Kliniek voor psychiatrische zorg naar ontwerp Eentien Architecten opgeleverd

23 juni 2020, 15:15

Op het zogeheten Deltaterrein aan de Oude Maas in Poortugaal is een kliniek voor langdurige psychiatrische zorg gerealiseerd. Dit gebouw naar ontwerp van Eentien Architecten is de eerste stap in de ingrijpende transformatie van de locatie naar een GGZ-zorgcampus.

Op het Deltaterrein is al meer dan honderd jaar psychiatrische opvang voor de regio Rotterdam gevestigd. De inzichten in de geestelijke gezondheidszorg zijn in de loop der tijd sterk veranderd en vandaag de dag is het uitgangspunt dat cliënten niet een leven lang afhankelijk moeten zijn van zorg, de focus ligt dus op herstel en autonomie. Daarbij hechten de zorgverleners veel waarde aan een ‘healing environment’.

In opdracht van Antes heeft Eentien Architecten de kliniek van 11.000m² ontworpen voor cliënten die langer dan een jaar psychiatrische zorg nodig hebben. Deze kliniek is het eerste gebouw in een ingrijpende vernieuwing van het terrein naar een ‘campus voor geestelijke gezondheidszorg’, die zal bestaan uit meerdere grote klinieken in een landschappelijke omgeving.

Zelfstandigheid
De kliniek biedt plaats aan 144 individuele wooneenheden, vormgegeven als ‘micro-appartementen’ met kookgelegenheid en sanitaire cel, legt het Rotterdamse architectenbureau uit. De bewoners kunnen naar wens zelfstandig koken en eten, dan wel gebruik maken van de groepsvoorzieningen.

Collectieve woonkamers en houten buitenruimten vormen het grotendeels transparante middendeel van de kliniek. Ook de kwetsbaarder cliënten kunnen met een veilig gevoel genieten van de buitenlucht en het uitzicht door middel van loggia’s en terrassen. Ook blijft hiermee het gebouw rookvrij.

Overzicht en oriëntatie
In het hart van het gebouw is een terrasvormige tuin aangelegd. Dankzij de centraal gelegen open ruimte kan daglicht diep doordringen in dit deel van het gebouw. Rondom de binnentuin loopt een watervaltrap, die horizontale en verticale zichtrelaties biedt en zo een gevoel van overzicht en mogelijkheden tot oriëntatie schept.

Rondom de binnentuin en de trap ligt een ontsluitingsring met algemene voorzieningen. De ring heeft afwisselend relaties met de binnentuin, de buitenwereld, de trappen en de woonvleugels. De vleugels strekken zich in vier richtingen uit vanaf het hart van het gebouw.

Healing environment
De aandacht in het ontwerp voor frisse lucht en daglicht in het gehele gebouw draagt bij aan de ‘helende omgeving’, legt Eentien Architecten uit. Ook andere zaken dragen daaraan bij, zoals het vooropstellen van de ruimtelijke oriëntatie en intuïtieve manier om de weg te vinden, en het vermijden van eenvormigheid en eentonigheid.

Voorts zijn overal geluidsisolatie en goede akoestische voorzieningen toegepast. Groen is steeds in de nabijheid en bij de materialisering hebben de architecten gekozen voor natuurlijke, tactiele en mooi verouderende materialen als steen, bamboe en hout. De wandbekelding is gekozen in frisse tinten.

Totstandkoming
De uiteindelijke vorm van het gebouw is de uitkomst van twee krachten, aldus Eentien Architecten: een optimale interne zorgorganisatie en de organische inpassing te midden van waterpartijen en monumentale bomen op het terrein achter de zomerdijk van de Oude Maas. De gebouwdelen zijn ten opzichte van elkaar licht geknikt om te ontsnappen aan een rigide H-vorm en daarbij alle studio’s een optimaal uitzicht te bieden op het rivierengebied.

Tijdens het ontwerptraject besefte het architectenbureau goed dat het gebouw voor twee groepen mensen moest worden ontworpen. De ene groep bestaat uit degenen die door omstandigheden gedwongen zijn er een tijd te verblijven; voor de andere groep is het gebouw haar dagelijkse werkomgeving.

Beiden hebben een rol gehad in de totstandkoming van het ontwerp, vertelt architect en directeur Jeroen van Bekkum. Daarbij is onder andere dankbaar gebruik gemaakt van virtual reality om in een vroeg ontwerpstadium te testen of bepaalde ideeën ook zouden werken.

Integratie opleiding
Bijzonder aan het complex is de aanwezigheid van een onderwijsinstelling, het Albeda Zorgcollege, vertelt het architectenbureau. De opleidingsruimten voor verpleegkundigen liggen in de onderbouw, met een eigen entree naast die van de kliniek.

Zo ontstaat er een levendige plint en dito entreegebied op maaiveldniveau, aldus Eentien Architecten. Voor de opleiding en zorg vormde deze integratie een bijzondere kans om praktijkgericht onderwijs concreet vorm te geven.

Trefwoorden

01-10 architecten zorg antes poortugaal eentien architecten healing environment ggz zorggebouw psychiatrische zorgomgeving

1	Nominaties Schoolgebouw van het Jaar 2025 bekend woensdag, 17 september
2	Gebouw met appartementen van houten modules in Buiksloterham opgeleverd maandag, 15 september
3	Rijksmonumentaal tankstation Groningen getransformeerd tot Dudok aan het Diep dinsdag, 16 september
4	Architectenweb symposium: klein maar fijn wonen? dinsdag, 16 september
5	Inside Outside, Arons en Gelauff en Office Raumplan winnen tender Strandeiland donderdag, 18 september

Gerelateerde nieuwsberichten

Amersfoort krijgt twee appartementenblokken nabij binnenstad

4 maart 2020

Appartementengebouw op voorheen boerderijlocatie in Westergouwe

9 januari 2020

Herbestemming Zuiderziekenhuis Rotterdam gaat van start

10 september 2019

01-10 ontwerpt transformatie naar luxe voco-hotel

12 maart 2019

Erasmus Education Lab & Studio transparant en geborgen

18 februari 2019

Kerkgebouw met podium voor muziek

15 januari 2019

Helende omgeving voor persoonsgerichte zorg

10 februari 2016

'Geef psychiatrische patiënt juist prikkels'

26 september 2014

Eerste tbs-kliniek in België geopend

7 mei 2014

Compact en transparant medisch centrum voor Ronse

26 maart 2020

Nieuwbouw Amphia Ziekenhuis in gebruik genomen

6 december 2019

Uitbreiding campus Saint-Luc door dJGA en MODULO

30 januari 2018

Gebouwen HIER! Amersfoort bieden plek aan betaalbare woningen

12 november 2024

Woonzorggebouw door Simone Drost en Theo Kupers ingepast in naoorlogse tuinwijk

11 juli 2023

Omvangrijke vernieuwing op technologiecampus Eindhoven door Eentien afgerond

1 oktober 2020

Toon alles

Andere nieuwsberichten

College van Rijksadviseurs presenteert agenda voor komende vier jaar

Gisteren, 14:45

Het College van Rijksadviseurs werkt de komende jaren onder meer aan een veelomvattende visie op volkshuisvesting. Daarbij gaat het CRa naar eigen zeggen voorbij aan het bouwen.

Rijksmonumentale fabriek in Dongen getransformeerd tot woongebouw

Gisteren, 11:59

In het Brabantse Dongen is naar ontwerp van Wenink Holtkamp Architecten de rijksmonumentale JAL-schoenenfabriek getransformeerd tot woongebouw. Er zijn achttien grote en kleinere lofts gerealiseerd in het ruim honderd jaar oude complex.

Studio Modijefsky geeft café voormalig filmmuseum een nieuwe identiteit

Gisteren, 09:45

Het voor sommige, oudere filmfanaten iconische café in het Vondelpark Paviljoen is door het Amsterdamse ontwerpbureau ingrijpend gewijzigd.

Inside Outside, Arons en Gelauff en Office Raumplan winnen tender Strandeiland

18 september, 3:13

Een samenwerkingsverband met Inside Outside, Arons en Gelauff architecten en Office Raumplan heeft een tender voor 190 woningen en een ‘buurthub’ op het Strandeiland IJburg in Amsterdam gewonnen.

Bouw megatunnel tussen Duitsland en Denemarken opnieuw vertraagd

Gisteren, 13:40

Het miljarden euro's kostende project moest in 2029 klaar zijn, maar dat verwacht de ontwikkelaar niet meer te halen.

Gelderland wil bescherming voor oude bosgronden versoepelen

Gisteren, 10:39

Dit zou gebruik van de grond voor zaken als woningbouw en wegenaanleg vergemakkelijken.

Kabinet koerst op moderne verzorgingshuizen voor ouderen

18 september, 1:48

Voor ouderen die niet meer zelfstandig thuis kunnen of willen wonen, maar nog te goed zijn voor verblijf in een verpleeghuis, kan een nieuwe woonvorm komen.

NVM: aandeel buitenlandse kopers op huizenmarkt in vijf jaar verdubbeld

18 september, 11:44

Zij kopen nu vaker een woning dan dat zij huren, vanwege de hoge huren en het krappe aanbod.

Netbeheerders lanceren internationale oproep voor verzwaring stroomnet

17 september, 1:28

Het initiatief komt in de vorm van een challenge met de naam LV-NExT.

Vincent Luyendijk verzorgt keynote bij kick-offbijeenkomst Eo Wijersprijsvraag

17 september, 11:55

Op vrijdag 10 oktober vindt in evenementencentrum Papendal in Arnhem de kick-offbijeenkomst voor de dertiende editie van de Eo Wijersprijsvraag plaats.

Ga naar het nieuws-archief