John Habraken, Heineken World Bottles, 1963 (collectie Het Nieuwe Instituut)

Ontwerpen in tijden van schaarste

16 mei 2014, 9:24

Een periode van crisis kan een bron van vernieuwing zijn, schaarste een impuls voor innovatie. Het Nieuwe Instituut in Rotterdam laat het zien in de tentoonstelling Designing Scarcity, die 28 juni opent.

Onder het curatorschap van Jan Boelen/Z33 (Hasselt, België) biedt Designing Scarcity een breed panorama van ontwerpstrategieën die ontwerpers e´n gebruikers aanwenden in tijden van schaarste. De tentoonstelling maakt daarvoor gebruik van ontwerpen, gebouwen, interieurobjecten, gebruiksvoorwerpen en denkmodellen.

Toen en nu
Met de tentoonstelling wil Het Nieuwe Instituut een platform bieden aan kunstenaars, vormgevers, architecten en gebruikers voor wie schaarste geen beperking vormt, maar eerder kansen biedt voor een alternatieve werkwijze.

De ontwerpstrategieën die door deze groep worden ingezet, zijn volgens het instituut te ordenen onder dertien verschillende noemers, waaronder substitutie, reparatie, zelfvoorziening en informatie.

Deze ontwerpstrategieën zijn van alle tijden, stelt Het Nieuwe Instituut. In de afgelopen eeuw zijn ze goed te herkennen in de ontwerpen die tijdens en vlak na de twee wereldoorlogen werden gemaakt, maar ook in werk uit de jaren zeventig en van dit moment.

Om dat te laten zien, heeft de organisatie binnen elk onderdeel van de tentoonstelling zowel historische voorbeelden (deels uit eigen archief) als hedendaagse projecten geselecteerd. Verder tonen masterstudenten van Design Academy Eindhoven eigentijdse oplossingen, geïnspireerd door historische voorbeelden uit het archief van Het Nieuwe Instituut.

De Nederlandse context vormt de rode draad. De diversiteit aan disciplines (architectuur, stedenbouw, vormgeving, mode, etc.) en ontwerpers (professionals én amateurs) wordt zonder hiërarchie gepresenteerd. Elke oplossing, elk object of concept toont op eigen wijze de kracht van schaarste als bron voor innovatie.

Strategieën
De tentoonstelling laat bijvoorbeeld zien hoe er in periodes van schaarste altijd alternatieven zijn gevonden voor materialen en grondstoffen. Het recente project Insect Farm van Atelier Van Lieshout schetst een toekomstscenario met insecten als voedzame, ecologisch verantwoorde en kostenefficiënte voedselbron.

Een herwaardering van reparatie wordt geïllustreerd met het multifunctionele gereedschap Sugru, een duurzaam en kneedbaar siliconenrubber dat bruikbaar is voor reparaties van verschillende soorten objecten. Een voorbeeld uit de categorie zelfvoorziening is The Whole Earth Catalog van Stewart Brand uit 1968. Deze catalogus werd uitgebracht als een overlevingsgids voor de bewoners van de planeet aarde.

De strategie van informeren als aanzet tot DIY (Do It Yourself) wordt onder meer geïllustreerd met plannen en handleidingen van Gerrit Rietveld en Enzo Mari om zelf meubels te maken, en het opendesignsysteem Open Structures van Thomas Lommée.

Verder is werk te zien van onder anderen Formafantasma, Luc Deleu, John Habraken, Herman Hertzberger, J.J.P. Oud, W.H. Gispen en Bruno Mertens.

Designing Scarcity is te zien in Het Nieuwe Instituut in Rotterdam van 28 juni tot en met 31 augustus 2014.

Trefwoorden

het nieuwe instituut tentoonstelling

1	Lange balkons verbinden sociale woningbouw met omringend landschap donderdag, 12 juni
2	KCAP brengt ode aan verloren postkantoor in Vlissingen vrijdag, 13 juni
3	Nieuw tentoonstellingspaviljoen Cruquius Museum officieel geopend donderdag, 12 juni
4	CULD en VOA winnen tender stationsomgeving Goffert met ‘Groene waarden, stadse praktijken’ woensdag, 11 juni
5	Woonproject Tree House rijst letterlijk op tussen de bomen woensdag, 11 juni

Gerelateerde nieuwsberichten

Tijdelijke industrie in Museumpark

10 september 2014

Van Lieshout creëert vrijstaat op landgoed

20 mei 2014

Modeshow in architectuur van schuim

8 maart 2016

Tentoonstelling structuralisme in Nieuwe Instituut

13 augustus 2014

Zomerse expositie bij Het Nieuwe Instituut

19 juni 2014

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Win tickets voor filmvertoning ‘Universal Language’

Gisteren, 16:51

Tijdens de Rotterdam Architectuur Maand 2025 organiseert AFFR een bijzondere filmvoorstelling. Op vrijdag 20 juni vertoont het filmfestival de voor-première van ‘Universal Language’ (Matthew Rankin). AFFR en Architectenweb verloten 3 x 2 tickets.

Archiprix 2025 kent vier winnaars en twee eervolle vermeldingen

Gisteren, 15:42

De jury waardeerde sterk in de recente afstudeerprojecten de hoge mate van empathie, onderzoekend vermogen en verbeeldingskracht. De zes geselecteerde projecten vindt ze daarbij signalerend, agenderend en grensverleggend.

Zes nominaties voor Zoetermeerse Gemma Smid Architectuurprijs 2025

Gisteren, 14:00

ArchitectuurPunt Zoetermeer heeft de nominaties voor de Gemma Smid Architectuurprijs 2025 bekend gemaakt. De projecten lopen uiteen van grootstedelijke hoogbouw, een complete wijk en een zwembad tot een zeer duurzaam tuinpaviljoen

Arons en Gelauff en Civic Architects presenteren ontwerp The Emerald in Bajeskwartier

Gisteren, 11:17

Komend najaar wordt gestart met woningbouwproject The Emerald in het Amsterdamse Bajeskwartier. Het project bestaat uit drie gebouwen, die worden omhuld door een stalen constructie.

OVV: ontwerpfout en gebrek aan controle bij ingestorte parkeergarage

Gisteren, 11:43

Dat concludeert de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV), die heeft onderzocht hoe het kon gebeuren dat alle hellingen op 26 mei 2024 inzakten.

Nieuwegein wist niet van veranderingen in bouw ingestorte parkeergarage

Gisteren, 10:59

De gemeente wist niet dat de bouw van de vorig jaar ingestorte parkeergarage op sommige punten anders was uitgevoerd en deed daarom geen extra controles.

Focus on Impact en Qonnected Logistics werken samen aan ontwikkeling stadslogistieke hubs

16 juni, 2:15

Hiermee willen de twee partijen de stedelijke bevoorrading en distributie verduurzamen en efficiënter maken.

Utrechters zien tram Merwedelijn liefst verdiept of in tunnel

16 juni, 9:00

Inwoners van Utrecht en Nieuwegein willen dat de Merwedelijn, een nieuwe tramverbinding, zoveel mogelijk ondergronds wordt aangelegd. Hun voorkeur gaat uit naar een tunnel en anders een verdiepte ligging.