La Muralla Roja (links) en Xanadú (rechts) in Alicante, Spanje

La Muralla Roja, Calpe, Alicante, Spanje

Walden 7, met rechts de cementfabriek van RBTA, Barcelona, Spanje

Walden 7, Barcelona, Spanje

Burgemeester de Monchyplein, Den Haag

Les Espaces d'Abraxas, Marne-la-Vallée, Parijs, Frankrijk

Les Arcades du Lac, St. Quentin-en-Yvelines, Parijs, Frankrijk

Teatre Nacional de Catalunya, Barcelona, Spanje

W-Hotel, Barcelona, Spanje (2009)

Walden 7, met op de voorgrond de cementfabriek, Barcelona, Spanje

Architectuur van Bofill tussen monumentaal en intiem

17 januari 2022, 12:25

De Spaanse architect Ricardo Bofill is vrijdag 14 januari overleden op 82-jarige leeftijd. Hij is met zijn bureau Taller de Arquitectura bekend van woningbouwprojecten als Walden 7 en Les Arcades du Lac en het Teatre Nacional de Catalunya. In Nederland is het project Burgemeester de Monchyplein in Den Haag van zijn hand.

Ricardo Bofill Levi werd in december 1939 geboren in Barcelona in een familie die deel uitmaakte van de Catalaanse culturele bourgeoisie. Al jong ontwikkelde hij een interesse in architectuur, waarin zijn familie hem steunde; zijn vader was zelf een lokale vastgoedontwikkelaar en bouwer.

Interesse
Eind jaren 1950 startte Bofill zijn architectuurstudie in Barcelona, maar werd gedwongen die af te breken vanwege zijn politieke visie en kritische houding ten opzichte van het Franco-regime. Hij voltooide zijn architectuurstudie aan de École des Beaux-Arts van Genève, Zwitserland. In die periode (her)ontdekte Bofill de lokale Catalaanse stijl en minimalistische architectuur van Noord-Afrika.

Hij ontwikkelde een interesse in vernaculaire architectuur. In zijn vroege werken zocht Bofill liet hij zich inspireren door de dorpen langs de Sahara, waarin de complexen van woningen enerzijds een fort lijken te creëren, anderzijds een collectieve en intieme binnenwereld met trappen en patio’s bieden. Ook in een project als het woongebouw Walden 7 in Barcelona is het streven naar een dergelijke organisatie herkenbaar.

Cementfabriek
In 1963 transformeerde Bofill een oude cementfabriek in een buitenwijk van Barcelona als onderkomen voor zijn bureau Ricardo Bofill Taller de Arquitectura (RBTA). Het architectuur bureau is nog altijd gevestigd in dit complex. In 1980 is de transformatie van het industrieel erfgoed naar ruimtelijke studio’s, een woonhuis en fraaie tuinen bekroond met de Premi Ciutat de Barcelona (Prijs van de Stad Barcelona).

Het wooncomplex Walden 7 (1975) ligt pal naast het gebouw van RBTA. Het architectenbureau heeft vele honderden projecten ontworpen, gerealiseerd over de hele wereld en in een breed scala aan types. Over het algemeen wordt de architectuur van Bofill en zijn bureau neoclassicistisch en postmodern genoemd.

Handtekening
Bekende ontwerpen van RBTA zijn, naast de getransformeerde cementfabriek en Walden 7, bijvoorbeeld de woonprojecten Les Arcades du Lac (1981) en Les Espaces d’Abraxas (1982) in de satellietsteden van Parijs. Kritiek die soms klonk op dergelijke projecten was dat de monumentale, neoclassicistische buitenkant nogal donkere en krappe woningen verborg.

In een project als de wijk Antigone (1989) in Montpellier leek RBTA meer aandacht aan de binnenzijde te hebben besteed. De wetenschapper Jérôme Fourquet en journalist Jean-Laurent Cassely stellen in een publicatie uit 2021 dat de genoemde woonprojecten van Bofill “in feite de architecturale handtekening van de jaren ‘80” in Frankrijk zijn.

Voorts is RBTA bekend van bouwwerken als Xanadú (Alicante, Spanje, 1971), La Muralla Roja (Alicante, Spanje, 1973), het hoofdkantoor van SWIFT (Terhulpen, België, 1989), Teatre Nacional de Catalunya (Barcelona, 1997) en Barcelona Airport (1992-2010). In Nederland is het project Burgemeester de Monchyplein (2003) in Den Haag van zijn hand.

Erkenning
Tijdens zijn leven ontving Bofill meer dan tien oeuvreprijzen en blijken van erkenning, met als laatste de benoeming tot Doctor Honoris Causa aan de polytechnische universiteit van Catalonië. Het overlijden van Ricardo Bofill Levi is afgelopen vrijdag bekend gemaakt door zijn familie en zijn medewerkers van RBTA.

Trefwoorden

burgemeester de monchyplein ricardo bofill taller de arquitectura ricardo bofill postmodernisme spanje neoclassicisme barcelona den haag

1	Gemeente Haarlemmermeer kiest plan Ons Erf voor deelgebied Lincolnpark Hoofddorp woensdag, 3 december
2	De mythe van de architect dinsdag, 2 december
3	Veel Nederlandse winnaars bij de Archello Awards 2025 dinsdag, 2 december
4	Ibelings van Tilburg geeft boerderij met monumentale schuur in Zoetermeer woonbestemming dinsdag, 2 december
5	Nederlands Fotomuseum toont fotografische verbeelding van Rotterdam dinsdag, 2 december

Gerelateerde nieuwsberichten

Terminal 1 luchthaven Barcelona geopend

22 juni 2009

Natuur inspiratiebron voor interieur W Hotel

6 april 2010

Architect Richard Rogers (1933-2021) overleden

20 december 2021

Duitse architect Gottfried Böhm (101) overleden

11 juni 2021

Interieurontwerper Jan des Bouvrie (78) overleden

5 oktober 2020

Ontwerper en ondernemer Terence Conran overleden

14 september 2020

Architect Adolfo Natalini (78) overleden

27 januari 2020

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Amsterdam schrijft architectenprijsvraag uit voor nieuwbouw theater De Meervaart

Gisteren, 16:45

Behalve het nieuwe gebouw, dat in een hoek van de Sloterplas komt te staan, behelst de prijsvraag ook een herinrichting van de zuidwestoever van het meer.

Barcode Architects presenteert opgeleverd stadskantoor van Dresden

Gisteren, 14:53

Het door Barcode Architects en Tchoban Voss Architekten ontworpen stadskantoor van Dresden is geopend. Het 34.000 vierkante meter omvattend gebouw maakt deel uit van de vernieuwing van het Ferdinandplatz in het centrum van de Duitse stad.

MIX architectuur en MAAK space ontwerpen landschappelijk woonveld in Leidschendam

Gisteren, 13:45

MIX architectuur en MAAK space ontwierpen in opdracht van ontwikkelaar Blauwhoed een landschappelijk woonveld met 64 grondgebonden woningen dat onderdeel is van de gebiedsontwikkeling Vlietvoorde in Leidschendam.

Nieuwbouw Algemeen Ziekenhuis Diest in gebruik genomen

Gisteren, 11:55

Het door archipelago ontworpen gebouw wordt omringd door groen, een conditie waarvan gebruik is gemaakt door veel uitzicht te creëren. Ook is op het maaiveld een colonnade gerealiseerd, die de overgang van binnen naar buiten verzacht.