De countouren van wat later het stadscentrum en het Weerwater zouden worden

Het stadscentrum en het Weerwater in 2021

Het Weerwater vanaf de zuidoever in 1987

Het Weerwater vanaf de zuidoever in 2021, met links het Floriadeterrein in aanbouw

De Hogering, de rondweg van Almere tussen de latere wijken Noorderplassen-West, Muziekwijk en Kruidenwijk (1977)

De Hogering in 2021, met links de uitgegraven Noorderplassen en rechts daarvan duizenden nieuwe woningen

Het tracé van de Hollandse Brug, de westelijke toegangsweg van Almere, in aanleg (1965)

De Hollandse Brug in 2021

Het westelijk deel van Almere Haven in ontwikkeling (1976)

De huidige binnen- en buitenhaven van Almere Haven en de aangrenzende woonwijk (2021)

Het pas aangelegde Muiderstrand (1973)

Het Muiderstrand anno 2021, met onder meer de wijk Duin in aanbouw

De countouren van wat later het stadscentrum en het Weerwater zouden worden

Het stadscentrum en het Weerwater in 2021

Het Weerwater vanaf de zuidoever in 1987

Het Weerwater vanaf de zuidoever in 2021, met links het Floriadeterrein in aanbouw

De Hogering, de rondweg van Almere tussen de latere wijken Noorderplassen-West, Muziekwijk en Kruidenwijk (1977)

De Hogering in 2021, met links de uitgegraven Noorderplassen en rechts daarvan duizenden nieuwe woningen

Het tracé van de Hollandse Brug, de westelijke toegangsweg van Almere, in aanleg (1965)

De Hollandse Brug in 2021

Het westelijk deel van Almere Haven in ontwikkeling (1976)

De huidige binnen- en buitenhaven van Almere Haven en de aangrenzende woonwijk (2021)

Het pas aangelegde Muiderstrand (1973)

Het Muiderstrand anno 2021, met onder meer de wijk Duin in aanbouw

Boek toont fascinerend beeld van ontwikkeling Almere

25 april, 14:24

Vorige week is het boek Almere vanuit de wolken verschenen. Aan de hand van bijzondere luchtfoto’s van Bart Hofmeester en zijn bedrijf AeroCamera uit de periode 1964-1999 en nieuwe foto’s van Roel Dijkstra wordt de ontwikkeling van de stad getoond.

Almere is een van de weinige steden in de wereld waarvan het ontstaan vanaf het prille begin kon worden vastgelegd op de gevoelige plaat. Zelfs de aanleg van de grond waarop de achtste stad van Nederland ligt is gefotografeerd, het zuidelijke deel van Flevoland werd pas vanaf 1959 ingepolderd. Fotograaf Bart Hofmeester (1921-2001) legde alles vanaf het eerste moment vast.

In een periode van 35 jaar heeft Hofmeester ruim 25.000 luchtfoto’s van Almere gemaakt, van het werkeiland van waaruit Zuidelijk Flevoland werd ingepolderd tot het moment waarop de stad voor een groot deel klaar was. Twee jaar geleden stelde Michel Langendijk er een tentoonstelling over samen, aangevuld met nieuwe luchtfoto’s door Dijkstra, nu is er het bijbehorende boek.

Het 250 pagina’s tellende Almere vanuit de wolken is een zeer fascinerend boek geworden, niet alleen voor inwoners en liefhebbers (ja, die bestaan) van de stad, maar ook voor architecten en andere ruimtelijke professionals. Dat zit hem er vooral in doordat constant vroege en latere foto’s van dezelfde plek naast elkaar worden gelegd, waardoor je als lezer echt ziet wat er gebeurd is.

Abstracte kunstwerken
Van Hofmeester zijn veel foto’s van nog maagdelijke polderlandschappen gebruikt. Nu zijn dat op zich al kleine, abstracte kunstwerken van grote vlakken, strakke lijnen en (drainage)rasters, maar de contouren van de wijken, kanalen en groen die er later zouden verrijzen zijn ook al zichtbaar. Je blijft kijken en inbeelden waar later bijvoorbeeld De Fantasie of het stadhuis zijn gebouwd.

Boven dit artikel staat een luchtfoto uit 1977 van wat later het stadscentrum zou worden. Te zien is onder meer het profiel van het Weerwater, dat dan nog landschap is. Aanvankelijk was het ook niet de bedoeling dat dit kunstmatige meer er zou komen, maar naar een idee van stedenbouwkundige Teun Koolhaas werd er toch ‘weer water’ (daar is de naam van afgeleid) gerealiseerd op een plek dat eeuwenlang onderdeel is geweest van de Zuiderzee.

Interessant is ook om te zien dat er in de nog jonge geschiedenis van Almere al de nodige gebouwen zijn gesloopt en vervangen door nieuwbouw die hedendaagse bezoekers als vanzelfsprekend zullen voorkomen. Neem beeldbepalende gebouwen aan het Weerwater, zoals de Blob van Will Alsop en The Wave van René van Zuuk, die zijn deze eeuw op de plek gekomen waar twee wooncomplexen stonden die pas in 1985 waren opgeleverd.

Zo zijn van alle stadsdelen oude en nieuwe luchtfoto’s geplaatst, die letterlijk een beeld schetsen van hoe Almere zich vanaf het allereerst begin heeft ontwikkeld. Langendijk hanteert een chronologische volgorde, vanaf het werkeiland Almere halverwege de jaren zestig en het eerste stadsdeel Haven tot en met Almere Poort, Pampus, Oosterwold en het Floriadeterrein.

Brans Stassen
Het boek is ook van tekst voorzien, maar die zijn minimaal gehouden, zodat het kijken de boventoon kan voeren. Er wordt onder meer kort een geschiedenis gegeven en er is een voorwoord van de voor Almere invloedrijke stedenbouwkundige Brans Stassen. Volgens hem is Almere niet zozeer een stad, als wel een stedelijke regio inclusief het bijbehorende landschap. Dit maakt dat de meerkernige stad meer trekken heeft van het naburige Gooi dan bijvoorbeeld van Amsterdam.

Almere vanuit de wolken, uitgegeven door Uitgeverij Watermerk, is verkrijgbaar voor 39.95 euro

Trefwoorden

bart hofmeester almere fotografie flevoland floriade brans stassen teun koolhaas

1	Weg vrij voor realisatie woningbouwproject Nieuw Bergen in centrum Eindhoven vrijdag, 25 november
2	KCAP presenteert opgeleverd woningbouwproject The Twins in Amsterdam-Noord donderdag, 24 november
3	Daniel Libeskind ontwerpt vernieuwde Boerentoren in Antwerpen woensdag, 23 november
4	Invloeden Bossche School geven nieuw hoofdgebouw Radboudumc eigen ritmiek woensdag, 23 november
5	Verdwenen deel Harderwijkse stadsmuur weer zichtbaar gemaakt maandag, 28 november

Gerelateerde nieuwsberichten

Vakjury kiest Vliervelden van KettingHuls als winnaar Architectuurprijs Almere

Wethouders Almere opgestapt om slechte resultaten Floriade

Directeur Floriade verwacht opnieuw minder bezoekers

Floriade verwacht de gewenste 680.000 betalende gasten te halen

Verlies Floriade loopt weer verder op voor Almere

'Rijk moet groter deel kosten Floriade voor zijn rekening nemen'

Flevoland wil Almere 2,2 miljoen coronasteun voor Floriade geven

Video('s): Almere Boven

Expositie met luchtfoto's toont ontwikkeling Almere

Floriade Expo 2022 als basis voor een groene stadswijk

Eerste drie woningen WikiHouse-wijkje Almere in gebruik

Almere start proef met bouwen door buurtbewoners

Wildgroei

Almeerderhout moet uitgroeien tot eigentijds stadsbos

Eerste landschapsvisie voor Flevoland vastgesteld

Almere gaat actiever sturen bij woningbouwopgave

Urhahn: 'Oostflank MRA belangrijkste bouwlocatie in regio Amsterdam'

Stadhuispromenade Almere wordt nieuw stadspark

Vergroende Esplanade Almere officieel geopend

Parlement steunt versnelde woningbouw Almere

Boek belicht Tiny Houses in Almere

Almere benoemt politiebureau OMA tot gemeentelijk monument

Buro Sant en Co wint pitch stationsgebied Almere

Quist Wintermans Architekten ontwerpt slingerende Weerwaterbrug

Architect Will Alsop (70) overleden

Versterking IJsselmeerdijk gaat 267 miljoen euro kosten

Floriadepaviljoen biedt inzicht in duurzaam kleuringsproces wol

Tentoonstelling over verleden, heden en toekomst van Almere

Andere nieuwsberichten

Ingetogen woning als rustpunt aan de bosrand

Gisteren, 14:52

Lab-S en Groen en Schild Wonen ontwierpen in nauwe samenwerking een vrijstaande woning met heldere uitgangspunten in organisatie en materiaalgebruik.

Groen licht voor eerste blok ZOHO Rotterdam

Gisteren, 12:11

Afgelopen maand is de omgevingsvergunning verleend voor het eerste woonblok binnen het stedelijke vernieuwingsproject ZOHO Rotterdam. Het gaat om een blok met 31 woningen in de Almondestraat, naar ontwerp van MORE Architecture.

Een horecagelegenheid met een restaurant per dagdeel

28 november, 5:48

Bij restaurant The Shift in Den Bosch veranderen het menu en het interieur meermaals per dag. Studio entr uit Oss ontwierp de drie veranderlijke interieurs.

Verdwenen deel Harderwijkse stadsmuur weer zichtbaar gemaakt

28 november, 3:47

Door middel van een markering van LED-verlichting is op de Havendam zichtbaar gemaakt waar de muur gestaan heeft. Ook zijn enkele ‘nieuwe’ stukjes muur van echte en glazen bakstenen geplaatst.