La Muralla Roja (links) en Xanadú (rechts) in Alicante, Spanje

La Muralla Roja, Calpe, Alicante, Spanje

Walden 7, met rechts de cementfabriek van RBTA, Barcelona, Spanje

Walden 7, Barcelona, Spanje

Burgemeester de Monchyplein, Den Haag

Les Espaces d'Abraxas, Marne-la-Vallée, Parijs, Frankrijk

Les Arcades du Lac, St. Quentin-en-Yvelines, Parijs, Frankrijk

Teatre Nacional de Catalunya, Barcelona, Spanje

W-Hotel, Barcelona, Spanje (2009)

Walden 7, met op de voorgrond de cementfabriek, Barcelona, Spanje

La Muralla Roja (links) en Xanadú (rechts) in Alicante, Spanje

La Muralla Roja, Calpe, Alicante, Spanje

Walden 7, met rechts de cementfabriek van RBTA, Barcelona, Spanje

Walden 7, Barcelona, Spanje

Burgemeester de Monchyplein, Den Haag

Les Espaces d'Abraxas, Marne-la-Vallée, Parijs, Frankrijk

Les Arcades du Lac, St. Quentin-en-Yvelines, Parijs, Frankrijk

Teatre Nacional de Catalunya, Barcelona, Spanje

W-Hotel, Barcelona, Spanje (2009)

Walden 7, met op de voorgrond de cementfabriek, Barcelona, Spanje

Architectuur van Bofill tussen monumentaal en intiem

17 januari 2022, 12:25

De Spaanse architect Ricardo Bofill is vrijdag 14 januari overleden op 82-jarige leeftijd. Hij is met zijn bureau Taller de Arquitectura bekend van woningbouwprojecten als Walden 7 en Les Arcades du Lac en het Teatre Nacional de Catalunya. In Nederland is het project Burgemeester de Monchyplein in Den Haag van zijn hand.

Ricardo Bofill Levi werd in december 1939 geboren in Barcelona in een familie die deel uitmaakte van de Catalaanse culturele bourgeoisie. Al jong ontwikkelde hij een interesse in architectuur, waarin zijn familie hem steunde; zijn vader was zelf een lokale vastgoedontwikkelaar en bouwer.

Interesse
Eind jaren 1950 startte Bofill zijn architectuurstudie in Barcelona, maar werd gedwongen die af te breken vanwege zijn politieke visie en kritische houding ten opzichte van het Franco-regime. Hij voltooide zijn architectuurstudie aan de École des Beaux-Arts van Genève, Zwitserland. In die periode (her)ontdekte Bofill de lokale Catalaanse stijl en minimalistische architectuur van Noord-Afrika.

Hij ontwikkelde een interesse in vernaculaire architectuur. In zijn vroege werken zocht Bofill liet hij zich inspireren door de dorpen langs de Sahara, waarin de complexen van woningen enerzijds een fort lijken te creëren, anderzijds een collectieve en intieme binnenwereld met trappen en patio’s bieden. Ook in een project als het woongebouw Walden 7 in Barcelona is het streven naar een dergelijke organisatie herkenbaar.

Cementfabriek
In 1963 transformeerde Bofill een oude cementfabriek in een buitenwijk van Barcelona als onderkomen voor zijn bureau Ricardo Bofill Taller de Arquitectura (RBTA). Het architectuur bureau is nog altijd gevestigd in dit complex. In 1980 is de transformatie van het industrieel erfgoed naar ruimtelijke studio’s, een woonhuis en fraaie tuinen bekroond met de Premi Ciutat de Barcelona (Prijs van de Stad Barcelona).

Het wooncomplex Walden 7 (1975) ligt pal naast het gebouw van RBTA. Het architectenbureau heeft vele honderden projecten ontworpen, gerealiseerd over de hele wereld en in een breed scala aan types. Over het algemeen wordt de architectuur van Bofill en zijn bureau neoclassicistisch en postmodern genoemd.

Handtekening
Bekende ontwerpen van RBTA zijn, naast de getransformeerde cementfabriek en Walden 7, bijvoorbeeld de woonprojecten Les Arcades du Lac (1981) en Les Espaces d’Abraxas (1982) in de satellietsteden van Parijs. Kritiek die soms klonk op dergelijke projecten was dat de monumentale, neoclassicistische buitenkant nogal donkere en krappe woningen verborg.

In een project als de wijk Antigone (1989) in Montpellier leek RBTA meer aandacht aan de binnenzijde te hebben besteed. De wetenschapper Jérôme Fourquet en journalist Jean-Laurent Cassely stellen in een publicatie uit 2021 dat de genoemde woonprojecten van Bofill “in feite de architecturale handtekening van de jaren ‘80” in Frankrijk zijn.

Voorts is RBTA bekend van bouwwerken als Xanadú (Alicante, Spanje, 1971), La Muralla Roja (Alicante, Spanje, 1973), het hoofdkantoor van SWIFT (Terhulpen, België, 1989), Teatre Nacional de Catalunya (Barcelona, 1997) en Barcelona Airport (1992-2010). In Nederland is het project Burgemeester de Monchyplein (2003) in Den Haag van zijn hand.

Erkenning
Tijdens zijn leven ontving Bofill meer dan tien oeuvreprijzen en blijken van erkenning, met als laatste de benoeming tot Doctor Honoris Causa aan de polytechnische universiteit van Catalonië. Het overlijden van Ricardo Bofill Levi is afgelopen vrijdag bekend gemaakt door zijn familie en zijn medewerkers van RBTA.

Trefwoorden

burgemeester de monchyplein ricardo bofill taller de arquitectura ricardo bofill postmodernisme spanje neoclassicisme barcelona den haag

1	Zeven architectenbureaus ontwerpen eerste woningen De Suikerzijde maandag, 15 april
2	‘Stoere dame op hoge hakken’ model voor gevel pand P.C. Hooftstraat woensdag, 17 april
3	Woontoren Nova in De Binckhorst rondt de transformatie Maanplein af woensdag, 17 april
4	Marc Koehler Architects presenteert ensemble van zes gebouwen in Buiksloterham donderdag, 18 april
5	Een sereen samenspel van villa’s in een groen landschap woensdag, 17 april

Gerelateerde nieuwsberichten

Terminal 1 luchthaven Barcelona geopend

22 juni 2009

Natuur inspiratiebron voor interieur W Hotel

6 april 2010

Architect Richard Rogers (1933-2021) overleden

20 december 2021

Duitse architect Gottfried Böhm (101) overleden

11 juni 2021

Interieurontwerper Jan des Bouvrie (78) overleden

5 oktober 2020

Ontwerper en ondernemer Terence Conran overleden

14 september 2020

Architect Adolfo Natalini (78) overleden

27 januari 2020

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Nieuw gebouw met laboratoria en kantoren voor Leiden Bio Science Park

Gisteren, 15:55

Naar verwachting wordt op het Leiden Bio Science Park eind deze maand gestart met de bouw van Nexus Labs & Offices. Ector Hoogstad Architecten is verantwoordelijk voor het ontwerp.

Mecanoo transformeert voormalig concertgebouw in Schotse Perth tot museum

Gisteren, 14:41

Het Perth Museum, dat is gericht op de lokale en Schotse historie in brede zin, biedt onder meer onderdak aan de Stone of Scone. De belangrijkste steen uit de geschiedenis van Schotland is ondergebracht in een beeldbepalend eiken meubel.

Porseleinen Toren in ontwikkelgebied Nieuw Delft officieel geopend

Gisteren, 11:35

De door Orange Architects ontworpen toren markeert de entree van de nieuwbouwwijk Nieuw Delft vanaf de westzijde. De toren biedt plek aan 85 woningen en een 200 vierkante meter omvattende horecaruimte.

MoederscheimMoonen ontwerpt nieuw bewegingscentrum voor zorglandgoed

Gisteren, 09:25

In opdracht van zorginstelling Ipse de Bruggen heeft MoederscheimMoonen Architects een nieuw bewegingscentrum ontworpen voor landgoed Hooge Burch in Zwammerdam. Bio-based materiaalgebruik en energieneutraliteit zijn uitgangspunten bij het ontwerp.

Amsterdam gaat meer woningen voor ouderen geschikt maken

Gisteren, 13:49

De gemeente past bestaande seniorenflats op verschillende manieren aan om ouderen langer zelfstandig te laten wonen.

FNV: minister moet ingrijpen na censuur door bestuur TU Delft

Gisteren, 12:12

Volgens de vakbond ‘rommelt het aan alle kanten’ bij de universiteit, nu het bestuur daar ‘censuur toepast om een kritisch artikel in het eigen universiteitsblad Delta onder het tapijt te vegen’.

Gelderland wil 12.000 huizen bouwen bovenop bestaande daken

Gisteren, 10:03

De provincie Gelderland denkt dat er komende vijf jaar 12.000 huur- en koopwoningen bijgebouwd kunnen worden door optoppen.

Zeeland investeert miljoenen in wonen, wegen en leefbaarheid

18 april, 4:31

Zo komt er van 2025 tot en met 2027 jaarlijks 3 miljoen euro beschikbaar voor het verbeteren van de bestaande woningvoorraad en het versnellen van de woningbouw.