'Geef psychiatrische patiënt juist prikkels'

26 september 2014, 14:33

Psychiatrische klinieken moeten niet ontworpen worden als prikkelarme omgevingen, maar patiënten juist stimuleren en prikkelen. Dat concludeert Femke Feenstra, architect en directeur bij de Jong Gortemaker Algra (dJGA) in het afstudeeronderzoek ‘Huis voor alle Zinnen’. Een prikkelende omgeving draagt bij aan het geestelijk welzijn van de patiënt en bereidt deze beter voor op een terugkeer in de maatschappij.

Met haar onderzoek van plaatst Feenstra (38) vraagtekens bij de traditionele overtuiging in de psychiatrie dat patiënten in een kliniek weinig prikkels moeten krijgen. Daardoor wordt bij het ontwerpen en bouwen voor psychiatrische instellingen nog steeds vooral gedacht in termen van veiligheid, eisen en functionaliteit.

Dit vertaalt zich vaak in een prikkelarme, anonieme, grootschalige verzameling van ruimtes. De overtuiging van Feenstra is dat zo’n mensonvriendelijke omgeving niet aansluit bij de veranderende maatschappelijke realiteit. Met haar onderzoek ‘Huis voor Alle Zinnen’ geeft ze een voorzet voor hoe zintuiglijk ontwerpen de psychiatrie kan verbeteren.

Binnensteden
Het probleem van een prikkelarme omgeving is volgens Feenstra het grootst bij bestaande klinieken die na de vermaatschappelijking van de zorg in de jaren tachtig van de bossen naar de binnensteden verhuisden.

Door de beperkte ruimte in steden zitten mensen daar soms jarenlang in tien kamers, een woonkamer, een gang, een therapieruimte en een tuintje opgesloten. Ondertussen draait hun brein op volle toeren door, aldus Feenstra.

Gedurende het onderzoek werd steeds duidelijker dat zintuiglijkheid en het geestelijk welbevinden van patiënten leidend moeten zijn bij het ontwerp en de (her)inrichting van klinieken. Dat doet recht aan het idee dat psychiatrische patiënten net als ieder mens moeten kunnen bewegen, voelen, horen, ruiken en zien.

Ruimte voor beleving maakt dat de gedachten, gevoelens en het gedrag van patiënten gestimuleerd en geprikkeld worden. Volgens Feenstra is dat nodig om de patiënt ‘in plaats van te laten slapen, te helpen ontwaken’.

Een 10
Het ontwerp voor het Huis voor Alle Zinnen is gebaseerd op de locatie waar de kliniek van ggz-instelling Yulius in Dordrecht staat. De presentatie werd beoordeeld met een 10 en Feenstra behaalde met haar onderzoek een mastergraad in de architectuur.

Trefwoorden

de jong gortemaker algra femke feenstra zorg

1	Van der Valk-hotel Amsterdam verkozen tot BNA Beste Gebouw van het Jaar donderdag, 16 september
2	Transformatie van Defensie-Eiland in Woerden afgerond vrijdag, 17 september
3	Nominaties Schoolgebouw van het Jaar 2021 bekend maandag, 20 september
4	Koning opent Nationaal Holocaust Namenmonument woensdag, 15 september
5	Ronchamps op de Zuidas dinsdag, 21 september

Gerelateerde nieuwsberichten

Kliniek voor psychiatrische zorg naar ontwerp Eentien Architecten opgeleverd

Delft krijgt behandelcentrum protonentherapie

de jong gortemaker algra constructie fuseert

Eerste tbs-kliniek in België geopend

Nieuwbouwfase 2 Westfriesgasthuis is gestart

“Een goede logistiek in het ziekenhuis is cruciaal”

Nieuwbouw kinderziekenhuis Gent geopend

Inrichting meegenomen in integraal kleurconcept

Herstelhotel Udens Duyn officieel geopend

Nieuw centrum radiotherapie voor Westfriesgasthuis

dJGA wint opdracht voor Vlaams ziekenhuis

DJGA ontwerpt uitbreiding zorgcomplex

Meanderende brug voor UZ Gent

Nieuw gezondheidszorgcomplex voor Leiden

Kopstation campus UZ Leuven opgeleverd

EGM en dJGA winnen internationale awards

Bouw ziekenhuis Maas en Kempen van start

Themaperiode ‘Zorg’ van start

Andere nieuwsberichten

Dutch Design Week 2021 maakt programma bekend

1 uur geleden

Onder het overkoepelende thema ‘The Greater Number’ vinden van 16 tot en met 24 oktober in Eindhoven verschillende tentoonstellingen en andere activiteiten plaats.

Woonzorgcentrum Westhovenplein wint Berlagevlag 2021

2 uur geleden

Het project, dat is ontworpen door architecten Van Mourik, won zowel de jury- als publieksprijs. De transformatie van galerijflat Hoog Lindoduin door Jan Splinter Architecten kreeg van de jury een eervolle vermelding.

Nanne de Ru – genomineerd voor prijs Architect van het Jaar 2021

4 uur geleden

In steeds meer projecten laat Nanne de Ru zien dat de dubbelrol van architect en ontwikkelaar bijzonder relevante architectuur kan opleveren.

Bekijk de beste architectuurfilms tijdens Architectenweb Best Of AFFR!

Gisteren, 16:54

Op zondag 10 oktober presenteer Architectenweb de vier beste films die tijdens het komende Architectuur Film Festival Rotterdam te zien zijn.

Eindhovense lichtkunstfestival GLOW krijgt meer ruimte

1 uur geleden

Van 6 tot en met 13 november zijn installaties van nationale en internationale kunstenaars op vier locaties in de lichtstad te zien.

Vuurtoren Den Helder staat op omvallen

3 uur geleden

Tijdens een recente inspectie van de vuurtoren Kijkduin is ontdekt dat er grotere scheuren zijn ontstaan in de wanden.

Ollongren: woningmarkt heeft meer nodig dan het toegezegde geld

Gisteren, 18:05

De problemen op de woningmarkt worden met het extra geld dat in de nieuwe miljoenennota is uitgetrokken nog niet opgelost, maar dat kan ook niet gezien de demissionaire status van het kabinet, zegt Ollongren.

Demissionair kabinet belooft geld voor klimaat en verduurzaming

Gisteren, 17:28

Het demissionaire kabinet trekt 6,8 miljard euro uit om de klimaatdoelen te bereiken. Voor het versnellen van de woningbouw komt een miljard extra beschikbaar.