Tentoonstelling 'All directions'

Fenix, kunstmuseum over migratie, opent zijn deuren

15 mei, 8:30

Op Katendrecht opent Koningin Máxima vandaag Fenix, het nieuwe kunstmuseum over migratie in Rotterdam. Voor het museum is loods Fenix II naar ontwerp van Bureau Polderman gerestaureerd. Vanuit het nieuwe atrium in het hart van het gebouw cirkelt een dubbele trap omhoog. Deze spectaculaire Tornado is ontworpen door Ma Yansong / MAD en culmineert op 24 meter hoogte in een uitkijkplatform.

“De omhoog draaiende trappen vormen een plek die mensen samenbrengt. Doordat de trappen op verschillende niveaus bij elkaar komen, ontstaan ook letterlijk ontmoetingen en keuzemomenten”, vertelt architect Ma Yansong van MAD. “Daarbij zien we de dubbele trap als metafoor voor de ervaring van migranten, waarbij de trappen de mogelijkheid bieden om op die ervaring te reflecteren – ook letterlijk in de zilveren afwerking, waarin je jezelf en anderen ziet.”

Het was op meerdere vlakken een uitdagend project, benadrukt Yansong. Om het effect van de rondcirkelende trappen te houden, wilde de architect zo min mogelijk kolommen of ondersteuningen. “Dat was bijvoorbeeld voor de adviseurs een uitdaging”, vertelt hij. Om de trappen ook een vrije vorm te geven, wilde de architect alle panelen een andere vorm geven. “Ook dat is uiteindelijk gelukt.”

Avontuurlijke route
Een rondwandeling over de Tornado, zoals de dubbele trap is genoemd, leert dat hier een on-Nederlands hoog afwerkingsniveau is behaald. De glanzende panelen aan de buitenzijde zijn dubbelgekromd en hebben een flinke maat. Om al teveel reflecties in het atrium in te vermijden, moest de zilveren, verchroomde afwerking van de trappartij bovenin deels mat gemaakt worden. Dat maakt het ontwerp ervan minder consequent, maar door de overgang van mat naar glanzend gradueel te laten verlopen, is dit toch elegant opgelost.

Doordat de Tornado vrij gevormd is, zichzelf nergens herhaalt, levert iedere stap die je erop zet echt nieuwe perspectieven en doorzichten op. Die sensatie wordt ondersteund door de afwisseling van trappen en hellingbanen. Bij elkaar maakt dat de route avontuurlijk, vergelijkbaar met een slingerend bospad dat de heuvel op leidt. Die gevarieerde ruimtelijkheid nodigt uit om de Tornado volledig te verkennen en naar beneden weer een andere route te nemen dan waarover je omhoog kwam.

Eerste verdieping: eigen collectie
Het kunstmuseum over migratie is een initiatief van Stichting Droom en Daad en heeft heel Fenix II tot zijn beschikking gekregen. Wat betreft tentoonstellingen ligt het zwaartepunt op de eerste verdieping, waar aan weerszijden van het atrium twee grote tentoonstellingsruimtes liggen waar de collectie van het museum getoond wordt. Als bezoeker kun je vrij bewegen door de in totaal 6.000 m² grote opstelling waar onder de naam ‘Alle Richtingen’ werk te zien is van honderd kunstenaars van over de hele wereld.

Het robuuste casco van de loods uit 1923, die voor de Tweede Wereldoorlog nog verbonden was met Fenix I, is schoongemaakt, gerepareerd en onzichtbaar geklimatiseerd. Zo is een sfeervolle en rustige achtergrond gerealiseerd voor de kunst.

Bijzonder prettig aan de tentoonstellingsruimtes op de eerste verdieping is dat ze helemaal open zijn gehouden en dat ze daglicht ontvangen van alle zijden; niet alleen via de gevels maar ook via sheddaken. De combinatie van die openheid en al dat daglicht maken de tentoonstellingsruimtes tot bijzonder prettige ruimtes om te verblijven. Dat zal de aandacht voor de kunst ten goede komen.

Begane grond: tijdelijke tentoonstellingen en ruimte voor de stad
Op de begane grond zijn aan weerszijden van het atrium twee kleinere tentoonstellingsruimtes gerealiseerd waarin tijdelijke tentoonstellingen te zien zijn. Bij de start is aan de ene zijde nu een fototentoonstelling te zien en aan de andere zijde een kofferdoolhof bestaande uit tweeduizend gedoneerde koffers met elk een eigen verhaal.

Richting de Rijnhavenbrug en het Dolf Henkesplein heeft het museum nog een grote ruimte die het beschikbaar stelt aan de stad. Anne Kremers, directeur van Fenix, omschrijft het als een plek tussen buiten en binnen, die iedere dag vrij toegankelijk is, en die Rotterdammers kunnen programmeren. ‘Plein’ is de passende naam voor deze ruimte.

De restauratie van Fenix II is ontworpen door Bureau Polderman. De Tornado is ontworpen door Ma Yansong / MAD. De bouwkundige uitwerking van het volledige plan is verzorgd door EGM architecten. Donderdag 15 mei 2025 verricht Koningin Máxima de officiële openingshandelingen. Vanaf vrijdag 16 mei 2025 is het museum open voor publiek.

In het Nieuwe Instituut is van zaterdag 17 mei 2025 tot en met zondag 12 oktober 2025 een overzichtstentoonstelling te zien over het werk van Ma Yansong / MAD.

Trefwoorden

ma yansong museum fenix stichting droom en daad migratie mad katendrecht

1	Brug door West 8 verbindt stadshart Den Helder met Willemsoord donderdag, 14 augustus
2	Architectenweb Sportzomer: Mark Hereijgers hervond zichzelf na jarenlang obsessief sporten maandag, 11 augustus
3	Architectenweb Sportzomer: roeien brengt Indira van ’t Klooster in contact met de omgeving woensdag, 13 augustus
4	Nieuwe Instituut verwerft archief Aldo en Hannie van Eyck dinsdag, 12 augustus
5	In beeld: Folly Art Norg 2025 vrijdag, 15 augustus

Gerelateerde nieuwsberichten

Nieuwe Instituut organiseert tentoonstelling over Ma Yansong en MAD Architects

13 februari

Tentoonstelling rond werk Ma Yansong / MAD opent in Nieuwe Instituut

19 mei

EGM architecten over uitwerking ontwerp Fenix: “Het was echt teamwork”

16 juli

Helft arbeidsmigranten platteland na zes jaar nog in Nederland

23 juli

Hoogste punt blikvanger migratiemuseum Fenix bereikt

9 september 2024

MAD presenteert ontwerp voor Danshuis Rotterdam

9 maart 2023

Migratiemuseum Fenix beschouwt door MAD ontworpen Tornado als eerste collectiestuk

13 november 2023

Mijlpaal voor bouw Fenix Museum Rotterdam

17 februari 2022

MAD Architects toont nieuwe beelden Fenix II in Rotterdam

19 november 2020

Transformatie Fenix II-loods Rotterdam van start

29 april 2020

Plannen voor Fenix II in Rotterdam

12 maart 2018

Toon alles

Gerelateerde evenementen

26 juni 2025

Een avond met: Ma Yansong

Museumpark 25, 3015 EK Rotterdam

Nieuwe Instituut

Gerelateerde podcasts

Gesprek met Ma Yansong over ontwerpen die emotie oproepen

11 juli

Andere nieuwsberichten

In beeld: Folly Art Norg 2025

Gisteren, 11:31

De Drentse folly-expositie bestaat dit keer uit twintig bouwwerken langs een route door het Norger esdorpenlandschap, plus een 21e extra folly die is neergezet in het informatiepunt aan de Dorpshuisstraat.

Brug door West 8 verbindt stadshart Den Helder met Willemsoord

14 augustus, 9:18

Eind juli is in Den Helder de door West 8 ontworpen Nieuwe Brug geopend. De brug voor fietsers en voetgangers vormt een belangrijke schakel in de verbinding tussen de stad en de voormalige scheepswerf Willemsoord.

Architectenweb Sportzomer: roeien brengt Indira van ’t Klooster in contact met de omgeving

13 augustus, 9:16

Architectenweb interviewt deze zomer architecten die naast hun werk fanatiek sporten of een bijzondere sport beoefenen. In de tiende aflevering spreken we met Indira van ’t Klooster, die naast haar werk als directeur van Arcam roeit.

Nieuwe Instituut verwerft archief Aldo en Hannie van Eyck

12 augustus, 9:22

Tot het materiaal dat is toegevoegd aan de Rijkscollectie voor Nederlandse Architectuur en Stedenbouw behoren 23 maquettes van werken als het Burgerweeshuis in Amsterdam, de Pastoor van Arskerk in Den Haag en het Sonsbeekpaviljoen in Arnhem.