Adolfo Natalini

Il Monumento continuo, New York van Superstudio

Het Waagstraatcomplex in Groningen

Muzenplein Den Haag, onderdeel van De Resident

Kasteel Zwaenenstede in Haverleij, Den Bosch

Natalini-Toren in Roermond

Architect Adolfo Natalini (78) overleden

27 januari 2020, 13:46

De Italiaanse architect Adolfo Natalini is op 78-jarige leeftijd overleden. Natalini is medeoprichter van de invloedrijke experimentele architectuurgroep Superstudio en ontwierp in Nederland onder meer het Waagstraatcomplex in Groningen en een deel van De Resident in Den Haag.

Natalini studeerde architectuur aan de universiteit van Florence, de stad waar hij vlakbij is geboren en zijn hele leven heeft gewoond en gewerkt. In 1966, het jaar van zijn afstuderen, richtte hij samen met zijn studiegenoot Cristiano Toraldo di Francia (1941-2019) Superstudio op. Dit collectief, waarbij later Gian Piero Frassinelli en de broers Roberto en Alessandro Magris zich aansloten, groeide uit tot een van de invloedrijkste avant-gardegroepen van de jaren zestig en zeventig.

Superstudio opereerde op het snijvlak van architectuur en beeldende kunst (Natalini had tevens een voorliefde voor schilderen) en bekritiseerde het naoorlogse modernisme. De groep gebruikte hierbij niet-realiseerbare ontwerpen als metafoor, met als bekendste voorbeeld Il Monumento continuo uit 1969. Dit eindeloze, rasterachtige en licht spiegelende monument dat de hele aarde bestrijkt, vormt een commentaar op de abstracte en ‘wrede’ planningsdrift uit de jaren zestig.

Na twaalf jaar hield Superstudio het voor gezien en richtte Natalini zijn eigen architectenbureau op. In vroege werken als het Huis op de Römerberg in Frankfurt am Main (1980-1989) bleven sporen van de ideeën van Superstudio zichtbaar, in latere werken toonde hij zich vooral een traditionalist. Zijn bekendste Nederlandse project, het Waagstraatcomplex in Groningen (1991-1996), is hier een goed voorbeeld van.

Naast het Groningse stadhuis ontwierp Natalini een uit meerdere delen bestaand complex, waarin ook het zeventiende-eeuwse Goudkantoor is opgenomen. Traditionele Nederlandse materialen en vormen worden gecombineerd met ‘Italiaanse’ motieven binnen een fijnmazig ensemble, waarin de structuur en ritmiek van de Groningse binnenstad worden voortgezet. Binnen vakkringen werd het ontwerp fel bekritiseerd (de vakjury van de prijsvraag had ook voor dat van Gunnar Daan gekozen), maar inwoners van de stad vielen er massaal voor. Bovendien bleek Natalini’s plan als enige binnen het beschikbare budget te realiseren.

Binnen het stedenbouwkundig plan De Resident in Den Haag ontwierp Natalini woningen en winkels aan het Muzenplein, terwijl ook in steden als ’s-Hertogenbosch, Roermond en Helmond gebouwen van zijn hand verrezen. Natalini is vorige week donderdag overleden.

Trefwoorden

superstudio overlijden waagstraatcomplex adolfo natalini waagstraatgebouw groningen

1	Eigenwijs vakantiehuis in dorp op Terschelling woensdag, 4 december
2	Woningbouwcomplex Kop Dakpark geïnspireerd op winnend ontwerp Europan dinsdag, 3 december
3	Heruitgave boek 'Nooit gebouwd Nederland' door Cees Nooteboom maandag, 2 december
4	Knelpunten en oplossingen natuurinclusieve gebiedsontwikkeling belicht in boek vrijdag, 29 november
5	Bouw wooncomplex Nelson View in Amsterdam Zuidoost van start woensdag, 4 december

Gerelateerde nieuwsberichten

Architectuur van Bofill tussen monumentaal en intiem

17 januari 2022

Forum Groningen trekt ruim 400.000 bezoekers in openingsmaand

6 januari 2020

Alessandro Mendini (87) overleden

18 februari 2019

Bouwstart sluitstuk van oostwand Grote Markt Groningen

20 juni 2018

'Merckt' winnend plan hoekpand Grote Markt

23 november 2016

Raad komt 'op zolder' in verbouwd stadhuis Groningen

19 februari 2020

Boek toont mooie en lelijke kanten postmoderne architectuur

9 april 2020

Eerste editie Groninger Architectuurmaand gaat door

26 mei 2020

'Prijzen-hattrick' in thuisstad voor Forum Groningen

22 september 2020

Toon alles

Andere nieuwsberichten

STAR strategies + architecture ontvangt Franse ‘Vrouwen in architectuur’-prijs met vernieuwend woonproject

1 uur geleden

Architecte Beatriz Ramo mocht op 28 november in Parijs de ‘ARVHA Prix des femmes architectes’ in ontvangst nemen. Haar architectenbureau STAR strategies + architecture, gevestigd in Rotterdam, won in de categorie ‘Prix de l’œuvre originale’.

Hoorn op zoek naar ontwikkelaar voor stationsgebied

2 uur geleden

In het gebied moeten vijfhonderd woningen en minimaal 13.500 m² commerciële en maatschappelijke voorzieningen komen. Dat gebeurt aan de hand van een stedenbouwkundig plan door Karres en Brands.

Eerste fase woningbouwproject Hof op Zuid in Rotterdam opgeleverd

2 uur geleden

Het gaat om een zorggebouw met 130 intramurale plaatsen aan de Strevelsweg nabij het Zuidplein. Het ontwerp is gemaakt door KAW.

Woonhuizen Dom Hans van der Laan en navolgers besproken in boek

Vandaag, 11:29

Afgelopen zaterdag is in Amsterdam officieel het boek A House to Live With gepresenteerd. In de publicatie worden zestien woonhuizen geanalyseerd die Dom Hans van der Laan en zijn navolgers ontwierpen.