal in het atrium. Hier rijst vanuit de stengel de – uit gelamineerde houten liggers opgebouwde – kapconstructie op. Deze constructie vormt het grote sculpturale bloemblad, dat het gebouw zijn karakteristieke uitstraling verleent. De houtconstructie van het dak vormt in het interieur ’s avonds een gestileerde sterrenhemel.
Rondom de bloemstengel slingert de centrale bar, zich uitstrekkend over verschillende niveaus van het gebouw. Rondom de bar zijn de tafelspelen en de roulettetafels gesitueerd. Als bladeren van een bloem liggen hier omheen de andere functies van het casino.
De bar kent een besloten zitgedeelte op het niveau van de
gaming floor
en een open zitgedeelte op de verdieping. Op de verdieping zijn de verschillende
gaming areas
met elkaar verbonden door een aantal bruggen, die zicht geven op de speelvloer beneden. Deze zichtrelaties versterken de ruimtelijkheid van het gebouw.
Duurzaam
Duurzaamheid maakt deel uit van het integrale ontwerp. Regenwater wordt opgevangen in de kelk van het bloemvormige dak en ingezet voor het grijswatersysteem, bijvoorbeeld voor het doorspoelen van de toiletten. Het hout komt uit duurzaam beheerde bossen, meldt het architectenbureau. Houtvezels zijn gebruikt als isolatiemateriaal in de buitenmuren.
Er is volgens MVSA relatief weinig beton toegepast en waar mogelijk gerecycled materiaal. Het dak is voorzien van een photo-voltaïsche folie. De bloemvormige sculpturen op het parkeerterrein dienen niet alleen als zonnescherm, maar vangen ook wind met het oog op de ventilatie van het gebouw.
De totale vloeroppervlakte van gebouw is een kleine 9.900 m
2
; het gehele plangebied betreft 28.000 m². Voor het landschapsontwerp werkte MVSA samen met Arcadis en R’odor. Arcadis was ook betrokken bij het duurzaamheidsconcept en verantwoordelijkheid voor onder meer ontwerp en engineering van de constructie, akoestiek en installaties.
Trefwoorden
cradle to cradle
holland casino
leisure
holland casino venlo
publiek gebouw
gensler
gevel
mvsa architects
casino
r'odor
arcadis
venlo
Locatie
Best gelezen
1
Ruimtelijk kader voor verdichting Buikslotermeerplein in Amsterdam-Noord vastgesteld
dinsdag, 17 december
2
Bouw 92 meter hoge Victoriatoren in Eindhoven gestart
donderdag, 19 december
3
Bouw 741 woningen in Max Euwe Kwartier Rotterdam gestart
donderdag, 19 december
4
Maretoren voegt gemengd programma toe aan stationsgebied Leiden
maandag, 16 december
5
Stedenbouwkundige visie en beeldkwaliteitplan Rijnhaven in Alphen vastgesteld
woensdag, 18 december
Gerelateerde nieuwsberichten
Recordomzet voor Arcadis, een derde meer winst
22 februari
Oude Heineken Hoek aan Leidseplein in Amsterdam gesloopt
17 januari 2022
Bouw OKU House in Fashion District Amsterdam gaat van start
18 augustus 2021
Amsterdamse Poort aan vooravond grootschalige vernieuwing
13 juli 2021
Eet Theater is sluitstuk Westfield Mall of the Netherlands
4 juni 2021
Leegstaand kantoor naast Het Zandkasteel maakt plaats voor woontoren
1 april 2021
Westfield Mall of the Netherlands opent zijn deuren
19 maart 2021
MVSA Architects in 2020 goed voor meeste commerciële vierkante meters
29 januari 2021
Team met MVSA en Beyond Space renoveert oud rijkskantoor Haarlem
15 januari 2021
Nieuw complex met kantoren en woningen nabij station Eindhoven
17 november 2020
The Flow: technologie als middel voor optimale werkomgeving
9 november 2020
Bouw 'groene' torens aan Jaarbeursboulevard na zomer van start
24 juni 2020
MVSA Architects presenteert blok Notting Hill in nieuwe wijk Hoofddorp
11 mei 2020
Bouw woontoren Bolero naast OCC gestart
2 april 2020
Nieuwbouw EMA aan de Zuidas opgeleverd
18 november 2019
Organisch en integraal ontwerp voor Holland Casino Venlo
8 november 2017
MOUT Venlo geopend in voormalig Museum van Bommel van Dam
7 september 2022
Arcadis groeit flink dankzij energietransitie
16 februari 2023
Scheidend topman Arcadis kijkt tevreden terug op afgelopen zes jaar
4 mei 2023
Recordomzet voor Arcadis, een derde meer winst
22 februari
Oude Heineken Hoek aan Leidseplein in Amsterdam gesloopt
17 januari 2022
Bouw OKU House in Fashion District Amsterdam gaat van start
18 augustus 2021
Amsterdamse Poort aan vooravond grootschalige vernieuwing
13 juli 2021
Eet Theater is sluitstuk Westfield Mall of the Netherlands
4 juni 2021
Leegstaand kantoor naast Het Zandkasteel maakt plaats voor woontoren
1 april 2021
Westfield Mall of the Netherlands opent zijn deuren
19 maart 2021
MVSA Architects in 2020 goed voor meeste commerciële vierkante meters
29 januari 2021
Team met MVSA en Beyond Space renoveert oud rijkskantoor Haarlem
15 januari 2021
Nieuw complex met kantoren en woningen nabij station Eindhoven
17 november 2020
The Flow: technologie als middel voor optimale werkomgeving
9 november 2020
Bouw 'groene' torens aan Jaarbeursboulevard na zomer van start
24 juni 2020
MVSA Architects presenteert blok Notting Hill in nieuwe wijk Hoofddorp
11 mei 2020
Bouw woontoren Bolero naast OCC gestart
2 april 2020
Nieuwbouw EMA aan de Zuidas opgeleverd
18 november 2019
Organisch en integraal ontwerp voor Holland Casino Venlo
8 november 2017
MOUT Venlo geopend in voormalig Museum van Bommel van Dam
7 september 2022
Arcadis groeit flink dankzij energietransitie
16 februari 2023
Scheidend topman Arcadis kijkt tevreden terug op afgelopen zes jaar
4 mei 2023
Toon alles
Andere nieuwsberichten
Bouw 741 woningen in Max Euwe Kwartier Rotterdam gestart
19 december, 4:37
In het Brainpark Rotterdam is gisteren, 18 december, de bouw van de eerste 741 woningen in het Max Euwe Kwartier gestart. Het gaat om 430 huurwoningen in het middensegment en 311 huurwoningen in het hogere en topsegment.
Bouw 92 meter hoge Victoriatoren in Eindhoven gestart
19 december, 11:41
In Eindhoven is gestart met de bouw van de Victoriatoren. De 92 meter hoge toren, die komt te staan aan het in aanleg zijnde Victoriapark nabij het PSV-stadion, biedt ruimte voor 369 appartementen.
Anne Schroën: aantal BNA-lidmaatschappen terug op oude niveau
19 december, 10:38
Na een enorme leegloop van leden vorig jaar zijn er dit jaar minstens vijftig leden bijgekomen, plus nog eens vijftig bureaus die een proeflidmaatschap hebben afgesloten, vertelt de BNA-directeur aan Architectenweb.
Groosman en Voids winnen selectie deelplan Beekhof in Stadsoevers Roosendaal
18 december, 12:29
Een samenwerkingsverband met Groosman en stedenbouwkundig bureau Voids is geselecteerd voor het deelproject Beekhof in de nieuwe wijk Stadsoevers in Roosendaal.
Zonder ingrepen dreigt grote verstoring Noord-Hollands stroomnet
19 december, 1:58
Ook voorzien netbeheerders op veel plaatsen in de provincie ten minste de komende tien jaar wachtlijsten voor grootverbruikers van elektriciteit.
Veel leegstaande kantoren Utrecht geschikt gemaakt voor bewoning
19 december, 9:33
De leegstand van kantoren is in de provincie Utrecht tussen 2015 en 2023 van nenegtien procent naar zeven procent afgenomen.
Kamer roept Keijzer terug: toch nestvoorziening bij nieuwbouw
18 december, 11:08
De minister wilde het voorschrift schrappen omdat ze de regels overbodig vindt.
SCP: solidariteit burgers op woonmarkt begrensd
18 december, 9:43
De solidariteit van burgers kent grenzen op de woningmarkt, blijkt uit onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau.
Advies: Nederland kan zorgvuldiger omgaan met oude zonnepanelen
17 december, 1:35
Nederland zou zorgvuldiger kunnen omgaan met materialen die gebruikt worden in de duurzame energiesector, zegt het Planbureau voor de Leefomgeving.
Dorpen in Noord-Holland mogen bouwen in beschermd landschap
17 december, 10:21
Gemeenten in Noord-Holland mogen tot 25 woningen erbij gaan bouwen aan de randen van dorpen en plattelandskernen.
Ga naar het nieuws-archief
Robert Muis
Redacteur
0
0
0
0
Voor een optimale gebruikservaring plaatst Architectenweb functionele cookies. Wat de verschillende cookies precies doen leggen we uit in een
overzicht
. Cookies van social media kun je optioneel
aanzetten
.
Akkoord
Instellingen
Annuleren
OK
Sluiten
Doorgaan
Inloggen
Maak een gratis persoonlijk account aan
Feedback
Feedback
Wij horen graag jouw feedback. Laat je reactie achter en eventueel jouw e-mail adres.
Reactie
Verstuur