Hoogbouw - Intro

4 januari 2008, 12:41

Het bouwen van hoge kantoor- en woongebouwen werd ruim een eeuw geleden mogelijk gemaakt door de toepassing van dragende ijzeren skeletconstructies in combinatie met personenliften. Vanaf het eind van de 19e eeuw werd binnen een aantal Noord-Amerikaanse steden geconcurreerd om de hoogste skyscraper (wolkenkrabber) van de stad. Het in 1931 voltooide Empire State Building in New York won de slag en bleef lange tijd het hoogste gebouw ter wereld.

Het in 1897 in Rotterdam gerealiseerde hoge Witte Huis was lang tijd het hoogste kantoorgebouw van Europa. Merkwaardig genoeg heeft dit 45 meter hoge gebouw massieve dragende buitenmuren. Dat geldt niet voor de in 1932 aan het Victorieplein in Amsterdam gebouwde Wolkenkrabber naar ontwerp van J.F. Staal, waar wel werd gekozen voor nieuwe bouwtechnieken en bouwmaterialen. Voor de Tweede Wereldoorlog was hoogbouw bijna uitsluitend voorbehouden aan steden in het noorden van de Verenigde Staten en West-Europa. Na 1945 werden ook in de Sovjet-Unie en andere communistische landen wolkenkrabbers gebouwd. Tot begin jaren zeventig voerden de Amerikanen echter de boventoon. De Twin Towers van het World Trade Center in New York waren (zij het voor korte tijd) niet alleen de hoogste gebouwen ter wereld, ze vormden tevens het symbool van de economische machtspositie.

Vanaf de jaren tachtig wordt ook in het sterk in opkomst zijnde Azië gekozen voor hoogbouw. Zo kreeg Hongkong een skyline die nauwelijks onderdoet voor Manhattan. Na Signapore en diverse Japanse steden volgde in de jaren negentig ook Maleisië.

Aan het begin van de 21e eeuw werd in de Aziatische landen de wereld-hoogtelat verlegd. In Taipei in Taiwan werd voor de eerste maal de 500 meter overschreden. Tegenwoordig laat China zien hoe hoogbouw een uitdrukking vormt van economische groei. Inmiddels is ook in het Midden-Oosten hoogbouw sterk in opkomst. De meest opvallende stad in dit opzicht is Dubai, waar het hoogste gebouw ter wereld zal worden gebouwd. In Europa wordt in de vele historische binnensteden in het algemeen voorzichtiger met hoogbouw omgegaan. Het is dan ook geen toeval dat in Rotterdam – stad zonder historische kern – nadrukkelijk wordt gekozen voor intensief grondgebruik in de toekomst, terwijl in Amsterdam de hoogbouw wordt geconcentreerd aan de decentrale Zuidas. Met deze spectaculaire ontwikkeling krijgt ook de hoofdstad een skyline van Europese betekenis. Steden als Den Haag, Utrecht, Eindhoven en Leeuwarden volgen.

Hoogbouw zal voor veel bestuurders en planologen onvermijdelijk zijn. De trek naar de stad op mondiaal niveau is groter dan ooit. Naar verwachting zal tweederde van de snel groeiende wereldbevolking rond 2050 in een stad of binnen een stedelijke agglomeratie wonen.

Vorm en hoogte van een wolkenkrabber worden bepaald door de draagconstructie, de geveltechniek en de technische installaties, maar ook door veiligheidsvoorschriften, die aanzienlijk strenger werden na de aanslagen in New York op 11 september 2001. Gezien deze ontwikkelingen en de vooruitgang van de bouwtechniek zijn er nog een aantal spectaculaire hoogbouwprojecten te verwachten.

Overzicht projecten:

- Kantoor Hearst Building, New York (Norman Foster, 2004-2006)

- Moscow City Tower, Moskou, Rusland (Norman Foster and partners)

- Turning Torso, Malmö, Zweden (Santiago Calatrava, 2007)

- Burj Dubai, Dubai, Verenigde Arabische Emiraten (Skidmore Owings and Merril)

- Petronas Towers, Kuala Lumpur, Maleisië (Cesar Pelli)

- Magic Mountains, Chongqing, China (COBE architecten / Chongging universiteit, 2007)

- multifunctioneel gebouw, Chongqing, China (Ken Yeang)

- Jin Mao Toren, Shanghai, China (Skidmore Owings and Merrill)

- Freedom Towers, New York, Verenigde Staten (diverse architecten)

- Millenium Tower, Tokyo, Japan (Norman Foster and Partners)

- Taipei 101, Taipei, Taiwan (CY Lee & Partners architect, 2004)

1	Zeven architectenbureaus ontwerpen eerste woningen De Suikerzijde maandag, 15 april
2	‘Stoere dame op hoge hakken’ model voor gevel pand P.C. Hooftstraat woensdag, 17 april
3	Woontoren Nova in De Binckhorst rondt de transformatie Maanplein af woensdag, 17 april
4	Marc Koehler Architects presenteert ensemble van zes gebouwen in Buiksloterham donderdag, 18 april
5	Een sereen samenspel van villa’s in een groen landschap woensdag, 17 april

Gerelateerde nieuwsberichten

Parkeerterrein in plaats van supertoren

16 juni 2009

Bureau architect World Trade Center failliet

29 januari 2010

Voormalige hoogste toren wil 'groen' worden

4 januari 2010

Wolkenkrabber Foster afgelast door crisis

5 augustus 2009

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Nieuw gebouw met laboratoria en kantoren voor Leiden Bio Science Park

Gisteren, 15:55

Naar verwachting wordt op het Leiden Bio Science Park eind deze maand gestart met de bouw van Nexus Labs & Offices. Ector Hoogstad Architecten is verantwoordelijk voor het ontwerp.

Mecanoo transformeert voormalig concertgebouw in Schotse Perth tot museum

Gisteren, 14:41

Het Perth Museum, dat is gericht op de lokale en Schotse historie in brede zin, biedt onder meer onderdak aan de Stone of Scone. De belangrijkste steen uit de geschiedenis van Schotland is ondergebracht in een beeldbepalend eiken meubel.

Porseleinen Toren in ontwikkelgebied Nieuw Delft officieel geopend

Gisteren, 11:35

De door Orange Architects ontworpen toren markeert de entree van de nieuwbouwwijk Nieuw Delft vanaf de westzijde. De toren biedt plek aan 85 woningen en een 200 vierkante meter omvattende horecaruimte.

MoederscheimMoonen ontwerpt nieuw bewegingscentrum voor zorglandgoed

Gisteren, 09:25

In opdracht van zorginstelling Ipse de Bruggen heeft MoederscheimMoonen Architects een nieuw bewegingscentrum ontworpen voor landgoed Hooge Burch in Zwammerdam. Bio-based materiaalgebruik en energieneutraliteit zijn uitgangspunten bij het ontwerp.

Amsterdam gaat meer woningen voor ouderen geschikt maken

Gisteren, 13:49

De gemeente past bestaande seniorenflats op verschillende manieren aan om ouderen langer zelfstandig te laten wonen.

FNV: minister moet ingrijpen na censuur door bestuur TU Delft

Gisteren, 12:12

Volgens de vakbond ‘rommelt het aan alle kanten’ bij de universiteit, nu het bestuur daar ‘censuur toepast om een kritisch artikel in het eigen universiteitsblad Delta onder het tapijt te vegen’.

Gelderland wil 12.000 huizen bouwen bovenop bestaande daken

Gisteren, 10:03

De provincie Gelderland denkt dat er komende vijf jaar 12.000 huur- en koopwoningen bijgebouwd kunnen worden door optoppen.

Zeeland investeert miljoenen in wonen, wegen en leefbaarheid

18 april, 4:31

Zo komt er van 2025 tot en met 2027 jaarlijks 3 miljoen euro beschikbaar voor het verbeteren van de bestaande woningvoorraad en het versnellen van de woningbouw.