Deltawerk //

Enorme betonnen blokken worden uit de wanden gezaagd en een kwartslag gedraaid.

Met enorme golven werd in de Deltagoot de kracht van de Nederlandse Deltawerken getest

Deltawerk // is een kunstwerk, een monument en een pleidooi

10 oktober 2018, 9:00

In opdracht van Natuurmonumenten en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed hebben RAAAF en Atelier de Lyon de ‘Deltagoot’ in het Waterloopbos bij Marknesse getransformeerd in een kunstwerk. Het resultaat is niet alleen een ode aan de Nederlandse waterwerken, wat de ontwerpbureaus betreft is Deltawerk // ook een pleidooi voor een radicaal andere omgang met cultureel erfgoed.

In het Waterloopbos in de Noordoostpolder is tussen 1978 en 1980 een betonnen goot met een diepte van 7 en een lengte van 240 meter aangelegd. De sleuf fungeerde als testlocatie voor de stormvloedkering in de Oosterschelde; met behulp van een hydraulisch systeem werd het water in de goot opgezweept tot metershoge golven.

Uitgraven
De zogenoemde Deltagoot is destijds boven maaiveld gebouwd, waarna het terrein met zand is opgehoogd. Volgens het concept en ontwerp van RAAAF en Atelier de Lyon is het zand weer afgegraven.

“Door dit kolossale monument van de Nederlandse strijd tegen het water uit te graven, komt dit ‘Deltawerk op schaal’ in het water te staan”, leggen de ontwerpers uit. “De reusachtige omvang wordt hierdoor ervaarbaar voor het publiek.”

Doorsnijdingen
Aangezien er geen golven meer door de goot denderen, hebben de ontwerpers de allesverwoestende kracht van het water op een andere manier invoelbaar willen maken. Grote blokken zijn uit de tachtig centimeter dikke betonnen muren gezaagd, gedraaid en gekanteld. RAAAF en Atelier de Lyon hebben hiermee een ritme van vallende platen gecreëerd.

Deze doorsnijdingen openen het kunstwerk, Deltawerk // genaamd, letterlijk richting de andere veertig testmodellen in het Waterloopbos. “De zwaarte van het werk wordt een fysieke ervaring doordat de bezoeker over het water onder de massieve blokken door kan lopen”, leggen de ontwerpers uit. “Eenmaal binnen wordt hij geconfronteerd met een groots perspectief op de leegte tussen de platen.”

De goot biedt een bijzondere ruimtelijke ervaring, met een spel van licht en donker en tussendoor uitzichten op de omringende natuur. In de loop der tijd zullen korstmossen, varens en andere planten rond het kunstwerk verschijnen en wordt Deltawerk // een groen monument.

Ruïne-vorming
Voor RAAAF en Atelier de Lyon heeft Deltawerk // meerdere betekenissen. Het monumentale kunstwerk bevraagt het streven naar onverwoestbaarheid en is tegelijkertijd, zo leggen de ontwerpers uit, “een experiment in actieve ruïne-vorming.”

“Net als het doorgezaagde rijksmonument Bunker 599 is het een pleidooi voor een radicaal andere omgang met cultureel erfgoed: Hardcore Heritage”, aldus de ontwerpbureaus. Het ontwerpteam stond onder leiding van Erick de Lyon, Ronald & Erik Rietveld en David Habets.

Trefwoorden

deltawerk // natuurmonumenten marknesse waterloopbos rijksdienst voor cultureel erfgoed stormvloedkering raaaf atelier de lyon deltagoot

1	2024: van de nieuwe Omgevingswet tot het Bal der Verbeelding maandag, 23 december
2	2024: een overzicht van alle prijzen maandag, 23 december
3	Fijne feestdagen, en een mooi, gelukkig en succesvol 2025! maandag, 23 december
4	2024 in vijftien boeiende longreads dinsdag, 24 december
5	2024 in tien columns door Joost Ector dinsdag, 24 december

Gerelateerde nieuwsberichten

Landschapskunst als herinnering aan vorming Flevoland

9 oktober 2019

Boek: Land Art Live, over de bijzondere Flevoland-collectie

23 februari 2021

Open Monumentendag in het teken van routes, netwerken en verbindingen

12 september

Restauratie land art-werken Sea Level en Aardzee kan starten

13 februari

Sculptuur stimuleert spontaan contact op veilige afstand

22 maart 2021

Horecapaviljoen van hergebruikte materialen is geschikt voor alle seizoenen

28 oktober

Monument voor de Deltawerken

16 januari 2017

Britse prijs voor Bunker 599

4 december 2013

Vuren memoreren oude grotbewoners Cappadocië

2 juli 2018

RAAAF doorbreekt opnieuw de zitgewoonte

17 augustus 2017

Twee Nederlandse winnaars Prix Philippe Rotthier

5 juli 2017

RAAAF: geef Giardini terug aan Venetië

6 april 2016

Rotsachtig werklandschap maakt eind aan zitten

2 december 2014

RAAAF gekozen tot Architect van het Jaar 2013

19 december 2013

Alle faciliteiten NLR onder één dak in onderzoekscentrum

22 oktober 2018

Jaarboek Architectuur 2018/2019 officieel gepresenteerd

7 mei 2019

35 miljoen voor twaalf 'iconische' monumenten

21 mei 2019

Drie bureaus tekenen voor entreegebouw Waterloopbos

14 juni 2019

Zelden geopende bouwwerken te bezichtigen bij Monumentendagen

13 augustus 2019

Elektriciteitsmast danst tot de vonken eraf vliegen

19 december 2019

Vollenhove krijgt weer een strandpaviljoen

18 december 2020

Natuurmonumenten herstelt model van Maasvlaktecentrale in bos

5 juli 2021

Een poort die de fantasie prikkelt

25 oktober 2021

Deltawerken nog altijd iconisch voorbeeld Nederlandse waterbouw

1 februari 2023

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Bouw 741 woningen in Max Euwe Kwartier Rotterdam gestart

19 december, 4:37

In het Brainpark Rotterdam is gisteren, 18 december, de bouw van de eerste 741 woningen in het Max Euwe Kwartier gestart. Het gaat om 430 huurwoningen in het middensegment en 311 huurwoningen in het hogere en topsegment.

Bouw 92 meter hoge Victoriatoren in Eindhoven gestart

19 december, 11:41

In Eindhoven is gestart met de bouw van de Victoriatoren. De 92 meter hoge toren, die komt te staan aan het in aanleg zijnde Victoriapark nabij het PSV-stadion, biedt ruimte voor 369 appartementen.

Anne Schroën: aantal BNA-lidmaatschappen terug op oude niveau

19 december, 10:38

Na een enorme leegloop van leden vorig jaar zijn er dit jaar minstens vijftig leden bijgekomen, plus nog eens vijftig bureaus die een proeflidmaatschap hebben afgesloten, vertelt de BNA-directeur aan Architectenweb.

Groosman en Voids winnen selectie deelplan Beekhof in Stadsoevers Roosendaal

18 december, 12:29

Een samenwerkingsverband met Groosman en stedenbouwkundig bureau Voids is geselecteerd voor het deelproject Beekhof in de nieuwe wijk Stadsoevers in Roosendaal.