La Muralla Roja (links) en Xanadú (rechts) in Alicante, Spanje

La Muralla Roja, Calpe, Alicante, Spanje

Walden 7, met rechts de cementfabriek van RBTA, Barcelona, Spanje

Walden 7, Barcelona, Spanje

Burgemeester de Monchyplein, Den Haag

Les Espaces d'Abraxas, Marne-la-Vallée, Parijs, Frankrijk

Les Arcades du Lac, St. Quentin-en-Yvelines, Parijs, Frankrijk

Teatre Nacional de Catalunya, Barcelona, Spanje

W-Hotel, Barcelona, Spanje (2009)

Walden 7, met op de voorgrond de cementfabriek, Barcelona, Spanje

Architectuur van Bofill tussen monumentaal en intiem

17 januari 2022, 12:25

De Spaanse architect Ricardo Bofill is vrijdag 14 januari overleden op 82-jarige leeftijd. Hij is met zijn bureau Taller de Arquitectura bekend van woningbouwprojecten als Walden 7 en Les Arcades du Lac en het Teatre Nacional de Catalunya. In Nederland is het project Burgemeester de Monchyplein in Den Haag van zijn hand.

Ricardo Bofill Levi werd in december 1939 geboren in Barcelona in een familie die deel uitmaakte van de Catalaanse culturele bourgeoisie. Al jong ontwikkelde hij een interesse in architectuur, waarin zijn familie hem steunde; zijn vader was zelf een lokale vastgoedontwikkelaar en bouwer.

Interesse
Eind jaren 1950 startte Bofill zijn architectuurstudie in Barcelona, maar werd gedwongen die af te breken vanwege zijn politieke visie en kritische houding ten opzichte van het Franco-regime. Hij voltooide zijn architectuurstudie aan de École des Beaux-Arts van Genève, Zwitserland. In die periode (her)ontdekte Bofill de lokale Catalaanse stijl en minimalistische architectuur van Noord-Afrika.

Hij ontwikkelde een interesse in vernaculaire architectuur. In zijn vroege werken zocht Bofill liet hij zich inspireren door de dorpen langs de Sahara, waarin de complexen van woningen enerzijds een fort lijken te creëren, anderzijds een collectieve en intieme binnenwereld met trappen en patio’s bieden. Ook in een project als het woongebouw Walden 7 in Barcelona is het streven naar een dergelijke organisatie herkenbaar.

Cementfabriek
In 1963 transformeerde Bofill een oude cementfabriek in een buitenwijk van Barcelona als onderkomen voor zijn bureau Ricardo Bofill Taller de Arquitectura (RBTA). Het architectuur bureau is nog altijd gevestigd in dit complex. In 1980 is de transformatie van het industrieel erfgoed naar ruimtelijke studio’s, een woonhuis en fraaie tuinen bekroond met de Premi Ciutat de Barcelona (Prijs van de Stad Barcelona).

Het wooncomplex Walden 7 (1975) ligt pal naast het gebouw van RBTA. Het architectenbureau heeft vele honderden projecten ontworpen, gerealiseerd over de hele wereld en in een breed scala aan types. Over het algemeen wordt de architectuur van Bofill en zijn bureau neoclassicistisch en postmodern genoemd.

Handtekening
Bekende ontwerpen van RBTA zijn, naast de getransformeerde cementfabriek en Walden 7, bijvoorbeeld de woonprojecten Les Arcades du Lac (1981) en Les Espaces d’Abraxas (1982) in de satellietsteden van Parijs. Kritiek die soms klonk op dergelijke projecten was dat de monumentale, neoclassicistische buitenkant nogal donkere en krappe woningen verborg.

In een project als de wijk Antigone (1989) in Montpellier leek RBTA meer aandacht aan de binnenzijde te hebben besteed. De wetenschapper Jérôme Fourquet en journalist Jean-Laurent Cassely stellen in een publicatie uit 2021 dat de genoemde woonprojecten van Bofill “in feite de architecturale handtekening van de jaren ‘80” in Frankrijk zijn.

Voorts is RBTA bekend van bouwwerken als Xanadú (Alicante, Spanje, 1971), La Muralla Roja (Alicante, Spanje, 1973), het hoofdkantoor van SWIFT (Terhulpen, België, 1989), Teatre Nacional de Catalunya (Barcelona, 1997) en Barcelona Airport (1992-2010). In Nederland is het project Burgemeester de Monchyplein (2003) in Den Haag van zijn hand.

Erkenning
Tijdens zijn leven ontving Bofill meer dan tien oeuvreprijzen en blijken van erkenning, met als laatste de benoeming tot Doctor Honoris Causa aan de polytechnische universiteit van Catalonië. Het overlijden van Ricardo Bofill Levi is afgelopen vrijdag bekend gemaakt door zijn familie en zijn medewerkers van RBTA.

Trefwoorden

burgemeester de monchyplein ricardo bofill taller de arquitectura ricardo bofill postmodernisme spanje neoclassicisme barcelona den haag

1	Plan voor nieuwe buurt op plek hoofdkantoor ABN AMRO op de Zuidas vrijdag, 10 oktober
2	Flat Amsterdam-Noord 'aangekopt' met 53 seniorenwoningen donderdag, 9 oktober
3	Nominaties Publiek gebouw van het Jaar 2025 bekend woensdag, 8 oktober
4	‘Alexander Straub zet grote groep vakgenoten weg als niet-relevant’ vrijdag, 10 oktober
5	Vier genomineerden voor de Abe Bonnema Architectuurprijs 2025 woensdag, 8 oktober

Gerelateerde nieuwsberichten

Terminal 1 luchthaven Barcelona geopend

22 juni 2009

Natuur inspiratiebron voor interieur W Hotel

6 april 2010

Architect Richard Rogers (1933-2021) overleden

20 december 2021

Duitse architect Gottfried Böhm (101) overleden

11 juni 2021

Interieurontwerper Jan des Bouvrie (78) overleden

5 oktober 2020

Ontwerper en ondernemer Terence Conran overleden

14 september 2020

Architect Adolfo Natalini (78) overleden

27 januari 2020

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Bureau POLO geselecteerd als architect voor nieuw dienstencentrum in Beerse

4 uur geleden

Het bureau POLO heeft een voorontwerp voor een nieuw gemeentelijk dienstencentrum van de gemeente Beerse gemaakt. Het project kwam, in opdracht van de gemeente, tot stand in samenwerking met ontwikkelaar en bouwer Groep Van Roey.

PosadMaxwan en Civic Architects maken plan voor herontwikkeling KMS-terrein Hengelo

Vandaag, 12:16

De gemeente heeft de grond deze zomer aangekocht en gaat in samenwerking met ontwikkelaar Trebbe het historische industriegebied herontwikkelen.

Nieuw shortstayhotel door Houben / Van Mierlo in stationsgebied Den Bosch

Gisteren, 13:47

Het shortstayhotel met 34 studio’s is gebouwd op de plek van het gesloopte Hotel Terminus. De voorgevel is ontworpen op basis van een analyse van de voorgevel van het oude hotel.

ONE Architecture & Urbanism werkt mee aan masterplan transformatie havengebied New York

10 oktober, 4:34

ONE Architecture & Urbanism werkt mee aan de transformatie van een vijftig hectare omvattend havengebied in New York tot een maritieme haven en een woonwijk.

PBL: Ook nieuw plan voor circulaire economie is niet genoeg

3 uur geleden

In de nieuwe versie van het zogeheten Nationaal Programma Circulaire Economie staan ‘vooral veel intenties en plannen’, schrijft het planbureau.

Bossen en bodems in zwaar weer, klimaatraad maakt zich zorgen

Vandaag, 10:24

De klimaatverandering versnelt en de biodiversiteit gaat hard achteruit, terwijl er volgens de WKR steeds meer van de bossen en bodems wordt gevraagd.