Online aanbestedingshandleiding gelanceerd

4 december 2009, 13:32

Donderdag 3 december vond in Amersfoort, precies een jaar na de eerste editie, de tweede aanbestedingendag plaats. Voor een publiek van honderden architecten en opdrachtgevers presenteerden Atelier Rijksbouwmeester en Architectuur Lokaal een online aanbestedingshandleiding voor opdrachtgevers: Kompas light.

De tweede aanbestedingendag was volgens Rijksbouwmeester Liesbeth van der Pol, die de dag opende, een gelegenheid de balans op te maken wat betreft de Europese aanbesteding van overheidsopdrachten aan architecten. “Er is keihard gewerkt”, verzekerde Van der Pol de zaal: “Maar we zijn er nog er nog niet.”

Rijksbouwmeester Liesbeth van der Pol riep de zaal op ook de hand in eigen boezem te steken. Net als de opdrachtgevers, moeten ook architecten professionaliseren. De aankomende veranderingen in de Wet op de Architectentitel, met een verplichte beroepservaringperiode na masteropleiding, is hier volgens Van der Pol ook instrumenteel aan.

“Omdat op de eerste aanbestedingendag gevraagd is om meer regie”, verklaarde Liesbeth van der Pol, “heb ik een regiegroep opgericht, waarin alle stakeholders zijn vertegenwoordigd: VNG, BNA, NEPROM, PIANOo - het ministerie van Economische Zaken, en Architectuur Lokaal.”

Al deze partijen ondersteunen de nieuwe, online aanbestedingshandleiding voor opdrachtgevers, Kompas light, die vanaf 14 december via www.ontwerpwedstrijden.nl beschikbaar zal zijn. Op deze website kunnen opdrachtgevers een op hun situatie afgestemde handleiding samenstellen. In de handleiding wordt uitgegaan van de wettelijke minimum eisen aan architecten.

Hoge eisen
Na Liesbeth van der Pol was het de beurt aan de directeur van Architectuur Lokaal, Cilly Jansen. Architectuur Lokaal heeft alle 570 aanbestedingen uit de afgelopen vier jaar onderzocht en concludeert dat er in de regel hoge eisen worden gesteld aan architecten. Het komt voor dat gevraagd wordt om teveel gebouwde referentieprojecten.

Ook wordt bij Europese aanbestedingen gemiddeld om een jaaromzet gevraagd van 862.500 euro, terwijl de gemiddelde jaaromzet in de architectuurbranche volgens de BNA op 543.000 euro ligt. Een extra pijnpunt is dat de omzeteisen een stijgende trend laten zien, terwijl de omzetten in de architectuurbranche volgens de BNA dit jaar met meer dan 40% dalen.

Uit de cijfers van Architectuur Lokaal blijkt ook dat de meeste Europese aanbestedingen worden uitgeschreven door gemeentes (55%) en dat de meeste opdrachtgevers in de afgelopen vier jaar maar één aanbesteding hebben gedaan.

Expertisecentrum Europese Aanbestedingen
Op verzoek van Rijksbouwmeester Liesbeth van der Pol heeft Jan Brouwer het afgelopen jaar brandjes rond de Europese aanbestedingen geblust. Op de tweede aanbestedingendag presenteerde hij zijn bevindingen in de vorm van een klein boekje.

Jan Brouwer adviseert hierin om een Expertisecentrum Europese Aanbestedingen op te richten, dat (al dan niet bindend) advies uitbrengt over de lopende aanbestedingen. Het Expertisecentrum zou volgens Brouwer aanbestedingen ook kunnen certificeren. Verder hoopt hij vurig dat het mogelijk zal worden in speciale gevallen uitzonderingen te maken op de wet.

Op de presentaties volgde een debat onder leiding van Felix Rottenberg, voorzitter van Architectuur Lokaal. Vanuit de zaal vroeg Hans Ruijssenaars zich hardop af waarom architectuur op dezelfde manier aanbesteed worden als toiletpapier en loodgieters.

“Een architect is een kruising tussen een advocaat en een kunstenaar”, stelde Ruijssenaars, “beide beroepsgroepen vallen niet onder het Besluit Aanbestedingsregels Overheidsopdrachten (BAO). Waarom architecten dan wel?”

Binnen de BAO wordt onderscheid gemaakt tussen de aanbesteding van een architectendienst en de selectie van een architect door middel van een prijsvraag. Terwijl bij een aanbesteding zaken als jaaromzet, portfolio en een bondige visie doorslaggevend zijn, wordt bij een prijsvraag de architectonische kwaliteit van een concreet ontwerp beoordeeld.

Onwennig
Vanuit de architecten lijkt een sterke behoefte te bestaan aan het prijsvraagmodel en lijkt het principe van aanbesteding na vier jaar nog altijd onwennig. Dat veel Europese aanbestedingen in de praktijk een mengeling zijn tussen een aanbesteding en een prijsvraag maakt het er niet eenvoudiger op.

De dag werd afgesloten met de digitale ondertekening van het Kompas light door het Atelier Rijksbouwmeester, VNG, NEPROM, BNA en PIANOo. Vanaf 14 december is de handleiding te gebruiken via www.ontwerpwedstrijden.nl.

Trefwoorden

europese aanbesteding liesbeth van der pol architectuur lokaal aanbestedingen 2e aanbestedingendag

1	Eerste grootschalige houten woongebouw van Rotterdam opgeleverd dinsdag, 13 mei
2	Office Winhov en Office Haratori herinterpreteren wederopbouw in ontwerp woontoren Opportuna woensdag, 14 mei
3	Parametrisch ontworpen lattengevel golft rond Wolder Huus voor Sport en Cultuur maandag, 12 mei
4	Robuust en energiezuinig depotgebouw voor Utrechtse collecties dinsdag, 13 mei
5	Fenix, kunstmuseum over migratie, opent zijn deuren donderdag, 15 mei

Gerelateerde nieuwsberichten

Postacademische bijscholing voor architecten

7 december 2009

Verhagen wil hogere drempel aanbestedingen

7 april 2011

TU Delft houdt symposium aanbestedingen

28 september 2010

Handleiding voor aanbestedingen gelanceerd

15 december 2009

Roosendaal zoekt architect stadskantoor

7 april 2010

BNA blij met vernieuwde WAT

10 februari 2010

Wetsvoorstel Architectentitel aangenomen

9 februari 2010

Aanbestedingen ontwerpteams rukken op

12 april 2010

‘Omzeteisen te fors voor veel architecten’

13 januari 2010

Nieuw bestuur Bureau Architectenregister

22 december 2010

Vierde kwartaal verdubbeling aanbestedingen

6 januari 2011

‘Aanbestedingen voor architect te kostbaar’

1 juli 2010

Van der Pol neemt afscheid met symposium

8 juni 2011

Nieuwe regels bij aanbestedingen

25 juni 2010

BNA steunt ondernemerschap architecten

5 augustus 2010

“Minder regels en meer innovatie”

4 december 2009

Open Oproep opgenomen in nieuw KOMPAS

12 september 2012

BNA wil kennisinstituut Europees aanbesteden

2 december 2008

Resultaten Aanbestedingendag besproken

12 oktober 2009

Rijksbouwmeester maakt leidraad aanbesteden

9 oktober 2008

‘Aanbestedingswet juridisch niet houdbaar’

28 augustus 2009

Hogere ontwerpvergoeding pps-projecten

9 februari 2009

D66 wil opheldering aanbestedingsklachten

28 augustus 2009

Rijksadviseurs willen offensief beleid

18 maart 2009

Minister: geen omzeteisen voor architecten

9 oktober 2008

Plasterk ziet niets in aanbestedingsautoriteit

26 september 2008

Eenheidsworst dreigt voor stadsarchitectuur

15 augustus 2008

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Antonia Schreiber wint Kazerne Design Award 2025 met circulair pleistermateriaal

Vandaag, 12:15

Wat als koeienmest geen probleem is, maar een waardevolle grondstof? Ontwerper Antonia Vincenza Schreiber zette die gedachte om in een concreet project en is nu met ‘Local Shit’ aangewezen als winnaar van de Kazerne Design Award 2025.

Nai010 presenteert architectuurgids Gebouwen door Vrouwen in Rotterdam

Vandaag, 11:31

Op zaterdag 7 juni wordt de architectuurgids Gebouwen door Vrouwen: Rotterdam gepresenteerd. In het boek zijn vijftig Rotterdamse gebouwen te zien die door vrouwen zijn ontworpen, of waar ze een flinke bijdrage aan hebben geleverd.

AFFR biedt voorpremière van film Universal Language tijdens Rotterdam Architectuur Maand

Vandaag, 10:15

In de film staat de Canadese stad Winnepeg centraal, maar dan in een setting dat Perzisch naast Frans de dominante taal van Canada is.

Fenix, kunstmuseum over migratie, opent zijn deuren

Vandaag, 08:30

Vanuit het nieuwe atrium in het hart van het museum cirkelt een dubbele trap omhoog. Deze spectaculaire Tornado is ontworpen door Ma Yansong / MAD en culmineert op 24 meter hoogte in een uitkijkplatform.

Ministerie onderzoekt oorzaak van daling nieuwbouwvergunningen

Vandaag, 13:29

Het CBS meldde donderdag dat het aantal nieuwbouwvergunningen begin dit jaar met 3500 is gedaald tot 12.500 ten opzichte van het eerste kwartaal van 2024.

PBL: klimaatplannen Hermans onvoldoende voor klimaatneutraal 2050

Vandaag, 10:04

Dat constateert het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) in een zogenoemd position paper over het klimaatbeleid dat eind april is aangekondigd.

MOB erkent noodzaak Binnenhofrenovatie, maar hekelt geitenpaadjes

Gisteren, 17:51

De milieuorganisatie is echter klaar met “geitenpaadjes” die de overheid volgens haar gebruikt om onder de eigen stikstofregels uit te komen.

Aantal vergunningen voor tijdelijke woningen weer fors gestegen

Gisteren, 09:39

Om het woningtekort tegen te gaan komen er in Nederland steeds meer tijdelijke huizen bij. Vorig jaar is voor 6.166 van deze woningen een vergunning verstrekt, meldt het CBS.