Renovatie Fort van Hoofddorp afgerond

22 juni 2020, 11:12

De renovatie van het Fort van Hoofddorp is afgerond. Het forteiland in het centrum van de Noord-Hollandse plaats is getransformeerd tot een stadspark met ruimte voor horeca, culturele en educatieve activiteiten. Serge Schoemaker Architects is verantwoordelijk voor het integrale ontwerp van landschap, architectuur en interieur.

Tien jaar heeft de herontwikkeling van het fort, dat deel uitmaakt van de Stelling van Amsterdam en op de Werelderfgoedlijst van Unesco staat, geduurd. Het monument is in 1904 op een steenworp afstand van de toenmalige dorpskern gebouwd, maar is ondanks zijn centrale ligging nooit voor het publiek toegankelijk geweest.

'Verborgen schat'
Het fortgebouw functioneerde lange tijd als munitiedepot en bood de laatste jaren onderdak aan de lokale schietvereniging. “Een verborgen schat”, zo omschreven theaterproducent Femme Hammer en architect Serge Schoemaker het fort, toen ze in 2010 de eerste plannen maakten voor de herbestemming.

In 2015 richtten de initiatiefnemers Stichting Fort van Hoofddorp op, dat de financiering en ontwikkeling van het forteiland mogelijk maakte. Het initiatief kreeg financiële steun van de Provincie Noord-Holland, de Gemeente Haarlemmermeer en diverse culturele fondsen.

Het Fort van Hoofddorp is een van de weinige forten binnen de Stelling met twee verdiepingen. Het verdedigingswerk ligt zoals de meeste forten ingebed in het landschap en is bedekt met een aardlaag. Het fort bestaat uit een labyrint aan ruimten; geschutsruimten, lokalen, gangen en nissen. Muren en gewelven van meters dik ongewapend beton moesten het fort beschermen tegen het vijandelijk geschut.

Hefkoepelgebouwen
Het gebouw bezit twee vrijstaande hefkoepelgebouwen, die met het hoofdgebouw waren verbonden door ondergrondse gangen en tijdens de renovatie volledig zijn ontgraven. De oorspronkelijke gangenstructuur is bij de renovatie weer in ere hersteld. Hierdoor kunnen bezoekers nu (ondergronds) lopen via een lange achtergang op de begane grond naar de vrijstaande hefkoepelgebouwen en het terrein bovenop het fort.

Om de ontsluiting van het fortgebouw te verbeteren, zijn twee nieuwe trappenhuizen toegevoegd. Door het wegbreken van de vloeren zijn hier twee verticale, dubbelhoge ruimten ontstaan die licht en lucht in het door horizontale gangen gedomineerde fortinterieur brengen.

Het fortgebouw is deels gerestaureerd en deels onaangetast gelaten. Nieuwe toevoegingen zijn strak vormgegeven en zodanig geïntegreerd dat historische details en de karakteristieke atmosfeer behouden zijn gebleven. Zo zijn houten wanden en minimalistische, stalen elementen gecombineerd met ruwe, onafgewerkte wanden van ongewapend beton, moderne lichtarmaturen met kaarsnissen.

Nagenoeg onzichtbaar
De gebouwinstallaties zijn nagenoeg onzichtbaar geïntegreerd. Zo is het hele pand voorzien van een dun vloerverwarmingssysteem en maakt het luchtbehandelingsysteem met warmteterugwinning gebruik van de historische, ingebouwde luchtkanalen. Nieuwe leidingen zijn weggewerkt in de dekvloer en het dakpakket, om het pure, rauwe karakter van het fortinterieur te behouden.

Aan het buitenterrein is een wandelpad toegevoegd, het 'fortpad', waarover bezoekers vanaf het voorplein omhoog kunnen lopen naar het hoger gelegen terrein: het terreplein. Hier hebben ze uitzicht over de fortgracht en de Geniedijk, die het fort verbindt met het Kunstfort bij Vijfhuizen. Ook is hier plaats gemaakt voor een kleinschalig openluchttheater en ruimte voor een terrastuin.

Opening
De feestelijke opening van het fort moest in april door de coronamaatregelen worden uitgestel, deze zal nu later dit jaar plaatsvinden. Tegen die tijd zal ook het buitenterrein zijn ingericht, meldt Serge Schoemaker Architects. Het forteiland is in totaal 8.100 vierkante meter groot.

Trefwoorden

stelling van amsterdam herbestemming fort bij hoofddorp kunstfort vijfhuizen renovatie fort werelderfgoed serge schoemaker architects werelderfgoedlijst monument hoofddorp fort van hoofddorp

1	Amsterdam start eerste tender voor Strandeiland IJburg dinsdag, 18 januari
2	Oude Heineken Hoek aan Leidseplein in Amsterdam gesloopt maandag, 17 januari
3	Powerhouse Company presenteert ontwerp circulair universiteitsgebouw voor Tilburg woensdag, 19 januari
4	NEXT architects en Juurlink+Geluk presenteren woningbouwproject HOOF maandag, 17 januari
5	Nieuwe Gezichten: Studio Pallesh donderdag, 20 januari

Gerelateerde nieuwsberichten

Boek Strategische Interventies over de 'architectonische redactie' bij de transformatie van Fort Hoofddorp

Samenwerking voor kennisprogramma klimaatbestendig erfgoed beklonken

Heemschut Flevoland wil monumentenstatus voor De Beurs in Almere

Nominaties NRP Gulden Feniks 2021 bekend

Nieuwe Hollandse Waterlinie en Drentse Kolonieën toegevoegd aan werelderfgoedlijst

Ook Neder-Germaanse limes op werelderfgoedlijst geplaatst

Samenwerking NVM en NMo voor betere positionering monumentenmarkt

Expositie toont kansen eigentijds erfgoed Haarlemmermeer

Fort bij Kudelstaart herontwikkeld tot 'watersportfort'

Serge Schoemaker Architects ontwerpt herbestemming van museum tot school

Manifest ter verbetering kwaliteitsketen voor de instandhouding van monumenten

Serge Schoemaker creëert visuele eenheid in verbouwd grachtenpand

Van der Valk-hotel Amsterdam verkozen tot BNA Beste Gebouw van het Jaar

Cepezed ontwerpt nieuw gemeentehuis Haarlemmermeer

Entreegebouw van Paul de Ruiter Architects voor duurzaam en zelfvoorzienend Pampus

Fort bij Krommeniedijk uitgebreid met 'kijkkoepel'

Fort bij Hoofddorp wordt openbaar park

Restaurant op gerenoveerd forteiland

Groen licht herbestemming Fort bij Hoofddorp

Fort bij Vechten is hoogtepunt van Waterlinie

Fort Everdingen wordt bierbrouwerij

Nieuwegein verkoopt fortterrein Overeindseweg

Emma architecten realiseert paviljoen in fort

Andere nieuwsberichten

TextielMuseum maakt nieuwe gordijnen voor Paleis Huis ten Bosch

Gisteren, 15:50

De werkplaats van het museum maakt nieuwe gordijnen voor een van de ontvangstruimten in het woonpaleis in Den Haag, naar ontwerp van Liesbeth Stinissen.

Hedendaagse parkbruggen geënt op historie landgoed Windesheim

Gisteren, 15:02

Op het monumentale landgoed Windesheim ten zuiden van Zwolle zijn acht bruggen naar ontwerp van NEXT architects gerealiseerd. De bruggen maken deel uit van de padenstructuur van het landgoed en bieden dankzij geïntegreerde banken een rustpunt.

Kevin Veenhuizen Architects voorziet woonhuis van zigzaggende uitbreiding

Gisteren, 13:24

De nieuwe leefruimten van de jaren-zestigwoning in Uithoorn openen zich naar het terras en de waterkant; in het nieuwe centrum van de woning zorgt een vide voor extra daglicht van boven.

Neprom-prijs toegekend aan oostzijde Grote Markt Groningen

Gisteren, 11:25

Volgens de jury heeft de stad zich met deze gebiedsontwikkeling ‘hernieuwd op de kaart gezet, in de traditie van onder meer het Groninger Museum’.

Zienswijze pleit tegen verlengen oliewinning onder Rotterdam-Zuid

Gisteren, 17:36

Via een vandaag ingediende zienswijze doet de gemeente Rotterdam opnieuw een dringend verzoek aan het ministerie van EZK om niet in te stemmen met de voorgenomen vergunning voor oliewinning door de NAM onder Rotterdam-Zuid.

Salone del Mobile Milaan vindt plaats in juni 2022

Gisteren, 16:41

De organisatie wil met name buitenlandse exposanten en professionals de kans geven hun deelname zo goed mogelijk voor te bereiden.

Heren 5 en Karres en Brands vernieuwen laatste deel Kolenkitbuurt

Gisteren, 16:12

Zo’n zevenhonderd woningen zullen worden gerenoveerd en er komt een nog onbekend aantal nieuwe woningen bij.

Steeds vaker meer dan een mijoen betaald voor een huis

Gisteren, 10:14

Volgens NVM komt dat niet alleen door de harde stijging van de huizenprijzen in het algemeen.

Team Foster + Partners vernieuwt centraal station Stockholm

19 januari, 4:24

Het station wordt uitgebreid, gemoderniseerd en beter verbonden met de omgeving. Boven de bestaande sporen verrijst nieuwe bebouwing met onder meer woningen, kantoren, retail en horeca.