Renovatie Fort van Hoofddorp afgerond

22 juni, 11:12

De renovatie van het Fort van Hoofddorp is afgerond. Het forteiland in het centrum van de Noord-Hollandse plaats is getransformeerd tot een stadspark met ruimte voor horeca, culturele en educatieve activiteiten. Serge Schoemaker Architects is verantwoordelijk voor het integrale ontwerp van landschap, architectuur en interieur.

Tien jaar heeft de herontwikkeling van het fort, dat deel uitmaakt van de Stelling van Amsterdam en op de Werelderfgoedlijst van Unesco staat, geduurd. Het monument is in 1904 op een steenworp afstand van de toenmalige dorpskern gebouwd, maar is ondanks zijn centrale ligging nooit voor het publiek toegankelijk geweest.

'Verborgen schat'
Het fortgebouw functioneerde lange tijd als munitiedepot en bood de laatste jaren onderdak aan de lokale schietvereniging. “Een verborgen schat”, zo omschreven theaterproducent Femme Hammer en architect Serge Schoemaker het fort, toen ze in 2010 de eerste plannen maakten voor de herbestemming.

In 2015 richtten de initiatiefnemers Stichting Fort van Hoofddorp op, dat de financiering en ontwikkeling van het forteiland mogelijk maakte. Het initiatief kreeg financiële steun van de Provincie Noord-Holland, de Gemeente Haarlemmermeer en diverse culturele fondsen.

Het Fort van Hoofddorp is een van de weinige forten binnen de Stelling met twee verdiepingen. Het verdedigingswerk ligt zoals de meeste forten ingebed in het landschap en is bedekt met een aardlaag. Het fort bestaat uit een labyrint aan ruimten; geschutsruimten, lokalen, gangen en nissen. Muren en gewelven van meters dik ongewapend beton moesten het fort beschermen tegen het vijandelijk geschut.

Hefkoepelgebouwen
Het gebouw bezit twee vrijstaande hefkoepelgebouwen, die met het hoofdgebouw waren verbonden door ondergrondse gangen en tijdens de renovatie volledig zijn ontgraven. De oorspronkelijke gangenstructuur is bij de renovatie weer in ere hersteld. Hierdoor kunnen bezoekers nu (ondergronds) lopen via een lange achtergang op de begane grond naar de vrijstaande hefkoepelgebouwen en het terrein bovenop het fort.

Om de ontsluiting van het fortgebouw te verbeteren, zijn twee nieuwe trappenhuizen toegevoegd. Door het wegbreken van de vloeren zijn hier twee verticale, dubbelhoge ruimten ontstaan die licht en lucht in het door horizontale gangen gedomineerde fortinterieur brengen.

Het fortgebouw is deels gerestaureerd en deels onaangetast gelaten. Nieuwe toevoegingen zijn strak vormgegeven en zodanig geïntegreerd dat historische details en de karakteristieke atmosfeer behouden zijn gebleven. Zo zijn houten wanden en minimalistische, stalen elementen gecombineerd met ruwe, onafgewerkte wanden van ongewapend beton, moderne lichtarmaturen met kaarsnissen.

Nagenoeg onzichtbaar
De gebouwinstallaties zijn nagenoeg onzichtbaar geïntegreerd. Zo is het hele pand voorzien van een dun vloerverwarmingssysteem en maakt het luchtbehandelingsysteem met warmteterugwinning gebruik van de historische, ingebouwde luchtkanalen. Nieuwe leidingen zijn weggewerkt in de dekvloer en het dakpakket, om het pure, rauwe karakter van het fortinterieur te behouden.

Aan het buitenterrein is een wandelpad toegevoegd, het 'fortpad', waarover bezoekers vanaf het voorplein omhoog kunnen lopen naar het hoger gelegen terrein: het terreplein. Hier hebben ze uitzicht over de fortgracht en de Geniedijk, die het fort verbindt met het Kunstfort bij Vijfhuizen. Ook is hier plaats gemaakt voor een kleinschalig openluchttheater en ruimte voor een terrastuin.

Opening
De feestelijke opening van het fort moest in april door de coronamaatregelen worden uitgestel, deze zal nu later dit jaar plaatsvinden. Tegen die tijd zal ook het buitenterrein zijn ingericht, meldt Serge Schoemaker Architects. Het forteiland is in totaal 8.100 vierkante meter groot.

Trefwoorden

stelling van amsterdam herbestemming fort bij hoofddorp kunstfort vijfhuizen renovatie fort werelderfgoed serge schoemaker architects werelderfgoedlijst monument hoofddorp fort van hoofddorp

1	'Eindhoven wordt groot internationaal treinknooppunt' woensdag, 23 september
2	Nog niet klaar, wel officieel geopend: Forum Rotterdam vrijdag, 25 september
3	Depot Boijmans van Beuningen klaar voor 'zilveren opening' donderdag, 24 september
4	Nominaties 'Zorggebouw van het Jaar 2020' bekend woensdag, 23 september
5	Een 'pakhuis' met veel maatwerk in de woningen dinsdag, 22 september

Gerelateerde nieuwsberichten

Expositie toont kansen eigentijds erfgoed Haarlemmermeer

Entreegebouw van Paul de Ruiter Architects voor duurzaam en zelfvoorzienend Pampus

Fort bij Krommeniedijk uitgebreid met 'kijkkoepel'

Fort bij Hoofddorp wordt openbaar park

Restaurant op gerenoveerd forteiland

Groen licht herbestemming Fort bij Hoofddorp

Fort bij Vechten is hoogtepunt van Waterlinie

Fort Everdingen wordt bierbrouwerij

Nieuwegein verkoopt fortterrein Overeindseweg

Emma architecten realiseert paviljoen in fort

Andere nieuwsberichten

Nieuw interieurontwerp van Zenber voor bestaand schoolgebouw in IJburg

Gisteren, 17:03

De Amsterdam Liberal Arts & Sciences Academie heeft zijn intrek genomen in een bestaand schoolgebouw.

Dam & Partners ontwerpt houten kantoorgebouw op Zuidas

Gisteren, 16:12

Op de Zuidas in Amsterdam komt een 86 meter hoog houten kantoorgebouw naar ontwerp van Dam & Partners Architecten.

Office Winhov – genomineerd voor de Architect van het Jaar-prijs

Gisteren, 14:54

Office Winhov is genomineerd voor de prijs voor Architect van het Jaar 2020.

Mecanoo ontwerpt vernieuwing Haagse Centrale Bibliotheek

Gisteren, 12:53

Het ontwerp betreft onder andere een modernisering van het interieur en de indeling van het gebouw.

Utopische landschappen van Carlijn Kingma in Rijksmuseum Twenthe

Gisteren, 13:52

De tekeningen van Kingma zijn opgebouwd uit architectonische elementen en structuren.

Wiebes: discussie over kernenergierapport is juist goed

Gisteren, 09:29

Een vorig week gepresenteerd onderzoek naar de betaalbaarheid van kernenergie wordt in twijfel getrokken door experts.

Video: afsluitende talkshow Panorama4daagse

25 september, 4:50

Wordt het tijd voor een minister van ruimte? Die vraag wierp het College van Rijksadviseurs op tijdens een live talkshow in het kader van de Panorama4daagse.

'Groeiend tekort aan laadpalen in Nederland'

25 september, 9:56

Dat concludeert Enpuls, een onderdeel van netbeheerder Enexis dat zich specifiek bezighoudt met de energietransitie, na onderzoek.

Tweede Kamer twijfelt over slagkracht kabinet bij inrichting land

25 september, 9:14

Het kabinet wil de komende decennia een grotere rol gaan spelen bij de inrichting van Nederland, maar de Tweede Kamer vraagt zich af of de regering wel genoeg slagkracht hiervoor krijgt.