‘Oudere ouderen’ probleem voor krimpregio's

16 juli 2013, 11:48

Nederland kan een dubbele vergrijzing tegemoet zien. Dat is goed nieuws voor bijvoorbeeld de vrijetijdssector, maar geeft vooral in de krimpgebieden problemen in de zorgsector en op de woningmarkt, stelt het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL).

Het aandeel 65-plussers in de Nederlandse bevolking neemt naar verwachting toe van zestien procent in 2012 tot vijfentwintig procent in 2040; daarbinnen stijgt vooral het aantal ‘oudere ouderen’ sterk: in 2040 is veertien procent van de Nederlandse bevolking 75-plusser. Die voorspelling doet het PBL in zijn vandaag verschenen rapport ‘Vergrijzing en Ruimte: gevolgen voor de woningmarkt, vrijetijdsbesteding, mobiliteit en regionale economie’.

Verscherpte verschillen
De huidige ‘jonge ouderen’ (65-75 jaar) zijn volgens het rapport van het PBL veel actiever en kapitaalkrachtiger dan eerdere generaties ouderen. Dat kan positieve gevolgen hebben als bestedingen aan vrijetijdsactiviteiten en een verlichting van de ochtendspits doordat de, weliswaar mobielere, ouderen verspreider reizen. Slecht nieuws is er vooral voor de krimpregio’s op het platteland. Hier veroorzaakt vergrijzing het meeste pijn, zowel in de zorgsector als op de woningmarkt. Vergrijzing gaat de verschillen tussen stad en platteland verscherpen, voorspelt het rapport. In absolute aantallen wonen de meeste ouderen in de steden, en met name in de Randstad. Relatief gezien neemt het aandeel ouderen juist het meest toe op het platteland, in veel gemeenten tot meer dan dertig procent van de bevolking. Vooral krimpregio’s vergrijzen snel doordat tegelijkertijd de jongeren naar de steden verhuizen.

Woningmarkt
Op de woningmarkt zijn ouderen volgens het planbureau duidelijk minder actief geworden. Mede door hun toegenomen eigenwoningbezit willen zij nauwelijks nog verhuizen. Over tien tot vijftien jaar komen er langzamerhand veel woningen van babyboomers vrij, vooral door overlijden. Zonder ingrijpen kan het dan toenemende woningaanbod leiden tot verdere waardedaling van woningen, grotere verhuurbaarheidsproblemen en een groeiende leegstand, stelt het PBL. Het planbureau ziet hier vooral dreigende wolken boven de (toekomstige) krimpregio’s. Daar staat tegenover in de Randstad meer vrijkomende woningen van babyboomers de doorstroming op de woningmarkt kan gaan verbeteren.

Zorgverlening
Dat ook een steeds kleiner aandeel van de Nederlandse bevolking tot de potentiële beroepsbevolking behoort, heeft nadelige gevolgen voor zowel het financiële draagvlak voor sociale voorzieningen, als de leefbaarheid van het platteland. De sterkst vergrijzende delen van Nederland zullen het meest te lijden hebben van de krimpende beroepsbevolking waaruit de zorg- en andere dienstverleners zouden moeten komen. Volgens het PBL kan op korte termijn - als de nieuwe golf ouderen nog relatief minder hulpbehoevend zijn – horizontale mantelzorg veel opvang bieden. Op langere termijn kunnen investeringen in technologische oplossingen, zoals domotica, en organisatorische oplossingen, zoals ambulante diensten en zorgcoöperaties ervoor zorgen dat ouderen langer in hun dorp blijven wonen. Paradoxaal genoeg, stelt het planbureau, komen technologische investeringen eerder van de grond in regio’s met een hogere bevolkingsdichtheid (en daarmee groter draagvlak) dan in plattelandsregio’s waar de urgentie juist groter is. “De opgaven van vergrijzing en demografische krimp stapelen zich in deze regio’s”, aldus het PBL.

Trefwoorden

krimpregio pbl woningmarkt woningaanbod krimp zorg krimpgebieden mobiliteit vergrijzing planbureau voor de leefomgeving

1	NOAHH presenteert opgeleverde Villa Vaartjes in Almere Oosterwold dinsdag, 23 april
2	Rijksmonumentaal Jachtslot Mookerheide heropend na restauratie door 1meter98 maandag, 22 april
3	Den Haag deelt ontwikkelvisie voor gebied rond centraal station dinsdag, 23 april
4	Studio Modijefsky ontwerpt koekmakerij als wonderwinkel woensdag, 24 april
5	Mid-rise Milaan dinsdag, 23 april

Gerelateerde nieuwsberichten

'Leegstand dreigt op het platteland'

7 maart 2014

Bevolkingkrimp Limburg tot stilstand gekomen

28 augustus 2013

Kabinet stimuleert bouw 'mantelzorgwoning'

5 juni 2014

Waarde serviceflats soms paar honderd euro

18 juli 2013

'Huizenprijzen dalen met 5,5 procent'

26 juli 2013

'Ouderen willen huis uit voor seniorenwoning'

22 juli 2013

Krimp-provincies willen nieuwe koers

23 juni 2016

Video: Het grijze goud

7 februari 2014

'Verpleeghuizen verspillen miljard per jaar'

6 maart 2015

Overijssel krimpt sneller dan rest Nederland

30 mei 2013

Flexibele herontwikkeling St. Anna-terrein Venray

19 december 2012

Steeds meer mensen die alleen wonen

23 april 2013

Barchem zet dorp met succes te koop

31 mei 2013

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Woontoren voor jongeren op Oostenburg vormt roestbruin accent langs het spoor

2 uur geleden

In de Amsterdamse wijk Oostenburg is een ensemble van vier gebouwen opgeleverd. Blikvanger van het geheel is een door NEXT architects ontworpen woontoren voor jongeren.

EU Mies Award 2024 voor studiepaviljoen Technische Universiteit Braunschweig

4 uur geleden

Het gebouw naar een ontwerp van de architecten Gustav Düsing en Max Hacke werd gekozen uit zeven finalisten. Een van de andere genomineerde projecten, de Gabriel García Márquez-bibliotheek in Barcelona, kreeg de Emerging Architecture Prize.

Sofie De Caigny nieuwe voorzitter Commissie Omgevingskwaliteit en Cultureel Erfgoed Rotterdam

Vandaag, 12:15

Vanaf 23 juni zal De Caigny deze functie voor een periode van drie jaar gaan vervullen. Ze volgt Esther Agricola op, die eveneens drie jaar lang voorzitter van de commissie is geweest.

Podcasts en publicatie over realiseren ruimtelijke kwaliteit bij stedelijke ontwikkeling

Vandaag, 10:47

Deze week hebben architect Willem Hein Schenk en publicist JaapJan Berg de podcastserie De Haarlems Sessies en de bijbehorende publicatie Sturen op Stadsarrangementen gelanceerd.