Doorsnede graszoden

Doorsnede tunnel, luisteroor

Doorsnede tunnel, zwaluwwand

Doorsnede 't IJ

Zuidelijk aanzicht

Plattegrond

Eerste schets

Doorsnede graszoden

Doorsnede tunnel, luisteroor

Doorsnede tunnel, zwaluwwand

Doorsnede 't IJ

Zuidelijk aanzicht

Plattegrond

Eerste schets

Parametrisch en duurzaam ontworpen vogelei als observatorium

17 april 2019, 12:01

In natuurgebied De Scheelhoek op het Zuid-Hollandse eiland Goeree-Overflakkee is vanochtend het opvallende vogelobservatorium Tij geopend. Architectenbureau RAU heeft in samenwerking met Ro&Ad Architecten het ‘natuurkunstwerk’ parametrisch en volledig remontabel ontworpen.

Naar aanleiding van het Kierbesluit Haringvliet zijn Vogelbescherming Nederland en Natuurmonumenten een project gestart om de natuur in het Haringvliet te verrijken. De effecten daarvan willen de natuurorganisaties waarneembaar maken voor mensen, waartoe een aantal locaties is aangewezen voor vogelobservatoria en uitkijkplekken.

Grote stern
In opdracht van Droomfondsproject Haringvliet, een samenwerking van zes natuurorganisaties, hebben RAU en Ro&Ad Architecten een aantal objecten ontworpen, ontwikkeld en gerealiseerd. Eerder dit jaar is een aanlegsteiger en vogelkijkhut voltooid op Bliek, een nieuw aangelegd eiland in het Haringvliet. Het nu geopende vogelobservatorium Tij is gelegen in De Scheelhoek, dicht bij de Haringvlietdam en het dorp Stellendam.

Het natuurgebied bestaat uit een dijk met binnendijks grote rietlanden en buitendijks een aantal eilanden. Deze eilanden zijn foerageer- en broedgebied voor steltlopers, zoals de visdief en het symbool van het gebied, de grote stern. De architecten hebben het observatorium gemodelleerd naar het ei van deze vogel.

Landschapsontwerp
Het plan omvat niet alleen het observatorium, maar ook een landschapsontwerp van H+N+S Landschapsarchitecten. Dit is opgezet met het oog op de beleving van het hele natuurgebied via een route die eindigt bij Tij. Onderweg zijn verschillende biotopen voor vogels aangelegd en te bekijken.

Om de vogels ongezien te benaderen bestaat het laatste deel van de route uit een tunnel, gemaakt met hergebruikte meerpalen en steenschotten. De tunnel is bedekt met zand, omdat de locatie een mogelijke broedplek voor steltlopers is. Aan het einde van de tunnel ligt het houten ei, net als het voorbeeld van de grote stern, in een nest op de zandplaat.

Houten ei
Het landschappelijk ontworpen nest bestaat uit riet, kastanjehouten palen en zand. Het eivormige observatorium bestaat uit twee delen: het onderste deel, dat onder water kan komen te staan, is gemaakt van accoya en het bovenste deel is vervaardigd uit grenen. De afdekking bestaat uit lokaal geoogst riet en stopt vlak boven de hoogst mogelijke waterlijn.

Tij is parametrisch ontworpen om een goede verhouding te krijgen tussen vorm, constructie, afmetingen en plaats voor kijkgaten, leggen de architecten uit. De constructie is een ‘Zollinger-constructie’, waarmee in hout grote overspanningen kunnen worden gemaakt met relatief kleine onderdelen.

Remontabel
De ‘file-to-factory’ houten constructie is in Finland computergestuurd uitgefreesd, in circa 400 onderdelen met de boot aangeleverd en op locatie gemonteerd, vertellen RAU en Ro&Ad. Tij is geheel remontabel (op de hybride hout-betonvloer na).

Door zijn remontabele en modulaire uitvoering en materialisering voldoet het observatorium aan de uitgangspunten voor een duurzaam bouwwerk met circulaire potentie. Alles is tijdelijk, zeggen de architecten, en ook het vogelobservatorium moet ooit zonder waardeverlies uit elkaar gehaald kunnen worden. “Dit alles om de effecten op het milieu en het ecosysteem op locatie minimaal te belasten”, aldus RAU en Ro&Ad, “nu en in de toekomst.”

Trefwoorden

h+n+s landschapsarchitecten remontabel duurzaamheid stellendam ro&ad natuurgebied circulair ro&ad architecten observatorium parametrisch ontwerp haringvliet vogelobservatiepost h n s landschapsarchitecten rau

1	Ontwerpvisies voor renovatie en nieuwbouw Stadstheater Arnhem gepresenteerd woensdag, 07 december
2	Ouwe starchitects donderdag, 08 december
3	Heutink neemt nieuw hoofdkantoor met distributiecentrum in gebruik dinsdag, 06 december
4	Belgische toestanden dinsdag, 06 december
5	Compact woonensemble met binnenhof op smalle kavel in Oostenburg maandag, 05 december

Gerelateerde nieuwsberichten

Nieuw kantoor van Triodos Bank bereikt het hoogste punt

VORM en OMRT willen woningbouw versnellen met parametrisch ontwerp

Ro&Ad realiseert uitkijktoren voor en met de gemeenschap

Thomas Rau wint Circular Hero Award 2021

Ruimtelijke villa RAU zoekt verbinding met omgeving

Nederlands team wint grote competitie voor circulair bedrijfspark Parijs

Zelfgebouwde praktijkschool voor Da Vinci College

Van koekjesfabriek naar hogeschoolcampus

Circulair bouwen komt langzaam uit experimentele fase

Royal3D en ArchiTech realiseren 3D geprint werkpaviljoen uit afval

Magazine biedt overzicht van dertigjarig oeuvre H+N+S Landschapsarchitecten

Strandpost uit hergebruikt materiaal wint Zeeuwse Architectuurprijs 2021

Einde van gemotoriseerd rondje Posbank lijkt in zicht

Demontage tijdelijke rechtbank Amsterdam gestart

‘Post 65’-zorglocatie De State Hillegersberg gerenoveerd

Natuurplaats Noordsche Veld is geïntegreerd in het landschap

Genomineerden BNA Beste Gebouw van het Jaar 2020 bekend

RAU ontwerpt sporthal Zeeburgereiland

Uit het riet verheft zich De Zeemol

Andere nieuwsberichten

De Prijzen Amsterdam naar Groenmarkt en EDGE Amsterdam West

19 minuten geleden

De Zuiderkerkprijs 2022 is toegekend aan woningbouwproject Groenmarkt. De Geurt Brinkgreve Bokaal gaat dit jaar naar EDGE Amsterdam West.

Universiteit Antwerpen bouwt nieuw hart voor Campus Drie Eiken

Gisteren, 16:22

Binnenkort start de bouw van drie gebouwen die plaats bieden aan ongeveer tweehonderd studentenkamers en studio’s, een sporthal en een restaurant. POLO Architects is verantwoordelijk voor het ontwerp.

Gebouw door Kraaijvanger Architects markeert scharnierpunt Katendrecht

Gisteren, 12:12

Naar verwachting wordt eind volgend jaar gestart met de bouw van De Scharnier op Katendrecht in Rotterdam. Het door Kraaijvanger Architects ontworpen gebouw bestaat uit een kleine 120 woningen, maatschappelijke functies en horeca.

WeWantMore geeft modeboetiek ingetogen elegantie

7 december, 2:42

Voor een boetiek in Leuven ontwierp de studio WeWantMore zowel het interieur als de branding, met een befaamde uitspraak van Coco Chanel in gedachten.

Keunstwurk kondigt nieuwe editie Vredeman de Vriesprijs Architectuur aan

1 uur geleden

Op 4 januari start de inschrijving voor de Vredeman de Vriesprijs Architectuur.

BNO publiceert derde editie Dutch designers Yearbook

Gisteren, 10:30

Het jaarboek geeft een overzicht dat reikt van prijswinnend design tot beeldbepalende ontwerpers en toont volgens BNO hun vindingrijkheid in een chaotisch jaar vol onzekerheden.

Politiek: stikstofruimte niet naar wegen of luchtvaart

Gisteren, 10:04

Vrijwel alle partijen willen dat het kabinet PAS-melders helpt en bijvoorbeeld woningbouw voorrang geeft.

Expositie over verleden en toekomst Zomerhofkwartier Rotterdam

Gisteren, 09:33

Vrijdag start in Rotterdam een expositie over het Zomerhofkwartier en Pompenburg.

Nieuw stadion Feyenoord City definitief van de baan

7 december, 3:59

Het Rotterdamse college van burgemeester en wethouders meldt dit woensdag aan de gemeenteraad in een voortgangsrapport.

Urgenda wil ‘mythes ontkrachten’ over wonen zonder aardgas

7 december, 11:02

Met een nieuw expertisecentrum wil duurzaamheidsorganisatie Urgenda mensen laten zien hoe ze hun huis kunnen verduurzamen en “mythes ontkrachten” over aardgasvrij wonen.

Ga naar het nieuws-archief