Doorsnede graszoden

Doorsnede tunnel, luisteroor

Doorsnede tunnel, zwaluwwand

Doorsnede 't IJ

Zuidelijk aanzicht

Plattegrond

Eerste schets

Doorsnede graszoden

Doorsnede tunnel, luisteroor

Doorsnede tunnel, zwaluwwand

Doorsnede 't IJ

Zuidelijk aanzicht

Plattegrond

Eerste schets

Parametrisch en duurzaam ontworpen vogelei als observatorium

17 april 2019, 12:01

In natuurgebied De Scheelhoek op het Zuid-Hollandse eiland Goeree-Overflakkee is vanochtend het opvallende vogelobservatorium Tij geopend. Architectenbureau RAU heeft in samenwerking met RO&AD Architecten het ‘natuurkunstwerk’ parametrisch en volledig remontabel ontworpen.

Naar aanleiding van het Kierbesluit Haringvliet zijn Vogelbescherming Nederland en Natuurmonumenten een project gestart om de natuur in het Haringvliet te verrijken. De effecten daarvan willen de natuurorganisaties waarneembaar maken voor mensen, waartoe een aantal locaties is aangewezen voor vogelobservatoria en uitkijkplekken.

Grote stern
In opdracht van Droomfondsproject Haringvliet, een samenwerking van zes natuurorganisaties, hebben RAU en RO&AD Architecten een aantal objecten ontworpen, ontwikkeld en gerealiseerd. Eerder dit jaar is een aanlegsteiger en vogelkijkhut voltooid op Bliek, een nieuw aangelegd eiland in het Haringvliet. Het nu geopende vogelobservatorium Tij is gelegen in De Scheelhoek, dicht bij de Haringvlietdam en het dorp Stellendam.

Het natuurgebied bestaat uit een dijk met binnendijks grote rietlanden en buitendijks een aantal eilanden. Deze eilanden zijn foerageer- en broedgebied voor steltlopers, zoals de visdief en het symbool van het gebied, de grote stern. De architecten hebben het observatorium gemodelleerd naar het ei van deze vogel.

Landschapsontwerp
Het plan omvat niet alleen het observatorium, maar ook een landschapsontwerp van H+N+S Landschapsarchitecten. Dit is opgezet met het oog op de beleving van het hele natuurgebied via een route die eindigt bij Tij. Onderweg zijn verschillende biotopen voor vogels aangelegd en te bekijken.

Om de vogels ongezien te benaderen bestaat het laatste deel van de route uit een tunnel, gemaakt met hergebruikte meerpalen en steenschotten. De tunnel is bedekt met zand, omdat de locatie een mogelijke broedplek voor steltlopers is. Aan het einde van de tunnel ligt het houten ei, net als het voorbeeld van de grote stern, in een nest op de zandplaat.

Houten ei
Het landschappelijk ontworpen nest bestaat uit riet, kastanjehouten palen en zand. Het eivormige observatorium bestaat uit twee delen: het onderste deel, dat onder water kan komen te staan, is gemaakt van accoya en het bovenste deel is vervaardigd uit grenen. De afdekking bestaat uit lokaal geoogst riet en stopt vlak boven de hoogst mogelijke waterlijn.

Tij is parametrisch ontworpen om een goede verhouding te krijgen tussen vorm, constructie, afmetingen en plaats voor kijkgaten, leggen de architecten uit. De constructie is een ‘Zollinger-constructie’, waarmee in hout grote overspanningen kunnen worden gemaakt met relatief kleine onderdelen.

Remontabel
De ‘file-to-factory’ houten constructie is in Finland computergestuurd uitgefreesd, in circa 400 onderdelen met de boot aangeleverd en op locatie gemonteerd, vertellen RAU en RO&AD. Tij is geheel remontabel (op de hybride hout-betonvloer na).

Door zijn remontabele en modulaire uitvoering en materialisering voldoet het observatorium aan de uitgangspunten voor een duurzaam bouwwerk met circulaire potentie. Alles is tijdelijk, zeggen de architecten, en ook het vogelobservatorium moet ooit zonder waardeverlies uit elkaar gehaald kunnen worden. “Dit alles om de effecten op het milieu en het ecosysteem op locatie minimaal te belasten”, aldus RAU en RO&AD, “nu en in de toekomst.”

Trefwoorden

h+n+s landschapsarchitecten remontabel duurzaamheid stellendam ro&ad natuurgebied circulair ro&ad architecten observatorium parametrisch ontwerp haringvliet vogelobservatiepost h n s landschapsarchitecten rau

1	Voorbereidingen The Capital in Waarderpolder Haarlem gestart vrijdag, 03 april
2	Schmidt Hammer Lassen wint prijsvraag Huis van Stad en Regio woensdag, 08 april
3	UNStudio voorziet C&A-pand Eindhoven van opvallende glazen erkers vrijdag, 03 april
4	Kleine openbaringen dinsdag, 07 april
5	Masterplan voor Havenkade Nijmegen gereed dinsdag, 07 april

Gerelateerde nieuwsberichten

Nieuw kantoor van Triodos Bank bereikt het hoogste punt

VORM en OMRT willen woningbouw versnellen met parametrisch ontwerp

Ro&Ad realiseert uitkijktoren voor en met de gemeenschap

Ruimtelijke villa RAU zoekt verbinding met omgeving

Nederlands team wint grote competitie voor circulair bedrijfspark Parijs

Zelfgebouwde praktijkschool voor Da Vinci College

Van koekjesfabriek naar hogeschoolcampus

Circulair bouwen komt langzaam uit experimentele fase

RAU ontwerpt sporthal Zeeburgereiland

Uit het riet verheft zich De Zeemol

Andere nieuwsberichten

Architectuurcentra opereren in coronatijd: AIR Rotterdam

1 uur geleden

In een korte serie peilt Architectenweb deze week de gevolgen van de coronamaatregelen voor vijf architectuurcentra. In het vierde deel een gesprek met AIR Rotterdam.

Architectenbureau verbouwt cinema tot eigen kantoor

2 uur geleden

Architectenbureau 3LHD transformeerde een voormalige buurtbioscoop in Zagreb tot zijn nieuwe kantoorruimte en plek voor culturele evenementen.

Brouwerij Eylenbosch krijgt herbestemming naar ontwerp OSK-AR

Vandaag, 10:25

In de combinatie van verbouwing en nieuwbouw heeft OSK-AR Architecten gestreefd naar een harmonieus geheel, onder andere door materiaalkeuze.

Bouw van kantoor Helix door Paul de Ruiter en AM van start

Vandaag, 09:00

In Leidsche Rijn, Utrecht is de bouw gestart van Helix, een multi tenant kantoorgebouw van 10.000 m2, waarbij WELL-criteria leidraad voor ontwikkeling en ontwerp vormen.

Boek toont mooie en lelijke kanten postmoderne architectuur

3 uur geleden

In het boek 'Postmodern Architecture: Less Is A Bore' laat Owen Hopkins dat de postmoderne architectuur haar beroemde adagium eer aandoet.

Ondernemers komen met nieuw plan voor uitbreiding Kuip

Vandaag, 09:43

Als de bouw van een nieuw stadion voor Feyenoord niet doorgaat, is er alsnog de mogelijkheid om De Kuip uit te breiden. Dat stellen ondernemers die eerder ook betrokken waren bij het renovatieplan Red de Kuip.