2050: architectuurkritiek

24 januari 2013, 17:16

Afgelopen week is de 50^e editie van AWM verschenen. Voor dit jubileumnummer vroeg Architectenweb tien architecten en bestuurders om in een korte tekst vooruit te kijken naar het jaar 2050. Hoe ziet de wereld van de architect er dan uit? Vorige week en deze week presenteert Architectenweb iedere dag een van deze visies. Vandaag: architectuurkritiek.

Embedded Criticism
Hoedt u voor de trendwatchers! Ze hebben een neus voor wat vandaag speelt en morgen hot en happening zal zijn. Er is uiteraard slechts één ding zeker: dat we over de toekomst niets weten. ‘Geschiedenis,’ stelt de filosofe Hannah Arendt,
‘is een verhaal van voorvallen en gebeurtenissen, niet van extrapolerende krachten en voorspelbare ideeën.’ Toekomstvoorspellingen zeggen meer over het heden en de voorkeuren van de voorspeller, dan over de toekomst zelf.

Reflectie op wat vandaag speelt is echter niet zinloos, al is het maar om het heden te begrijpen. Fascinerend is bijvoorbeeld het bijna permanente pessimisme dat er heerst over de praktijk van de architectuurkritiek. Ondanks de enorme toename aan publicaties rondom architectuur en de explosie van openbaar geuite meningen en reacties is de teneur dat de autonome kritiek haar einde beleeft. Fotografische hoogstandjes en korte, beschrijvende, lovende teksten vullen de hedendaagse publicaties: een symptoom van architectuurconsumptie waarin geen ruimte is voor een constructieve kritiek.

Er is, met andere woorden, op zijn minst een levendige kritiek op de kritiek, een teken van de blijvende behoefte aan reflectie, duiding en inbedding van actuele (bouw)projecten. Dat is niet per se een behoefte aan verhalen. Allereerst moeten de feiten helder worden: onder welk gesternte, welke politieke, sociale, en culturele omstandigheden is een project tot stand gekomen? Die vraag is essentieel onderdeel van de hedendaagse praktijk in de onvoorspelbare situatie van de financiële crisis. Langzaam maar zeker zal daarom op ontwerpbureaus zelf de architectuurkritiek een plaats krijgen. Niet als marketinginstrument, omdat de criticus een verhaal kan construeren en daardoor een brug weet te slaan met het publiek. Integendeel, architectuurcritici krijgen de rol van voortdurende luis in de pels die er voor zorgt dat de ontwerper niet in de ban raakt van het eigen perspectief. De criticus brengt andere perspectieven binnen en slaat daardoor een brug naar de politieke en publieke werkelijkheid. Deze werkwijze creëert de ruimte om het publiek actief te betrekken in de exploratie van de semantische rijkdom van het architectonisch object.

Hans Teerds

Zelfstandig architect, onderzoeker aan TU Delft en redacteur OASE

Trefwoorden

2050 architectuurkritiek awm 50 hans teerds

1	2024: van de nieuwe Omgevingswet tot het Bal der Verbeelding maandag, 23 december
2	2024: een overzicht van alle prijzen maandag, 23 december
3	Fijne feestdagen, en een mooi, gelukkig en succesvol 2025! maandag, 23 december
4	2024 in vijftien boeiende longreads dinsdag, 24 december
5	2024 in tien columns door Joost Ector dinsdag, 24 december

Gerelateerde nieuwsberichten

Een (on)mogelijk overmorgen

5 januari 2016

2050: medialandschap

25 januari 2013

Symposium over rol theorie en geschiedenis in huidige architectuur

27 februari 2018

2050: economie

29 januari 2013

2050: slot (hoe 2050 nu al vorm krijgt)

30 januari 2013

2050: ketenintegratie

28 januari 2013

2050: transformatie

21 januari 2013

2050: zorg

18 januari 2013

2050: duurzaamheid

22 januari 2013

2050: particulier initiatief

16 januari 2013

2050: introductie

14 januari 2013

2050: vakgemeenschap

14 januari 2013

2050: onderwijs

15 januari 2013

Het einde van de starchitect - wie gelooft dat?

22 januari 2013

2050: vakmanschap

17 januari 2013

2050: energie

23 januari 2013

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Bouw 741 woningen in Max Euwe Kwartier Rotterdam gestart

19 december, 4:37

In het Brainpark Rotterdam is gisteren, 18 december, de bouw van de eerste 741 woningen in het Max Euwe Kwartier gestart. Het gaat om 430 huurwoningen in het middensegment en 311 huurwoningen in het hogere en topsegment.

Bouw 92 meter hoge Victoriatoren in Eindhoven gestart

19 december, 11:41

In Eindhoven is gestart met de bouw van de Victoriatoren. De 92 meter hoge toren, die komt te staan aan het in aanleg zijnde Victoriapark nabij het PSV-stadion, biedt ruimte voor 369 appartementen.

Anne Schroën: aantal BNA-lidmaatschappen terug op oude niveau

19 december, 10:38

Na een enorme leegloop van leden vorig jaar zijn er dit jaar minstens vijftig leden bijgekomen, plus nog eens vijftig bureaus die een proeflidmaatschap hebben afgesloten, vertelt de BNA-directeur aan Architectenweb.

Groosman en Voids winnen selectie deelplan Beekhof in Stadsoevers Roosendaal

18 december, 12:29

Een samenwerkingsverband met Groosman en stedenbouwkundig bureau Voids is geselecteerd voor het deelproject Beekhof in de nieuwe wijk Stadsoevers in Roosendaal.